„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Barbara Różańska

Dokonywanie rozkroju materiałów na elementy obuwia
744[02].Z3.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Elżbieta Wiśnios
mgr inż. Katarzyna Stępniak



Opracowanie redakcyjne:
mgr Barbara Różańska



Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka












Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[02].Z3.01
„Dokonywanie rozkroju materiałów na elementy obuwia”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu obuwnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

13

5.1. Wpływ właściwości materiałów i elementów obuwia na przebieg procesu

rozkroju

13

5.1.1. Ćwiczenia

13

5.2. Zasady, systemy i metody rozkroju materiałów obuwniczych

17

5.2.1. Ćwiczenia

17

5.3. Zasady przygotowania materiałów do rozkroju na elementy obuwia

19

5.3.1. Ćwiczenia

19

5.4. Przygotowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do rozkroju materiałów

obuwniczych

21

5.4.1. Ćwiczenia

21

5.5. Rozkrój materiałów na elementy obuwia

23

5.5.1. Ćwiczenia

23

5.6. Zasady oznaczania, kompletowania i oceny jakości wyciętych elementów 26

5.6.1. Ćwiczenia

26

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

28

7. Literatura

38

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie obuwnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,

aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ćwiczenia

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania

−

uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia

−

przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować

samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest

przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne udzielanie odpowiedzi na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają

ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie

odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.
W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu

całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.

Schemat układu jednostek modułowych

744[02].Z3.01

Dokonywanie rozkroju materiałów

na elementy obuwia

744[02].Z3.02

Opracowanie elementów na spody

obuwia

744[02].Z3

Technologia rozkroju materiałów

oraz opracowania elementów na

spody obuwia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

– przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska,

– udzielać pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy,
– charakteryzować składowe części obuwia,
– charakteryzować podstawowe rodzaje obuwia oraz typy cholewek,
– klasyfikować obuwie według rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych,
– sporządzać szkice elementów, półproduktów i typów obuwia,
– odczytywać rysunki wykonawcze elementów, półproduktów i wyrobów obuwniczych,
– charakteryzować materiały podstawowe i pomocnicze stosowane w produkcji obuwia,
– określać wymagania techniczne i przetwórcze dla skór, tworzyw skóropodobnych

i materiałów włókienniczych na cholewki,

– określać wymagania techniczne i przetwórcze dla skór i innych materiałów na spody

obuwia,

– określać parametry techniczne materiałów pomocniczych stosowanych w produkcji

obuwia,

– kwalifikować wady materiałów jako dopuszczalne i niedopuszczalne,
– dobierać materiały podstawowe i pomocnicze, półprodukty oraz środki wykończalnicze

odpowiednio do konstrukcji, typu, przeznaczenia i techniki wytwarzania obuwia,

– określać zasady konstruowania obuwia,
– posługiwać się dokumentacją oraz normami przedmiotowymi i czynnościowymi

dotyczącymi oceny jakości materiałów, półproduktów i wyrobów,

– oceniać jakość materiałów obuwniczych,
– oceniać jakość półproduktów i wyrobów obuwniczych,
– sporządzać kalkulację kosztów wytwarzania obuwia,
– dobierać, użytkować i konserwować maszyny i urządzenia obuwnicze we wszystkich

fazach procesu technologicznego,

– odczytywać oraz sporządzać opisy technologiczne,
– korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

określić parametry technologiczne wycinanych części obuwia odpowiednio do
zastosowanych materiałów,

–

określić zasady rozkroju materiałów na części składowe obuwia,

–

ustalić miejsca i kierunek rozpoczęcia rozkroju,

–

dobrać metody i systemy rozkroju materiałów,

–

ustalić i wykorzystać kierunki najmniejszej ciągliwości materiałów,

–

określić dopuszczalne wady materiałów w elementach obuwia,

–

określić czynniki wpływające na racjonalny rozkrój materiałów,

–

ustalić wymagania techniczne oraz przygotować materiały do rozkroju,

–

określić sposoby ręcznego i maszynowego rozkroju materiałów,

–

sporządzić wzorcowe ułożenie części obuwia na materiałach i planszach poglądowych,

–

posłużyć się narzędziami i urządzeniami warsztatowymi,

–

przeprowadzić kontrolny rozkrój materiałów,

–

wyciąć ręcznie i maszynowo części obuwia z płaskich materiałów obuwniczych,

–

oznaczyć wycięte części znakami i cechami fabrycznymi,

–

ocenić i skompletować wycięte elementy według dokumentacji produkcyjnej,

–

sklasyfikować odpady materiałowe,

–

określić przyczyny powstawania odpadów oraz sposoby ich zagospodarowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

...........................................

Modułowy program nauczania: Obuwnik 744[02]
Moduł:

Technologia

rozkroju

materiałów

oraz

opracowania

elementów na spody obuwia 744[02].Z3.

Jednostka modułowa:

Dokonywanie rozkroju materiałów na elementy obuwia
744[02].Z3.01.

Temat: Technologia rozkroju skór spodowych garbowania roślinnego na elementy

sodów obuwia.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozkroju półkruponów bydlęcych garbowania

roślinnego na podeszwy obuwia męskiego wizytowego.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dobrać i ocenić jakość skór twardych,

−

określić wymagania techniczne dla podeszew, wskazując kierunki wycinania na
powierzchni półkruponu i dopuszczalne wady skór w elementach,

−

dokonać pomiaru grubości skór i oznaczyć na powierzchni skóry charakterystyczne strefy
grubości w zależności od surowca z jakiego wyprodukowano skóry,

−

dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rozkroju,

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

dobrać, stosowne do jakości skóry i wymagań technicznych dla podeszew, zasady,
systemy i metody rozkroju,

−

sprawdzić stan techniczny maszyny, dokonać regulacji skoku maszyny w korelacji
z rodzajem zastosowanych wycinaków,

−

dokonać rozkroju skóry,

−

sprawdzić jakość wyciętych elementów, ocechować je, skompletować i ułożyć
w pojemniku,

−

przesortować odpady i umieścić je w pojemniku przeznaczonym do tego celu; obliczyć
procent odpadu,

−

dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia,

−

zaprezentować wykonaną pracę.

