Kombinacje obciążeń wg PN EN

background image

Kombinacje obci

ąż

e

ń

wg PN-EN 1990 (Eurokod EC0).

Wprowadzenie

Leszek Chodor

leszek@chodor.co

[2013-04-27, 2013-05-16 10:52, 2013-05-24 19:56, 2013-05-30 22:53]; 2013-06-17 20:59

1 Wprowadzenie

1.1 Formuły kombinacyjne

Do sprawdzania stanu granicznego no

ś

no

ś

ci ( symbol STR) nale

ż

y przyjmowa

ć

kombinacje oddziaływa

ń

jako najmniej korzystne spo

ś

ród wyznaczonych z zale

ż

no-

ś

ci (6.10a) i (6.10b) EC0 (Eurokodu 0, tj. PN-EN 1990).

gdzie:

G

k,j

– j-te

charakterystyczne (indeks k) obci

ąż

enie stałe (symbol G)

Q

k,1

– 1-sze (zwane wiod

ą

cym) charakterystyczne obci

ąż

enia zmienne (symbol Q)

Q

k,i

i-te (zwane towarzysz

ą

cym) charakterystyczne obci

ąż

enia zmienne

g

G,

j ,

g

Q,1

,

g

Q,i

– współczynnik obci

ąż

enia: obci

ąż

enia stałego j-tego, zmiennego

wiod

ą

cego i zmiennych towarzysz

ą

cych odpowiednio

x

j

– współczynnik redukcyjny obci

ąż

enia stałego j-tego

y

0,1

,

y

0,i

– współczynnik dla warto

ś

ci kombinacyjnej obci

ąż

enie zmiennego , od-

powiednio wiod

ą

cego i towarzysz

ą

cego

Uwaga: stosuje si

ę

jeszcze współczynniki:

y

1

i

y

2

– współczynnik dla warto

ś

ci cz

ę

-

stej i współczynnik dla warto

ś

ci prawie stałej obci

ąż

enie zmiennego. Takimi sytua-

cjami nie b

ę

dziemy si

ę

zajmowa

ć

w niniejszym opracowaniu.

Formuły (6.10a i 6.10b) mo

ż

na słownie wyrazi

ć

nast

ę

puj

ą

co:

Formuła (6.10a): obci

ąż

enie stałe nie podlega redukcji (

x

j

=1), ale jednocze

ś

nie re-

dukcji podlegaj

ą

wszystkie obci

ąż

enia zmienne (wiod

ą

ce oraz towarzysz

ą

ce)

Formuła (6.10b): obci

ąż

enie stałe podlega redukcji (

x

j

=0,85), ale obci

ąż

enie zmien-

ne wiod

ą

ce Q

1

nie podlega redukcji, cho

ć

redukowane s

ą

obci

ąż

enia zmienne towa-

rzysz

ą

ce Q

i

.

Obci

ąż

enie zmienne towarzysz

ą

ce musz

ą

by

ć

mo

ż

liwe fizycznie. W jednej kombina-

cji nie mo

ż

e uwzgl

ę

dnia

ć

jednocze

ś

nie wykluczaj

ą

cych si

ę

obci

ąż

e

ń

. Na przykład

je

ś

li uwzgl

ę

dniamy wiatr z jednego kierunku, to nie bierzemy pod uwag

ę

wiatru z

drugiego kierunku.

1.2 Cz

ęś

ciowe współczynniki bezpiecze

ń

stwa

Warto

ś

ci współczynników wyst

ę

puj

ą

cych w formułach kombinacyjnych s

ą

nast

ę

pu-

j

ą

ce:

background image

1.2.1 Współczynniki obci

ąż

e

ń

obci

ąż

enia stałego

g

G

,

= 1,35

obci

ąż

enia zmiennego

g

Q

,

= 1,5

Uwaga: Warto

ś

ci obliczeniowe oddziaływania F

d

(indeks d- design)

F

d

=

g

*F

rep

(F=G lub Q)

s

ą

iloczynem warto

ś

ci reprezentatywnej F

rep

i współczynnika obci

ąż

e

ń

g

Wartością reprezentatywną oddziaływania

F

rep

mo

ż

e by

ć

warto

ść

charakterystycz-

na F

k

lub warto

ść

towarzysz

ą

ca

y

F

k

.

Warto

ść

charakterystyczna oddziaływania F

k

jest podstawow

ą

reprezentatywn

ą

war-

to

ś

ci

ą

oddziaływania. Mo

ż

na j

ą

ustali

ć

na podstawie danych statycznych; dobiera

si

ę

je w taki sposób

ż

aby odpowiadała ona zadanemu prawdopodobie

ń

stwu nie-

przekroczenia w niekorzystn

ą

stron

ę

w trakcie :”okresu odniesienia”. Uwzgl

ę

dnia

si

ę

, przy tym przewidywany okres u

ż

ytkowania konstrukcji i czas trwania sytuacji ob-

liczeniowej.

Warto

ść

charakterystyczn

ą

nazywa si

ę

zwykle warto

ś

ci

ą

nominaln

ą

lub miarodajn

ą

.

W ogólno

ś

ci nie jest to warto

ść

ś

rednia, tylko kwantyl zmiennej losowej, to znaczy

warto

ść

oczekiwana powi

ę

kszona (lub pomniejszona) o iloczyn współczynnika nie-

zawodno

ś

ci

b

i odchylenia standardowych na zadanym poziomie ufno

ś

ci. Zwykle w

budownictwie i architekturze przyjmuje si

ę

b

=3,8, oraz „okres odniesienia” 50 lat.

Nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

,

ż

e do oblicze

ń

nale

ż

y przyjmowa

ć

warto

ś

ci obliczeniowe z

uwzgl

ę

dnieniem współczynników kombinacyjnych, to jest „sum

ę

” obci

ąż

e

ń

z

uwzgl

ę

dnieniem redukcji obci

ąż

e

ń

w sytuacjach kombinacyjnych.

Uwaga

Podane wy

ż

ej warto

ś

ci współczynników obci

ąż

e

ń

dotycz

ą

sytuacji, gdy obci

ąż

enie

działa niekorzystnie (przykładem jest sytuacja, w której obci

ąż

enie stałe wzmaga

efekt wiatru, bo wiatr napiera na poła

ć

z góry – wówczas oba obci

ąż

enia s

ą

nieko-

rzystne).

Natomiast w przypadku działania korzystnego nale

ż

y przyjmowa

ć

g

G

,

= 1,00

g

Q

,

= 0,00

W przypadku działania korzystnego obci

ąż

enia stałego nie nale

ż

y go redukowa

ć

(

x

=0,85), a jednocze

ś

nie w

ś

ród obci

ąż

e

ń

zmiennych wybieramy obci

ąż

enie wiod

ą

ce

bez redukcji, a pozostałe (towarzysz

ą

ce) obci

ąż

enia zmienne redukujemy.

Przykład: Sytuacja, w której wiatr działa ss

ą

co na poła

ć

. Wówczas nale

ż

y sprawdzi

ć

kombinacj

ę

, w której

g

G

, = 1,00, dla wiatru

g

Q

=1,5, a dla innych (towarzysz

ą

cych)

obci

ąż

e

ń

zmiennych niekorzystnych (wzmagaj

ą

cych działanie wiatru dajemy

g

Q

=1,5 i redukujemy je, a dla pozostałych obci

ąż

e

ń

zmiennych korzystnych (zmniej-

szaj

ą

cych działanie wiatru) stosujemy

g

Q

=0,0.

background image

1.2.2 Współczynniki redukcyjne

Współczynnik redukcyjny (obci

ąż

enie stałego)

x

j

= 0,85

Współczynniki dla warto

ś

ci kombinacyjnych (redukcyjne obci

ąż

e

ń

zmiennych)

y

0

=

0,7 dla obci

ąż

e

ń

zmiennych w budynkach dla powierzchni kategorii: A -mieszkalne,

biurowe, C- miejsca zebra

ń

, D- powierzchnie handlowe, F i G- powierzchnie ruchu

pojazdów

1,0 dla obci

ąż

e

ń

zmiennych w budynkach dla powierzchni kategorii: E –

magazynowe

0,0 dla obci

ąż

e

ń

zmiennych w budynkach dla powierzchni kategorii: H –dachy bez

stałego dost

ę

pu

0,5 dla obci

ąż

enia budynku

ś

niegiem w Polsce – miejscowo

ś

ci na wysoko

ś

ci

H<=1000 m nad poziomem morza

0,7 dla obci

ąż

enia budynku

ś

niegiem w Polsce – miejscowo

ś

ci na wysoko

ś

ci

H>1000 m nad poziomem morza

0,6 dla obci

ąż

enia wiatrem

0,6 dla obci

ąż

enia temperatur

ą

(niepo

ż

arow

ą

)


Uwagi:

1. Zaleca si

ę

aby efekty oddziaływa

ń

, które ze wzgl

ę

dów fizycznych b

ą

d

ź

z uwagi na

przewidywane u

ż

ytkowanie nie mog

ą

wyst

ą

pi

ć

równocze

ś

nie, nie były uwzgl

ę

dniane

ł

ą

cznie w jednej kombinacji

(przykład wiatr z lewej i wiatr z prawej jednocze

ś

nie – nie kombinujemy)

2. Warto

ś

ci charakterystyczne wszystkich oddziaływa

ń

stałych, pochodz

ą

cych z jedne-

go

ź

ródła mno

ż

y si

ę

przez

g

G,

= 1,35, je

ż

eli cały wynikaj

ą

cy stad efekt jest nie-

korzystny, a przez

g

G,

= 1,00 je

ś

li jest korzystny. Np. wszystkie oddziaływania

pochodz

ą

ce od ci

ęż

aru własnego konstrukcji mo

ż

na uwa

ż

a

ć

za pochodz

ą

ce

z jednego

ź

ródła; dotyczy to równie

ż

przypadku, kiedy materiały s

ą

ż

ne.

