9574066065

54 SKORUPA ZIEMI.

różniamy więc wapienie numinuli to w e, składające się ze szkieletów wygasłego już gatunku foraminiferów — wapienie cenne, jako materyał budowlany; z nieb to budowali egipscy faraonowie swoje piramidy. Dalej mamy rozliczne wapienie muszlo we, wapienie składające się ze szkieletów głów on og ów, dalej alg wapiennych, i wiele innych gatunków^r. Wapien, skrystalizowany pod wpływem ciśnienia, zamienia się w marmur, przyczem naturalnie nikną ślady zwierząt, które pracowały nad stworzeniem wapienia. Marmur wbęc należałoby zaliczać do skał metamorficznych.

Znaczna część wapieni jest rezultatem pracy koralowe We ^wszystkich formacyach zalegają koralow^re Avapienie, już to w^r postaci obszernych ławdc, już to w kształcie pagórków. Za naszych czasów tworzą się nowe w oceanie Spokojnym. W tropikalnych okolicach tego oceanu znajdują się liczne grupy drobnych wysepek, wyróżniających się osobliwym kształtem. Są to podkowiaste łub koliste skrawki lądu, wąskie i niskie, porosłe zazwyczaj grupami palni kokosowych. Środek takiej podkowy zajmuje jezioro stojącej wody morskiej, coś w rodzaju naturalnego portu wśród oceanu. "Wygląd tych wysepek, czyli atollów — taką bowiem jest ich speeyalna nazwa — ma być oryginalny i piękny. Drobny okruch lądu i trochę zieloności pomiędzy niezmierzonymi falami oceanu i lazurowem podzwrotnikowem niebem. (Rzeczywiście byłby to widok ciekawy, osobliwie dla tych, co przywykli wśród obszernego lądu, pod szarem niebem oglądać małe kilkumorgowe jeziorka). Te wysepki są dziełem niektórych gatunków koralów, powstały przez wiekową pracę drobnych zwierzątek, aby kiedyś figurować na jakimś nowym kontynencie, jako potężne gór}⁷. "Wszak wśród Alp południowego Tyrolu znajduje się kilka wspaniałych dolomitowych szczytów. Badania Mojsisovicsa dowiodły, że te olbrzymy góry są niezem innem, jak starymi koralowymi ryfarni. Mniejsze koralowe ryty ciągną się wzdłuż północnego stoku Karpat; bywają też podobne pagórki w Niemczech i Belgii. Pod Kamieńcem Podolskim są także ryfy, aczkolwiek zbudowane nie przez korale, ale przez