larsen0789

28. Leczenie krwią i preparatami krwiopochodnymi 789

ców krwi ma przeciwciała skierowane przeciwko CMV. Jest regułą, że ten czynnik zakaźny przenoszony jest do organizmu biorcy za pośrednictwem leukocytów obecnych w preparatach krwi. U pacjentów z prawidłową czynnością układu immunologicznego zakażenie zazwyczaj nie objawia się klinicznie. Należy jednak obawiać się infekcji CMV u pacjentów leczonych immunosupresyjnie i u wcześniaków. Wywołuje ona u nich nierzadko śmiertelnie przebiegające zapalenie płuc.

Rozpoznanie. Dostępnych jest wiele zestawów testów do oznaczania przeciwciał anty-CMV. W transfuzjologii, u pacjentów z grup zwiększonego ryzyka, stosowane są następujące metody: EIA do wykrywania przeciwciał IgG oraz oznaczanie przeciwciał IgM i łączne oznaczanie przeciwciał IgM i IgG.

Zapobieganie. Z powodu dużego rozpowszechnienia u dawców, stosowanie produktów krwi CMV--ujemnych możliwe jest w ograniczonym wymiarze. Jeżeli istnieje potrzeba przetoczenia erytrocytów, powinno się podawać ubogoleukocytame, filtrowane koncentraty krwinek czerownych. Przy określonych wskazaniach, w celu biernej immunizacji można zastosować hiperimmunoglobulinę-CMV.

Oprócz wirusów z krwią dawców mogą zostać przeniesione także i inne czynniki chorobotwórcze. Ryzyko zakażenia kiłą występuje tylko przy podawaniu krwi cieplej lub świeżej, gdyż po 72 godz. przechowywania żywe krętki nie są już w niej obecne.

Zarodźce malarii mogą przeżyć we krwi konserwowanej co najmniej 1 tydzień. Największe ryzyko występuje, gdy przetacza się krew przechowywaną krócej niż 5 dni. Wprawdzie obecnie potrans-fuzyjna malaria nie odgrywa większej roli, ale dawcy, którzy przebywali na terenach występowania epidemii malarii, są wyłączeni na określony czas z krwiodawstwa lub dopuszczeni do oddawania krwi tylko po wykluczeniu malarii.

6.12 Immunosupresja

indukowana transfuzją

Nie można z całą pewnością wykluczyć immunosupresji wywołanej składnikami przetaczanej krwi lub osocza (leukocyty i/lub części składowe osocza). Według niektórych autorów może to prowadzić do zwiększonej podatności na zakażenia, a w przypadku niektórych rodzajów nowotworów niekorzystnie wpłynąć na ich nawrót i wzrost. Autorzy ci polecają z tego względu stosowanie u pacjentów z chorobami nowotworowymi koncentratów krwinek czerwonych.

Kliniczne znaczenie tego zjawiska nie zostało jednak dotychczas wyjaśnione w wyczerpujący sposób.

7 Autologiczna transfuzja krwi

Opisane czynniki ryzyka występujące przy przeto-czeniach krwi oraz ograniczona dostępność krwi i jej pochodnych, doprowadziły do powstania metod oszczędzających krew od obcych dawców. Wśród nich istotną rolę odgrywa autologiczna transfuzja krwi.

W przypadku autologicznych transfuzji krwi dawca i biorca to ta sama osoba. Powoduje to nie tylko wyeliminowanie swoistych czynników ryzyka związanych z przetaczaniem obcej krwi, ale i znacznie zmniejsza zapotrzebowanie na homologiczne składniki krwi. Aby ograniczyć zapotrzebowanie na krew obcą, transfuzja autologiczna musi zostać uzupełniona dodatkowymi działaniami. Należą do nich: operowanie w sposób oszczędzający krew, ścisłe ustalenie wskazań do przetoczenia krwi, akceptacja niższych wartości hematokrytu, ewentualnie dodatkowe czynności, takie jak kontrolowana hipotensja i podawanie aprotyniny.

W przypadku transfuzji autologicznych stosowane są cztery techniki:

-    przedoperacyjne oddanie krwi własnej,

-    przedoperacyjna hemodylucja izowolemiczna,

-    śródoperacyjna maszynowa autotransfuzja,

-    pooperacyjna maszynowa autotransfuzja.

7.1 Przedoperacyjne

oddanie krwi własnej

Definicja. Postępowanie to polega na pobraniu do planowego zabiegu operacyjnego krwi lub osocza (plazmafereza) od pacjenta, konserwacja i w razie zaistnienia potrzeby - retransfuzja. Krew własna pacjenta może być przechowywana w postaci płynnej lub zamrożonej jako krew pełna lub podzielona na poszczególne składniki.