„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Marcin Winiarski
Wykończanie powierzchni instrumentów muzycznych
311[01].Z1.04
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr Iwona Sosnowska,
mgr Katarzyna Ziomek
Opracowanie redakcyjne:
mgr Marcin Winiarski
Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[01].Z1.04
„Wykończanie powierzchni instrumentów muzycznych”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu korektor i stroiciel instrumentów muzycznych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
11
5.1. Przygotowanie powierzchni instrumentów muzycznych do lakierowania
11
5.1.1. Ćwiczenia
11
5.2. Materiały do wykończania powierzchni instrumentów muzycznych
13
5.2.1. Ćwiczenia
13
5.3. Wykończanie powierzchni
15
5.3.1. Ćwiczenia
15
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
18
7. Literatura
32
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu „Poradnik dla nauczyciela", który będzie pomocny
w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie korektor i stroiciel
instrumentów muzycznych. W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,
−
literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik
dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.
Materiał nauczania (w „Poradniku dla ucznia”) podzielony jest na rozdziały, które
zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:
−
materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie.
Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką
uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu technicznego ze
zrozumieniem,
−
pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub opracowanie odpowiedzi wspólne z całą grupą
uczniów np. w formie dyskusji. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ nauczyciel
sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać
wszelkie wątpliwości,
−
dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,
−
sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału. Zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Powinni oni, samodzielnie czytając zamieszczone w
nim stwierdzenia, potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego zakresu materiału.
Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel wraca do tych zagadnień i sprawdza czy braki w
ich opanowaniu są wynikiem niezrozumienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie
nauczania. Od postawy nauczyciela oraz sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi
zainteresowanie ucznia. Potwierdzenie przez niego opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia jego wiedzy i
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
umiejętności z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy ma on większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,
−
testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki przez nich
osiągnięte powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela realizującego
tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę możliwych
do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od ilości
uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu oraz
zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:
−
pokaz,
−
ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),
−
projektów,
−
przewodniego tekstu.
Schemat układu jednostek modułowych
311[01].Z1
Technologia wytwarzania
instrumentów muzycznych
311[01].Z1.01
Dobieranie materiałów konstrukcyjnych
311[01].Z1.02
Wykonywanie obróbki mechanicznej
elementów instrumentów
muzycznych
311[01].Z1.03
Łączenie elementów instrumentów
muzycznych
311[01].Z1.04
Wykończanie powierzchni
instrumentów muzycznych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
dokonywać klasyfikacji lakierów i politur,
−
przygotowywać powierzchnie pod lakierowanie i politurowanie,
−
przygotowywać roztwory barwiące,
−
barwić drewno powierzchniowo i wgłębnie,
−
znać rodzaje lakierów i ich zastosowanie,
−
nakładać powierzchnie lakiernicze,
−
nakładać kolejne powierzchnie politury,
−
wykończać powierzchnie przez szlifowanie i polerowanie,
−
oceniać jakość powierzchni po obróbce wykończającej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
określić zasadę działania maszyn do szlifowania i polerowania powłok lakierniczych,
−
określić metody wykończania powierzchni elementów instrumentów muzycznych,
−
dobrać lakiery i politury w zależności od wymogów technicznych i estetycznych oraz
rodzaju wykańczanej powierzchni,
−
przygotować powierzchnie elementów instrumentów muzycznych do lakierowania,
−
przygotować materiały i narzędzia do nakładania powłok lakierniczych,
−
przygotować roztwory lakierów do powłok matowych i błyszczących,
−
wykonać lakierowanie ręczne i z użyciem pistoletów natryskowych,
−
sporządzić politurę,
−
nałożyć ręcznie politurę,
−
przygotować powierzchnie elementów instrumentów muzycznych do zabiegów
wykończeniowych,
−
dobrać właściwe materiały ścierne do szlifowania powłok lakierowych,
−
dobrać proszki i pasty ścierne do polerowania,
−
wykonać szlifowanie i polerowanie powierzchni elementów instrumentów muzycznych.
−
ocenić jakość wykonanych zabiegów wykończających,
−
zastosować odpowiednie przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania
prac lakierniczych i wykończeniowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]
Moduł:
Technologia wytwarzania instrumentów muzycznych
311[01].Z1
Jednostka modułowa:
Wykończanie powierzchni instrumentów muzycznych
311[01].Z1.04
Temat:
Lakierowanie powierzchni instrumentów muzycznych.