1.3 Uwagi o stanach granicznych konstrukcji

Jako miarodajne nale

ż

y sprawdzi

ć

nast

ę

puj

ą

ce stany graniczne:

a)

EQU: Utrata równowagi statycznej konstrukcji lub jakiejkolwiek jej cz

ęś

ci,

uwa

ż

anej za ciało sztywne , kiedy:

- małe zmiany warto

ś

ci lub rozkładu w przestrzeni oddziaływa

ń

, wywołanych

przez jedn

ą

przyczyn

ę

mog

ą

by

ć

znacz

ą

ce

- wytrzymało

ść

materiałów konstrukcji lub podło

ż

a na ogół jest bez znaczenia

b)

STR: Zniszczenie wewn

ę

trzne lub nadmierne odkształcenia konstrukcji lub

elementów konstrukcji, ł

ą

cznie ze stopami fundamentowymi, palami,

ś

cianami cz

ę

-

ś

ci podziemne, itp., np. w przypadku których decyduj

ą

ce znaczeni ma wytrzymało

ść

materiałów konstrukcji

c)

GEO: Zniszczenie lub nadmierne odkształcenie podło

ż

a, kiedy istotne zna-

czenie dla no

ś

no

ś

ci konstrukcji ma wytrzymało

ść

podło

ż

a lub skały

d)

FAT: Zniszczenie zm

ę

czeniowe konstrukcji lub elementu konstrukcji

background image

W stanie granicznym równowagi (EQU) , np. wypór obiektu przez wod

ę

gruntow

ą

do

wyznaczenia warto

ś

ci obliczeniowych stosuje si

ę

współczynniki zgodnie z tabl

A1.2(1) EC0

W stanie granicznym geotechnicznym GEO, np. no

ś

no

ść

fundamentów do wyzna-

czania warto

ś

ci obliczeniowych nale

ż

y stosowa

ć

zalecenia zawarte w tab. A.1.2(B)

oraz A.1.2(C)

Wyj

ą

tkowe i sejsmiczne kombinacje oddziaływa

ń

nale

ż

y przyjmowa

ć

zgodnie z pkt

A1.3.2 EC0 oraz tabl. A1.3 EC0

Dla stanów granicznych u

ż

ytkowalno

ś

ci nale

ż

y stosowa

ć

zasady podane w pkt A1.4

EC0. Sprawdzeniu podlegaj

ą

w szczególno

ś

ci odkształcenia i przemieszczenia

poziome , ugi

ę

cia pionowe, drgania oraz zarysowania (np. w konstrukcjach

ż

elbetowych)

Stanami granicznymi EQU,

GEO, FAT oraz u

ż

ytkowalno

ś

ci nie b

ę

dziemy zajmowa

ć

si

ę

w niniejszym opracowaniu

1.4 Proste przykłady wyznaczenia warto

ś

ci kombinacyjnych

1.4.1 Przykład 1 [obci

ąż

enie obiektu]

Wyznaczy

ć

obci

ąż

enia kombinacyjne działaj

ą

ce na poła

ć

dachow

ą

budynku, przy

wyznaczonych obci

ąż

eniach prostych:

a) Oddziaływania stałe:

#1 Ci

ęż

ar własny konstrukcji

0,4 kN/m

2

#2 Ci

ęż

ar pokrycia dachowego

0,35 kN/m

2

b) Oddziaływania zmienne

#3 Obci

ąż

enia podwieszone

0,5

kN/m

2

(przyj

ę

te jako zmienne elementy instalacji oraz architektury)

#4 Obci

ąż

enie u

ż

ytkowe dachu od obsługi dla dachu kat. H 0,4 kN/m

2

#5

Ś

nieg 0,72 kN/m

2

#6 Wiatr ssanie na poła

ć

0,4 kN/m

2

#7 Wiatr parcie na poła

ć

(otwarte bramy) 0,2 kN/m

2

Rozwi

ą

zanie

Przyj

ę

to nast

ę

puj

ą

c kombinacje:

(6.10a):
K1 = 1,35*(#1+ #2) +1,5*(0,7#3+ 0,0#4 + 0,5#5 + 0,6#7)
=1,35(0,4+0,35)+1,5*(0,7*0,5+0*0,4+0,5*0,72+0,6*0,2)
= 2,26

kN/m

2

(6.10b):

K2 =1,35*0,85(#1+#2)+1,5*#4+1,5*(0,7#3+0,5#5+0,6#7)

=1,15*(0,4+0,35)+1,5*(0,4+0,7*0,5+0,5*0,72+0,6*0,2)==2,71 kN/m

2

K3 =1,35*0,85(#1+#2) +1,5#5+1,5*(0,7#3 +0,0#4+0,6#7)
=1,15*(0,4+0,35)+1,5*(0,72+0,0*0,4+0,7*0,5+0,6*0,2)=2,65 kN/m

2

background image

(6.10) dla działania korzystnego obci

ąż

enia stałego dla sytuacji obliczeniowej

maksymalnego odrywania dachu – ssania wiatru

K4 = 1,0*(#1+#2)+1,5#6+0,0*(0,7#3++0,0#4+0,5#5)=1,0*(0,4+0,35)+1,5*(-0,4)=0,15
kN/m

2


Wyniki:

1) do oblicze

ń

przyj

ę

to obci

ąż

enie 2,71 kN/m

2

2)

2) nie wyst

ą

pi odrywanie dachu przez wiatr - w kombinacji K4 wynikowe

obci

ąż

enie dachu działa w dół.

1.4.2 Przykład 2 [obci

ąż

enia elementu]

Wyznaczy

ć

obliczeniow

ą

(kombinacyjn

ą

) reakcj

ę

podci

ą

gu stropu w budynku biuro-

wym. Podci

ą

g ma schemat statyczny belki wolnopodpartej o długo

ś

ci obliczeniowej

L=7,5 m jest obci

ąż

ony nast

ę

puj

ą

co:

1)

w

ś

rodku rozpi

ę

to

ś

ci

ś

cian

ą

z wy

ż

szych kondygnacji, której reakcja oddziałuje

sił

ą

skupion

ą

o warto

ś

ci

#1 od ci

ęż

aru stałego wy

ż

szej kondygnacji

100 kN; reakcja 100/2=50 kN

#2 od

ś

niegu

110 kN; reakcja 110/2=55 kN

2)

na całej długo

ś

ci obci

ąż

eniem równomiernie rozło

ż

onym od stropu mi

ę

dzykon-

dygnacyjnego

#3 ci

ęż

ar własny stropu i podci

ą

gu

14 kN/m;

reakcja 14*7,5/2=52,5 kN

#4 obci

ąż

enie u

ż

ytkowe

18 kN/m;

reakcja 18*7,5/2= 67,5 kN

Rozwi

ą

zanie

Reakcja obliczeniowa belki wynosi:

(6.10a):
K1 = 1,35 (#1+#3) +1,5*[0,5#2+0,7#3)
=1,35*(50+52,5)+1,5*(0,5*55+0,7*67,5)=250,5

(6.10b):
K2 =1,35*0,85(#1+#3)+1,5*(#2+0,7#4)
=1,15(50+52,5)+1,5*(55+0,7*67,5)= 271,3 kN
K3 =1,35*0,85(#1+#3)+1,5*(#4+0,5#2) =1,15*(50+52,5)+1,5*(67,5+0,5*55)= 260,4
kN

Do dalszych oblicze

ń

przyj

ę

to 271,3 kN

2 Oszacowania obliczeniowych sił przekrojowych

2.1 Wyznaczanie sił przekrojowych lub reakcji podpór

Sposoby obliczania reakcji podpór lub sił przekrojowych w prostych schematach
konstrukcji statycznie wyznaczalnych podano w podr

ę

czniku:

Janik G., Konstrukcje budowlane. Statyka budowli. Podr

ę

cznik dla technikum ,

WSiP, Warszawa 2004

background image

2.2 Technika obliczeniowa

Podstawow

ą

zasad

ą

wykorzystan

ą

w przedstawionej metodzie obliczeniowej jest

zasada superpozycji skutków słuszna w zakresie spr

ęż

ysto-liniowej pracy

konstrukcji.

Zasada superpozycji skutków:

Gdy działa kilka przyczyn, skutek jest równy sumie skutków od pojedynczych
przyczyn.

