Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych
(723307)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych (723307)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-222-5 (222)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Diagnozowanie i naprawianie maszyn i urz
ą
dze
ń
prze-
mysłowych Kz1 ............................................................... 10
3.2. Instalowanie i wykonywanie rozruchu maszyn i urz
ą
-
dze
ń
przemysłowych na stanowisku pracy oraz wyko-
nywanie przegl
ą
dów okresowych Kz2 ............................ 12
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 14
5. Słownik ........................................................................................ 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
723307 Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych
Grupa Wielka 7- Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzy-
narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).
Grupa elementarna 7233 Mechanicy maszyn i urz
ą
dze
ń
rolniczych
i przemysłowych (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Za-
wodów ISCO – 08 odpowiada grupie 7233 Agricultural and industrial
machinery mechanics and repairers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 33. Naprawa, konser-
wacja i instalowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
. Grupa 33.1. Naprawa
i konserwacja metalowych wyrobów gotowych, maszyn i urz
ą
-
dze
ń
.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz
głównie z wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 6
przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 3,
ś
rednie – 3, w tym firmy produkcyjne – 6),
przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Halina
Ś
ledziona – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Zakładów
Starachowickich Star S.A., rzecznik patentowy, były dyrektor
CKP w Starachowicach,
•
Tomasz Mucha – Tchibo Manufacturing Poland w Markach
k. Warszawy,
•
Zbigniew Pianka – Imperial Tobacco Polska Manufacturing S.A.
w Radomiu,
•
Katarzyna Sławi
ń
ska – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB
w Radomiu.
5
Ewaluatorzy:
•
Krzysztof Wojtowicz –
Ś
wi
ę
tokrzyskie Centrum Innowacji i Trans-
feru Technologii Sp. z o.o. w Kielcach,
•
Marek Olsza – Zespół Szkół Technicznych w Mikołowie.
Recenzenci:
•
Włodzimierz Grochal –
Ś
wi
ę
tokrzyskie Centrum Innowacji
i Transferu Technologii w Kielcach,
•
Igor Lange – Ministerstwo Gospodarki w Warszawie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Jacek W
ę
sierski (przewodnicz
ą
cy) – Stowarzyszenie Naukowo-
-Techniczne In
ż
ynierów i Techników NOT w Warszawie,
•
Dariusz Jadczyk – Regionalna Organizacja Pracodawców
w Cz
ę
stochowie,
•
Norbert Bro
ż
ek – Zwi
ą
zek Zawodowy In
ż
ynierów i Techników
w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych instaluje, naprawia
i obsługuje maszyny i urz
ą
dzenia przemysłowe.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, miejsca,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych wykonuje monta
ż
,
demonta
ż
, napraw
ę
i obsług
ę
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych. Iden-
tyfikuje i diagnozuje uszkodzenia wynikłe w trakcie eksploatacji. Po
zdiagnozowaniu uszkodzenia wymienia uszkodzone elementy i zespo-
ły. Przy uszkodzeniach, które wymagaj
ą
naprawy warsztatowej, de-
montuje podzespół, nast
ę
pnie montuje i reguluje. Obsługuje maszyny
i urz
ą
dzenia przemysłowe poprzez regulacje i konserwacje (np. czysz-
czenie, dokr
ę
canie, wymiana płynów eksploatacyjnych), posługuje si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz przestrzega norm
dotycz
ą
cych rysunku technicznego, cz
ęś
ci maszyn, materiałów kon-
strukcyjnych i eksploatacyjnych. Wszystkie zadania wykonuje, prze-
strzegaj
ą
c przepisów i zasad BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska i systemu HACCP.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych mo
ż
e by
ć
zatrudniony
w przedsi
ę
biorstwach przemysłu metalowego i maszynowego, przed-
si
ę
biorstwach obsługowo-naprawczych, a tak
ż
e w innych działach go-