Metody nauczania–uczenia się:

−

tekst przewodni,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 3–4-osobowych.

Czas: 135 minut.

Uczestnicy: uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Środki dydaktyczne:

−

półkrupony bydlęce garbowania roślinnego,

−

wycinaki stopkowe, wyrzutnikowe,

−

urządzenia i narzędzia warsztatowe do rozkroju,

−

waga do pomiaru masy wyciętych elementów i odpadów,

−

grubościomierz,

−

przybory do pisania, kreda, papier formatu A4,

−

kalkulator,

−

plansze poglądowe ilustrujące strefy grubości skór spodowych oraz zasady, systemy
i metody rozkroju,

−

pojemniki na elementy i odpad,

−

dokumentacja techniczno-materiałowa,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia i dobranie odzieży ochronnej.
4. Podział uczniów na grupy (zespoły) i wybór lidera.
5. Pobranie przez lidera półkruponu bydlęcego roślinnego na podeszwy oraz kompletu

wycinaków stopkowych wyrzutnikowych.

6. Przeprowadzenie przez nauczyciela pokazu z instruktażem dotyczącego wykonania

ćwiczenia.

7. Realizacja tematu:

−

każdy uczeń dokonuje oceny jakości skóry, rozpoznaje i oznacza zauważone wady
skóry,

−

lider zespołu dokonuje pomiaru grubości skóry i wspólnie z uczniami oznaczają
strefy grubości skóry, aby to zjawisko z pożytkiem wykorzystać przy rozkroju,

−

lider zespołu uruchamia maszynę, kontroluje jej stan techniczny i reguluje
uniesienie uderzaka w korelacji z wysokością wycinaków,

−

uczniowie planują wspólnie i ustalają zasadę rozkroju oraz stosowany system
i metodę rozkroju, lider zespołu, zgodnie z przyjetą zasadą wycina pierwszy
element i przekazuje wycinaki koledze,

−

przestrzegając przyjętych zasad, systemów i metod rozkroju uczniowie przemiennie
kontynuują rozkrój i kończą w miejscu wyznaczonym przez przyjętą zasadę,

−

uczniowie kontrolują jakość wyciętych podeszew, cechują je, kompletują i układają
w pojemniku,

−

uczniowie segregują odpady i ustalają ich masę; wcześniej po kontroli jakości
elementów ustalili także ich masę,

−

uczniowie obliczają procent odpadu, porządkują stanowisko pracy i przekazują
nauczycielowi wycięte elementy, odpady, obliczony procent odpadów oraz
wycinaki, urządzenia i narzędzia.

8. Po wykonaniu zadań wybrany uczeń z grupy prezentuje wykonaną pracę uzasadniając

zastosowaną technikę rozkroju obrazująca przyjęte zasady, systemy i metody rozkroju.

9. Nauczyciel sprawdza zgodność wykonanej pracy w kolejnych zespołach.
10. Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość pracy wykonanej przez swoich kolegów.
11. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Zakończenie zajęć

Praca domowa:
Odszukaj w czasopismach fachowych i Internecie informacje dotyczące właściwości skór
twardych spodowych i rodzajów wycinarek stosowanych do ich rozkroju. Napisz na ten temat
krótką notatkę w formie sprawozdania ilustrującego wykonaną pracę.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

..........................................................................

Modułowy program nauczania: Obuwnik 744[02]
Moduł:

Technologia

rozkroju

materiałów

oraz

opracowania

elementów na spody obuwia 744[02].Z3.

Jednostka modułowa:

Dokonywanie rozkroju materiałów na elementy obuwia
744[02].Z3.01.

Temat: Rozkrój skór miękkich na elementy wierzchu cholewki.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności doboru zasad, systemów i metod rozkroju skór

miękkich.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dobrać i skontrolować jakość wycinaków do rozkroju,

−

rozpoznać i oznaczyć wady występujące na skórze od strony lica i mizdry,

−

określić dopuszczalne wady skóry w elementach obuwia,

−

zmierzyć powierzchnię skóry i jej grubość,

−

dobrać i wyregulować wycinarkę w korelacji z wysokością wycinaków,

−

przeanalizować i określić wymagania techniczne dla wycinanych elementów,

−

określić zasady, systemy i metody rozkroju skór,

−

ustalić i wykorzystać kierunki najmniejszej ciągliwości skóry i wycinanych elementów,

−

posłużyć się urządzeniami i narzędziami warsztatowymi,

−

dokonać rozkroju skóry,

−

skontrolować i posegregować odpady powstałe w procesie rozkroju,

−

obliczyć ilość i powierzchnię wyciętych elementów w parach według znanej powierzchni

poszczególnych elementów,

−

obliczyć procent odpadu,

−

skontrolować jakość wyciętych elementów, ocechować je, skompletować i ułożyć

w pojemniku,

−

dokonać samooceny wykonanej pracy,

−

zaprezentować wykonaną pracę.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

skóry do rozkroju,

−

wycinaki określonych rodzajów i wielkości,

−

szablony do kontroli wycinaków,

−

wycinarka jednoramienna dla skór miękkich obuwniczych,

−

urządzenie do pomiaru powierzchni skór,

−

grubościomierz do skór miękkich,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

−

nożyczki, noż,

−

kalkulator,

−

podkład do wycinania,

−

plansze poglądowe ilustrujące zasady i metody rozkroju skór,

−

przybory do pisania, papier formatu A – 4,

−

pojemniki na odpady i wycięte elementy,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2–3-osobowych.