W celu wyznaczenia siły przekrojowej lub reakcji od kilku obci

ąż

e

ń

prostych

wykonamy nast

ę

puj

ą

ce kroki:

Krok 1:

Obci

ąż

enia proste tej samej natury (o tych samych współczynnikach obliczeniowych

oraz redukcyjnych) oznaczamy kolejnymi numerami, np.:

#1 – obci

ąż

enie stałe

#2 – obci

ąż

enie

ś

niegiem

#3.1 obci

ąż

enie wiatrem-schemat 1

#3.2. obci

ąż

enie wiatrem-schemat 2

#4 obci

ąż

enie u

ż

ytkowe - kat H

#5 obci

ąż

enie u

ż

ytkowe - kat B

# n …

Krok 2:

Wyznaczamy poszukiwan

ą

sił

ę

przekrojow

ą

lub reakcj

ę

X

k

dla poszczególnych

schematów obci

ąż

e

ń

charakterystycznych wyznaczonych w kroku 1. Indeks (k)

oznacza rekcj

ę

wywołan

ą

obci

ąż

eniem prostym charakterystycznym. Wyznaczamy

kolejno

X

#1

k,…,

X

#n

k

Sposoby wyznaczania X s

ą

standardowe (poz. 5.1.)

Krok 3:

Warto

ś

ci obliczeniowe X

d

siły lub reakcji X, wyznaczamy z formuł kombinacyjnych,

podstawiaj

ą

c w miejsce G lub Q odpowiednie siły wyznaczone w kroku 2. Siły te

stowarzyszone s

ą

ze współczynnikami obci

ąż

enia i współczynnikami redukcyjnymi

stosownie do swej natury i rozpatrywanej sytuacji obliczeniowej.

Wnioski:

Podsumowuj

ą

c, zaleca si

ę

najpierw wyznaczenie siły przekrojowej lub reakcji od

obci

ąż

e

ń

prostych charakterystycznych , a warto

ś

ci kombinacyjne (zredukowane

obliczeniowe) wyznaczamy, stosuj

ą

c współczynniki obci

ąż

e

ń

i współczynniki

redukcyjne dla wyznaczonych reakcji prostych.

background image

3 Przykłady

3.1 Przykład: Belka L02 (2013-05-08)

Wyznaczymy maksymalny i minimalny obliczeniowy moment zginaj

ą

cy w przekroju

a-a

belki pokazanej na rysunku L02 belka (2013-05-08)

Krok 1:

Belka obci

ąż

ona jest obci

ąż

eniami prostymi o ró

ż

nej naturze, które oznaczymy

nast

ę

puj

ą

co:

#1 obci

ąż

enie stałe G (rozło

ż

one 5 kN/m na odcinku 4m)-

Uwaga: W ogólno

ś

ci G mo

ż

e działa

ć

na ró

ż

ne miejsca konstrukcji i zawsze mo

ż

e

by

ć

oznaczone jednym symbolem, bowiem ma takie same współczynniki obci

ąż

e

ń

oraz współczynniki redukcyjne

#2 obci

ąż

enie zmienne Q (kat E) (rozło

ż

one 6 kN/m na odcinku 4m)

#3 obci

ąż

enie zmienne Q (kat H) (skupione 300 kN na ko

ń

cu wspornika)

#4

ś

nieg S (rozło

ż

one 3 kN/m na odcinku 3m)

#5 wiatr1 W+ (rozło

ż

one + 2 kN/m na odcinku 3 m)

#6 wiatr2 W- (rozło

ż

one - 2 kN/m na odcinku 3 m)

Uwaga:
1) obci

ąż

enia #2 i #3 rozró

ż

niamy, poniewa

ż

maj

ą

inne współczynniki redukcyjne,

2) obci

ąż

enia #5 i #6 rozró

ż

niamy, poniewa

ż

mog

ą

mie

ć

inne współczynniki

obci

ąż

e

ń

(działanie korzystne-niekorzystne)

Krok 2: Siła przekrojowa od prostych obci

ąż

e

ń

:

#1 (stałe)

2

4

5

8

1

1

#

=

V

(= + 5 kN)

4

1

#

1

#

=

V

M

α

α

(=5*4= + 20 kNm)

#2 (kat. E)

V

background image

2

4

6

8

1

2

#

=

V

(= + 6 kN)

4

2

#

2

#

=

V

M

α

α

(=6*4= + 24 kNm)

#3 (kat. H)

11

300

8

1

3

#

=

V

(= + 412,5 kN)

7

300

4

3

#

3

#

=

V

M

α

α

(= -

450

kNm)

#4 (

ś

nieg)

)

8

5

,

1

(

3

3

8

1

4

#

+

=

V

(=+ 10,7 kN)

)

4

5

,

1

(

3

3

4

4

#

4

#

+

=

V

M

α

α

(= -

6,75

kNm)

#5 (Wiatr1)

)

8

5

,

1

(

3

2

8

1

5

#

+

=

V

(= + 7,13 kN)

)

4

5

,

1

(

3

2

4

5

#

5

#

+

=

V

M

α

α

(= -

4,5

kNm)

#6 (Wiatr2)

)

8

5

,

1

(

3

)

2

(

8

1

6

#

+

=

V

(= -

7,13

kN)

)

4

5

,

1

(

3

)

2

(

4

6

#

6

#

+

=

V

M

α

α

(= + 4,5 kNm)

Krok 3: Sytuacje kombinacyjne

K1: maksymalna siła

α

α

M

bez redukcji G oraz bez S i +W (ujemne momenty). ale z

-W

)

6

,

0

0

0

,

1

(

5

,

1

35

,

1

6

#

3

#

2

#

1

#

1

α

α

α

α

α

α

α

α

α

α

+

+

+

M

M

M

M

M

K

(= -61,5 kNm)

lub

K2: maksymalna siła

α

α

M

z redukcj

ą

G, wiod

ą

ce Q (kat.H)

)

6

,

0

0

,

1

(

5

,

1

5

,

1

35

,

1

85

,

0

6

#

2

#

3

#

1

#

2

α

α

α

α

α

α

α

α

α

α

+

+

+

M

M

M

M

M

K

lub …

K3: minimalna siła

α

α

M

korzystne działanie G, Q(kat.E),+W, wiod

ą

ce

Q(kat.H)

)

6

,

0

5

,

0

(

5

,

1

)

5

,

0

0

,

1

(

0

,

0

5

,

1

0

,

1

5

#

4

#

4

#

2

#

3

#

1

#

3

α

α

α

α

α

α

α

α

α

α

α

α

α

α

+

+

+

+

+

M

M

M

M

M

M

M

K

3.2 Przykład: Rama L02 (2013-05-08)

Wyznaczymy maksymaln

ą

i minimaln

ą

obliczeniow

ą

reakcj

ę

V ramy pokazanej na

rysunku L02 rama (2013-05-08)

background image

Krok 1:

Rama obci

ąż

ona jest obci

ąż

eniami prostymi o ró

ż

nej naturze, które oznaczymy

nast

ę

puj

ą

co:

#1 obci

ąż

enie stałe G ( 200 kN w naro

ż

u prawym)-

#2 obci

ąż

enie zmienne Q (kat H)

(300 kN w naro

ż

u prawym)

#3

ś

nieg S ( 1,5 kN/m

2

*2m=3 kN/m na ryglu)

#4 rygiel W+ (+0,8 kN/m

2

*2m=1,6 kN/m)

#5 rygiel W- (-0,8 kN/m

2

*2m=-1,6 kN/m)

#6 słup W+ (+0,2 kN/m

2

*2m=0,4 kN/m)

#7 słup W- (-0,2 kN/m

2

*2m=- 0,4 kN/m)

Uwaga:
Wiatr mo

ż

e jednocze

ś

nie działa

ć

tak,

ż

e: 1) parcie na słup #6+ parcie na rygiel #4

lub ssanie na rygiel #5, lub 2) ssanie na słup #7 + parcie na rygiel #4 lub ssanie na
rygiel #5, czyli mo

ż

liwe s

ą

wszystkie kombinacje działania wiatru słup-rygiel.

Krok 2: Siła przekrojowa od prostych obci

ąż

e

ń

:

#1 (stałe)

200

1

#

=

V

(= + 200kN)

#2 (kat. H)

300

2

#

=

V

(= + 300 kN)

background image

#3 (

ś

nieg)

5

,

2

5

3

5

1

3

#

=

V

(= +7,5 kN)

#4 Wiatr1 rygiel

5

,

2

5

6

,

1

5

1

4

#

=

V

(=+ 4,0 kN)

#5 Wiatr2 rygiel

5

,

2

5

)

6

,

1

(

5

1

4

#

=

V

(= -

4,0

kN)

#6 Wiatr1 słup

5

,

3

7

4

,

0

5

1

6

#

=

V

(= + 1,96 kN)

#6 Wiatr2 słup

5

,

3

7

)

4

,

0

(

5

1

6

#

=

V

(= -

1,96

kN)

Krok 3: Sytuacje kombinacyjne

zgodnie ze znanymi regułami …

3.3 Przykład L01, rz

ą

d 1 (2013-05-23)

Wyznaczmy maksymaln

ą

i minimalna obliczeniow

ą

(indeks (d)) reakcj

ę

podporow

ą

w utwierdzeniu pkt (A) belki pokazanej na rysunku.

Belka obci

ąż

ona jest:

w przegubie (B) sił

ą

skupion

ą

o warto

ś

ci 100 kN od oddziaływa

ń

stałych i o

warto

ś

ci 50 kN od oddziaływa

ń

u

ż

ytkowych pomieszcze

ń

kategorii C2.

w prz

ęś

le (C-D) obci

ąż

eniem rozło

ż

onym 3 kN/m od obci

ąż

enia

ś

niegiem

oraz 2 kN/m od oddziaływa

ń

stałych

w w

ęź

le (D) momentem skupionym od wiatru o warto

ś

ci +10 kNm lub -10

kNm w zale

ż

no

ś

ci od kierunku wiatru.