Cel ogólny:
Przygotowanie powierzchni instrumentów muzycznych do lakierowania.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
wyjaśnić, od czego zależą różnice we właściwościach materiałów ściernych,
−
określić budowę i zasady działania szlifierek,
−
dobrać odpowiedni materiał ścierny do szlifowania wstępnego i wykończającego,
−
sklasyfikować oraz wyjaśnić, do czego stosowane są kity, grunty i szpachlówki,
−
wykonać grunt olejny.
Metody nauczania–uczenia się:
−
tekst przewodni,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia uczniowskie.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca w grupach dwuosobowych.
Czas: 6 godziny dydaktycznych.
Środki dydaktyczne:
−
różnego rodzaju materiały ścierne,
−
szlifierki albo ich schematy (taśmowa z ruchomym stołem i szerokotaśmowa),
−
surowce do otrzymywania różnego rodzaju kitów, gruntów i szpachlówek,
−
łaźnie wodne, wagi, naczynia, mieszadła, termometry,
−
receptury wykonywania kitów, gruntów i szpachlówek – zestawienia tabelaryczne
właściwości i zastosowań tych substancji,
−
materiały piśmienne,
−
literatura z rozdziału 7.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, przedstawienie celu lekcji.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania zajęć.
4. Realizacja tematu:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
−
Nauczyciel omawia zasady bezpieczeństwa podczas prac wykończających
powierzchnie drewniane instrumentów muzycznych. Wstępnie prezentuje uczniom
informacje
dotyczące
wykończeniowej
obróbki
powierzchni
drewnianych
instrumentów muzycznych.
−
Uczniowie przeglądają zgromadzone w pracowni materiały ścierne, dokonują
ich klasyfikacji, podają propozycje zastosowań różnego rodzaju materiałów (ze
względu na budowę i kształt).
−
Nauczyciel zapoznaje uczniów z budową i zastosowaniem szlifierek:
- taśmowej z ruchomym stołem,
- szerokotaśmowej,
−
uczniowie zapoznają się z literaturą dotyczącą:
-
pokostów,
-
wypełniaczy,
-
kitów,
-
gruntów,
-
szpachlówek.
Ustalają zastosowanie powyższych substancji w wykończeniowej obróbce drewna:
−
Uczniowie podają, od czego powinien być uzależniony wybór materiału ściernego
do przygotowania powierzchni drewna pod lakierowanie. Omawiają zasadę działania
szlifierki taśmowej z ruchomym stołem i szlifierki szerokotaśmowej. Rysują schematy obu
rodzajów szlifierek.
−
Przygotowują grunt olejny wg receptury.
−
Przeprowadzają gruntowanie drewna i szpachlowanie, wykorzystując otrzymane przez
siebie: grunt i szpachlówkę.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Opracuj jedną pomoc dydaktyczną uczniowską, która w znacznym stopniu przyczyni
się do zapamiętania i lepszego zrozumienia przez Ciebie materiału nauczania z ostatnich lekcji.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
Anonimowo wypełnione sprawdziany postępów nauczania
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]
Moduł:
Technologia wytwarzania instrumentów muzycznych
311[01].Z1
Jednostka modułowa:
Wykończanie powierzchni instrumentów muzycznych
311[01].Z1.04
Temat: Powierzchnie drewniane z zachowaniem widocznej struktury podłoża.
Cel ogólny: Wykończanie powierzchni drewnianych instrumentów muzycznych z zachowaniem
widocznej struktury podłoża.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
omówić poszczególne etapy przezroczystego wykończania powierzchni drewnianych,
−
wykonać przy pomocy pistoletu natryskowego wykończanie powierzchni drewnianej
z zachowaniem widocznej struktury podłoża,
−
nałożyć ręcznie politurę,
−
wykonać szlifowanie i polerowanie instrumentów wykonanych z drewna.
Metody nauczania–uczenia się:
−
tekst przewodni,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia uczniowskie.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca w grupach dwuosobowych.
Czas: 10 godzin dydaktycznych.