Czas: 135 minut.

Uczestnicy: uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Zadanie dla ucznia:

Dokonaj rozkroju skóry wskazanej przez nauczyciela, wycinając elementy cholewki

określonego typu stosując, stosownie do rodzaju otrzymanej skóry i typu cholewki własciwie
dobrane zasady, systemy i metody rozkroju.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą pokazu z objaśnieniem i ćwiczeń praktycznych.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa

Praca metodą pokazu z objaśnieniem i ćwiczeń praktycznych

Faza I. Informacje

Pytania prowadzące:
1. Co rozumiesz pod pojęciem „zasada rozkroju” ?
2. Jakie znasz systemy i metody rozkroju ?
3. Jakie kryteria zastosujesz przy doborze zasady, systemu i metody rozkroju ?
4. Którą metodę rozkroju zastosujesz i dlaczego ?
5. Który ze znanych Ci systemów rozkroju uznasz za najkorzystniejszy i dlaczego ?
6. Czy kształt i wielkość skóry mają wpływ na dobór zasady, systemu i metody rozkroju ?

Faza II. Planowanie
1. Jakie czynniki zadecydują o miejscu rozpoczęcia i kontynuacji rozkroju ?
2. Który ze znanych Ci systemów zastosujesz przy rozkroju otrzymanej skóry ?
3. Czy dobór metody będzie miał wpływ na ekonomikę rozkroju ?
4. Czy rodzaj skóry oraz typ cholewki i kształty elementów mogą mieć wpływ na dobór

zasady, systemu i metody rozkroju ?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie pracują w zespołach, analizują jakość otrzymanej skóry i wymagania

techniczne elementów, które będą wycinać.

2. Każdy z uczniów w grupie proponuje zasadę, według której będzie dokonywany rozkrój.
3. Każdy z uczniów proponuje i uzasadnia rodzaj stosowanego systemu i metody rozkroju.
4. Każdy z uczniów określa wady skóry dopuszczalne w elementach.
5. Uczniowie dyskutują nad zgłoszonymi propozycjami i wspólnie podejmują decyzję

o wyborze zasady, systemu i metody rozkroju otrzymanej skóry oraz określają miejsca,
w których będą dopuszczalne niektóre wady skóry.

Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie rozpoznają wady skóry i oznaczają je kredą i dokonują pomiaru

powierzchniowego,

2. Uczniowie kontrolują wycinaki i podkład do wycinania.
3. Jeden z uczniów uruchamia maszynę i kontroluje jej parametry robocze.
4. Uczniowie układają skórę na powierzchni podkładu i zgodnie z przyjętą zasadą

rozpoczynają i kontynuują rozkrój.

5. Po zakończeniu rozkroju uczniowie kontrolują jakość wyciętych elementów, cechują je,

kompletują i obliczają ilość wyciętych par oraz ich powierzchnię netto.

6. Uczniowie układają skompletowane elementy do pojemników i obliczają procent odpadu.
7. Odpady powstałe w procesie rozkroju uczniowie sortują na klasy i analizują przyczynę ich

powstania.

Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają w zespołach poprawność wykonanej pracy pod kątem

zastosowanej zasady, systemu i metody rozkroju.

2. Uczniowie w ramach dyskusji omawiają popełnione błędy oraz analizują trudności jakie

napotkali podczas realizacji pracy.

3. Uczniowie przekazują elementy, odpady i dokonane obliczenia nauczycielowi do oceny

wykonanego ćwiczenia.

Faza VI. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im

trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać jakie umiejętności były
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5. ĆWICZENIA

5.1. Wpływ właściwości materiałów i elementów obuwia na

przebieg procesu rozkroju

5.1.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Podziel obrys skóry bydlęcej całej, zamieszczonej na planszy na części topograficzne.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy polecenia zawartego w ćwiczeniu,
2) podzielić powierzchnię skóry na części topograficzne,
3) nazwać wydzielone części topograficzne skóry,
4) uzasadnić dokonany podział na piśmie,
5) zaprezentować wykonaną pracę,
6) dokonać oceny poprawności wykonania pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

plansza z obrysem całej skóry bydlęcej (pomniejszona),

–

przybory do pisania,

–

papier formatu A4,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Oznacz na obrysie skóry bydlęcej całej, zilustrowanej na planszy, kierunki najmniejszej

i największej ciągliwości tkanki w poszczególnych miejscach topograficznych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy polecenia zawartego w ćwiczeniu,
2) określić zasady oznaczania kierunków najmniejszej i największej ciągliwości skóry,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