Uwaga: Na rysunku zdefiniowano podporow

ą

reakcj

ę

( symbol momentu naniesiony

lini

ą

przerywan

ą

) jako moment prawoskr

ę

tny.

background image

Poszukiwa

ć

b

ę

dziemy maksymalnego i minimalnego momentu o zwrocie

zdefiniowanym na rysunku ( najwi

ę

kszego i najmniejszego z uwzgl

ę

dnieniem

znaku).

3.3.1 Definicja obci

ąż

e

ń

prostych

Na belk

ę

działaj

ą

obci

ąż

enia proste, które numerujmy zale

ż

nie od ich natury:

#1 obci

ąż

enia stałe

#2 obci

ąż

enie

ś

niegiem

#3 obci

ąż

enie u

ż

ytkowe (kat C2)

#4 obci

ąż

enie wiatrem +(plus) 10 kNm

#5 obci

ąż

enie wiatrem – (minus) 10 kNm

Uwaga: Obci

ąż

enia tej samej natury maj

ą

takie same współczynniki obci

ąż

e

ń

oraz

współczynniki redukcyjne (kombinacyjne)

3.3.2 Siły od obci

ąż

e

ń

prostych (tej samej natury)

Najpierw znajdziemy moment podporowy M

A

kolejno od obci

ąż

e

ń

prostych.

Rozwi

ą

zujemy belk

ę

obci

ąż

on

ą

TYLKO jednym obci

ąż

eniem prostym. Inne

obci

ąż

enia pomijamy.

#1 obci

ąż

enie stałe

Rozwi

ąż

emy belk

ę

:

Uwaga:

1) Podpory zast

ą

pili

ś

my siłami reakcji.

2) Na lewy koniec belki działa moment M

A

przeciwnie skierowany do reakcji

(moment lini

ą

przerywan

ą

na rysunku zadania i moment lini

ą

ci

ą

ą

wyt

ęż

aj

ą

ca

ś

ruby).

W celu lepszego zrozumienia zadania przyj

ę

li

ś

my ,

ż

e belka jest

przytwierdzona do podpory za pomoc

ą

dwóch

ś

rub:

ś

ruba górna (g) oraz

ś

ruba dolna (d).

Poszukujemy sił wyt

ęż

aj

ą

cych te

ś

ruby. Je

ś

li M

A

jest dodatni (zgodnie z

definicj

ą

dodatniego zwrotu przyj

ę

t

ą

na wst

ę

pie), to rozci

ą

gane s

ą

ś

ruby )(d).

Je

ś

li M

A

jest ujemny, to rozci

ą

gane s

ą

ś

ruby (g)

background image

3) Podpora przesuwna ustawiona pod k

ą

tem

a

do pr

ę

ta powoduje ,

ż

e kierunek

reakcji R jest ustalony i składowe pozioma R

x

oraz pionowa R

y

s

ą

zwi

ą

zane

ś

cisłymi zale

ż

no

ś

ciami, pokazanymi na rysunku. Wystarczy wyznaczy

ć

dowoln

ą

składow

ą

(R lub R

x

lub R

y

). Zauwa

ż

my ponadto,

ż

e składowa R

x

nie

daje momentu wzgl

ę

dem osi belki. Składow

ą

nietrywialn

ą

jest R

y

i t

ą

b

ę

dziemy wyznacza

ć

. W rozwa

ż

anym zadaniu pochylenie podpory mo

ż

emy

zignorowa

ć

.

Do wyznaczenia M

A

potrzebujemy znajomo

ś

ci reakcji R

Reakcja R

Równania równowagi belki daj

ą

zapisujemy w postaci układu równa

ń

:

X=0 (1)

Y=0 (2)

M

O

=0 (3)

gdzie (O) jest dowolnym punktem na płaszczy

ź

nie.

M

C [prawa lub lewa]

=0 (4)

W rozwa

ż

anym przypadku mamy:

0

)

1

(

,

,

=

+

x

C

x

A

R

R

, gdzie R

Ax

– pozioma reakcja w utwierdzeniu

Zauwa

ż

amy,

ż

e równanie (1) nie jest przydatne do wyznaczenia R

C,x

i dalej je

pomijamy.

0

)

2

(

,

,

=

+

y

C

y

A

R

R

Zauwa

ż

amy,

ż

e równie

ż

równanie (2) nie jest przydatne do wyznaczenia R

C,y

i dalej

je pomijamy.

0

)

5

,

2

8

(

5

2

8

4

100

)

3

(

,

)

(

=

+

+

+

y

C

A

A

R

M

Zauwa

ż

amy,

ż

e w równaniu (3) mamy dwie poszukiwane niewiadome, wi

ę

c równie

ż

nie jest u

ż

yteczne.

Powinni

ś

my od razu zauwa

ż

y

ć

,

ż

e równaniem wła

ś

ciwym do wyznaczenia R

C,y

jest

(4), to znaczy warunek,

ż

e w przegubie moment, liczony jak siła przekrojowa (suma

momentów prawej lub lewej strony przegubu) musi by

ć

zerowy

5

,

6

5

2

4

1

0

)

5

,

2

4

(

5

2

4

)

4

(

,

,

=

=

+

y

C

y

C

R

R

(=16,25kN)

St

ą

d mogliby

ś

my wyznaczy

ć

R

C

=R

C,y

/sin

a

oraz R

C,X

=R cos

a

, lecz jest to

zbyteczne.

Moment M

A

Teraz, znaj

ą

c wszystkie siły z lewej strony podpory obliczymy moment podporowy

jako sił

ę

przekrojow

ą

, licz

ą

c lewostronnie:

kNm

M

M

A

A

375

0

)

5

,

2

8

(

5

2

8

25

,

16

4

100

=

=

+

+

+

+

#2 obci

ąż

enie

ś

niegiem

Rozwi

ąż

emy belk

ę

:

background image

Reakcja R

C

5

,

6

5

3

4

1

0

)

5

,

2

4

(

5

3

4

)

4

(

,

,

=

=

+

y

C

y

C

R

R

(=24,375 kN)

Moment M

A

kNm

M

M

A

A

5

,

37

0

)

5

,

2

4

(

5

3

8

375

,

24

+

=

=

+

#3 obci

ąż

enie u

ż

ytkowe (kat C2)

Rozwi

ąż

emy belk

ę

:

Reakcja R

C

0

0

4

)

4

(

,

,

=

=

y

C

y

C

R

R

(=0 kN)

Moment M

A

kNm

M

M

A

A

200

0

4

50

=

=

+

#4 obci

ąż

enie wiatrem +10 kNm

Rozwi

ąż

emy belk

ę

:

Reakcja R

C

=

=

=

10

4

1

0

10

4

)

4

(

,

,

y

C

y

C

R

R

(=2,5 kN)

Moment M

A

kNm

M

M

A

A

10

0

10

8

5

,

2

+

=

=

#5 obci

ąż

enie wiatrem -10 kNm

Rozwi

ąż

emy belk

ę

:

Reakcja R

C

=

=

=

+

)

10

(

4

1

0

10

4

)

4

(

,

,

y

C

y

C

R

R

(=-2,5 kN)

Moment M

A

kNm

M

M

A

A

10

0

10

8

5

,

2

=

=

+

+

Zestawienie momentów podporowych dla prostych obci

ąż

e

ń

#1 (stałe)

-375 kNm

#2 (

ś

nieg)

+37,5 kNm

#3 (u

ż

ytkowe kat C2)

-200 kNm

#4 (wiatr +10)

+10 kNm

#2 (wiatr -10)

-10 kNm

background image

3.4 Kombinacje obci

ąż

e

ń

3.4.1 Sytuacje kombinacyjne dla

max M

A

(max M

A

odpowiada rozci

ą

ganiu dolnych ł

ą

czników podporowych –

ś

ruba (d))

K1 : #1 korzystne

kNm

M

K

d

A

75

,

309

)

7

,

0

200

(

0

,

0

6

,

0

10

5

,

1

5

,

37

5

,

1

)

375

(

0

,

1

1

,

=

+

+

+

=

Komentarz:

1) Obci

ąż

enie wiatrem #4 ma działanie niekorzystne i wzi

ę

to je jako wiod

ą

ce

obci

ąż

enie zmienne. Wiatr #5 nie wyst

ą

pi w kombinacji , bo nie mo

ż

e działa

ć

równocze

ś

nie z #4.

2) w rozpatrywanej sytuacji kombinacyjnej obci

ąż

enie stałe #1 ma tylko działanie

korzystne, wi

ę

c nie rozpatrujemy innych kombinacji

3) Wniosek:

ś

ruby dolne(d) nigdy nie b

ę

d

ą

rozci

ą

gane.

3.4.2 Sytuacje kombinacyjne dla

min MA

K2 : #1 bez redukcji

kNm

M

K

d

A

25

,

725

5

,

37

0

,

0

]

7

,

0

)

200

(

6

,

0

)

10

[)(

5

,

1

)

375

(

35

,

1

2

,

=

+

+

+

=

K3 : #1 z redukcj

ą

, wiod

ą

ce #3

kNm

M

K

d

A

31

,

739

5

,

37

0

,

0

]

6

,

0

)

10

[(

5

,

1

)

200

(

5

,

1

)

375

(

85

,

0

35

,

1

3

,

=

+

+

+

=

3.4.3 Rozwi

ą

zanie zadania

kNm

M

d

A

75

,

309

max

,

=

kNm

M

d

A

31

,

739

min

,

=

3.5 Przykład L01, rz

ą

d2 (2013--05-23).

