larsen0783

28. Leczenie krwią i preparatami krwiopochodnymi 783

luje jednak z liczbą podawanych jednostek preparatów krwi konserwowanej. Korygowanie kwasicy powinno się opierać na wyniku badań równowagi kwasowo-zasadowej.

ł Jedynie ciężka kwasica wymaga leczenia wodorowęglanem sodu.

Rutynowe podawanie roztworów buforujących nie jest wskazane, zwłaszcza że cytrynian metabolizowany jest w wątrobie do wodorowęglanu; oprócz tego istnieje niebezpieczeństwo przedawkowania i wywołania zasadowicy metabolicznej.

Badanie równowagi kwasowo-zasadowej powinno być wykonywane po każdych podanych 5 jednostkach preparatu krwi konserwowanej.

5.4.7 Spadek stężenia

2,3-difosfoglicerynianu

Zawartość 2,3-difosfoglicerynianu w krwinkach czerwonych zmniejsza się wraz z wydłużeniem czasu przechowywania. Po masywnych przetoczę -niach obniża się odpowiednio stężenie difosfogli-cerynianu w organizmie biorcy. Prowadzi to do dużego wzrostu powinowactwa hemoglobiny do tlenu: już przy niskich wartościach p0₂ hemoglobina jest silniej wysycona tlenem. Teoretycznie mogłoby to spowodować zmniejszenie oddawania tlenu w tkankach, z powstaniem hipoksji. Kliniczne znaczenie niedoboru difosfoglicerynianu nie jest jeszcze obecnie wyjaśnione.

W praktyce klinicznej ważne jest to, że:

9 Podczas masywnych przetoczeń niedobór di-fosfoglicerynianu nie występuje, jeżeli stoso-WiA wane są preparaty przechowywane nie dłużej niż 5 dni.

Postępowanie praktyczne podczas masywnych transfuzji:

Podgrzewać wszystkie preparaty krwi konserwowanej.

^ Przetaczać możliwie s'wieże, tzn. przechowywane nie dłużej niż 21 dni, koncentraty krwinek czerwonych (KKCz) z roztworem wzbogacającym.

^ Stosunek podawanych jednostek KKCz do FFP wynosi 3:1; od ok. 10 jednostki KKCz 2:1 lub 1:1 - w zależności od stanu osoczowego układu krzepnięcia i stanu klinicznego.

^ Stan osoczowego układu krzepnięcia: utrzymywać wskaźnik Quicka > 40-50%, PTT < 55 s, stężenie fibrynogenu > 1 g/1. Powtarzać oznaczenia!

^ Podawać preparaty płytek krwi przy wartościach < 50 000/pl. Powtarzać oznaczenia!

* Regularnie kontrolować: stężenie hemoglobiny, wartość hematokrytu, gazometrię krwi oraz parametry równowagi kwasowo-zasadowej, elektrolity i stężenie glukozy.

6 Powikłania

wywołane preparatami krwiopochodnymi

Pomimo starannego określenia grupy krwi i sprawdzenia zgodności, po transfuzji krwi i jej składników mogą wystąpić powikłania zagrażające życiu. Główną przyczyną śmiertelnych powikłań jest poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna. Powikłania późne to przede wszystkim zakażenia przeniesione przez transfuzję. Szczególne znaczenie mają następujące czynniki zakaźne:

-    wirus zapalenia wątroby typu C (HCV),

-    wirus zapalenia wątroby typu B (HBV),

-    wirus zapalenia wątroby typu A (HAV),

-    ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV),

-    cytomegalowirus (CMV),

-    Treponema pallidum (krętek blady),

-    zarodźce malarii.

Do zadań anestezjologa należy przede wszystkim rozpoznanie i leczenie ostrych reakcji, występujących w bezpośrednim związku z transfuzją. Duże znaczenie kliniczne mają również zaburzenia mogące wystąpić po masywnych przetocze-niach. Anestezjolog powinien być zaznajomiony także z późnymi powikłaniami, ponieważ musi je uwzględnić podczas ustalania wskazań do transfuzji.

6.1 Poprzetoczeniowa reakcja hemolityczna (reakcja natychmiastowa)

Potransfuzyjne reakcje hemolityezne wywołane są najczęściej niezgodnością w układzie ABO. Reakcja występuje, gdy biorcy zostanie podana krew niezgodna grupowo. W ten sposób dochodzi do reakcji antygen-przeciwciało z następowym zni-