larsen0761

28. Leczenie krwią i preparatami krwiopochodnymi 761

leukocyty itd., nie są konserwowane przez te stabilizatory.

3.1    Zmiany we krwi konserwowanej

Zjawisko to dotyczy wszystkich stabilizatorów ACD i CPD: opóźniają one procesy starzenia się zachodzące we krwi konserwowanej, ale nie zapobiegają im. Oprócz tego, poprzez swoje specyficzne wlas'ciwos'ci, zmieniają one funkcję krwi. Istotne znaczenie kliniczne mają przede wszystkim następujące zmiany:

-    skrócenie czasu przeżycia erytrocytów, trombo-cytów i leukocytów,

-    zmniejszenie aktywnos'ci czynników krzepnięcia,

-    zmiany stężenia elektrolitów,

-    przesunięcie wartości pH,

-    tworzenie się mikroagregatów.

3.1.1    Krwinki czerwone

Prawidłowy czas przeżycia krwinek czerwonych wynosi ok. 120 dni. We krwi konserwowanej, pomimo dodatku glukozy, zawartość ATP progresywnie się zmniejsza, a poprzez to także maleje zdolność przeżycia erytrocytów. Zmniejszenie poziomu ATP wywołane jest zahamowaniem aktywności enzymów na skutek postępującego spadku pH w preparacie krwi konserwowanej (nagromadzenie się mleczanów i C0₂). Obniżanie się wartości pH można opóźnić poprzez schładzanie preparatu. Po przetoczeniu 21-dniowego preparatu krwi konserwowanej stabilizatorem ACD, we krwi biorcy stwierdza się po 24 godz. obecność tylko 70% podanych erytrocytów. Ich okres póltrwania określono na 34 dni.

W czasie przechowywania zmniejsza się również oporność osmotyczna krwinek czerwonych, niektóre komórki rozpadają się i uwalniają hemoglobinę. Widoczna hemoliza występuje jednak zazwyczaj dopiero po 35 dniach przechowywania. Wstrząsanie preparatem krwi konserwowanej przyspiesza wystąpienie hemolizy.

Podczas przechowywania spada również w sposób ciągły zawartość 2,3-difosfoglicerynianu w erytrocytach. Następstwem tego może być gorsza zdolność erytrocytów do oddawania tlenu, a więc przesunięcie krzywej wiązania tlenu w lewo.

3.1.2    Granulocyty

Aktywność granulocytów we krwi konserwowanej utrzymana jest tylko przez ok. 24 godz. Po 7 dniach wszystkie komórki ulegają rozpadowi. Limfocyty przeciwnie, przez długi czas pozostają nieuszkodzone morfologicznie i czynnościowo. Jest to jednak efekt niepożądany, ze względu na ich działanie antygenowe.

3.1.3    Płytki krwi

W przebiegu przechowywania krwi z użyciem stabilizatorów ACD i CPD liczba płytek szybko i w sposób ciągły się obniża. Temperatura przechowywania i wartości pH mają niekorzystny wpływ na płytki krwi. Już po 6 godzinach przechowywania aktywność trombocytów wynosi jedynie 50-70% aktywności wyjściowej, po 24-48 godz. tylko 5-10%.

ł Z tego względu, po przetoczeniu każdego preparatu krwi starszego niż 24 godz. następuje rozcieńczenie trombocytów obecnych we krwi biorcy. Powstaje trombocytopenia z rozcieńczenia.

3.1.4 Czynniki krzepnięcia

Większość czynników krzepnięcia w preparatach konserwowanej krwi pełnej jest względnie stabilna - z wyjątkiem czynnika V i VIII, których aktyw-