PROCES REKREACJI RUCHOWEJ

I JEGO ETAPY ORAZ ZADANIA

INSTRUKTORA REKREACJI

RUCHOWEJ

W ZJEDNYWANIU

DO AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ.

OPRACOWAŁA

mgr Małgorzata Kapela

nauczyciel wychowania fizycznego

Większość ludzi w naszym społeczeństwie, czyli 90% dorosłych i 70%

dzieci, z aktywnością ruchową mają kontakt sporadyczny, przypadkowy lub nie

ma go w ogóle. Ci, którzy ją rozpoczęli wpadają w pewien rytm i staje się to ich

sposobem na życie.

Aby doprowadzić do takiej sytuacji i pozyskać do uczestnictwa

w kulturze fizycznej jak najwięcej osób, należy działać w sposób systematyczny

i zorganizowany.

Zadaniem animatora - instruktora jest dążenie do sytuacji, w których

uczestniczący w rekreacji fizycznej wzbogacają swoje doświadczenie,

zdobywają wiadomości i umiejętności w zakresie kultury fizycznej, rozwijają

swoje zainteresowania i potrzeby. Pamiętając przy tym, że celem nadrzędnym

jest wypoczynek, zdrowie, przyjemność i rozwój osobowości.

Na proces rekreacji składają się trzy ogólne elementy: programowanie,

realizacja, ocena skuteczności działania.

Zajęcia, na których prowadzący skupiają się jedynie na prowadzeniu zajęć

bez uwzględnienia warunków , możliwości i potrzeb ćwiczących, stają się

szablonowe, nie przynoszą zamierzonego celu głównego, a następnie nudne dla

niego samego jak i dla ćwiczących.

A. PROGRAMOWANIE - rozpoczyna pracę każdego instruktora

rekreacji.

Na kształt, treść i formę programu istotny wpływ ma typ placówki

dla której przeznaczony jest określony program (np. kluby sportowe, osiedlowe,

parafialne, miejskie, szkolne, studia rekreacyjne, ośrodek wczasowy).

Przed ułożeniem programu należy dokonać tzw. diagnozy środowiskowej

i osobniczej potencjalnego uczestnika – klienta.

Programowanie powinno uwzględniać:

- najogólniej określony cel działania z uwzględnieniem

możliwości oraz form pracy, którą wyznaczają warunki,

- analizę warunków pracy – właściwości naturalne,

infrastrukturę sportową, możliwości sprzętowe, kadrowe,

- warunki czasowe prowadzenia zajęć, ich regularność

i systematyczność, uwzględnienie tzw. sezonowych działań,

bądź okresów martwych,

- możliwości wykorzystania dużej ilości form rekreacyjnych,

kompleksowość działań, różne pakiety usług itp.,

- informacje dotyczące odbiorcy: wiek, płeć, wykonywany

zawód, warunki materialne, problemy zdrowotne,

- zaspokajanie wielorakich potrzeb rekreacyjnych potencjalnych

uczestników w rekreacji,

- kulturowe aspiracje środowiska społecznego,

- tradycje i obyczaje panujące na danym terenie,

- bariery udziału w rekreacji ruchowej, które mogą występować

wśród uczestników.

Aby program był bardziej szczegółowy należy dołączyć do niego plan

rekreacji ruchowej, który jest zbiorem wytycznych i kierunków działań.

Plan może obejmować działalność rekreacyjną w skali roku, sezony, miesiąca

bądź jednorazowej akcji.

Jeżeli jest tak potrzeba, w trakcie realizacji planu może dochodzić

do modyfikacji programu. Jest to jak najbardziej prawidłowe. Skuteczność

programowania jest weryfikowana przez praktyczne działania.

A. REALIZACJA - zależy od wiedzy z zakresu metodyki

prowadzenia zajęć rekreacyjnych jaką powinien posiadać

instruktor rekreacji.

Uwarunkowana jest wieloma wyznacznikami takimi jak: odpowiedni

dobór zasad, metod i form działania pod względem wieku, płci ćwiczących,

poziomu ich sprawności i wydolności fizycznej, motywów i oczekiwań

w stosunku do podejmowanej aktywności, bezpieczeństwa.

Każda aktywność sportowa posiada charakterystyczne dla siebie formy i

metody postępowania, swoją systematykę i metodykę nauczania. Niezależnie

jednak od dyscypliny, formy organizacyjno – metodycznej

i innych elementów różniących zajęcia rekreacyjne od siebie, istnieją pewne

wspólne zasady i metody postępowania w pracy szkoleniowo – wychowawczej.

ZASADY DYDAKTYCZNE:

- świadomości,

- aktywności,

- poglądowości,

- systematyczności,

- przystępności,

- utrwalania.

Stanowią one metodyczną całość i należy je uwzględnić jednocześnie

w swoich działaniach.

METODY PRACY

Metody pracy są to sposoby postępowania stosowane świadomie

dla osiągnięcia określonego celu. Metody wykorzystywane przez instruktora

rekreacji wynikają ze specyfiki zadań i mnogości celów występujących

w działalności rekreacyjnej.

Metodykę rekreacji determinują dwa aspekty:

- wychowawczo – społeczny,

- zdrowotno – kształtujący.

DLATEGO TEŻ WYRÓŻNIAMY METODY:

- wychowawcze,

- nauczania czynności ruchowych,

- kształtujących cechy motoryczne,

- formy prowadzenia zajęć.

DO METOD WYCHOWAWCZYCH ZALICZA SIĘ:

- metodę wpływu osobistego,

-

metodę wpływu sytuacyjnego,

- metodę wpływu społecznego,

- kierowania samowychowaniem.

