AUDYT WEWNĘTRZNY

WYKŁADY

AUDYT

Audyt wewnętrzny koncentruje się na 3 filarach:

1. proces kontroli w firmie - audyt będzie się starał wprowadzić w firmie ulepszenie. Audyt staje się konsultantem, on analizuje wszystkie procesy

2. proces zarządzania ryzykiem

3. proces governance

Audyt - patrzenie na firmę pod względem ryzyka

Audyt wewnętrzny ma na celu badanie efektywności (skuteczności) oraz adekwatności tych trzech procesów.

Projekt audytowy:

1. planowy

2. pozaplanowy

W oparciu o analizę ryzyka tworzymy roczny plan audytu.

220 osobo/godzin - 50% - 60% - ok. 120-130 osobo/godzin

Fazy projektu audytowego

90 osobo/dni, 3 osoby w ciągu miesiąca

1. Przegląd wstępny - czas w ramach projektu kiedy chcemy zorientować się na temat procesu, zmianie struktury organizacyjnej, informacji personalnych. Jest to czas żeby zorientować się co zrobić

- kick of meeting - pierwsze spotkanie

- komórka organizacyjna - wywiad

- raporty kontrolingowe

- umowy z dostawcami

- najwięksi dostawcy

- procedury wyboru dostawców

- ustalenie zasadniczości wydatków

- ustalenie rejestru pełnomocników

- budżetowanie wydatków

- decyzje centralne i decentralne

Za pomocą przeglądu wstępnego możemy zidentyfikować ryzyko w firmie. Badamy czy kontrole są adekwatne i efektywne. Stwierdzamy czy należy przeprowadzić dodatkowe kontrole.

2. Program audytu - dokument, który powie nam co planujemy zrobić, jakie dokumenty zbadać, jakie prace wykonać

3. Czynności audytowe - praca w terenie, z dokumentami, z ludźmi. Sprawdzenie prawidłowości faktur z największymi dostawcami, konsultacje ze stroną pomocną audytowi w celu zrozumienia wszystkich rzeczy i spraw.

4. Raport : rekomendacja - czytelny, według tego samego szablony. Koncentruje się na opisie słabości prowadzonych kontroli, zarządzania ryzykiem. Raport musi być max zwięzły, musi mieć jasny język.

Budowa raportu:

- strona tytułowa (spis treści)

- temat

- audytorzy

- data

Na końcu raportu powinny być zebrane rekomendacje w formie tabeli.

- obserwacja

- rekomendacja ( wdrożyć kontrolę tam gdzie jej nie ma, poprawić kontrolę tam gdzie jest ona nieefektywna). Ostateczne rekomendacje powinny być przedyskutowane przez stronę audytowaną. Uzgodnienie ostatecznego wyglądu raportu.

Monitorowanie - dział audytu wewnętrznego mówi w jakim czasie monitorować firmy.

Kat A - raz na 3 miesiące (większe firmy)

Kat B - raz na pół roku lub raz na rok 9 firmy mniejsze)

Trzeba sprawdzić postęp wdrażania rekomendacji, bo może się zdarzyć że po czasie na nią przeznaczoną nie zostanie ona wprowadzona.

Kierownictwo odpowiada za procesy zarządzania ryzykiem w firmie

Audyt wewnętrzny to jakaś kontrola organizacyjna

Departament Audytu Wewnętrznego:

1. chief audit executive - najważniejsza funkcja audyta wewnętrzno

2. zespoły audytorów

3. audytorzy

Dla audytora typowa jest praca projektowa. Bada się wszystkie procesy zachodzące w firmie. Audytora interesuje przede wszystkim proces kontroli, zarządzanie ryzykiem i proces governancs. Strategie firmy są punktem odniesienia. Długoterminowe plany dostosowuje się do strategii.

Planowanie długoterminowe - 2 podejścia:

1. procesy - patrzymy na firmę jak na zbiór procesów. Mówi o tym jak zarządza się ryzykiem w tym procesie, kto odpowiada

2. struktura organizacyjna

- prezes

- piony

- departamenty (księgowy, planowanie administracyjne, sprzedaż dla klientów indywidualnych, korporacyjnych, logistyka)

Ad. 2330 dokumentowanie informacji

Dokumenty z audytu należy wprowadzać lub przechowywać np. w segregatorach lub na plikach w komputerze z dostępem niewielkiej ilości osób. Formułowane rekomendacje muszą mieć poparcie w dokumentach.