Zamieszczono w pliku „Przykład L01 rz.2 (23-05-2013).pdf”

3.6 Przykład L01, rz

ą

d 3 (2013-05-23).

Zamieszczono w pliku „Przykład L01 rz.3 (23-05-2013).pdf”

3.7 Przykład L04, rz

ą

d 1 (2013-05-29)

Wyznaczy

ć

maksymaln

ą

i minimaln

ą

, obliczeniow

ą

reakcj

ę

poziom

ą

podpory A

konstrukcji pokazanej na rysunku:

Poszukiwan

ą

reakcj

ę

oznaczono jako H

d

, a jej dodatni zwrot przyj

ę

to w prawo. Tak

ą

definicj

ę

oznaczono lini

ą

przerywan

ą

na rysunku. Reakcja maksymalna jest wi

ę

c

najwi

ę

ksz

ą

dodatni

ą

reakcj

ą

oznaczon

ą

na rysunku. Taka reakcja powoduje

dociskanie konstrukcji do podpory. Je

ś

li najmniejsza warto

ść

tej reakcji b

ę

dzie

ujemna, to b

ę

dzie ona odrywa

ć

konstrukcj

ę

od podpory.

background image

3.7.1 Analiza schematu konstrukcji

Sprawdzamy statyczn

ą

wyznaczalno

ść

konstrukcji !

Mo

ż

liwe równania do okre

ś

lenia niewiadomych reakcji:

X=0,

Y=0,

M=0 (r=3 równania równowagi konstrukcji jako cało

ś

ci)

M

przegub

=0 (p równa

ń

, gdzie p-liczba przegubów)

W tym przypadku nie mo

ż

emy zestawi

ć

równania

M

przegub

=0,

p=0

Liczba niewiadomych (reakcji H

A

, V

A

, H

D

, V

D

) wynosi

n=4

Stopie

ń

statycznej niewyznaczalno

ś

ci s:

s= n-r-p=4-3-0=1

Z analizy konstrukcji wynika, ze jest ona jednokrotnie statycznie niewyznaczalna.

Fakt ten zgłaszamy projektantowi i po obustronnym uzgodnieniu zwalniamy jeden
stopnie

ń

swobody, w tym przypadku przesuw pionowy w podporze w pkt. E, co

oznaczono kolorem czerwonym na rysunku.

3.7.2 Definicja obci

ąż

e

ń

prostych (tej samej natury)

Z analizy natury obci

ąż

e

ń

, działaj

ą

cych na konstrukcj

ę

, wynika,

ż

e mo

ż

emy przyj

ąć

nast

ę

puj

ą

ce obci

ąż

enia proste:

#1 – obci

ąż

enia stałe (6 kN/m „+” 30 kN)

#2 – u

ż

ytkowe, kat H ( 5 kN)

#3

ś

nieg (8 kN/m)

#4 wiatr 1 ( +60 kN)

background image

#5 wiatr 2 (-60 kN)

3.7.3 Reakcja H

A

od obci

ąż

e

ń

prostych

Analizujemy układ dla kolejnych obci

ąż

e

ń

prostych. W schemacie prostym pomijamy

obci

ąż

enia przynale

ż

ne do innych schematów. Konfiguracja geometryczna (w tym

podpory) układu konstrukcyjnego pozostaje niezmienna dla ka

ż

dego schematu

obci

ąż

e

ń

.

0

:

0

=

=

Σ

E

A

H

H

X

kN

V

V

Y

A

A

54

0

30

4

6

:

0

=

=

=

Σ

kN

H

H

V

M

A

A

A

E

28

0

2

4

4

6

6

4

:

0

1

#

=

=

=

Σ

0

:

0

=

=

Σ

E

A

H

H

X

kN

V

V

Y

A

A

5

0

5

:

0

=

=

=

Σ

kN

H

H

V

M

A

A

A

E

33

,

3

0

6

4

:

0

2

#

=

=

=

Σ

0

:

0

=

=

Σ

E

A

H

H

X

kN

V

V

Y

A

A

32

0

4

8

:

0

=

=

=

Σ

kN

H

H

V

M

A

A

A

E

67

,

10

0

4

8

6

4

:

0

3

#

2

4

=

=

=

Σ

kN

V

Y

A

0

:

0

=

=

Σ

kN

H

H

M

E

E

A

10

4

60

6

:

0

=

=

Σ

kN

H

H

H

X

A

E

A

10

0

:

0

4

#

=

=

=

Σ

kN

V

Y

A

0

:

0

=

=

Σ

background image

kN

H

H

M

E

E

A

10

4

60

6

:

0

=

+

=

Σ

kN

H

H

H

X

A

E

A

10

0

:

0

5

#

=

=

=

Σ

Zestawienie reakcji od prostych obci

ąż

e

ń

#1 (stałe)

28 kN

#2 (u

ż

ytkowe H)

3,33 kN

#3 (

ś

nieg)

10,67 kN

#4 (wiatr 1

10,00 kN

#5 (wiatr 2)

-10,00 kN

3.7.4 Kombinacje obci

ąż

e

ń

3.7.4.1

Sytuacja kombinacyjna

max H

A

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego HA

osi

ą

gnie warto

ść

maksymaln

ą

.

Stale obci

ąż

enie działa w ka

ż

dej kombinacji, a dla maksimum HA trzeba wzi

ąć

jeszcze u

ż

ytkowe ,

ś

nieg oraz wiatr 1 (wiatr2 pomijamy bo działa korzystnie w tej

sytuacji – pomniejsza HA ). Dla tych składowych przeliczamy poszczególne formuły
kombinacyjne:

K1 (stałe niekorzystne, bez redukcji)

)

10

6

,

0

67

,

10

5

,

0

33

,

3

0

,

0

(

5

,

1

28

35

,

1

1

+

+

+

=

K

A

H

(=54,80 kN)

K2 (stałe niekorzystne, z redukcj

ą

, wiod

ą

cy u

ż

ytkowe)

)

10

6

,

0

67

,

10

5

,

0

(

5

,

1

33

,

3

5

,

1

28

85

,

0

35

,

1

2

+

+

+

=

K

A

H

(=57,13 kN) (=54,12 kN)

K3 (stałe niekorzystne, z redukcj

ą

, wiod

ą

cy

ś

nieg) (=54,80 kN)

)

10

6

,

0

33

,

3

0

,

0

(

5

,

1

67

,

10

5

,

1

28

85

,

0

35

,

1

3

+

+

+

=

K

A

H

(=55,13 kN) (=57,13 kN)

K4 (stałe niekorzystne, z redukcj

ą

, wiod

ą

cy wiatr)

)

67

,

10

5

,

0

33

,

3

0

,

0

(

5

,

1

00

,

10

5

,

1

28

85

,

0

35

,

1

4

+

+

+

=

K

A

H

(=55,13 kN)

3.7.4.2

Sytuacja kombinacyjna

minH

A

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego H

A

osi

ą

gnie warto

ść

minimaln

ą

.

Poniewa

ż

obci

ąż

enie stałe zwi

ę

ksza reakcj

ę

, wi

ę

c w tej sytuacji kombinacyjnej jego

działanie jest korzystne. Rozpatrujemy wi

ę

c TYLKO sytuacje z korzystnym

działaniem obci

ąż

enia stałego:

K5 (stałe korzystne, bez redukcji)

)

_

_

(

0

,

0

)]

10

[(

5

,

1

28

00

,

1

5

korzystne

zmienne

pozostało

H

K

A

+

+

=

(=13,00 kN)

background image

3.7.5 Rozwi

ą

zanie zadania

3

,

max

K

A

d

A

H

H

=

) (=57,13 kN)

5

,

min

K

d

A

A

H

H

=

(=13,00 kN)

3.8 Przykład L04, rz.2 (2013-05-20)

Wyznaczy

ć

maksymaln

ą

i minimaln

ą

, obliczeniow

ą

reakcj

ę

poziom

ą

podpory D na

konstrukcj

ę

pokazan

ą

na rysunku:

Poszukiwan

ą

reakcj

ę

oznaczono jako V

d

, a jej dodatni zwrot przyj

ę

to w gór

ę

. Tak

ą

definicj

ę

oznaczono lini

ą

przerywan

ą

na rysunku. Reakcja maksymalna jest wi

ę

c

najwi

ę

ksz

ą

dodatni

ą

reakcj

ą

oznaczon

ą

na rysunku. Taka reakcja powoduje

dociskanie konstrukcji do podpory. Je

ś

li najmniejsza warto

ść

tej reakcji b

ę

dzie

ujemna, to b

ę

dzie ona odrywa

ć

konstrukcj

ę

od podpory.

3.8.1 Analiza schematu konstrukcji

Sprawdzamy statyczn

ą

wyznaczalno

ść

konstrukcji.

W celu okre

ś

lenia niewiadomych reakcji mamy do dyspozycji nast

ę

puj

ą

ce równania.