Środki dydaktyczne:
-
pistolet do natryskiwania powierzchni drewnianych lakierem,
-
receptury wykonywania gruntów i politur,
-
substancje służące do otrzymywania gruntów,
-
lakier do wykończania powierzchni drewnianych,
-
pędzle,
-
materiały ścierne do wykończania powierzchni.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy porządkowe.
2. Nawiązanie do tematu, przedstawienie celu lekcji.
3. Przygotowanie stanowiska pracy do wykonania zajęć.
4. Realizacja tematu:
−
Nauczyciel omawia, w jaki sposób przy pomocy poznanych już na lekcjach substancji
można dokonać wykończenia powierzchni drewnianych instrumentów muzycznych
tak, aby zachować widoczną strukturę drzewna.
−
Nauczyciel demonstruje natryskiwanie powierzchni drewna pistoletem.
−
Uczeń wykonuje następujące zabiegi nad wybranym ładnie usłojonym kawałkiem
drewna:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
-
odżywiczanie,
-
wybielanie,
-
barwienie, mające na celu zmianę naturalnej barwy drewna,
-
wypełnianie porów drewna, mające na celu wyrównanie podłoża,
-
nanoszenia materiałów malarsko-lakierniczych tworzących powłokę,
-
uszlachetnianie powłoki malarsko-lakierniczej, mające na celu uzyskanie
odpowiedniej gładkości i połysku.
−
Nauczyciel w trakcie pracy uczniowskiej nadzoruje ją sprawdzając również wyliczenia
mas substancji potrzebnych do otrzymania gruntów. Sprawdza dobór materiałów
szlifierskich.
−
Uczniowie wykonują politurowanie po uprzednim przygotowaniu politury.
−
Nauczyciel sprawdza jakość wykonywanych prac.
−
Po wykonaniu pracy uczniowie porządkują stanowiska pracy.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Zbierz informacje dotyczące błędów powłok lakierniczych i dokonaj oceny swojej pracy
pod tym kątem.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
Anonimowo wypełnione ankiety dotyczące atrakcyjności i przydatności zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Przygotowanie powierzchni instrumentów muzycznych
do lakierowania
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Podaj od czego powinien być uzależniony wybór materiału ściernego do przygotowania
powierzchni drewna pod lakierowanie. Omów zasadę działania szlifierki taśmowej z ruchomym
stołem i szlifierki szerokotaśmowej. Narysuj schematy obu rodzajów szlifierek.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą wykończania powierzchni przy pomocy materiałów
ściernych,
2) wymienić wszystkie czynniki, od których zależy wybór materiałów ściernych,
3) narysować schemat działania szlifierki taśmowej i szerokotaśmowej,
4) omówić zasady działania obu szlifierek.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
tekst przewodni,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
arkusze papieru A3,
−
grube flamastry,
−
materiały piśmienne,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Wykonaj 0,25 kg gruntu olejnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien: omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia oraz podać uczniom masy potrzebnego gruntu olejowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z instrukcją wykonywania pokostu olejnego,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
2) obliczyć ilości masowe składników potrzebnych do wykonania pokostu,
3) przygotować stanowisko pracy, stosując środki ochrony indywidualnej,
4) wykonać pokost wg instrukcji,
5) wykonaną pracę przedstawić nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się
−
tekst przewodni,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
tabela z instrukcjami wykonywania pokostów,
−
składniki do wykonania pokostu olejnego,
−
naczynie do wykonania pokostu,
−
mieszadło albo łopatka,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Przedstaw tabelarycznie lub przy pomocy grafu klasyfikację i zastosowanie materiałów
gruntujących i wypełniaczy porów drewna.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić tematykę
i zakres wykonywanego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą materiałów gruntujących i wypełniaczy porów,
2) zaplanować graficzny sposób przedstawienia klasyfikacji i zastosowań materiałów
gruntujących i wypełniaczy,
3) wykonać zaplanowany rysunek bądź tabelę,
4) wykonaną pracę przedstawić kolegom i nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się
−
ćwiczenia praktyczne,
−
burza mózgów.
Środki dydaktyczne:
−
literatura z rozdziału 7,
−
papier A3,
−
kolorowe mazaki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5.2. Materiały do wykończania powierzchni instrumentów
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaklasyfikuj do znanych Ci substancji (do wykończania powierzchni drewnianych), stojące
na stoliku w słoiczkach substancje (na etykietkach mają podany skład chemiczny). Jeśli to
możliwe, podaj ich nazwy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia oraz zebrać z uczniami wiadomości dotyczące substancji
używanych w wykończeniu powłok instrumentów drewnianych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą substancji służących do wykończania powierzchni
drewnianych,
2) poklasyfikować substancje w podstawowe grupy,
3) podać nazwy grup i ewentualnie nazwy niektórych substancji.
