984501925

rżałem do żydostwa mojego, a nie żydostwa Szymla, które subiektywnie jest mi obce [...]. Mój syjonizm jest hebrajski, owiany klasycznym tchnieniem mesjanizmu żydowskiego narodu.

Literackiemu aspektowi syjonizmu poświęca autor zamieszczone na łamach „Opinii'' trzy kolejne artykuły, które opatrzył wspólnym tytułem Sprawa poezji polsko-żydowskiej (Artykuł dyskusyjny). Są one świadectwem rozumienia patriotyzmu przez przedstawiciela narodu, który już od dwudziestu wieków nie miał własnego państwa ani nie znał swojego ojczystego języka hebrajskie-go^4R.

Wprawdzie marzeniem naszym jest, aby naród żydowski odradzał się jedynie w promieniach mowy hebrajskiej, aby w dźwięk słowa hebrajskiego zaklinał swoje wszystkie troski, smutki i radości, lecz niestety jesteśmy jeszcze dzisiaj dalecy od tego ideału. Ogromne masy inteligencji żydowskiej w Polsce nie znają języka hebrajskiego. Do ich serc i uczuć żydowskich można dotrzeć tymczasowo jedynie poprzez słowo polskie, owiane duchem hebrajskim. I jest to w tej chwili naszą misją. A jest to misja tak ważna, jak misja poety piszącego w języku hebrajskim, lecz cięższa i bardziej skomplikowana. [...] Jesteśmy na ziemiach polskich tym czynnikiem, który tchnął po raz pierwszy żydowskiego ducha narodowego w polskie słowo poetyckie⁴⁹.

Brandstaetter - szanując obie kultury: polską i żydowską -wyraża miłość do swego żydowskiego narodu i troskę o rozwój duchowy swoich rodaków w języku polskim. Ubolewa jednak nad tym, żc jego stanowisko nie zawsze spotyka się ze zrozumieniem:

Nikt się o nas nie troszczy. Ani społeczeństwo żydowskie, ani oficjalne żydowskie instytucje narodowe, ani wydawcy żydowscy, ani prasa syjonistyczna. Społeczeństwo żydowskie nie docenia naszego trudu i serdecznego mozołu⁵⁰.

** Troska o odrodzenie jęz.yka praojców była czymś istotnym dla przedstawicieli syjonizmu, wyraźnie sprzeciwiających się językowi jidlsz. C. S h m e-r u k, Historia literatury jidisz, Wrocław... 1992, s. 106.

⁴⁹    R. Brandstaetter, Sprawa poezji polsko-żydowskiej (Artykuł dyskusyjny}. Poeci polsko-żydowscy, „Opinia” 1933, nr 23.

⁵⁰    ibidem ^ Społeczeństwo żydowskie a my, „Opinia” 1933, nr 24

40