11
Wykład 8
Wykład 8
Polityka pieniężna w Polsce (
Polityka pieniężna w Polsce ( II
II ))
(
) (
)
[
]
2
*
*
2
1
y
y
L
t
t
t
−
+
−
=
λ
π
π
2
2
Rok 1998: o polityce pieniężnej zaczyna
Rok 1998: o polityce pieniężnej zaczyna
decydować RPP
decydować RPP
?
=
λ
•• W latach 1997
W latach 1997--1998 inflacja w Polsce silnie
1998 inflacja w Polsce silnie
spada
spada
•• RPP postanawia zastosować strategię celu
RPP postanawia zastosować strategię celu
inflacyjnego już w 1999 r
inflacyjnego już w 1999 r
0%
5%
10%
15%
20%
25%
1997M1
1998M1
1999M1
2000M1
2001M1
Stopa NBP
inflacja
•• W latach 1999
W latach 1999--2000 szoki podażowe
2000 szoki podażowe
(wzrost cen żywności i ropy naftowej)
(wzrost cen żywności i ropy naftowej)
powodują silny wzrost inflacji
powodują silny wzrost inflacji
22
5
10
15
20
25
30
35
1997M1
1998M1
1999M1
2000M1
2001M1
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
20%
Ceny ropy
Inflacja
POLSKA
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
I 1999
VII
I 2000
VII
I 2001
VII
CPI
Żywność
"Podbicie" średniej na 12 miesięcy
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
I 1999
VII
I 2000
VII
I 2001
VII
Żywność r r
Żywność m m
•• Inflacja wypada poza pasmo celu
Inflacja wypada poza pasmo celu
0%
5%
10%
15%
20%
25%
1997M1
1998M1
1999M1
2000M1
2001M1
Stopa NBP
inflacja
?
?
33
Co wstrzymuje banki
Co wstrzymuje banki
centralne przed
centralne przed silnym
silnym
podnoszeniem stóp
podnoszeniem stóp
procentowych?
procentowych?
Wzrost cen
Wzrost cen
ropy
ropy
Wzrost
Wzrost
inflacji
inflacji
Wzrost
Wzrost
kosztów
kosztów
produkcji
produkcji
Spadek zysków
Spadek zysków
przedsiębiorstw
przedsiębiorstw
Wzrost
Wzrost
oczekiwań
oczekiwań
inflacyjnych
inflacyjnych
Wzrost płac
Wzrost płac
(bez wrostu
(bez wrostu
wydajności)
wydajności)
Spadek
Spadek
produkcji
produkcji
Bank
Bank
centralny
centralny
Efekty
Efekty
II
rundy
rundy
Efekty
Efekty
II
II
rundy
rundy
Wzrost cen
Wzrost cen
żywnosci
żywnosci
Wzrost
Wzrost
inflacji
inflacji
Spadek zysków
Spadek zysków
przedsiębiorstw
przedsiębiorstw
Wzrost
Wzrost
oczekiwań
oczekiwań
inflacyjnych
inflacyjnych
Wzrost płac
Wzrost płac
(bez wrostu
(bez wrostu
wydajności)
wydajności)
Spadek
Spadek
produkcji
produkcji
Bank
Bank
centralny
centralny
Efekty
Efekty
II
rundy
rundy
Efekty
Efekty
II
II
rundy
rundy
Co postanowiła zrobić
Co postanowiła zrobić
RPP?
RPP?
0%
5%
10%
15%
20%
25%
1997M1
1998M1
1999M1
2000M1
2001M1
Stopa NBP
inflacja
•• W 2001 r ceny żywności i ropy naftowej
W 2001 r ceny żywności i ropy naftowej
spadają
spadają
44
5
10
15
20
25
30
35
1997M1
1998M1
1999M1
2000M1
2001M1
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
20%
Ceny ropy
Inflacja
POLSKA
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
I 1999
VII
I 2000
VII
I 2001
VII
CPI
Żywność
•• RPP obniża stopy procentowe
RPP obniża stopy procentowe
Co w 2001 r. sprawiło, że
Co w 2001 r. sprawiło, że
inflacja spadła wyraźnie
inflacja spadła wyraźnie
poniżej celu, pomimo że
poniżej celu, pomimo że
stopy procentowe były
stopy procentowe były
cały czas obniżane?
cały czas obniżane?
0%
5%
10%
15%
20%
25%
1997M1
1998M1
1999M1
2000M1
2001M1
?
?
Stopa NBP
inflacja
POLSKA
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
1999
2000
2001
Realna stopa procentowa
55
Jakie były konsekwencje
Jakie były konsekwencje
utrzymywania stóp
utrzymywania stóp
procentowych na realnie
procentowych na realnie
wysokim poziomie?
wysokim poziomie?