Zalecane metody nauczania–uczenia się
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
słoiczki z lakierami, politurami, pigmentami, farbami, emaliami i wytrawami z wypisanym
na etykietach składem chemicznym (bez nazw),
−
materiały piśmienne,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Przedstaw tabelarycznie lub przy pomocy grafu dobór lakierów i politur w zależności
od rodzaju powierzchni i wymogów technicznych powłok.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą właściwości i zastosowań lakierów i politur,
2) wykonać zestawienie tabelaryczne przedstawiające dobór lakierów i politur,
3) przedstawić swoją pracę kolegom i nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
burza mózgów,
−
ćwiczenia praktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Środki dydaktyczne:
−
papier A3,
−
kolorowe flamastry,
−
materiały piśmienne,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Wykonaj dwa odpowiednie roztwory barwników syntetycznych znajdujących się
w pracowni – jeden do barwienia powierzchniowego, a drugi do barwienia wgłębnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, podając niezbędne ilości barwników (w zależności od potrzeb
pracowni).
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą barwników syntetycznych używanych do barwienia
drewna
2) określić, który barwnik znajdujący się w pracowni nadaje się do powierzchniowego,
a który do wgłębnego malowania drewna,
3) wykonać obliczenia mas składników roztworów o koniecznych stężeniach,
4) wykonać malowanie powierzchniowe i przygotować malowanie wgłębne drewna,
5) przedstawić swoją pracę nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
tekst przewodni,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne :
−
barwniki syntetyczne, woda,
−
naczynia do wykonywania roztworów,
−
mieszadła lub łopatki do mieszania,
−
pędzel,
−
wanna do barwienia wgłębnego,
−
literatura z rozdziału 7.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.3. Wykończanie powierzchni
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykończ przy pomocy pistoletu natryskowego, powierzchnię drewnianą, z zachowaniem
widocznej struktury podłoża. Samodzielnie dobierz odpowiednie substancje, wykonaj
wszystkie konieczne operacje. Oceń jakość wykonanych prac wykończeniowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, przypomnieć z uczniami główne etapy wykończania drewna
z zachowaniem widocznej struktury, przygotować dla uczniów odpowiednią ilość powierzchni
do wykończania, w trakcje realizacji ćwiczenia powinien dbać o przechowywane prace
uczniowskie (ćwiczenie będzie wykonywane na 5-6 kolejnych jednostkach lekcyjnych).
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą wykończania przezroczystego,
2) wykonać wszystkie niezbędne etapy procesu wykończania ręcznego powierzchni
przezroczystej:
–
odżywiczanie,
–
wybielanie,
–
barwienie, mające na celu zmianę naturalnej barwy drewna,
–
wypełnianie porów drewna, mające na celu wyrównanie podłoża,
–
nanoszenia materiałów malarsko-lakierniczych tworzących powłokę,
–
uszlachetnianie powłoki malarsko-lakierniczej, mające na celu uzyskanie odpowiedniej
gładkości i połysku,
3) ocenić jakość wykonanych prac wykończeniowych,
4) przedstawić swoją pracę nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda projektu,
−
tekst przewodni,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne
−
pistolet natryskowy,
−
instrukcja obsługi pistoletu natryskowego,
−
wybrane przez ucznia (i zatwierdzone przez nauczyciela) substancje i narzędzia niezbędne
do przeprowadzenia wykończania przezroczystego,
−
literatura z rozdziału 7.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Ćwiczenie 2
Przeprowadź ręcznie wykończanie kryjące powierzchni drewnianej. Samodzielnie dobierz
odpowiednie substancje, wykonaj wszystkie konieczne operacje. Oceń jakość wykonanych
operacji wykończeniowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, przypomnieć z uczniami główne etapy wykończania drewna
metoda kryjącą, przygotować dla uczniów odpowiednią ilość powierzchni do wykończania,
w trakcie wykonywanego ćwiczenia powinien dbać o przechowywane prace uczniowskie
(ćwiczenie będzie wykonywane na 5-6 kolejnych jednostkach lekcyjnych).
