984502088

174 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI

Prawa opiekuńcze niemieckie.

W Niemczech zwraca na siebie uwagę prawodawstwo Pruskie *). Regulamin pruski z d. 9 marca 1839 r. zabrania przyjmowania dzieci nie mających 9 lat wieku do stałego zajęcia w kopalniach, fabrykach, hutach i t. p., oznacza 10 godzin jako maximum zajęcia dziennego nieletnich robotników do 16 lat wieku i zabrania nieletnim robotnikom pracy w nocy, w niedziele,i święta. Rozporządzę* nie z dn. 9 lutego 1849 r. ustanawia radców przemysłowych i zabrania systemu truć k’a. Dalszy postęp przedstawia prawo z d. 16 maja 1853 r. Dozwala ono zatrudniać dzieci w fabrykach tylko po ukończeniu 12 lat wieku, zajęcie nieletnich do 14 lat wieku ogranicza do 6 godzin dziennie i wymaga 3-ch godz dziennie zajęcia szkolnego. Prawo powyższe dozwoliło ustanawiać inspektorów fabrycznych.

Prawo przemysłowe związku północno-niemieckiego z dn. 25 czerw. 1869 r. zastosowało pruskie przepisy do wszystkich państw, należących do wspomnianego związku. Prawo powyższe obowiązuje każdego przedsiębiorcę do zaprowadzenia własnym kosztem wszystkich urządzeń, zabezpieczających życie i zdrowie robotników, stosownie do charakteru przedsiębiorstwa.

Po utworzeniu Cesarstwa Niemieckiego specyalna ankieta 1874 i 1875 r. miała na celu zbadanie potrzeby rozszerzenia opieki państwowej nad ludnością fabryczną. Następstwem tego śledztwa była nuwella z d. 13lipca 1878 r., określająca dokładniej stosunki uczniów rzemieślniczych do majstrów i regulująca pracę nieletnich robotników. Ustanowieni zostali inspektorzy fabryczni, którym powierzono nadzór nad wszystkiemi gatunkami przemysłu, pracującemi przy pomocy pary, nad zakładami liutuiczemi, stacyami kolejowemi i warsztatami okrętowemi.

Obowiązujące obecnie prawo zabrania zatrudniać robotników w niedzielę i święta, oznaczone przez rządy państw pojedyńczych. Zabroniony został system truck’a, t. j. nakazano wypłacać zarobki gotówką w walucie państwowej i zabroniono dawać na kredyt towarów. Dozwolono dostarczać robotnikom produktów spożywczych, jeżeli ich cena nie przenosi kosztów nabycia, udzielać mieszkania, opału, gruntów do uprawy, pożywienia regularnego, lekarstw i pomocy lekarskiej, także narzędzi i materyałów surowych, odnoszących się do pracy im powierzanej, odliczając ich wartość z przypadających zarobków. Przepisy powyższo odnoszą się nie tylko do osoby przedsiębiorcy, ale także do członków jego rodziny, jego pomocników', pełnomocników jego, adwokatów, nadzorców i faktorów. Umowy

’) Łandmann. Arboitorschutzgcsotzgcliung in Doutschluml. Conrad u- Loxi# IlandwOrtorbucb cl. Stautswissonschaften str. 40 1.