3) oznaczyć kierunki ciągliwości w częściach: kruponu, bokach, łapach, karku, pachwinach,
4) uzasadnić wykonane oznaczenia w bokach i łapach na piśmie,
5) zaprezentować wykonaną pracę,
6) dokonać oceny poprawności wykonania pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

plansza z obrysem całej skóry bydlęcej (pomniejszona),

–

przybory do pisania,

–

papier formatu A4,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Narysuj typowe kształty skór uzyskane z podziału skóry całej bydlęcej w postaci:

półkruponu lewego, boku prawego, karku, szczupaka.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy polecenia zawartego w ćwiczeniu,
2) przeanalizować zasady podziału skór,
3) narysować kształty skór określonych w ćwiczeniu,
4) zaprezentować wykonaną pracę,
5) dokonać oceny poprawności wykonania pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

skóry różnych rodzajów i kształtów,

–

ołówek,

–

gumka,

–

papier formatu A4,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Rozpoznaj i nazwij wady występujące na powierzchni otrzymanych skór miękkich na

wierzchy obuwia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oceny otrzymanych skór wierzchnich,
2) rozpoznać wady występujące na powierzchni skór,
3) nazwać i zapisać rozpoznane wady,
4) zaprezentować wykonaną pracę,
5) dokonać oceny poprawności wykonania pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

różne rodzaje skór o nasilonej wadliwości,

–

przybory do pisania,

–

papier formatu A4,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 5

Oznacz strefy grubości na skórze twardej spodowej wskazanej przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oceny otrzymanych skór wierzchnich,
2) przeanalizować otrzymaną skórę i zmierzyć jej grubość w różnych (typowych dla skóry)

miejscach,

3) wykreślić na skórze strefy grubości przy użyciu kredy,
4) zaprezentować wykonaną pracę,
5) dokonać oceny poprawności wykonania pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

– różne rodzaje skór twardych,
– grubościomierz,
– kreda szkolna,
– literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Ćwiczenie 6

Oznacz kierunki najmniejszej ciągliwości elementów cholewki wykreślonych

schematycznie na planszy.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w ćwiczeniu,
2) dokonać oględzin i nazwać elementy wykreślone na planszy,
3) wyznaczyć kierunki najmniejszej ciągliwości elementów cholewki zilustrowanych

schematycznie na planszy,

4) zaprezentować wykonaną pracę,
5) dokonać oceny poprawności wykonania pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

plansza z wykresami elementów cholewek różnych typów,

–

wykroje elementów cholewek różnych typów,

–

plansza ilustrująca kierunki naprężeń w cholewce występujące podczas ćwiekowania,

–

ołówek,

–

gumka,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.2. Zasady,

systemy

i

metody

rozkroju

materiałów

obuwniczych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oznacz zasady rozpoczynania i kontynuacji rozkroju na różnych rodzajach skór

miękkich, których kontury zamieszczono na planszach. Kierunki rozkroju oznacz za pomocą
strzałek.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy polecenia zawartego w ćwiczeniu,
2) zanalizować plansze otrzymane od nauczyciela,
3) oznaczyć miejsce i kierunek rozkroju na planszach,
4) zaprezentować wykonaną pracę,
5) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

plansze z konturami (obrysami) różnych rodzajów i kształtów skór,

−

ołówek,

−

gumka,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Zastosuj parowy system rozkroju poprzez wykreślenie otrzymanych elementów cholewki

na planszy papierowej z obrysem naturalnej wielkości skóry wskazanej przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy poleceń zawartych w tekście ćwiczenia,
2) zanalizować szablony elementów i skórę wskazane przez nauczyciela,
3) oznaczyć na powierzchni skóry występujące wady,
4) wykreślić obrys skóry na papierze,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5) nanieść oznaczone wady skóry na planszę,
6) zastosować parowy system rozkroju, wykreślając elementy cholewki na planszy,
7) zaprezentować wykonaną pracę,
8) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

szablony elementów cholewki różnych typów,

−

skóry o zróżnicowanych kształtach i rodzajach,

−

papier pakowy,

−

klej do papieru,

−

nożyczki,

−

ołówek,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Zastosuj metodę wiązanego rozkroju poprzez wykreślenie elementów dwóch wzorów

obuwia na planszy z obrysem skóry wskazanej przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować tekst ćwiczenia,
2) ocenić otrzymane szablony elementów i skórę do sporządzenia obrysu,
3) rozpoznać i oznaczyć wady skór,
4) dokonać obrysu skóry na papierze,
5) nanieść wady skóry na jej obrys,
6) zastosować metodę wiązanego rozkroju przy wykreślaniu elementów na planszy,
7) zaprezentować wykonaną pracę,
8) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

szablony elementów cholewki różnych typów,

−

skóry o zróżnicowanych kształtach i rodzajach,

−

papier pakowy,

−

klej do papieru,

−

nożyczki,

−

ołówek,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.3. Zasady przygotowania materiałów do rozkroju na elementy

obuwia

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozsortuj partię skór pod kątem ich wykorzystania na określone przez nauczyciela

asortymenty obuwia.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w ćwiczeniu,
2) określić wymagania techniczne dla elementów cholewek, do których będziemy dobierać

skóry podczas sortowania,

3) rozpoznać wady na powierzchni skór przeznaczonych do sortowania,
4) rozsortować otrzymane skóry pod kątem ich wykorzystania na dwa typy obuwia

wskazane przez nauczyciela,

5) uzasadnić na piśmie dokonany wybór skór na określone typy cholewek,
6) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

wzory obuwia lub cholewek, do których będą wybierane skóry z otrzymanego zbioru,

−

skóry z wadami przeznaczone do sortowania,

−

kreda do oznaczania typowych wad i uszkodzeń skóry,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Wykreśl elementy podszewek z kepru lub innego materiału wskazanego przez

nauczyciela na pierwszej warstwie stosu przygotowanego do rozkroju. Warstwę materiału,
w naturalnej wielkości należy odwzorować na planszy papierowej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy poleceń zawartych w ćwiczeniu,
2) określić ilość warstw materiału (wskazanego przez nauczyciela) w stosie,
3) przygotować plansze o wymiarach pierwszej warstwy,
4) oznaczyć na planszy kierunki ciągliwości materiału,
5) określić wymagania techniczne dla wykreślanych elementów,
6) zastosować odpowiednią zasadę i system wykreślania elementów,
7) wykreślić elementy na planszy,
8) dokonać samooceny wykonanej pracy i jeżeli będzie potrzeba wykonać stosowne

korekty,

9) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier pakowy do sporządzenia planszy,

