PRZESUWANIE GRANIC
4 Krzepcy staruszkowie
THOMAS T. PERLS
Ludzie dziewi´çdziesi´ciokilkuletni sà cz´sto
zdrowsi i silniejsi od siedemdziesi´ciolatków.
Dotychczasowe poglàdy na temat
starzenia si´ cz∏owieka wymagajà rewizji.
10 Jak zostaç matuzalemem?
KAREN HOPKIN
NieÊmiertelnoÊç nie jest nam pewnie pisana,
ale kto wie, mo˝e od nicieni, much i go∏´bi
nauczymy si´ ˝yç lepiej i d∏u˝ej.
16 D∏ugowiecznoÊç
– triumf p∏ci pi´knej
HARVEY B. SIMON
Nie wiadomo do koƒca, dlaczego kobiety ˝yjà
Êrednio o kilka lat d∏u˝ej ni˝ m´˝czyêni. Wynika to
byç mo˝e z ró˝nic hormonalnych i stylu ˝ycia.
WALKA Z CZASEM
22 Czy mo˝emy
starzeç si´ wolniej?
MICHAEL R. ROSE
Nie ma cudownego sposobu, który
przeciwdzia∏a∏by destrukcyjnym procesom
biochemicznym powodujàcym starzenie.
28 Antyutleniacze
kontratakujà
KATHRYN BROWN
Nasz organizm rdzewieje od Êrodka.
Czy mo˝emy temu zapobiec?
34 Pigu∏ka na staroÊç
MARK A. LANE, DONALD K. INGRAM
i GEORGE S. ROTH
Trwajà poszukiwania Êrodka pozwalajàcego
przed∏u˝yç ˝ycie i zachowaç m∏odzieƒczy wigor.
40 Czas ˝ycia
KAREN WRIGHT
Zegary biologiczne odliczajà godziny, miesiàce
i lata, sprawiajàc, ˝e nasz organizm funkcjonuje
wed∏ug okreÊlonego harmonogramu.
2
ÂWIAT NAUKI
M¸ODYM BYå
Wydanie specjalne 2(5)
Listopad-grudzieƒ 2004
NIE DAå SI¢ CHOROBIE
48 Prawdziwe oblicze
mia˝d˝ycy
PETER LIBBY
Bóle w klatce piersiowej, zawa∏y serca
i udary mózgu to skutki mia˝d˝ycy. Dotychczasowa
teoria rozwoju tej choroby, powodujàcej corocznie
wi´cej zgonów ni˝ nowotwory, okaza∏a si´ b∏´dna.
58 Poszukiwanie korzeni raka
W. WAYT GIBBS
Nowe wyniki badaƒ dajà nadziej´
na skuteczne zwalczanie nowotworów z∏oÊliwych.
68 Nadzieja dla starych koÊci
CLIFFORD J. ROSEN
Utrata masy kostnej wskutek osteoporozy
nie b´dzie prowadziç do kalectwa, jeÊli zdo∏amy
poznaç zachodzàce w organizmie przemiany.
76 Nasze cz´Êci zamienne
DAVID PESCOVITZ
In˝ynierowie pracujà nad urzàdzeniami, które
zastàpià niewydolne serca, nerki, trzustki i wàtroby.
82 Gra o mózg
MIA SCHMIEDESKAMP
Walka z chorobà Alzheimera i Parkinsona
dopiero si´ zaczyna.
JAKOÂå, NIE ILOÂå
90 Z∏ota jesieƒ czy piek∏o?
CATHERINE JOHNSON
Czy warto do˝yç póênej staroÊci? Zale˝y to
w du˝ej mierze od stanu zdrowia psychicznego.
96
Z∏udne eliksiry
S. JAY OLSHANSKY, LEONARD HAYFLICK
i BRUCE A. CARNES
Naukowcy ostrzegajà: brak dowodu, ˝e którykolwiek
znany Êrodek przeciwko starzeniu jest skuteczny.
Co sk∏oni∏o ich do zabrania g∏osu w tej sprawie?
100 Na zdrowie?
ARTHUR L. KLATSKY
Jeden do dwóch drinków dziennie mo˝e mieç
zbawienny wp∏yw na uk∏ad krà˝enia – takie wnioski
wynikajà z 30 lat badaƒ. Czy zatem lekarze powinni
zalecaç swoim pacjentom spo˝ywanie trunków?
106 Niech ˝yjà nam!
LECH TRZECIAK
Polscy stulatkowie nie ró˝nià si´ od swoich
zagranicznych rówieÊników, jest ich tylko mniej.
111 Tropiciele
wiecznej m∏odoÊci
PIOTR ST¢PIE¡
Biolodzy molekularni muszà odpowiedzieç na pytanie,
co jest przyczynà, a co skutkiem procesu starzenia.
WYDANIE SPECJALNE
ÂWIAT NAUKI
3
Ilustracja na ok∏adce: Slim Films
T∏umacze, konsultanci i wspó∏pracownicy: Ewa Bartnik,
Mariola B´dkowska, Marcin Ciuk, Agnieszka Girstun, Piotr Kula,
Krzysztof KwaÊniewicz, Janusz MoryÊ, Ma∏gorzata Mossakowska,
Hanna Rywik, Piotr St´pieƒ, Grzegorz Styczyƒski, El˝bieta
Szelàg, Andrzej Tuz, Jacek M. Witkowski, S∏awomir Zagórski
7