spodarki zajmuj
ą
cych si
ę
wytwarzaniem i eksploatacj
ą
maszyn i urz
ą
-
dze
ń
. Dominuj
ą
cym układem czynno
ś
ci w tym zawodzie s
ą
prace mon-
ta
ż
owo-remontowe. Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych swo-
j
ą
prac
ę
najcz
ęś
ciej wykonuje w zamkni
ę
tych pomieszczeniach pro-
dukcyjnych, gdzie mo
ż
e by
ć
nara
ż
ony na działanie czynników szkodli-
wych dla zdrowia takich, jak hałas, wibracje, zapylenie. Na stanowisku
pracy mog
ą
wyst
ę
powa
ć
równie
ż
zagro
ż
enia mechaniczne pochodz
ą
ce
od ruchomych elementów maszyn i urz
ą
dze
ń
, jak równie
ż
zagro
ż
enia
elektryczne pochodz
ą
ce od urz
ą
dze
ń
zasilanych energi
ą
elektryczn
ą
,
mo
ż
liwo
ść
kontaktu z elementami o temperaturze niebezpiecznej i ró
ż
-
nych cieczy eksploatacyjnych. Choroby zawodowe mog
ą
wyst
ę
powa
ć
zale
ż
nie od bran
ż
y przemysłu. Praca mechanika maszyn i urz
ą
dze
ń
7
przebiega w systemie jedno-, dwu- lub trzyzmianowym. Mechanik ma-
szyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych mo
ż
e pracowa
ć
samodzielnie, jak
i w zespole.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych powinien charaktery-
zowa
ć
si
ę
uzdolnieniami technicznymi, koncentracj
ą
uwagi i logicznym
rozumowaniem. Montowanie, obsługa i naprawa maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych wymaga sprawno
ś
ci manualnej, spostrzegawczo
ś
ci
oraz dokładno
ś
ci i odpowiedzialno
ś
ci podczas wykonywania zada
ń
zawodowych. Wymaga zdolno
ś
ci pracy w zespole. Osoba podejmuj
ą
ca
prac
ę
w tym zawodzie powinna si
ę
charakteryzowa
ć
dobrym stanem
zdrowia: dobrym słuchem, dobrym wzrokiem (mo
ż
e by
ć
korekcja wad
wzroku okularami) z rozpoznawalno
ś
ci
ą
barw, sprawno
ś
ci
ą
fizyczn
ą
.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Mechanik maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych powinien by
ć
absol-
wentem szkoły kształc
ą
cej w zawodzie mechanik – monter maszyn
i urz
ą
dze
ń
lub uko
ń
czy
ć
kwalifikacyjny kurs zawodowy w zakresie kwa-
lifikacji M.17. Monta
ż
i obsługa maszyn i urz
ą
dze
ń
. Powinien zosta
ć
przeszkolony w zakresie budowy i obsługi konkretnych maszyn w miej-
scu swojej pracy z uwzgl
ę
dnieniem wymogów bran
ż
y przemysłowej,
w jakiej podejmuje prac
ę
.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Podczas zdobywania do
ś
wiadczenia uczestniczy w regularnych
kursach i szkoleniach w zakresie naprawy maszyn i urz
ą
dze
ń
przemy-
słowych. W wyniku przebytych szkole
ń
osoba zyskuje szanse na
awans na stanowisko brygadzisty, mistrza.
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie stanowiska pracy, w tym przestrzeganie zasad
BHP i ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1,
Kz2, KzS).
Z2.
Montowanie i uruchamianie maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych
na stanowisku pracy (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z3.
Diagnozowanie przyczyny awarii maszyny lub urz
ą
dzenia prze-
mysłowego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z4.
Demontowanie zespołów lub podzespołów maszyn lub urz
ą
dze
ń
przemysłowych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z5.
Selekcjonowanie cz
ęś
ci uszkodzonego zespołu lub podzespołu
maszyny, urz
ą
dzenia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z6.
Naprawianie maszyn poprzez regulowanie, wymian
ę
lub doro-
bienie cz
ęś
ci (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z7.
Montowanie podzespołów lub zespołów maszyn lub urz
ą
dze
ń
przemysłowych po naprawie (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2,
KzS).
Z8.
Wykonywanie bie
żą
cych i okresowych przegl
ą
dów maszyn
i urz
ą
dze
ń
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z9.
Wykonywanie konserwacji maszyn i urz
ą
dze
ń
(niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z10. Sprawowanie nadzoru nad stanem technicznym maszyn i urz
ą
-
dze
ń
przemysłowych we współpracy z przeło
ż
onym (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Diagnozowanie i naprawianie maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych
(potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z9,
Z10).