−

klej,

−

nożyczki,

−

ołówek,

−

gumka,

−

miarka szewska do zwymiarowania planszy,

−

szablony elementów,

−

plansze poglądowe ilustrujące zasady i systemy rozkroju materiałów włókienniczych,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

5.4. Przygotowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do rozkroju

materiałów obuwniczych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Skontroluj stan techniczny wycinarki ramiennej do skór miękkich.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w ćwiczeniu,
2) ustalić i zapisać czynności kontrolne, które zamierzasz wykonać,
3) wykonać zaplanowane czynności kontrolne,
4) sporządzić krótką notatkę z przeprowadzonej kontroli i wskazać stwierdzone

nieprawidłowości i uchybienia,

5) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje obsługi wycinarek,

−

wycinarka ramienna do skór miękkich,

−

przybory do pisania,

−

papier formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Skontroluj stan techniczny wycinaków przed ich wykorzystaniem do rozkroju

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy polecenia zawartego w tekście ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją technologiczną wzoru obuwia, dla którego będą

kontrolowane wycinaki,

3) przygotować szablony do kontroli wycinaków,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

4) skontrolować kontury wycinaków z szablonami według których były wykonane,
5) sprawdzić zgodność wykonania wycinaków z dokumentacją, zwracając uwagę na sposób

wzmocnienia oraz trwałość osadzenia i ilość zamontowanych nożyków, dziurkaczy
i nakłuwaków,

6) sporządzić notatkę z przeprowadzonej kontroli,
7) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna, według której wykonano wycinaki,

−

komplety wycinaków i szablonów,

−

przybory do pisania,

−

papier formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj z ilustracji zamieszczonych na planszy narzędzia stosowane w procesie

rozkroju materiałów. Podaj ich nazwy i opisz do czego służą.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy polecenia zawartego w ćwiczeniu,
2) zanalizować ilustracje zamieszczone na planszy,
3) rozpoznać zamieszczone na planszy ilustracje narzędzi, podać ich nazwy,
4) opisać zastosowanie rozpoznanych narzędzi,
5) zweryfikować zapisane nazwy i charakterystykę narzędzi,
6) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

plansza z ilustracjami narzędzi stosowanych w procesie rozkroju materiałów,

−

dokumentacja technologiczna procesu rozkroju materiałów,

−

przybory do pisania,

−

papier formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

5.5. Rozkrój materiałów na elementy obuwia

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj i scharakteryzuj wskazane przez nauczyciela wycinarki, których widok ogólny

jest zilustrowany na planszy.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy tekstu ćwiczenia i zawartego w nim polecenia,
2) przeanalizować zamieszczone ilustracje maszyn i rozpoznać charakterystyczne dla nich

cechy,

3) rozpoznać maszyny i zapisać ich nazwy,
4) scharakteryzować rozpoznane maszyny,
5) dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia,
6) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

plansze ilustrujące różne rodzaje wycinarek elementów wierzchnich i spodowych,

−

prospekty wycinarek różnych typów, oferowane przez przodujących producentów,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Wytnij ręcznie, przy użyciu noża, elementy obuwia według szablonów i z materiału,

które otrzymasz od nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy tekstu ćwiczenia i zawartego w nim polecenia,
2) zorganizować i przygotować stanowisko pracy,
3) nakreślić schemat wycinania elementów przy zastosowaniu dwóch cięć nożem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

4) wykroić elementy stosując dwa cięcia w sposób zilustrowany na schemacie,
5) ocenić jakość wyciętych elementów,
6) zaprezentować wyniki wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje materiałów obuwniczych,

−

szablony elementów wierzchnich i spodowych,

−

stół do rozkroju ręcznego,

−

podkład do wycinania,

−

nóż szewski do wycinania elementów,

−

ostrzałka do ostrzenia noża,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Dokonaj rozkroju materiału na elementy obuwia według wskazówek udzielonych przez

nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) zanotować wskazówki nauczyciela i przygotować się do realizacji ćwiczenia,
3) dokonać oceny otrzymanych od nauczyciela materiałów i wycinaków oraz przygotować

je do rozkroju; zmierzyć powierzchnię lub ustalić masę materiału oraz jego grubość,

4) zorganizować stanowisko pracy,
5) przygotować wycinarkę, uruchomić ją i sprawdzić jej stan techniczny,
6) dobrać podkład do wycinania,
7) wyregulować skok i wysokość uniesienia młota w korelacji z wysokością otrzymanych

wycinaków,

8) zastosować właściwe do materiału i wycinanych elementów zasady, systemy i metody

rozkroju,

9) rozkroić otrzymany materiał, ułożyć wycięte elementy w parach i posortować odpady,

które powstały podczas rozkroju,

10) sprawdzić jakość wyciętych elementów,
11) zmierzyć powierzchnię lub masę odpadów, obliczyć procent odpadu,
12) posprzątać stanowisko pracy,
13) zaprezentować wyniki wykonanej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

materiały do rozkroju – różne asortymenty,

−

wycinaki określonych rodzajów i wielkości,

−

wycinarki do skór miękkich, twardych, tworzyw i materiałów włókienniczych,

−

urządzenie do pomiaru powierzchni skóry,

−

waga do ustalenia masy materiałów i odpadów,

−

grubościomierz,

−

nożyczki, nóż,

−

kalkulator,

−

podkłady do wycinania,

−

plansze poglądowe ilustrujące zasady, systemy i metody rozkroju różnych materiałów,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

