Większość ludzi w naszym społeczeństwie,
czyli 90% dorosłych i 70% dzieci, z
aktywnością ruchową ma kontakt
sporadyczny, przypadkowy lub nie ma go w
ogóle. Ci, którzy ją rozpoczęli wpadają w
pewien rytm i staje się to ich
sposobem na życie.
Celem nadrzędnym rekreacji ruchowej
jest wypoczynek,
zdrowie, przyjemność i rozwój
osobowości.
Cechy form rekreacji
• Łatwość nauczania – uczenia się, opanowania i
organizowania
• Możliwość zastosowania w każdym terenie –
sztucznym i naturalnym
• Elastyczność w stosowaniu reguł i zasad
• Dostępność dla wszystkich - dla odbiorców
indywidualnych, grup jednorodnych i
niejednorodnych
• Wszechstronność czyli pełne oddziaływanie na
organizm ludzki i osobowość
• Atrakcyjność niosącą za sobą element nowości,
odkrywczości, zawsze pozytywnej emocji
Systematyka form
rekreacji
Ze względu na intensywność wysiłku:
• relaksacyjne/ np. spacer, wędkowanie, obserwacja
przyrody, zajęcia hobbystyczne, zabawy towarzyskie/
• średnio intensywne /np, rekreacyjne gry ruchowe, jazda na
łyżwach, żeglowanie, itp./
• intensywne /np. biegi kondycyjne, aerobik, pływanie, itp/./
Ze względu na stopień trudności /złożoności technicznej/
• łatwe /np. biegi, jazda na rowerze, gry i zabawy ruchowe/
• średnio trudne /np. gra w siatkówkę, pływanie, jazda na
łyżwach/
• trudne /jazda na nartach, windsurfing, wspinanie, tenis
ziemny/
Systematyka form
rekreacji
Ze względu na porę roku:
• letnie /np. kąpiele w morzu, wędkowanie, nurkowanie,
jazda na nartach wodnych/
• zimowe /np. jazda na nartach, łyżwach, sankach, kuligi,
snowbording/
• całoroczne
Ze względu na miejsce realizacji:
• plenerowe /w wodzie, na wodzie, pod wodą, w górach, w
powietrzu - latanie na lotniach, paralotniach,
szybowcach/
• w pomieszczeniach zamkniętych /np. ćwiczenia
kulturystyczne, aerobik, gra w kręgle, bilard, taniec/
• boiskowe /np. gry sportowe/
Formy organizacyjne działalności
rekreacyjnej
Ze względu na wielkość grupy:
• formy indywidualne /samotnicze/
• zespołowe /w parze, rodzinne, w grupie
koleżeńskiej, drużynowe/
Ze względu na charakter struktur
wewnątrzgrupowych:
• zajęcia w grupach spontanicznych
• zajęcia w grupach zorganizowanych /np.
stałe zespoły ćwiczebne/
Stałe zespoły ćwiczebne ze względu na
dominujący typ kontaktów społecznych
dzielimy na:
• formalne
• nieformalne
Ze względu na czas okresu działalności zespołu:
• stałe /całoroczne/
• sezonowe
• okazjonalne
Ze względu na charakter formy realizowanej w
zespole:
• kwalifikowane
• popularne
Ze względu na treść:
• gimnastyczne /aerobik, step-reebok, callanetics/
• rekreacyjne gry ruchowe /kręglarstwo, ringo, itp./
• gry zespołowe /piłka siatkowa, koszykowa, itp./
• rekreacyjne ćwiczenia terenowe /np. biegi na orientację,
ścieżki zdrowia, itp./
• wschodnie systemy samodoskonalenia /np. judo, ćwiczenia
relaksowo-koncentrujące, toakwon-do,itp./
• sporty wodne /np. żeglarstwo, windsurfing, pływanie, itp./
• sporty zimowe /np. narciarstwo zjazdowe, klasyczne,
snowbording/
• ćwiczenia profilaktyczno-usprawniające /np. dla osób z
nadwagą, dla osób starszych, dla osób z bólami kręgosłupa,
itp./
• inne /np. turystyka, jeździectwo, gry stolikowe, ćwiczenia
siłowe, taniec, ćwiczenia z rodziców z dziećmi, itp./
Zalety stałych zespołów
ćwiczebnych