X=0,

Y=0,

M=0, (czyli r=3 równania równowagi całej konstrukcji);

oraz

M

przegub

=0 (p dodatkowych równa

ń

sił wewn

ą

trz konstrukcji)

W tym przypadku mo

ż

emy zestawi

ć

jedno równania

M

przegub

=0 (w przegubie D),

p=1

Niewiadome s

ą

reakcje: H

A

, V

A

, M

A

H

E

, V

E

), a ich liczba wynosi

n=5

Stopie

ń

statycznej niewyznaczalno

ś

ci s, wynosi

s= n-r-p=5-3-1=1

Z analizy konstrukcji wynika,

ż

e jest ona jednokrotnie statycznie niewyznaczalna.

background image

Fakt ten zgłaszamy projektantowi i po obustronnym uzgodnieniu zwalniamy jeden
stopnie

ń

swobody. W tym przypadku uzgadniamy zwolnienie obrotu w podporze w

pkt. A, co oznaczono kolorem czerwonym na rysunku.

3.8.2 Definicja obci

ąż

e

ń

prostych (tej samej natury)

Z analizy natury obci

ąż

e

ń

, działaj

ą

cych na konstrukcj

ę

, wynika,

ż

e mo

ż

emy przyj

ąć

nast

ę

puj

ą

ce obci

ąż

enia proste, to znaczy takie, do których mamy takie dame

współczynniki obci

ąż

e

ń

i redukcyjne:

#1 – obci

ąż

enia stałe (150 kN „+” 4 kN/m)

#2 – u

ż

ytkowe, kat B ( 20 kNm)

#3

ś

nieg (150 kN)

#4 wiatr 1 ( +6 kN/m)

#5 wiatr 2 (-6 kN/m)

3.8.3 Reakcja H

A

od obci

ąż

e

ń

prostych

Analizujemy układ dla kolejnych obci

ąż

e

ń

prostych. W schemacie prostym

pomijamy (!) obci

ąż

enia przynale

ż

ne do innych schematów. Konfiguracja

geometryczna (w tym podpory) układu konstrukcyjnego pozostaje niezmienna dla
ka

ż

dego schematu obci

ąż

e

ń

.

0

:

0

=

=

Σ

E

A

H

H

X

(1)

0

5

4

150

:

0

=

+

=

Σ

E

A

V

V

Y

(2)

0

6

5

4

3

150

6

:

0

=

=

Σ

E

E

V

M

(3)

(3)

kN

V

E

95

)

6

5

4

3

150

(

6

1

=

+

=

(2)

kN

V

A

75

95

5

4

150

1

#

=

+

=

kN

V

V

M

A

A

E

3

,

3

0

20

6

:

0

2

#

=

=

+

=

Σ

kN

V

V

M

A

A

E

100

0

3

200

6

:

0

3

#

=

=

=

Σ

kN

V

V

M

A

A

E

5

,

12

0

5

6

6

:

0

4

#

2

5

=

=

+

=

Σ

background image

kN

V

V

M

A

A

E

5

,

12

0

5

6

6

:

0

4

#

2

5

+

=

=

=

Σ

Zestawienie reakcji od prostych obci

ąż

e

ń

#1 (stałe)

75 kN

#2 (u

ż

ytkowe B)

-3,3 kN

#3 (

ś

nieg)

100,0 kN

#4 (wiatr 1)

-12,5 kN

#5 (wiatr 2)

12,50 kN

3.8.4 Kombinacje obci

ąż

e

ń

3.8.4.1

Sytuacja kombinacyjna

maxH

A

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego H

A

osi

ą

gnie warto

ść

maksymaln

ą

.

Stałe obci

ąż

enie działa w ka

ż

dej kombinacji. W sytuacji max H

A

obci

ąż

enie stałe ma

działanie niekorzystne. Niekorzystne obci

ąż

enia zmienne s

ą

te, które powi

ę

kszaj

ą

poszukiwan

ą

wielko

ść

, czyli w tym przypadku:

ś

nieg oraz wiatr 2, a inne zmienne

(u

ż

ytkowe, wiatr 1) s

ą

korzystne, bo pomniejszaj

ą

poszukiwan

ą

wielko

ść

K1 (stałe bez redukcji)

kN

H

K

A

5

,

187

)]

3

,

3

(

7

,

0

[

0

)

6

,

0

5

,

12

0

,

100

5

,

0

(

5

,

1

75

35

,

1

1

=

+

+

+

=

(=187,50 kN)

K2 (stałe z redukcj

ą

, wiod

ą

cy

ś

nieg)

)]

3

,

3

(

7

,

0

[

0

)

5

,

12

6

,

0

(

5

,

1

0

,

100

5

,

1

75

85

,

0

35

,

1

2

+

+

+

=

K

A

H

(=247,31 kN)

K3 (stałe z redukcj

ą

, wiod

ą

cy wiatr)

(=54,80 kN)

)

10

6

,

0

33

,

3

0

,

0

(

5

,

1

67

,

10

5

,

1

28

85

,

0

35

,

1

3

+

+

+

=

K

A

H

(=55,13 kN) (=57,13 kN)

3.8.4.2

Sytuacja kombinacyjna

min H

A

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego H

A

osi

ą

gnie warto

ść

minimaln

ą

.

Poniewa

ż

obci

ąż

enie stałe ma w rozwa

ż

anym przypadku zawsze działanie

korzystne, wi

ę

c wystarczy rozpatrzy

ć

tylko jedn

ą

kombinacj

ę

K4 (stałe korzystne)

)

_

_

(

0

,

0

)]

10

[(

5

,

1

28

00

,

1

4

korzystne

zmienne

pozostało

H

K

A

+

+

=

(=13,00 kN)

Rozwi

ą

zanie zadania

background image

3

,

max

K

A

d

A

H

H

=

(=57,13 kN);

4

,

min

K

d

A

A

H

H

=

(=13,00 kN)

3.9 Przykład L04, rz.2 (2013-05-20

Wyznaczy

ć

maksymaln

ą

i minimaln

ą

, obliczeniow

ą

reakcj

ę

poziom

ą

podpory D na

konstrukcj

ę

pokazan

ą

na rysunku:

Poszukiwan

ą

reakcj

ę

oznaczono jako V

d

, a jej dodatni zwrot przyj

ę

to w gór

ę

. Tak

ą

definicj

ę

oznaczono lini

ą

przerywan

ą

na rysunku. Reakcja maksymalna jest wi

ę

c

najwi

ę

ksz

ą

dodatni

ą

reakcj

ą

oznaczon

ą

na rysunku. Taka reakcja powoduje

dociskanie konstrukcji do podpory. Je

ś

li najmniejsza warto

ść

tej reakcji b

ę

dzie

ujemna, to b

ę

dzie ona odrywa

ć

konstrukcj

ę

od podpory.

3.9.1 Analiza schematu konstrukcji

Sprawdzamy statyczn

ą

wyznaczalno

ść

konstrukcji.

W celu okre

ś

lenia niewiadomych reakcji mamy do dyspozycji nast

ę

puj

ą

ce równania.

X=0,

Y=0,

M=0, (czyli r=3 równania równowagi całej konstrukcji);

oraz

M

przegub

=0 (p dodatkowych równa

ń

sił wewn

ą

trz konstrukcji)

W tym przypadku mo

ż

emy zestawi

ć

jedno równania

M

przegub

=0 (w przegubie D),

p=1

Niewiadome s

ą

reakcje: H

A

, V

A

, M

A

H

E

, V

E

), a ich liczba wynosi

n=5

Stopie

ń

statycznej niewyznaczalno

ś

ci s, wynosi

s= n-r-p=5-3-1=1

Z analizy konstrukcji wynika,

ż

e jest ona jednokrotnie statycznie niewyznaczalna.

Fakt ten zgłaszamy projektantowi i po obustronnym uzgodnieniu zwalniamy jeden
stopnie

ń

swobody. W tym przypadku uzgadniamy zwolnienie obrotu w podporze w

pkt. A, co oznaczono kolorem czerwonym na rysunku.

background image

3.9.2 Definicja obci

ąż

e

ń

prostych (tej samej natury)

Z analizy natury obci

ąż

e

ń

, działaj

ą

cych na konstrukcj

ę

, wynika,

ż

e mo

ż

emy przyj

ąć

nast

ę

puj

ą

ce obci

ąż

enia proste, to znaczy takie, do których mamy takie dame

współczynniki obci

ąż

e

ń

i redukcyjne:

#1 – obci

ąż

enia stałe (150 kN „+” 4 kN/m)

#2 – u

ż

ytkowe, kat B ( 20 kNm)

#3

ś

nieg (150 kN)

#4 wiatr 1 ( +6 kN/m)

#5 wiatr 2 (-6 kN/m)

3.9.3 Reakcja H

A

od obci

ąż

e

ń

prostych

Analizujemy układ dla kolejnych obci

ąż

e

ń

prostych. W schemacie prostym

pomijamy (!) obci

ąż

enia przynale

ż

ne do innych schematów. Konfiguracja

geometryczna (w tym podpory) układu konstrukcyjnego pozostaje niezmienna dla
ka

ż

dego schematu obci

ąż

e

ń

.