Kz2 – Instalowanie i wykonywanie rozruchu maszyn i urz
ą
dze
ń
prze-
mysłowych na stanowisku pracy oraz wykonywanie przegl
ą
dów
okresowych (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z4, Z6,
Z7, Z8, Z9, Z10).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z10).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie sugeru-
je si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3 wła
ś
ciwym dla
wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 7 i jej od-
powiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód mechanika maszyn i urz
ą
dze
ń
przemy-
słowych:
1) zna fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne w zawodzie mechanik
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych; zna i rozumie podstawowe fak-
ty, poj
ę
cia i zale
ż
no
ś
ci naprawy i instalowania maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunko-
wania prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y mechanicznej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów poprzez wybieranie podstawo-
wych metod, narz
ę
dzi, materiałów i informacji w zawodzie mechanik
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych: potrafi wykonywa
ć
zadania we-
dług ogólnej instrukcji, w cz
ęś
ciowo zmiennych warunkach; umie
rozwi
ą
zywa
ć
typowe problemy, odbiera
ć
i formułowa
ć
wypowiedzi,
tak
ż
e bardzo proste wypowiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z9, Z10 wy-
maga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Diagnozowanie i naprawianie maszyn
i urz
ą
dze
ń
przemysłowych Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z diagnozowaniem i napra-
w
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemy-
słowych, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
obowi
ą
zuj
ą
ce w pracy mecha-
nika maszyn przemysłowych;
−
rysunek techniczny maszyno-
wy oraz struktur
ę
dokumentacji
technicznej;
−
konstrukcje i działanie maszyn
i urz
ą
dze
ń
przemysłowych;
−
metody i narz
ę
dzia do diagno-
zowania awarii i usterek ma-
szyn i urz
ą
dze
ń
;
−
zasady eksploatacji maszyn
i urz
ą
dze
ń
;
−
technologi
ę
, narz
ę
dzia i przy-
rz
ą
dy do monta
ż
u i demonta
ż
u
mechanizmów maszyn i urz
ą
-
dze
ń
;
−
procedury weryfikacji cz
ęś
ci
podzespołów maszyn i urz
ą
-
dze
ń
;
−
technologie naprawy, regulacji
i konserwacji;
−
działanie
układów
kontroli
sprawno
ś
ci maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania według okre
ś
lonej
instrukcji w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, w zakresie diagnozo-
wania i naprawy maszyn i urz
ą
-
dze
ń
przemysłowych, w szczegól-
no
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii, ochrony
ś
rodowiska
obowi
ą
zuj
ą
ce w pracy mecha-
nika maszyn i urz
ą
dze
ń
prze-
mysłowych;
−
czyta
ć
dokumentacj
ę
tech-
niczn
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
:
−
rozpoznawa
ć
rozwi
ą
zania kon-
strukcyjne maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych;
−
diagnozowa
ć
awarie i usterki
maszyny i urz
ą
dzenia przemy-
słowego;
−
uruchamia
ć
i obsługiwa
ć
ma-
szyny i urz
ą
dzenia przemysło-
we;
−
dobiera
ć
metody, narz
ę
dzia
oraz przyrz
ą
dy do monta
ż
u
i demonta
ż
u
mechanizmów
maszyn i urz
ą
dze
ń
;
−
montowa
ć
i demontowa
ć
ma-
szyny i urz
ą
dzenia;
−
selekcjonowa
ć
uszkodzone
11
podzespoły i cz
ęś
ci maszyn
i urz
ą
dze
ń
na złomowane, do
wymiany i do naprawy;
−
dobiera
ć
metod
ę
obróbki r
ę
cz-
nej i mechanicznej oraz narz
ę
-
dzia
do
naprawy
maszyn
i urz
ą
dze
ń
;
−
naprawia
ć
maszyny poprzez
regulacj
ę
, wymian
ę
lub dora-
bianie
elementów
maszyn
i urz
ą
dze
ń
;
−
wykonywa
ć
czynno
ś
ci pomoc-
nicze takie, jak: mycie cz
ęś
ci,
dopasowanie elementów ma-
szyn i urz
ą
dze
ń
, zastosowy-
wanie kompensacji i dopaso-
wania elementów współpracu-
j
ą
cych;
−
dobiera
ć
olej, smary lub ich
zamienniki oraz wykonywa
ć
konserwacj
ę
maszyn i urz
ą
-
dze
ń
przemysłowych;
−
pozyskiwa
ć
informacje z ukła-
dów
kontrolnych
maszyny,
urz
ą
dzenia dla oceny popraw-
no
ś
ci działania po naprawie;
−
współpracowa
ć
z przeło
ż
onym
w zakresie nadzoru nad sta-
nem
technicznym
maszyn
i urz
ą
dze
ń
przemysłowych.