• umożliwiają instruktorowi kontrolę i kierowanie
indywidualnym zachowaniem jednostki, co sprzyja
planowemu oddziaływaniu na zwiększenie efektów
zdrowotnych, satysfakcji z uczestnicwa w zajęciach
• prostota organizacyjna – dla powołania zespołu niezbędne
jest dysponowanie w określonym czasie obiektem
rekreacyjnym /salą, boiskiem, pływalnią, itp./
• duża elastyczność i otwartość działania, np. potrzeba
chwili, odpowiedź na trendy mody
• stały zespół jest dla wielu jedyną znaną i akceptowaną
formą rekreacji , ze względu na miejsce zamieszkania jak
też dostępność społeczną
• stały zespół ćwiczebny oddziałuje na kształtowanie
pozytywnych postaw w sferze rekreacji poprzez metodę
wpływu społecznego
Bodźce zachowań rekreacyjnych
• zachowania bezpośrednio związane z
działalnością instytucji i placówek
rekreacyjnych, oferujących określone usługi
• zachowania pośrednio związane z
działalnością w/w instytucji i placówek, które
są czynnikiem wspomagającym, nie
koniecznym/ np. możliwość korzystania ze
sprzętu, obiektów sportowych, czy
fachowego poradnictwa/
• zachowanie nie związane z działalnością
instytucji, np. indywidualne , autoteliczne
formy rekreacji/
Formy dydaktyczne rekreacji
ruchowej
1.
Forma zabawowa i jej odmiany
naśladowcza
opowieści ruchowej
zabawy ze śpiewem, orientacyjno-porządkowe, rzutne, bieżne, kopne,
itp.
2. Forma współzawodnictwa
– wprowadzenie rywalizacji do zajęć
rekreacyjnych, co wyzwala pozytywne emocje, jest czynnikiem
mobilizującym i stymulującym
3. Forma zadaniowa
– stworzenie specjalnych warunków, które zmuszają
do wykonania określonego zadania ruchowego
4. Forma improwizacji ruchowej
– polega na dowolnym
manipulowaniu odpowiednimi przyborami lub wykonywaniu
dowolnych ruchów wykorzystując odpowiednio dobrany
podkład muzyczny. Forma ta wyraża emocje, wyzwala inwencję
twórczą, wzbogaca przeżycia
5. Forma ścisła
- nie pozostawia żadnej dowolności ćwiczącemu,
określa kierunek ruchu , częstotliwość, płaszczyznę itp.
Środki rekreacji ruchowej
Jest to zbiór działań, przedmiotów,
urządzeń, pośredniczących w
osiąganiu określonego celu
Podział środków rekreacji
ruchowej
• Ćwiczenia fizyczne /bieganie, gimnastyka,
gry i zabawy ruchowe/
• Urządzenia, miejsce i sprzęt umożliwiający
zajęcia rekreacyjne
• Elementy podnoszące atrakcyjność zajęć
rekreacyjnych
• Elementy wzmacniające efektywność zajęć
rekreacyjnych /sauna, masaż, solarium, itp./
Atrakcyjność pleneru jako środka rekreacji
ruchowej
• Odmienność warunków przyrodniczych od tych w
miejscu zamieszkania
• Walory estetyczne / widokowe/, zmienność
krajobrazu i jego różnorodność
• świeże powietrze
• kontakt z naturą
• przestrzeń terytorialna
Na proces rekreacji
składają się trzy ogólne
elementy:
•programowanie
•realizacja
•ocena skuteczności działania
Programowanie procesu rekreacji
powinno uwzględniać
• Najogólniej określony cel działania
• Kulturalne aspiracje środowiska społecznego
• Analizę warunków pracy – właściwości naturalne terenu,
infrastrukturę sportową, możliwości sprzętowe
• Warunki czasowe prowadzenia zajęć, szanse na ich
regularność i systematyczność, uwzględnianie tzw.
okresów martwych
• Możliwość wykorzystania dużej ilości form rekreacyjnych
( kompleksowość działań, pakiety usług itp.)