0

:

0

=

=

Σ

E

A

H

H

X

(1)

0

5

4

150

:

0

=

+

=

Σ

E

A

V

V

Y

(2)

0

6

5

4

3

150

6

:

0

=

=

Σ

E

E

V

M

(3)

(3)

kN

V

E

95

)

6

5

4

3

150

(

6

1

=

+

=

(2)

kN

V

A

75

95

5

4

150

1

#

=

+

=

kN

V

V

M

A

A

E

3

,

3

0

20

6

:

0

2

#

=

=

+

=

Σ

kN

V

V

M

A

A

E

100

0

3

200

6

:

0

3

#

=

=

=

Σ

kN

V

V

M

A

A

E

5

,

12

0

5

6

6

:

0

4

#

2

5

=

=

+

=

Σ

background image

kN

V

V

M

A

A

E

5

,

12

0

5

6

6

:

0

4

#

2

5

+

=

=

=

Σ

Zestawienie reakcji od prostych obci

ąż

e

ń

#1 (stałe)

75 kN

#2 (u

ż

ytkowe B)

-3,3 kN

#3 (

ś

nieg)

100,0 kN

#4 (wiatr 1)

-12,5 kN

#5 (wiatr 2)

12,50 kN

3.9.4 Kombinacje obci

ąż

e

ń

3.9.4.1

Sytuacja kombinacyjna

max H

A

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego H

A

osi

ą

gnie warto

ść

maksymaln

ą

.

Stałe obci

ąż

enie działa w ka

ż

dej kombinacji. W sytuacji max H

A

obci

ąż

enie stałe ma

działanie niekorzystne. Niekorzystne obci

ąż

enia zmienne s

ą

te, które powi

ę

kszaj

ą

poszukiwan

ą

wielko

ść

, czyli w tym przypadku:

ś

nieg oraz wiatr 2, a inne zmienne

(u

ż

ytkowe, wiatr 1) s

ą

korzystne, bo pomniejszaj

ą

poszukiwan

ą

wielko

ść

K1 (stałe bez redukcji)

kN

H

K

A

5

,

187

)]

3

,

3

(

7

,

0

[

0

)

6

,

0

5

,

12

0

,

100

5

,

0

(

5

,

1

75

35

,

1

1

=

+

+

+

=

(=187,50 kN)

K2 (stałe z redukcj

ą

, wiod

ą

cy

ś

nieg)

)]

3

,

3

(

7

,

0

[

0

)

5

,

12

6

,

0

(

5

,

1

0

,

100

5

,

1

75

85

,

0

35

,

1

2

+

+

+

=

K

A

H

(=247,31 kN)

K3 (stałe z redukcj

ą

, wiod

ą

cy wiatr)

(=54,80 kN)

)

10

6

,

0

33

,

3

0

,

0

(

5

,

1

67

,

10

5

,

1

28

85

,

0

35

,

1

3

+

+

+

=

K

A

H

(=55,13 kN) (=57,13 kN)

3.9.4.2

Sytuacja kombinacyjna m

in H

A

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego H

A

osi

ą

gnie warto

ść

minimaln

ą

.

Poniewa

ż

obci

ąż

enie stałe ma w rozwa

ż

anym przypadku zawsze działanie

korzystne, wi

ę

c wystarczy rozpatrzy

ć

tylko jedn

ą

kombinacj

ę

K4 (stałe korzystne)

)

_

_

(

0

,

0

)]

10

[(

5

,

1

28

00

,

1

4

korzystne

zmienne

pozostało

H

K

A

+

+

=

(=13,00 kN)

background image

Rozwi

ą

zanie zadania

3

,

max

K

A

d

A

H

H

=

(=57,13 kN);

4

,

min

K

d

A

A

H

H

=

(=13,00 kN)

3.10 Przykład (2013-06-04) rz.1.

Wyznaczy

ć

maksymaln

ą

i minimaln

ą

, obliczeniow

ą

reakcj

ę

poziom

ą

momentu zgi-

naj

ą

cego

M

aa,

d

w przekroju

a-a

konstrukcji pokazanej na rysunku:

Poszukiwan

ą

sił

ę

przekrojow

ą

(pr

ę

tow

ą

) b

ę

dziemy znakowa

ć

zgodnie ze standar-

dow

ą

umow

ą

, tzn przyjmowa

ć

jako dodatni

ą

je

ś

li rozci

ą

ga włókna dolne rygla, a

ujemn

ą

je

ś

li rozci

ą

ga górne włókna rygla.

3.10.1 Analiza schematu konstrukcji

Sprawdzamy statyczn

ą

wyznaczalno

ść

konstrukcji.

W celu okre

ś

lenia niewiadomych reakcji mamy do dyspozycji nast

ę

puj

ą

ce równania.

Σ

X=0,

Σ

Y=0,

Σ

M=0, (czyli r=3 równania równowagi całej konstrukcji); i nie mamy

dodatkowych równa

ń

lokalnych (p=0)

Niewiadomych (reakcji) mamy równie

ż

n=3
wi

ę

c konstrukcje jest statycznie wyznaczalna.

3.10.2 Definicja obci

ąż

e

ń

prostych (tej samej natury)

Z analizy natury obci

ąż

e

ń

, działaj

ą

cych na konstrukcj

ę

, wynika,

ż

e mo

ż

emy przyj

ąć

nast

ę

puj

ą

ce obci

ąż

enia proste, to znaczy takie, do których mamy takie same współ-

czynniki obci

ąż

e

ń

i redukcyjne:

#1 – obci

ąż

enia stałe (150 kN „+” 4 kN/m)

background image

#2 – u

ż

ytkowe, kat D1 ( 3 kN/m)

#3

ś

nieg (5 kN/m)

#4 wiatr 1 – parcie ( +30 kN i 8 kN/m)

#5 wiatr 2 –ssanie (-30 kN i - 8 kN/m)

3.10.3 Reakcja V

A

i M

aa

aa

aa

aa

od obci

ąż

e

ń

prostych

Analizujemy układ dla kolejnych obci

ąż

e

ń

prostych. W schemacie prostym pomija-

my
(!) obci

ąż

enia przynale

ż

ne do innych schematów. Konfiguracja geometryczna (w

tym podpory) układu konstrukcyjnego pozostaje niezmienna dla ka

ż

dego schematu

obci

ąż

e

ń

.

Σ

X

=

0 : H

D

=

0 (1)

Σ

Y

=

0 :V

A

+

V

D

=

0 (2)

Σ

M

D

=

0 :V

A

6

+

150

=

0 (3)

(3) V

A

( 150) 25kN

6

1

#1

= ⋅ − = −

M

α

#1

α

= +

(

25)

3

= −

75kNm

Uwaga: Powy

ż

ej obliczono moment zginaj

ą

cy

z lewej

strony momentu skupionego 150 kNm.

Po prawej stronie moment zginaj

ą

cy wynosiłby

M

aa

=

-75+150=75 kNm

Zgodnie z poleceniem interesuje nas moment
zginaj

ą

cy rygiel po lewej stronie momentu

skupionego.

Σ

X

=

0 : H

D

=

0 (1)

Σ

Y

=

0 :V

A

+

V

D

3

6

=

0 (2)

Σ

M

B

C

=

0 :V

A

3

V

D

3

=

0

V

D

=

V

A

(3)

(co wida

ć

od razu z racji symetrii obci

ąż

e

ń

i

ustroju)

Z(3) i (2) V

A

3 6 9kN

2

#2

=

1

⋅ ⋅ =

To samo mo

ż

na uzyska

ć

np. z

Σ

M

D

=

0 :V

A

6

3

6

3

=

0

background image

M 9 3 3 3 13,5kNm 2

3 #2 = + × - × × = a -a

23

SMD = 0 :VA × 6 - 5 × 6 ×3 =
0®VA = 15kN

M 15 3 5 3 0 M #3 22,5kNm

2 3

= #3 = + × - × × = ® = a -a a -a

MD 0 :VA 6 30 4 8 4 0 VA 30,67kN
2

4 S = × + × + × × = ® = -

Ma#4-a = +(-30,67) × 3 - 30 × 4 =
0® Ma#4-a = -212,0kNm

MD 0 :VA 6 30 4 8 4 0 VA 30,67kN
2

4 S = × - × - × × = ® = +

Ma#4-a = +(+30,67) ×3 + 30 × 4 =
0® Ma#4-a = +212,0kNm

Zestawienie momentu zginaj

ą

cego od prostych obci

ąż

e

ń

#1 (stałe) -75 kNm

#2 (u

ż

ytkowe B) +13,5kNm

#3 (

ś

nieg) +22,5 kNm

#4 (wiatr 1) -212,0 kNm

#5 (wiatr 2) +212,0 kNm

3.10.4 Kombinacje obci

ąż

e

ń

3.10.4.1 Sytuacja kombinacyjna

max

M

aa

aa

aa

aa

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego Maa

osi

ą

gnie warto

ść

maksymaln

ą

(najwi

ę

ksz

ą

dodatni

ą

)

W sytuacji max Maa obci

ąż

enie stałe ma działanie korzystne (daje ujemny moment,

czyli zmniejsza moment maksymalny)

Niekorzystne obci

ąż

enia zmienne s

ą

te, które powi

ę

kszaj

ą

poszukiwan

ą

wielko

ść

,

czyli w tym przypadku: u

ż

ytkowe,

ś

nieg oraz wiatr 2, a inne zmienne (u

ż

ytkowe,

(wiatr 1) s

ą

korzystne, bo pomniejszaj

ą

poszukiwan

ą

wielko

ść

background image

K1 (stałe korzystne, wiod

ą

cy wiatr 2)

M

α

α

K1

=

1,00

(

75)

+

1,5

212

+

1,5(0,5

22,5

+

0,7

13,5)

=

274,05kNm

α

α

K2 (stałe korzystne , wiod

ą

cy

ś

nieg)

M

α

α

K2

=

1,00

(

75)

+

1,5

22,5

+

1,5(

+

0,7

13,5

+

0,6

212,0)

=

163,73kNm

α

α

K3 (stałe korzystne, wiod

ą

ce u

ż

ytkowe)

M

α

α

K3

=

1,00

(

75)

+

1,5

13,5

+

1,5(

+

0,5

22,5

+

0,6

212,0)

=

152,93kN

3.10.4.2 Sytuacja kombinacyjna

min

M

aa

aa

aa

aa

W tej sytuacji kombinacyjnej poszukujemy takiego układu obci

ąż

e

ń

, dla którego M

aa

osi

ą

gnie warto

ść

minimaln

ą

.