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą wykończania kryjącego.
2) wykonać wszystkie niezbędne etapy procesu wykończania kryjącego powierzchni:
–
odżywiczanie – jak podczas wykończania przezroczystego,
–
kitowanie – wyrównanie wszelkich ubytków podłoża,
–
gruntowanie – pokrywanie powierzchni drewna odpowiednim materiałem w celu
zwiększenia przyczepności następnie nakładanych warstw materiałów malarsko-
lakierniczych,
–
szpachlowanie pierwsze – zapełnianie mniejszych nierówności szpachlówką,
–
szpachlowane drugie – zapełnianie porów drewna i wszelkich nierówności
szpachlówką i wyrównanie podłoża,
–
nakładanie farby nawierzchniowej (w celu zabarwienia na żądany kolor powierzchni
przedmiotu i stworzenia odpowiedniej warstwy izolacyjnej),
–
nakładanie emalii,
3) ocenić jakość wykonanych prac wykończeniowych,
4) przedstawić swoją pracę nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda projektu,
−
tekst przewodni,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne
−
substancje i narzędzia wybrane przez ucznia (i zatwierdzone przez nauczyciela) niezbędne
do przeprowadzenia wykończania kryjącego,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Zbierz informacje dotyczące wad powłok lakierniczych, a następnie przejrzyjcie
z kolegami prace wykończeniowe, które wykonaliście w zadaniu 1 i 2. Jakie błędy powłok
wystąpiły w niektórych pracach i co było ich przyczyną?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, przypomnieć na czym polega ocenianie wykończenia powłok,
w trakcie ćwiczenia powinien kontrolować proces wzajemnego oceniania prac
wykończeniowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą błędów powłok lakierniczych,
2) przejrzeć z kolegami swoje i ich prace,
3) nazwać ewentualne błędy oraz podać przyczynę ich powstania,
4) przedstaw swą pracę nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda projektu,
−
tekst przewodni,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne
−
tabelaryczne zestawienie błędów powłok lakierniczych,
−
prace wykończeniowe wykonane przez całą grupę w ćwiczeniach 1 i 2,
−
literatura z rozdziału 7.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykończanie powierzchni
instrumentów muzycznych”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 8, 9, 10, 11, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. a, 4. d, 5. c, 6. a, 7. a, 8. a, 9. b, 10. c, 11. a,
12. a, 13. b, 14. d, 15. d, 16. a, 17. c, 18. b, 19. b, 20. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Wyjaśnić dlaczego miękkie drewno
potrzebuje materiałów ściernych z rzadszym
nasypem
B
P
b
2
Wskazać składniki materiałów ściernych
A
P
c
3
Wskazać oznaczenia papierów ściernych
i rozumieć je
B
P
a
4
Wskazać oznaczenia papieru ściernego
i rozumieć, od czego zależy zastosowanie
papieru o różnym uziarnieniu
B
P
d
5
Rozróżnić taśmy bez końca w szlifierkach
A
P
c
6
Wskazać zastosowanie szlifierek
wąskotaśmowych z ruchomym stołem
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
7
Wyjaśnić budowę szlifierki szerokotaśmowej
B
P
a
8
Obliczyć długość taśmy potrzebnej do
szlifierki
C
PP
a
9
Wyjaśnić, co to są pokosty i potrafić wybrać
ich cechy wśród wskazanych cech różnych
substancji
C
PP
b
10
Wyjaśnić, jakie substancje mogą być
wypełniaczami porów drewna i wskazywać
ich stan skupienia, lepkość itp.
C
PP
c
11
Sklasyfikować substancje pod kątem
możliwości zastosowania ich jako
wypełniaczy
C
PP
a
12
Wyjaśnić, jakie zastosowanie mają grunty
stolarskie
A
P
a
13
Wyjaśnić, jakie substancje mogą być
stosowane jako grunty
A
P
b
14
Wskazać zastosowanie kitów
A
P
d
15
Wyjaśnić, jakie substancje wchodzą w skład
szpachlówek
A
P
d
16
Wyjaśnić potrzebę dobierania różnych past
polerskich do różnego rodzaju powłok
B
P
a
17
Sklasyfikować substancje pod względem
możliwości otrzymywania z nich mastyki
C
PP
c
18
Rozpoznać sposoby łączenia taśm ściernych
B
P
b
19
Dobierać substancje potrzebne do otrzymania
pokostu
B
P
b
20
Wskazać cel szlifowania wykończanych
powierzchni instrumentów muzycznych
B
P
d
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielenia odpowiedzi na takie typy zadań, jakie będą
w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (na karcie odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na rozwiązanie
zadań.