METODY NAUCZANIA RUCHU:

•

Nie specyficzne;

- siłowe,

- poglądowe,

- działania praktycznego.

•

Specyficzne;

- metoda całościowa (syntetyczna),

- metoda nauczania ćwiczeń częściami (analityczna),

- metoda mieszana (kompleksowa).

METODY WSPOMAGAJĄCE KSZTAŁTOWANIE CECH

MOTORYCZNYCH:

•

ścisła,

•

powtórzeniowa,

•

interwałowa,

•

zmienna.

Metody – formy prowadzenia zajęć:

•

forma ścisła,

•

forma zabawowa,

- właściwa,

- naśladowcza,

- opowieści ruchowej,

•

forma improwizacji ruchowej,

•

forma zadaniowa (bezpośredniej celowości ruchu),

•

forma współzawodnictwa,

•

forma obwodowo – stacyjna,

•

forma wielozadaniowa.

B. OCENA SKUTECZNOŚCI

Żeby proponowana aktywność ruchowa była „odpowiednia” – pozwalała

osiągnąć określony cel, a jednocześnie nie szkodziła – winna być dostosowana

do możliwości ćwiczącego. Należy więc:

•

poznać poziom motoryczności człowieka, jego możliwości, aby

na tej podstawie zaproponować odpowiednią dawkę ruchu,

•

wysiłek powinien podlegać stałej kontroli i ocenie, co jest

punktem wyjścia, wdrożenia do samokontroli i samooceny

ćwiczących.

W tym celu proponuje się różnego rodzaju próby i testy określające

poziom sprawności fizycznej. Mogą one dotyczyć:

•

wyglądu – pomiary obwodów czy ciężaru ciała,

•

wydolności – sprawności adaptacyjnej organizmu do wysiłku,

•

sprawności motorycznej.

Jaki test wybierzemy zależy od celu naszych działań. Osiągnięte wyniki

można oceniać w rozmaity sposób:

1. W stosunku do własnego wyniku w układzie; Ja-wczoraj – dziś

– jutro, czyli do wyników poprzednich lub potencjalnych.

2. W stosunku do ustalonych norm, standardów, uwzględniających

wiek i płeć.

3. W stosunku do rezultatów grupy – średniego jej wyniku.

ZADANIA INSTRUKTORA W ZJEDNYWANIU DO AKTYWNOŚCI

RUCHOWEJ

Jednym z głównych zadań instruktora jest dbałość o stale wysoki poziom

motywacji do ćwiczeń każdego z podopiecznych, jak również swej własnej

motywacji do pracy. Wspólne zaangażowanie prowadzącego i uczestnika zajęć

przynosi pozytywne efekty procesu treningowego. Osoba instruktora bardzo

silnie oddziałuje na psychikę uczestników zajęć, co staje się punktem

wyjściowym wzajemnej empatii. Instruktor przekonany wewnętrznie do swojej

pracy jest miłośnikiem aktywnego trybu życia, promuje go wśród innych.

Angażuje się w prowadzenie każdych zajęć ciałem, umysłem i duchem – jest

uśmiechnięty, życzliwy, pamięta o potrzebach każdego z ćwiczących.

Jest zawsze przygotowany merytorycznie i psychicznie. Przekazuje na

zajęciach wiedzę dotyczącą zdrowego, aktywnego stylu życia oraz dokładnie

tłumaczy cel proponowanych ćwiczeń. W sposób stanowczy, kulturalny

koryguje zauważone błędy.

Instruktor fitness podejmujący pracę w tym zawodzie musi wiedzieć

o odpowiedzialności jaka ciąży na nim jako kierowniku procesu

treningowego wielu osób, które mu zaufały jako profesjonaliście. Rolą

instruktora fitness jest przede wszystkim uświadamianie ludziom

przychodzącym na zajęcia kim są, jakich wyborów dokonywać powinni

w zakresie swego stylu życia oraz jak mogą dbać o swoje ciało i psychikę.

Nauczenie, jak w pełni kontynuować swoje życie i czynić

je satysfakcjonującym. Praca instruktora obejmuje swym wpływem

wszystkie sfery osobowości uczestnika zajęć – fizyczną, psychiczną,

motoryczną i emocjonalną.

Podstawą sukcesu każdego instruktora jest przede wszystkim własna

postawa wobec celów treningu fitness. W czasie prowadzenia zajęć

instruktor musi być zawsze sobą, tylko wtedy będzie osobą wiarygodną

i godną naśladowania, przez tych, których uczy.

Z tego powodu bardzo ważne jest aby instruktor wytworzył w sobie własne

motywacje wewnętrzne i nie kierował się tylko motywacjami zewnętrznymi

(sposobem zdobywania pieniędzy lub dbania o własną urodę). Fitness musi

stać się częścią jego stylu życia, a nie tylko narzędziem osiągnięcia pewnych

celów.

LITERATURA:

1. Dex D. „Fitness” Metodyka i praktyka. Katowice 2001r. Górnośląska

Oficyna Wydawnicza S.A.

2. TKKF – Poradnik Metodyczny dla instruktorów rekreacji ruchowej ze

specjalnością fitness w różnych formach gimnastyki. TKKF 1998.

3. Siwiński W., Tanber R. – Rekreacja ruchowa. Poznań 2004.

Wydawnictwo Naukowe WSHiG w Poznaniu.

4. Kordoń E. – Poradnik dla instruktorów rekreacji ruchowej. Salezjańska

Organizacja Sportowa. Warszawa 1999.