5.6. Zasady oznaczania, kompletowania i oceny jakości wyciętych

elementów

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Skompletuj wycięte elementy cholewek i oznacz je własnymi cechami, w oparciu

o dokonany rozkrój skóry według wskazań nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy poleceń zawartych w tekście ćwiczenia,
2) przygotować stanowisko pracy, sprawdzić stan techniczny maszyny i wyregulować jej

mechanizmy,

3) dokonać rozkroju skóry wskazanej przez nauczyciela (zaleca się skóry typu nubuki

i welury lub inne skóry z niezamierzonymi odcieniami),

4) oznaczyć wycięte elementy własnymi cechami,
5) skompletować wycięte elementy i przygotować je do przekazania na szwalnię,
6) zaprezentować wykonaną pracę,
7) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

skóry do rozkroju,

−

wycinarki według wskazań nauczyciela,

−

dokumentacja technologiczna wzorów obuwia, do których będą wycinane elementy
cholewek,

−

wycinarka,

−

kreda, dermatografy, ołówki do cechowania elementów,

−

sznurek lub gumki – recepturki do powiązania skompletowanych elementów w parach
i wiązkach,

−

nożyczki,

−

pieczątki z tuszem do cechowania,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przesortuj odpady powstałe przy rozkroju skór wskazanych przez nauczyciela i określ

przyczyny ich powstawania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy poleceń zawartych w tekście ćwiczenia,
2) przygotować stanowisko pracy, sprawdzić stan techniczny maszyny i wyregulować jej

mechanizmy,

3) zmierzyć powierzchnię otrzymanej skóry,
4) ocenić jakość otrzymanych wycinaków,
5) zastosować właściwe dla okoliczności zasady, systemy i metody rozkroju,
6) dokonać rozkroju skóry,
7) skompletować wycięte elementy i obliczyć ich powierzchnię netto,
8) przesortować odpady i ustalić ich powierzchnię,
9) obliczyć procent odpadu całkowitego,
10) dokonać analizy powstałych odpadów i wskazać przyczyny ich powstania,
11) sprzątnąć stanowisko pracy,
12) zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

skóry do rozkroju,

−

wycinaki,

−

dokumentacja technologiczna procesu rozkroju materiałów na wycinane elementy,

−

wycinarka,

−

maszyna lub urządzenie do pomiaru powierzchni skóry i wycinanych elementów,

−

waga do ustalenia masy odpadów,

−

grubościomierz,

−

szablony do kontroli wycinaków,

−

plansze poglądowe ilustrujące prawidłowe zasady, systemy i metody rozkroju,

−

papier A4, ołówek, kalkulator,

−

sznurek i gumki do skompletowania wyciętych elementów,

−

nożyczki, nóż szewski,

−

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dokonywanie rozkroju
materiałów na elementy obuwia”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3.b, 4.a, 5. d, 6. a, 7. d, 8. c, 9. b, 10. c, 11. a,
12. d, 13. b, 14. a, 15. d, 16. a, 17. a, 18. c, 19. d, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozróżnić części topograficzne skóry

B

P

c

2

Rozróżnić zawartość tkanki skóry w układzie
topograficznym

B

P

b

3

Rozróżnić części topograficzne skóry na schemacie

A

P

b

4

Rozpoznać wady skóry

A

P

a

5

Rozpoznać system rozkroju w oparciu
o zamieszczony schemat

A

P

d

6

Rozróżnić zasady rozkroju skór spodowych

B

P

a

7

Nazwać przyrząd do pomiaru grubości skóry

A

P

d

8

Rozróżnić wycinaki do rozkroju skór

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

9

Wyjaśnić celowość sortowania skór miękkich przed
rozkrojem

A

P

b

10 Rozróżnić wycinarki stosowane w procesie rozkroju

materiałów

B

P

c

11 Zdefiniować zasady rozkroju ręcznego

A

P

a

12 Wyjaśnić celowość wykreślania elementów na

pierwszej warstwie stosu materiałów
przygotowanych do rozkroju

B

P

d

13 Rozpoznać formację przekazywaną za

pośrednictwem schematu

A

P

b

14 Rozróżnić klasy odpadów skór miękkich

B

P

a

15 Zastosować system rozkroju przy wycinaniu

jednorodnych elementów

C

PP

d

16 Zastosować metodę rozkroju w zależności od rodzaju

rozkrawanej skóry i wycinanych elementów

C

PP

a

17 Zanalizować metodę rozkroju skóry w oparciu

o zamieszczony schemat

D

PP

a

18 Zanalizować schemat zamieszczony na rysunku

D

PP

c

19 Określić rodzaj zastosowanego urządzenia do

wycinarki mostowej

C

PP

d

20 Sklasyfikować odpady skór powstające w procesie

ich rozkroju

C

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną.

8. Test składa się z 14 zadań z poziomu podstawowego i 6 zadań z poziomu

ponadpodstawowego, które mogą przysporzyć Ci trudności, gdyż są one na poziomie
wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań o numerach od 15 do 20).

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

12. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Skóra pozbawiona boków to

a) krupon.
b) kark.
c) szczupak.
d) przód koński.

2. Najluźniejsza część topograficzna skóry to

a) kark.
b) pachwina.
c) łapa.
d) bok.

3. Część topograficzną skóry oznaczono na rysunku liczbą 8

a) Krupon.
b) Zad.
c) Ogon.
d) Pachwina

4. Wyraźnie wyczuwalne bruzdy w części karkowej skóry to

a) jarzma.
b) żyły mleczne.
c) blizny zagojone.
d) wychwyty.