Obci

ąż

enie stałe ma w rozwa

ż

anym przypadku działanie niekorzystne, wi

ę

c

ropatrujemy kombinacje standardowe:

K4 (stałe bez redukcji)

M

K4

=

1,35

(

75)

+

1,5

[0,6

(

212)]

+

0

( pozostałe_ zmienne)

=

292,05kNm

α

α

K5 (stałe z redukcj

ą

, wiatr 1 wiod

ą

cy)

M

K4

=

1,35

0,85(

75)

+

1,5

(

212)

+

0,0

( pozostałe_ zmienne _ korzystne)

= −

404,06kNm

α

α

3.10.5 4.11.5 Rozwi

ą

zanie zadania

max M

α

α

=

274,05kNm min M

α

α

= −

404,06kNm

3.11 Przykład L04, rz.2 (2013-06-12)

Wyznaczy

ć

maksymaln

ą

i minimaln

ą

, obliczeniow

ą

moment zginaj

ą

cy w przekroju

a

-

a

(poni

ż

ej załamania rygla) konstrukcji pokazanej na rysunku:

Poszukiwan

ą

mement zginaj

ą

cy oznaczono jako M

a

-

a

,

d

(indeks d oznacza

obliczeniowy – design i dalej b

ę

dzie pomijany) Zgodnie z umow

ą

znakowania

moment zginaj

ą

cy jest dodatni, je

ś

li rozci

ą

ga włókna dolne pr

ę

ta. je

ś

li rozci

ą

ga (je

ś

li

okre

ś

lenie włókien dolnych nie jest jednoznaczne , to wprowadzamy oznaczenie

spodów- w tym przypadku nie jest to potrzebne, bo włókna dolne s

ą

jednoznacznie

zdefiniowane) Maksymalny jst to najwi

ę

kszy najwi

ę

kszy rozci

ą

gaj

ą

cy włókna dolne ,

a minimalny w skrajnym przypadku mo

ż

e przyj

ąć

warto

ść

ujemn

ą

– b

ę

dzie

ś

ciskał

włókna dolne i rozci

ą

gał górne.

background image

3.11.1 Analiza schematu konstrukcji

Od razu widzimy,

ż

e układ jest statycznie wyznaczalny. Jest to bowiem wspornik,

który ma trzy reakcje w utwierdzeniu , do wyznaczenia których mamy trzy równania
równowagi. Rekcje mo

ż

emy wi

ę

c bez trudu wyznaczy

ć

.

Obliczenie siły przekrojowej w przekroju

a

-

a

nie wymaga jednak znajomo

ś

ci

reakcji, bowiem sił

ę

mo

ż

na wyznaczy

ć

poprzez sumowanie oddziaływa

ń

z lewej lub

prawej strony przekroju. Oddziaływania b

ę

dziemy sumowa

ć

z prawej strony

analizowanego przekroju.

3.11.2 Definicja obci

ąż

e

ń

prostych (tej samej natury)

Z analizy natury obci

ąż

e

ń

, działaj

ą

cych na konstrukcj

ę

, wynika,

ż

e mo

ż

emy przyj

ąć

nast

ę

puj

ą

ce obci

ąż

enia proste, to znaczy takie, do których mamy takie same

współczynniki obci

ąż

e

ń

i redukcyjne:

#1 – obci

ąż

enia stałe (15 kNm)

#2 – u

ż

ytkowe, (80 kN)

#3

ś

nieg (4 kN/m)

#4 wiatr 1 ( +5 kN/m „+” -10 kNm)

#5 wiatr 2 (-5 kN/m „+” +10 kNm)

3.11.3 Siła przekrojowa (moment zginaj

ą

cy) M

a

a

a

a

-

a

a

a

a

od obci

ąż

e

ń

prostych

Poka

ż

emy wyznaczenie poszukiwanego momentu bez wyznaczania reakcji. W tym

podej

ś

ciu pochylenie rygla nie ma

ż

adnego wpływu na obliczenia .

Mo

ż

liwe jest te

ż

najpierw wyznaczenie reakcji podporowych , a nast

ę

pnie wyzna-

czanie siły przekrojowej poprzez sumowanie oddziaływa

ń

z lewej strony przekroju.

W tym przykładzie jest to jednak nie tylko zb

ę

dne , ale równie

ż

bardziej

background image

kNm

M

15

+

=

α

α

Zewn

ę

trzny moment 15 kNm rozci

ą

ga

włókna dolne, daje wi

ę

c dodatni moment

przekrojowy. Analizuj

ę

sposób wyt

ęż

enia

przekroju, niezale

ż

nie od znakowania ob-

ci

ąż

e

ń

. Odchodz

ę

od mechanicznych obli-

cze

ń

i za ka

ż

dym razem analizuj

ę

skutek

jaki wywołuje obci

ąż

enie. W ten sposób

unikam pomyłek, niezale

ż

nie od zło

ż

ono-

ś

ci sytuacji i przyj

ę

tych układów współrz

ę

d-

nych

kNm

M

240

3

80

=

=

α

α

kNm

M

5

,

13

3

3

2

3

=

=

α

α

kNm

M

10

=

α

α

kNm

M

10

+

=

α

α

background image

Obci

ąż

enie rozło

ż

one w tym przypadku nie odgrywa roli, poniewa

ż

„nie zd

ąż

yło”

wej

ść

do formuł na moment zginaj

ą

cy

Je

ś

liby

ś

my jednak chcieli w schemacie #4 obliczy

ć

moment zginaj

ą

cy w utwierdze-

niu, to wówczas mieliby

ś

my

(

)

kNm

kNm

M

A

5

,

52

5

5

10

3

4

5

10

2

5

2

1

2

2

2

=

=

+

+

=

Zestawienie reakcji od prostych obci

ąż

e

ń

#1 (stałe)

15 kNm

#2 (u

ż

ytkowe)

-240 kNm

#3 (

ś

nieg)

13,5 kNm

#4 (wiatr 1)

-10 kNm

#5 (wiatr 2)

+10 kNm

3.11.4 Kombinacje obci

ąż

e

ń

Obliczenia prowadzimy zgodnie ze znanymi zasadami, przy czym zwracamy uwag

ę

,

ź

e:

1) dla sytuacji max M

a

-

a

:

#1, #3, #5 jest niekorzystne

#2 i #4 jest korzystne

( ale pami

ę

tajmy,

ż

e wiatr nie mo

ż

e jednocze

ś

nie wia

ć

z dwóch stron, wiec w danej

sytuacji mamy albo #4 albo #5 (obci

ąż

enia wykluczaj

ą

ce si

ę

)

2)

da sytuacji min M

a

-

a

Działania korzystne-niekorzystne si

ę

zmieniaj

ą

background image

1.1. Schematy konstrukcji do samodzielnego rozwi

ą

zania




































Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
KOMBINACJE OBCIĄŻEŃ wg PN-EN dla Studentów
A Biegus projektowanie konctrukcji stalowych wg PN EN 1993 1 1 cz 1
Proj zakladkowych poł srubowych wg PN EN (2)
instrukcja bad makro wg pn en iso
Eurocod 1, 1 1 Ciężar objętościowy, ciężar własny, obciążenia użytkowe PN EN 1991 1 1 2004 a
Oznaczenia na rysunkach wg PN EN 12792 rozprowadzenie powietrza
Wymiary przewodow wentylacyjnych wg PN-EN 1505-6, Pomoce naukowe, Wentylacja i klimatyzacja
KBiI 5 Zalozenia obliczania na napreznia normalne wg PN EN
Beton wg PN EN 206 1
KBiI 8 Metoda uproszczona wg PN EN
Połączenia SPAWANE wg PN EN 1993 1 8 DLA STUDENTÓW
Zestawienie obciazen wg PN
Oznaczenia na rysunkach wg PN EN 12792 rozprowadzenie i rozdzial powietrza
ANALIZA MAKROSKOPOWA GRUNTÓW DROBNOZIARNISTYCH wg PN EN
KBiI 6 Metoda podstawowa wg PN EN
KBiI 7 Metoda bilinearna wg PN EN
algorytm projektowanie stopy fundamentowej wg PN EN 1997 1
KBiI 2 podstawy projekowania i SG wg PN EN
Komin wg PN EN91 1 42008 Eurokod 1

więcej podobnych podstron