8. Stwórz odpowiednią atmosferę pracy podczas pomiaru (rozładuj stres, zachęć do
sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed końcem sprawdzianu poinformuj uczniów o zbliżającym się czasie
zakończenia odpowiedzi.
10. Zbierz zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę wyników, wybierz te zadania, które sprawiły uczniom najwięcej
trudności.
13. Ustal przyczyny trudności w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do postępowania mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego wyboru.
4. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
6. W kratkę odpowiadającą dobrej odpowiedzi kratkę wstawiaj znak X.
7. Jeśli się pomylisz błędną odpowiedź otocz kółkiem i zaznacz prawidłową wstawiając X.
8. Test składa się z 20 zadań – 15 z poziomu podstawowego i 5 z ponadpodstawowego.
9. Pracuj samodzielnie.
10. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na karcie
odpowiedzi.
11. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Do obróbki drewna miękkiego lub żywicznego wskazane jest dobieranie narzędzi ściernych
o mniejszej gęstości nasypu, ponieważ
a) materiał o mniejszej gęstości jest bardziej miękki.
b) wolne przestrzenie między ziarnami ściernymi, wypełniają się drobnymi wiórami
powstałymi w wyniku szlifowania.
c) takie narzędzia są tańsze.
d) ilość wiórów podczas szlifowania drewna miękkiego i twardego jest taka sama, więc
nie jest prawdą, że wskazane jest takie dobieranie materiałów ściernych.
2. Nasyp w papierach ściernych składa się z ziaren
a) kredy pławionej.
b) szkła wodnego.
c) elektrokorundu.
d) szelaku.
3. Na spodniej stronie papieru ściernego za pomocą numerów oznaczone są
a) od P12 do P220 (uziarnienie makro) i od P240 do P1200 (uziarnienie mikro).
b) od P12 do P220 (uziarnienie mikro) i od P240 do P1200 (uziarnienie makro).
c) od P12 do P220 (niska twardość nasypu) i od P240 do P1200 (wysoka twardość
nasypu).
d) od P12 do P220 (wysoka twardość nasypu) i od P240 do P1200 (niska twardość
nasypu).
4. Papieru od P20 do P80 używa się do
a) polerowania powierzchni lakierowanych.
b) szlifowania wykańczającego drewna twardego.
c) szlifowania wykańczającego drewna miękkiego.
d) wstępnego szlifowania (zgrubnego).
5. Taśmy bez końca stosowane w szlifierkach produkowane są w taki sposób, że
a) dokleja się do długiej taśmy kolejną taśmę (gdy poprzednia już zetrze materiał ścierny).
b) przy jednej szlifierce stosowany jest stale ten sam rodzaj taśmy o tej samej twardości
i tej samej gęstości nasypu, a przy innej inny, więc bez końca stosuje się taką samą
taśmę.
c) skleja się w obwód odcinek taśmy o potrzebnej szerokości.
d) „bez końca” to nie rodzaj taśmy tylko informacja o stałym stosowaniu taśm.
6. Szlifierka taśmowa z ruchomym stołem stosowana jest do
a) szlifowania płaskich powierzchni.
b) szlifowania małych powierzchni (płaskich i profilowanych), bo stosuje się w niej wąską
taśmę.
c) szlifowania i dużych i małych powierzchni profilowanych.
d) szlifowania powierzchni małych i trudnodostępnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
7. W szlifierce szerokotaśmowej taśma rozpięta jest między
a) wałami umieszczonymi jeden nad drugim.
b) wałami umieszczonymi jeden obok drugiego.
c) wałami umieszczonymi w dowolny sposób.
d) kołami napinającym.
8. Długość taśmy potrzebnej do szlifierki wąskotaśmowej (o rozstawie kół – 3 m, a średnicy
każdego koła – 0,25 m) równa jest
a) 6,5m.
b) 5,5m.
c) 4m.
d) 6m.