Ad. 2440 przekazywanie wyników

Audyt kończy się raportem i rekomendacjami. Każdy departament który był audytowany powinien dostać raport. Raport otrzymują także członkowie zarządu, osoby dotyczące procesu sprzedaży w innych komórkach.

Audyt wewnętrzny - ustawa

30 czerwca 2005 - ostatnia nowelizacja ustawy o finansach publicznych

- określenie roli audytu wewnętrznego

- rozszerzenie katalogu jednostek objętych audytem wewnętrznym

Główne rodzaje audytu wewnętrznego:

1. audyt finansowy - badane dowody księgowe oraz zapisy w księgach rachunkowych

2. audyt systemu - ocena systemu gromadzenia środków publicznych i dysponowania nimi oraz gospodarowania mieniem

3. audyt działalności - ocena efektywności i gospodarności zarządzania finansowego

4. audyt informatyczny - badanie systemów informatycznych

5. audyt środków unijnych

Audyt wewnętrzny - wymagania

1. obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego (EFTA)

2. pełna zdolność do czynności prawnych oraz pełnia praw publicznych

3. niekaralność za przestępstwa popełnione umyślnie

4. wyższe wykształcenie

5. zdany egzamin przed Komisją Egzaminacyjną

Obowiązki sprawozdawcze AW:

Audytor przedstawia kierownikowi jednostki i GIAW:

1. do końca marca każdego roku - sprawozdanie z wykonania planu audytu za rok poprzedni

2. do końca października każdego roku - plan audytu na rok następny

Karta audytu wewnętrznego - określa ramowe zasady funkcjonowania audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych

KODEKS ETYKI

Istotą kodeksu jest wyznaczenie pewnych standardów postępowania w ramach danego zawodu.

Od audytorów oczekuje się zasad:

1. zasada pewności, uczciwość

2. zasada obiektywizmu

3. zasada poufności

4. kompetencje, profesjonalizm

5. właściwe postępowanie audytora i relacje pomiędzy audytorami wewnętrznymi

6. unikanie konfliktu interesów

Zasady postępowania :

1. prawość

2. obiektywizm

3. poufność

4. kompetencje

SKRYPT WYKŁAD IV

AUDYT A SYSTEM PUBLICZNEJ WEWNĘTRZNEJ KONTROLI FINANSOWEJ PWKF

PWKF - kontrola finansowa i audyt wewnętrzny - to zintegrowany system prawidłowego funkcjonowania JSFP, stwierdzający możliwość poprawy efektywności gospodarowania środkami publicznymi w tym z UE na poziomie poszczególnych jednostek

Audyt wewnętrzny w systemie finansów publicznych - cele

1. niezależne badanie systemów zarządzania i kontroli w jednostce, w tym procedur kontroli finansowej, w wyniku którego kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę adekwatności, efektywności i skuteczności tych systemów

2. czynności doradcze, mające na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki

Ocena adekwatności, efektywności i skuteczności systemów zarządzania dotyczy w szczególności:

1. zgodności prowadzonej działalności z przepisami prawa oraz obowiązującymi w jednostce procedurami wewnętrznymi

2. efektywności i gospodarności podejmowanych działań w zakresie systemów zarządzania i kontroli

3. wiarygodności sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z wykonania budżetu

Audyt wewnętrzny prowadzi się w:

1. ministerstwach

2. Kancelarii Prezesa Rady Ministrów

3. urzędach centralnych

4. Rządowym Centrum Legislacji

5. urzędach wojewódzkich

6. urzędach celnych

7. izbach celnych

8. urzędach kontroli skarbowej

9. urzędach skarbowych

10. izbach skarbowych

11. funduszach celowych

12. ZUS, KRUS, NFZ

13. prokuraturze

Najczęstsze tematy audytu wewnętrznego

1. zamówienia publiczne

2. gospodarowanie środkami przy zaciąganiu zobowiązań oraz dokonywaniu wydatków

3. egzekucja i zwrot należności publicznoprawnych

4. gospodarowanie mieniem, planowania, realizacji

5. poprawność i kompletność ewidencji środków trwałych

6. poprawność i kompletność i wiarygodność sporządzania planów finansowych

7. obieg dokumentów finansowo-księgowych

8. funkcjonowanie systemu wewnętrznej kontroli finansowej

Wartość dodana audytu wewnętrznego

1. oszczędność środków publicznych

2. zapewnienie że obszar działa prawidłowo

3. poprawienie efektywności mechanizmów kontroli wewnętrznej

4. usprawnienie procesów

5. wprowadzenie systemu monitorowania realizacji zadań jednostki

6. poprawa efektywności wykorzystania zasobów

7. ulepszenie systemów ochrony zasobów

8. wykrycie lub zapobieżenie nadużyciu finansowemu

Cechy audytu wewnętrznego

1. certyfikowanie systemu zarządzania instytucję

2. działanie prewencyjne

3. nastawienie na ulepszenie sposobu zarządzania

4. planowość pracy ze szczególną rolą długoterminowego szacowania ryzyka w procesie sporządzania planu

5. funkcjonalna niezależność w ramach własnej instytucji

6. działanie na podstawie powszechnie uznanych standardów audytu wewnętrznego

Koordynacja kontroli finansowej i audytu wewnętrznego w JSFP

1. organem administracji rządowej właściwym w sprawie koordynacji systemu jest Minister Finansów, który wykonuje zadania przy pomocy Centralnej Jednostki Harmonizującej

2. funkcje CJH - GIAW oraz Departament Koordynacji Kontroli Finansowej i Audytu Wewnętrznego

Zadania Centralnej jednostki harmonizującej

1. określenie i upowszechnienie standardów kontroli finansowej i audytu wewnętrznego

2. współpraca z zagranicznymi instytucjami

3. uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji oraz podejmowanie działań w celu poprawy funkcjonowania audytu wewnętrznego i kontroli finansowej w JSFP

Zadania CJH - dokonywanie oceny:

1. stosowania przepisów ustawy w zakresie kontroli finansowej i audytu wewnętrznego

2. funkcjonowania standardów

Metodyka audytu wewnętrznego - planowanie

Roczny plan audytu zawiera:

1. analizę obszarów ryzyka w dziedzinie gromadzenia środków publicznych i dysponowania nimi

2. temat audytu wewnętrznemu

3. proponowany harmonogram realizacji audytu wewnętrznego

4. planowane obszary które powinny zostać objęte audytem wewnętrznym w kolejnych latach

Metodyka audytu wewnętrznego - ryzyko

Ryzyko - prawdopodobieństwo wystąpienia dowolnego zdarzenia, działania lub zaniechania, którego skutkiem może być szkoda w majątku lub wizerunku danej jednostki lub które może przeszkodzić w osiągnięciu wyznaczonych celów i zadań danej jednostki.

Stosowanie metody oceny ryzyka

1. matematyczna metoda analizy ryzyka

2. metoda szacunkowa analizy ryzyka

3. metoda delficka

4. mapa ryzyka

5. kwestionariusz oceny ryzyka

Wykonanie zadania audytowego:

1. planowanie

2. identyfikacja zakresu, celów i bieżącego ryzyka zadania audytowego

3. wstępny przegląd

4. wybór techniki badania

5. narada otwierająca

6. wstępna ocena systemu kontroli wewnętrznej

7. testowanie

8. projekt sprawozdania z przeprowadzenia audytu

9. narada zamykająca

10. sprawozdanie z przeprowadzenia audytu

11. ponowna ocena

Cechy właściwie opracowanych ustaleń audytu:

1. co jest - stwierdzenie stanu istniejącego, uchybień

2. co powinno być - kryteria

3. co z tego wynika - skutek

4. dlaczego tak się stało - przyczyna

5. co należy zrobić - zalecenie

Najważniejsze organizacje, których standardy i wytyczne są wykorzystywane w audycie:

1. Międzynarodowy Instytut Audytorów Wewnętrznych

2. Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości

3. Międzynarodowa Organizacja Najważniejszych Organów Audytu/ Kontroli

4. Komitet Kontaktowy Najważniejszych Organów Kontroli/ Audytu państw UE

Karta audytu wewnętrznego - określa ramowe zasady funkcjonowania audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych

Środowiska audytu wewnętrznego w SFP

1. komórki kontroli resortowej

2. NIK

3. RIO

4. kontrola skarbowa

5. kontrola celna

6. biegli rewidenci

7. komisja europejska

8. kontrola środków pochodzących z UE

rekomendacja

brakująca kontrola

kontrola

ryzyko

---