5. Na zamieszczonym schemacie zilustrowano rozkrój skóry spodowej systemem

a) równoległym.
b) parowym.
c) wachlarzowym.
d) jodełkowym.

6. Ze skór twardych spodowych należy wycinać elementy w kolejności od

a) największych do najmniejszych numeracji.
b) średniej wielkości do najmniejszych numeracji.
c) najmniejszych numeracji do największych numeracji.
d) średniej wielkości do największych numeracji.

7. Do pomiaru grubości skóry stosuje się

a) planimetr.
b) suwmiarkę.
c) mikromierz.
d) grubościomierz.

8. Do rozkroju skór miękkich stosuje się wycinaki

a) przelotowe.
b) wyrzutnikowe.
c) niskie formowane na zimno.
d) wysokie formowane na gorąco.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

9. Celem sortowania skór miękkich przed rozkrojem jest

a) sprawdzenie nadanych im gatunków w garbarni.
b) wyselekcjonowanie ich pod kątem wykorzystania na określony wzór cholewki.
c) sprawdzenie ich metrażu.
d) ilości sztuk w opakowaniu.

10. W procesie rozkroju wielowarstwowego materiałów włókienniczych zaleca się

stosowanie wycinarek
a) ramiennych.
b) talerzowych.
c) mostowych hydraulicznych.
d) mechanicznych.

11. Za pomocą ilu cięć należy wycinać elementy przy rozkroju ręcznym skóry

a) 2.
b) 1.
c) 3.
d) Bez ograniczeń, w zależności od kształtu wycinanych elementów.

12. Przy wielowarstwowym rozkroju materiałów włókienniczych stosuje się zasadę

wykreślania elementów na pierwszej warstwie materiału celem

a) obliczenia normy zużycia brutto materiału na parę.
b) obliczenia procentu odpadu.
c) obliczenia normy zużycia netto materiału na 1 parę.
d) ułatwienia rozkroju i obniżenia ilości odpadów.

13. Zamieszczony na rysunku schemat informuje o

a) zasadach rozkroju.
b) poprawnym ułożeniu rąk na wycinaku.
c) rodzaju podkładu do wycinania.
d) typie wycinarki.

14. Odcinki skór o powierzchni powyżej 15 dm

2

to odsieki klasy

a) I.
b) V.
c) II.
d) III.

15. Jaki zastosujesz system rozkroju przy wycinaniu noska i tylnika ze skóry cielęcej

welurowej do cholewki wytwarzanej z dwu rodzajów materiału

a) Jodełkowy.
b) Wachlarzowy.
c) Równoległy.
d) Po spirali.

16. Przy rozkroju skóry cielęcej na czółenka, w których przyszwa z obłożynami stanowi jeden

element należy stosować metodę

a) kombinowaną.
b) kompleksową.
c) podwójnego rozkroju.
d) peryferyjną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

17. Zamieszczona na rysunku plansza ilustruje rozkrój połówki skóry bydlęcej metodą

a) kompleksową.
b) kombinowaną.
c) podwójnego rozkroju.
d) parową.

18. Zamieszczony na rysunku schemat ilustruje

a) prasę hydrauliczną.
b) wygładzarkę.
c) wycinarkę z głowicą rewolwerową.
d) wycinarkę przelotową.

19. Na zamieszczonym schemacie zilustrowano urządzenie zwane

a) podnośnikiem.
b) platformą.
c) przystawką.
d) ruchomym stołem.

20. Na ile grup klasyfikuje się odpady powstające w procesie rozkroju skór miękkich ?

a) 2.
b) 5.
c) 3.
d) 10.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Dokonywanie rozkroju materiałów na elementy obuwia

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

TEST 2

Test

praktyczny

typu

„próba

pracy”

do

jednostki

modułowej

„Dokonywanie rozkroju materiałów na elementy obuwia” 744[02].Z3.01

Treść zadania

Dokonaj rozkroju skóry bydlęcej nappa na elementy składowe cholewki wskazanej przez

nauczyciela i oblicz ilość odpadów powstałych w procesie wycinania elementów
w procentach oraz procent odpadów i normę zużycia skóry brutto na jedną parę cholewek.

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zaleca się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”.
Zadanie jest tak dobrane aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych umiejętności
w zakresie wiedzy teoretycznej i sprawności wykonywania czynności praktycznych.
Uczniowi należy stworzyć możliwość inwencji w zaplanowaniu poszczególnych etapów
wykonywania zadania: zorganizowania stanowiska pracy, doboru odpowiednich maszyn lub
urządzeń produkcyjnych, wykonanie podstawowych ustawień i regulacji maszyn oraz
wykazania się umiejętnością dokonania rozkroju. Jest to jednocześnie możliwość
samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
podjętych działań praktycznych. Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków
umożliwiających uczniowi wykonanie zadania zgodnie z zasadami technologicznymi
i w określonym czasie.

Uczeń powinien mieć udostępnione:
-

skóry bydlęce nappa,

-

stanowisko pracy z wycinarką ramienną do skór miękkich,

-

maszynę lub urządzenie do pomiaru powierzchni skóry,

-

wycinaki do rozkroju skóry cielęcej na elementy wzoru cholewki wskazanej przez

nauczyciela,

-

grubościomierz, nożyczki,

-

pojemnik na odpad,

-

podkład do wycinania,

-

dokumentację technologiczną wzoru obuwia, do którego będą wycinane elementy

cholewki,

-

wykaz elementów cholewki w parze i ich powierzchnię netto,

-

kalkulator,

-

przybory piśmiennicze, dermatografy, kreda,

-

papier formatu A4,

-

plansze poglądowe rozkroju skór bydlęcych na wierzchy obuwia,

-

instrukcję obsługi wycinarki.

