984501983

170 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI

•wa powyższego: szkoły rzemieślnicze, warsztaty domowe zatrudniające tylko kobiety i fabryki do łamania lnu za pomocą machin, jeżeli w nich pracują same kobiety. Przemysł zatrudniający tylko mężczyzn, mających przeszło 18 lat wieku, nie podlega prawu powyższemu, za wyłączeniem piekarń.

Warsztatami domowemi nazywa prawo zajęcia dokonywano w przestrzeniach zamkniętych, bez użycia jakiegokolwiek motoru mechanicznego, poprzestających na pomocy członków rodziny. Najściślejszej opiece prawa podlegają fabryki przemysłu tkackiego.

Podług skodyfikowanego prawodawstwa fabrycznego angielskiego 1878 r., uważają się jako dzieci osoby pracujące w fabrykach od 10 do 14 lat wieku. Prawo wymienia zakłady fabryczne, w których zabroniono bezwarunkowo zatrudniać dzieci powyższego wieku; wskazane są także inne, w których zajęcie dzieci podlega ograniczeniom i zależne jest od zachowania pewnych warunków.

Dla dzieci potrzebne jest świadectwo lekarskie o ich fizycznem rozwoju i uzdolnieniu; tylko na mocy odpowiedniego świadectwa mogą być zatrudnione w zmianach przed i poobiednych, ale dziecinie mogą pracować bez przerwy więcej nad 4'/» godzin. Dwa tygodnie pracy dzieci powinny być równe zajęciu jednotygodniowemu kobiet i in.

Nieletnimi robotnikami są osoby obu płci od 14 do 18 lat wieku. Po przedstawieniu świadectwa o posiadaniu pewnych wiadomości elementarnych i lekarskiego o dostatecznym rozwoju fizycznym, mogą osoby już 18 lat w. należeć do po wyższej'kategoryi robotników. Kobietami nazywa prawo pracownice, które ukończyły 18 lat wieku Młode dziewczęta nie mogą być zajęte w zakładach, w których topią i wypalają szkło, w cegielniach i w warzelniach soli. Praca w fabrykach ustaje: a) podczas pauz przeznaczonych dla spożycia pokarmów; b) w nocy t. j. w czasie od 9-ej w. do 6 g. rano; c) w sobotę po południu id) w święta kościelne i państwowe, oznaczone przez prawo.

W przemyśle tkackim wynosi czas zajęcia dla kobiet i nieletnich 56'/₂ g- tygodniowo, z którycli */₂ g. dla zajęć dodatkowych, ja-kierui są np. czyszczenie lub sprzątanie. Praca dzienna liczy się od 6 lub 7 g. r. aż do 6 lub 7 g. w. z 2 godzinami na odpoczynek i na obiad, tylko w sobotę praca powinna ustać o 1 lub 2 g. pp. z */₂ g-dla wzięcia pokarmu. Więcej niż 4V_a g. z rzędu w przemyśle tkackim i 5 g. w innych zajęciach nie może trwać żadna praca.

Pewien wpływ na pracę w fabrykach miało prawo o szkołach ludowych z dn. 15 sierp. 1876 r. Prawo po wyższo zabrania zatrudniać dzieci do 10 lat wieku w fabrykach, jak również dzieci starszo nad 10 lat, jeżeli nie są w stanic wykazać pewnego stopnia wykształcenia elementarnego.

Osobne przepisy dotyczą zajęcia górniczogo. Zabrania się pracować pod ziemią: dziewczętom i chłopcom przed ukoń-