• Zaspokajanie wielorakich potrzeb rekreacyjnych
potencjalnych uczestników rekreacji
• Tradycje i obyczaje panujące w danym środowisku
społecznym
• Informacje dotyczące odbiorcy: wiek, płeć, wykonywany
zawód, warunki materialne
PROGRAMOWANIE
-
rozpoczyna pracę każdego
instruktora rekreacji.
•
Przed ułożeniem
programu należy
dokonać tzw. diagnozy
środowiskowej i
osobniczej potencjalnego
uczestnika – klienta.
•
Na kształt, treść i
formę programu istotny
wpływ ma typ placówki,
dla której przeznaczony
jest określony program.
Dobry program rekreacyjny to:
• atrakcyjny
• wszechstronnie uaktualniany
• bogaty w różne formy
• alternatywny
• uaktywniający
• weryfikowalny
REALIZACJA
- zależy od wiedzy z
zakresu metodyki prowadzenia zajęć
rekreacyjnych jaką powinien posiadać
instruktor rekreacji.
Zasady i metody postępowania
w pracy szkoleniowo –
wychowawczej.
ZASADY DYDAKTYCZNE:
- świadomości,
- aktywności,
- poglądowości,
- systematyczności,
- przystępności,
- utrwalania.
METODYKĘ REKREACJI DETERMINUJĄ
DWA ASPEKTY:
- wychowawczo – społeczny,
- zdrowotno – kształtujący.
DLATEGO TEŻ WYRÓŻNIAMY METODY:
- wychowawcze,
- nauczania czynności ruchowych,
- kształtujących cechy motoryczne,
- formy prowadzenia zajęć.
.
Metody wychowawcze
- metodę wpływu osobistego,
- metodę wpływu sytuacyjnego,
- metodę wpływu społecznego,
- kierowania samowychowaniem
Metody nauczania czynności
ruchowych
1. Niespecyficzne
• słowna
• poglądowa
• działania praktycznego
2. Specyficzne
• całościowa /syntetyczna/
• częściowa /analityczna/
• kompleksowa /mieszana/
Metody wspomagające
kształtowanie cech motorycznych
• metoda ciągła –
długookresowa praca o stałej
intensywności
• metoda powtórzeniowa –
stała intensywność,
powtarzanie tej samej czynności, zmienne są - ilość powtórzeń
i czas przerw wypoczynkowych, aż do pełnego wypoczynku
• metoda interwałowa –
określona ilość powtórzeń,
zmienny czas przerw tak by rozpoczęcie kolejnej serii nastąpiło
po niepełnym wypoczynku
• metoda zmienna –
zmieniająca się intensywność
wysiłku oraz zmienny czas trwania pracy
Metody i formy prowadzenia zajęć
Forma ścisła –
określona pozycja wyjściowa, rodzaj
wykonywanego ruchu, amplituda, ilość powtórzeń
Forma zabawowa:
• właściwa
• naśladowcza
• opowieści ruchowej
• improwizacji ruchowej
• zadaniowa /bezpośredniej celowości ruchu/
• współzawodnictwa /sportowa/
• obwodowo-stacyjna
• wielozadaniowa
OCENA SKUTECZNOŚCI
Żeby proponowana aktywność ruchowa pozwalała
osiągnąć określony cel, a jednocześnie nie szkodziła
powinna być dostosowana do możliwości ćwiczącego.
Należy więc:
• poznać poziom motoryczności człowieka, jego
możliwości, aby
na tej podstawie zaproponować odpowiednią dawkę
ruchu,
• wysiłek powinien podlegać stałej kontroli i ocenie, co
jest
punktem wyjścia, wdrożenia do samokontroli i
samooceny
ćwiczących.
Osiągnięte wyniki
można oceniać w rozmaity
sposób:
1. W stosunku do własnego
wyniku w układzie; Ja -
wczoraj – dziś – jutro, czyli do
wyników poprzednich lub
potencjalnych.
2. W stosunku do ustalonych
norm, standardów,
uwzględniających
wiek i płeć.
3. W stosunku do rezultatów
grupy – średniego jej wyniku.
Dziękuję za uwagę!!!