Nauczyciel powinien:
-

zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska produkcyjnego w warsztatach

szkolnych lub zakładzie produkcyjnym,

-

przygotować wycinaki, podkłady i narzędzia do rozkroju,

-

przygotować skóry bydlęce nappa,

-

przypomnieć uczniom zasady użytkowania wycinarki i przestrzegania przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy; nakazać ich przestrzeganie,

-

skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,

-

przydzielić uczniom wycinaki, skóry i dokumentację technologiczną z wykazem

elementów cholewki i ich powierzchni netto,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

-

określić czas na wykonanie zadania,

-

nadzorować na bieżąco pracę uczniów,

-

dokonać oceny wykonanej pracy.

Instrukcja dla ucznia

Uczeń powinien wykonać następujące czynności:
-

dobrać i założyć odzież ochronną,

-

obejrzeć i scharakteryzować przydzieloną do rozkroju skórę bydlęcą nappa; zaznaczyć

dermatografem lub kredą zauważone wady skóry,

-

dobrać: wycinarkę, wycinaki, narzędzia, podkłady, których użyje przy rozkroju,

-

przygotować stanowisko pracy pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy,

rozmieszczenia urządzeń i narzędzi, rozwiązań ergonomicznych, oświetlenia,

-

skontrolować grubość skóry i sprawdzić czy jest zgodna z dokumentacją technologiczną,

-

skontrolować i zapisać powierzchnię skóry,

-

uregulować parametry techniczne maszyny (skok ramienia wycinarki, poziom oleju

w zbiorniku i poziom substancji smarowych),

-

uruchomić maszynę i sprawdzić wielkość zagłębienia ostrza wycinaka w podkładzie,

-

rozłożyć skórę na podkładzie do wycinania,

-

rozkroić skórę zgodnie z obowiązującymi zasadami, metodami i systemami rozkroju,

-

skompletować po rozkroju wycięte elementy i ułożyć je w parach,

-

skontrolować jakość wyciętych elementów i ustalić ich ilość (kompletne pary ewentualnie

pojedyncze elementy ostatniej pary),

-

posegregować odpady powstałe w procesie rozkroju,

-

obliczyć powierzchnię odpadów,

-

obliczyć procent odpadu,

-

obliczyć powierzchnię skóry brutto na jedną parę cholewek,

-

dokonać samooceny wykonanej pracy,

-

posprzątać stanowisko pracy, zakonserwować maszynę, ułożyć urządzenia i narzędzia.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty

do

uzyskania

Punkty

przyznane

1.

Dobranie odzieży ochronnej

5

2.

Sposób oględzin i dokonanie pomiaru powierzchni skóry

10

3.

Zaplanowanie kolejnych czynności

10

4.

Dobranie maszyny, urządzeń i narzędzi

10

5.

Przygotowanie stanowiska pracy:

−

czystość i porządek miejsca pracy,

−

zabezpieczenie pod względem BHP,

−

przygotowanie maszyny oraz potrzebnych urządzeń

i narzędzi pomocniczych

10

6.

Wykonywanie zadania:
-

kontrola, regulacja i przygotowanie wycinarki do

pracy,

-

kontrola grubości skóry i oznaczenie na jej

powierzchni wad i uszkodzeń,

5

5

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

-

stosowanie zasad, systemów i metod rozkroju,

-

kontrola jakości i ilości wyciętych elementów,

-

obliczanie procentu odpadów i normy zużycia skóry

brutto na jedną parę cholewek.

15
10

10

7.

Dokonanie samooceny wykonanej pracy

5

8.

Zaprezentowanie wykonanego zadania

5

Razem

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych

punktów

dopuszczający

60÷70

dostateczny

71÷80

dobry

81÷90

bardzo dobry

91÷100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

7. LITERATURA

1. Borzeszkowski A., Borzeszkowski W., Persz T.: Obuwnictwo przemysłowe część I.

Wydanie trzeci poprawione i uzupełnione. WSiP, Warszawa 1989

2. Christ J. W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986
3. Grabkowski M.: Obuwnictwo. Podręcznik dla zasadniczej szkoły zawodowej. WSiP,

Warszawa 1992

4. Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom I. Politechnika Radomska, Radom

2000

5. Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom II. Politechnika Radomska, Radom

2000

6. Grabkowski M.: Technologia obuwia. Ćwiczenia laboratoryjne. Wyższa Szkoła

Inżynierska w Radomiu, Radom 1982

7. Instrukcja optymalnego rozkroju skór naturalnych. Centralne Laboratorium Przemysłu

Obuwniczego, Kraków 1976

8. Instrukcja optymalnego rozkroju tworzyw sztucznych. Centralne Laboratorium

Przemysłu Obuwniczego, Kraków 1976

9. Liszka R., Rerutkiewicz J., Uliasz H.: Cholewkarstwo. WSiP, Warszawa 1990
10. Pala S.: Maszyny i urządzenia obuwnicze. PWSZ, Warszawa 1973
11. Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997

Normy przedmiotowe
1. PN-EN ISO 19952 Obuwie. Terminologia
2. PN-85/O-9100 Obuwie. Terminologia
3. PN- 77/O-91016 Obuwie. Wady materiałowe i błędy wykonania.


Czasopisma fachowe:
1. Przegląd Skórzany (wydania archiwalne),
2. Świat Butów (wydania archiwalne i bieżące).


Literatura metodyczna:
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000