POLSKA
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
1999
IIQ
IIIQ
IVQ
2000
IIQ
IIIQ
IVQ
2001
IIQ
IIIQ
IVQ
PKB
CPI
Realna stopa procentowa
Czy tylko realnie wysokie
Czy tylko realnie wysokie
stopy procentowe zaostrzały
stopy procentowe zaostrzały
politykę pieniężną?
politykę pieniężną?
REER (1995=100)
90
100
110
120
130
140
150
1994M1
1995M1
1996M1
1997M1
1998M1
1999M1
2000M1
2001M1
POLAND
HUNGARY
CZECH REPUBLIC
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
PKB
Popyt krajowy
POLSKA
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
Produkt krajowy brutto
Spożycie indywidualne
Nakłady brutto na środki trwałe
66
-
2
4
6
8
10
12
14
1998
1999
2000
2001
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
MCI – stała podstawa
Dynamika PKB y/y
-
2
4
6
8
10
12
14
1998
1999
2000
2001
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
MCI – stała podstawa
Dynamika PKB y/y
(
) (
)
[
]
2
*
*
2
1
y
y
L
t
t
t
−
+
−
=
λ
π
π
?
=
λ
2
2
POLSKA
5%
10%
15%
20%
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
Stopa bezrobocia
CPI
Czy interwencja na rynku
Czy interwencja na rynku
walutowym mogłaby obniżyć
walutowym mogłaby obniżyć
kurs złotego?
kurs złotego?
Kiedy interweniować na rynku walutowym?
Kiedy interweniować na rynku walutowym?
77
Czy sytuacja na rynku
Czy sytuacja na rynku
walutowym stwarzała taką
walutowym stwarzała taką
okazję?
okazję?
-1,0
-0,5
0,0
0,5
1,0
2001
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
m
ld
.
U
S
D
2%
6%
10%
14%
Wzrost aktywów zagranicznych banków
Odchylenie złotego od dawnego parytetu
-1000
-500
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
1997 I
1998 I
1999 I
2000 I
2001 I
2002 I
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
Napływ kapitału
Zmiana REER
REER
70
75
80
85
90
95
100
105
110
115
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
Ex post
Ex post
wiadomo, że kurs
wiadomo, że kurs
złotego spadł „sam”.
złotego spadł „sam”.
Może więc nie warto było
Może więc nie warto było
interweniować ?
interweniować ?
•• W roku 2002 inflacja znacznie spadła pod
W roku 2002 inflacja znacznie spadła pod
wpływem silnego spadku tempa wzrostu
wpływem silnego spadku tempa wzrostu
gospodarczego i pozytywnych
gospodarczego i pozytywnych -- tym razem
tym razem
-- szoków podażowych
szoków podażowych
88
Ż
ywność
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
2001
2002
•• RPP wykorzystuje pozytywne szoki
RPP wykorzystuje pozytywne szoki
cenowo
cenowo--podażowe, by ustalić poziom celu
podażowe, by ustalić poziom celu
inflacyjnego na poziomie 2,5%
inflacyjnego na poziomie 2,5%
2003:
Wprowadzenie ciągłego celu inflacyjnego
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
10%
11%
2002
VII
2003
VII
2004
VII
A co na to prof. Mishkin?
A co na to prof. Mishkin?
•• Ryzyko nadmiernej restrykcyjności polityki
Ryzyko nadmiernej restrykcyjności polityki
pieniężnej w przypadku wystąpienia
pieniężnej w przypadku wystąpienia
negatywnych
negatywnych
szoków podażowych.
szoków podażowych.
((Frederick Mishkin, 2003
Frederick Mishkin, 2003))
Ż
ywność
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
2001
2002
2003
2004
?
?
Cena ropy
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
2001
2002
2003
2004
?
?
99
Rok 2004: pojawia się nowa RPP
Rok 2004: pojawia się nowa RPP
?
=
λ
•• Spełniają się obawy prof. Mishkina...
Spełniają się obawy prof. Mishkina...
Żywność
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
2001
2002
2003
2004
Cena ropy (USD)
10
15
20
25
30
35
40
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
Cena ropy (USD)
10
15
20
25
30
35
40
1
99
5
1
99
6
1
99
7
1
99
8
1
99
9
2
00
0
2
00
1
2
00
2
2
00
3
2
00
4
0,0%
0,5%
1,0%
1,5%
2,0%
2,5%
3,0%
3,5%
4,0%
4,5%
5,0%
2002
IV
VII
X
2003
IV
VII
X
2004
IV
VII
X
?
?
10
10
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
?
?
?
?