12
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z4, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10 wy-
maga posiadania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Instalowanie i wykonywanie rozruchu
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych na stanowisku
pracy oraz wykonywanie przegl
ą
dów okresowych
Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z instalowaniem i rozruchem
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysło-
wych na stanowisku pracy oraz
wykonywaniem okresowych prze-
gl
ą
dów, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska
obowi
ą
zuj
ą
ce
w pracy mechanika maszyn
przemysłowych;
−
zasady instalowania maszyn
i urz
ą
dze
ń
na stanowisku pra-
cy;
−
procedury próbnego urucha-
miania maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych po zainstalo-
waniu;
−
zasady uruchomienia maszy-
ny, urz
ą
dzenia przemysłowego
po zainstalowaniu;
−
harmonogram i procedura do-
konywania przegl
ą
dów bie
żą
-
cych i okresowych;
−
raporty po przegl
ą
dach i inna
dokumentacja eksploatacyjna.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania według okre
ś
lonej
instrukcji w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, w zakresie instalowa-
nia i rozruchu maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych
na
stanowisku
pracy oraz wykonywania okreso-
wych przegl
ą
dów, w szczególno-
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii, ochrony
ś
rodowiska
obowi
ą
zuj
ą
cych w pracy me-
chanika maszyn przemysło-
wych;
−
pozyskiwa
ć
informacje doty-
cz
ą
ce instalacji i eksploatacji
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysło-
wych z dokumentacji dostar-
czonej przez producenta;
−
instalowa
ć
maszyny i urz
ą
dze-
nia na stanowisku pracy zgod-
nie
z
dokumentacj
ą
tech-
niczn
ą
;
−
usuwa
ć
zabezpieczenia ma-
szyn i urz
ą
dze
ń
zastosowane
przez producenta oraz uzupeł-
nia
ć
płyny eksploatacyjne ma-
szyn i urz
ą
dze
ń
przemysło-
wych;
−
gospodarowa
ć
cz
ęś
ciami za-
miennymi, płynami eksploata-
cyjnymi i innymi materiałami
13
otrzymanymi od producenta
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysło-
wych;
−
ocenia
ć
stan elementów, pod-
zespołów maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych podczas wy-
konywania przegl
ą
dów bie
żą
-
cych i okresowych;
−
regulowa
ć
i zabezpiecza
ć
ma-
szyny
podczas
przegl
ą
dów
bie
żą
cych i okresowych;
−
wypełnia
ć
dokumenty zwi
ą
za-
ne z eksploatacj
ą
maszyn
i urz
ą
dze
ń
przemysłowych;
−
współpracowa
ć
z przeło
ż
onym
w zakresie nadzoru nad sta-
nem
technicznym
maszyn
i urz
ą
dze
ń
przemysłowych.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za efekty naprawy maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych,
−
dostosowuje zachowanie do okoliczno
ś
ci w aspekcie zada
ń
zwi
ą
za-
nych z terminowym wykonaniem naprawy maszyn i urz
ą
dze
ń
prze-
mysłowych,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorgani-
zowanych warunkach w zakresie maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysło-
wych,
−
potrafi ocenia
ć
swoje działania wykonywane w ramach współpracy
zespołowej oraz przyjmowa
ć
odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu mechanika
maszyn i urz
ą
dze
ń
przemysłowych przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 723307 Mechanik maszyn
i urz
ą
dze
ń
przemysłowych
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.