Wyzwania
d∏ugowiecznoÊci

Ka˝dy cz∏owiek pragnie ˝yç d∏ugo,

ale nikt nie chce byç stary.

JONATHAN SWIFT

JESZCZE 100 LAT TEMU

na ca∏ym Êwiecie ˝y∏o zaledwie 10–17 mln ludzi w

wieku powy˝ej 65 lat. DziÊ jest ich ponad 600 mln i z ka˝dym rokiem przy-
bywa. Demografowie szacujà, ˝e w 2050 roku ta grupa wiekowa b´dzie sta-
nowiç jednà piàtà populacji. RoÊnie te˝ w du˝ym tempie liczba stulatków. Na
przyk∏ad w Polsce w latach siedemdziesiàtych by∏o ich zaledwie 500, dziÊ jest
trzy razy wi´cej, a w roku 2010 ma byç 3 tys.

Umieramy obecnie zdecydowanie póêniej nie dlatego, ˝e wolniej si´ sta-

rzejemy, ale dlatego, ˝e ˝yjemy inaczej. Lepiej si´ od˝ywiamy, korzystamy z

post´pów medycyny oraz z do-
brodziejstw powszechnej opieki le-
karskiej. Sama d∏ugoÊç ˝ycia ju˝
nam jednak nie wystarcza. Chce-
my do póênej staroÊci zachowaç
zdrowie i m∏odoÊç i oczekujemy, ˝e
nauka nam w tym pomo˝e.

Nauka w tej wa˝nej dla nas kwe-

stii nie mówi – nie, o czym Êwiad-
czy drugie tegoroczne wydanie spe-
cjalne Âwiata Nauki, w którym
najlepsi specjaliÊci zajmujàcy si´
mechanizmami starzenia si´ (a to
dotyka przecie˝ wszystkich, nawet
nastolatków) przedstawiajà wyni-
ki najnowszych osiàgni´ç w tej
dziedzinie. Ujawniajà tajniki bio-
logicznych zegarów i wp∏ywu tego
nieuniknionego procesu na nasze
cia∏a i umys∏y. Piszà równie˝ o tym,
jak nie daç si´ staroÊci i jak najd∏u-
˝ej czerpaç z ˝ycia to, co najlepsze.

Nauka przestrzega jednak przed

nadmiernym optymizmem, rozpo-
wszechnianym cz´sto przez produ-
centów rozmaitych, rzekomo cu-

downych specyfików. Powiedzmy to sobie szczerze – pigu∏ka na staroÊç nie
istnieje i zapewne nigdy nie powstanie. Nie ma i nie b´dzie sposobu na ca∏-
kowite powstrzymanie destrukcyjnych procesów biochemicznych powodu-
jàcych starzenie. Z drugiej strony nasi autorzy mówià o wyraênym post´-
pie w badaniach nad starzeniem. Jeden z nich pisze, ˝e w tej sytuacji pozostaje
nam uzbroiç si´ w cierpliwoÊç i mieç szcz´Êcie, ˝eby efektów tego post´pu
doczekaç...

Redakcja Âwiata Nauki

[e-mail]

WYDANIE SPECJALNE

ÂWIAT NAUKI

1

Editor in Chief: John Rennie
Board of Editors: Mariette DiChristina,
Ricki L. Rusting, Philip M. Yam, Gary Stix,
Michelle Press, W. Wayt Gibbs
Editors: Mark Alpert, Steven Ashley,
Graham P. Collins,
Steve Mirsky, George Musser, Christine Soares
Contributing Editors: Mark Fischetti,
Marguerite Holloway, Philip E. Ross, Michael Shermer,
Sarah Simpson, Carol Ezzell Webb
Editorial Director, Online: Kate Wong
Art Director: Edward Bell
Chairman Emeritus: John J. Hanley
Chairman: John Sargent
President and Chief
Executive Officer: Gretchen G. Teichgraeber
Vice President and Managing Director,
International: Dean Sanderson
Vice President: Frances Newburg

SCIENTIFIC AMERICAN, INC.
415 Madison Avenue
New York, NY 10017-1111

Redaktor naczelny
Joanna Zimakowska
[e-mail]
Redakcja:
El˝bieta Wieteska (z-ca redaktora naczelnego)
[e-mail]
Andrzej Fàfara (sekretarz redakcji)
[e-mail]
Micha∏ Ró˝yczka
Paulina Szczuciƒska
Lech Trzeciak
Korekta
Agata Przybysz
Redakcja techniczna
Jolanta Kotas
Sk∏ad i ∏amanie
Alicja Rudnik
Opracowanie graficzne
Krzysztof P∏uciennik
Adres redakcji
00-965 Warszawa, Al. Jerozolimskie 136
P. poczt. nr 9
tel.: [phone], faks: (0 22) 576-27-10
[e-mail]
www.swiatnauki.pl

Wydawca
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne SA

Prezes Zarzàdu
Jan Ruraƒski

Dyrektor Pionu Czasopism
Zbigniew Gajewski

02-305 Warszawa,
Al. Jerozolimskie 136
tel.: [phone], faks: 576-25-09
www.wsip.com.pl

Druk

Spó∏ka z o.o.
ul. Okrzei 5, 64-920 Pi∏a

INDEKS 378194
ISSN 0867-6380

Copyright © WSiP SA 2004

Wszystkie prawa zastrze˝one (∏àcznie z t∏umaczeniem
na j´zyki obce). ˚aden fragment niniejszego wydania
nie mo˝e byç wykorzystany w jakiejkolwiek formie
– fotokopii, mikrofilmu czy innych reprodukcji – ani
przek∏adany na j´zyk mechaniczny bez pisemnej zgody
wydawcy. SCIENTIFIC AMERICAN jest zastrze˝onà
nazwà handlowà nale˝àcà do Scientific American, Inc.
w Nowym Jorku i u˝ywanà przez firm´ WSiP SA
na podstawie umowy licencyjnej.

JAK UCIEC przed staroÊcià?