9. Pokosty to
a) materiały drobnoziarniste stosowane do polerowania powierzchni.
b) substancje do gruntowania drewna i materiałów drewnopochodnych.
c) substancje otrzymywane przez rozpuszczanie szelaku.
d) substancje służące do wgłębnego barwienia drewna.
10. Wypełniacze porów mają postać
a) tłustych cieczy.
b) ruchliwych lekkich cieczy.
c) proszków i past.
d) żelów.
11. Wypełniacze porów zwykle składają się z
a) pumeksu, kredy, suchej mączki drzewnej.
b) oleju lnianego, alkoholu etylowego, politury.
c) pasty polerskiej z wodą.
d) kleju kostnego i rozdrobnionego papieru.
12. Grunty stolarskie to substancje, które
a) nie zakrywają struktury drewna.
b) zakrywają strukturę drewna.
c) w zależności od nałożonej warstwy zakrywają nimi strukturę drewna lub nie.
d) są stosowane pod farby i lakiery nieprzezroczyste.
13. Grunty stolarskie mogą być
a) olejne, rozpuszczalnikowe i nitrocelulozowe.
b) olejne, klejowe i nitrocelulozowe.
c) tylko nitrocelulozowe.
d) olejne i wodne.
14. Kity stosowane są do
a) podmalowywania powierzchni drewna.
b) wypełniania porów drewna pod bezbarwne lakiery.
c) jako bardzo dobra pasta polerująca.
d) wyrównywania większych pęknięć i nierówności drewna przed wykończaniem
kryjącym powierzchni.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
15. Roztwór kleju glutynowego, pokost i kreda szlamowa to składniki
a) kitu.
b) gruntu.
c) szpachlówki olejnej.
d) szpachlówki klejowej.
16. Pasty polerskie stosowane do wykończania powierzchni metali mają różny skład ze
względu na.
a) różną twardość powierzchni metali
b) różny skład stopów metali.
c) różne kolory metali.
d) upodobania różnych osób do gładkich albo mniej gładszych powierzchni.
17. Do kalafonii rozpuszczonej w terpentynie dodaje się sykatyw i pokostu, a następnie kredy
wymieszanej z pigmentem – w taki sposób otrzymuje się
a) kit.
b) szpachlę.
c) mastykę.
d) klej.
18. Na rysunkach przedstawiono
a) sposoby wykonywania ruchów przy bejcowaniu.
b) przykłady łączenia taśm ściernych.
c) oznaczenia materiałów ściernych.
d) sposoby malowania na drewnie dwoma rodzajami lakierów.
19. Pokosty naturalne wytwarza się z
a) kleju skórnego.
b) oleju jadalnego (lnianego, makowego lub konopnego).
c) tranu.
d) muszli skorupiaków.
20. Cel szlifowania to
a) wygładzenie powierzchni.
b) wyczyszczenie powierzchni.
c) nadanie elementom ostatecznych wymiarów i kształtów.
d) wszystkie powyższe są prawdziwe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykończanie powierzchni instrumentów muzycznych
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykończanie powierzchni
instrumentów muzycznych”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. c, 5. b, 6. c, 7. b, 8. d, 9. b, 10. d, 11. b,
12. d, 13. a, 14. b, 15. a, 16. b, 17. d, 18. a, 19. b, 20. a.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Określić kolejne etapy przezroczystego
wykończania powierzchni
B
P
a
2
Odróżniać rodzaje wykończania
powierzchni i charakteryzować je
B
P
b
3
Przyporządkować efekty uzyskane
podczas malowania wgłębnego
B
P
a
4
Wskazać cel w jakim wykorzystuje się
emalię w kryjącym wykończaniu
powierzchni
B
P
c
5
Dobrać metodę malowania materiałami
nitrocelulozowymi
B
P
b
6
Wskazać poszczególne etapy klejenia
i umieć je nazywać
A
P
c
7
Wyjaśnić, w jakiej pozycji powinien
znajdować się przedmiot podczas
natrysku lakierem
A
P
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
8
Wyjaśnić, jakie czynniki spowodowały
zbielenie powierzchni lakierowanej
B
P
d
9
Wyjaśnić, jakie czynniki spowodowały
wystąpienie pęcherzy w powłoce
lakierowej
B
P
b
10
Ocenić, jakie czynniki spowodowały
wystąpienie widocznych zacieków na
powłoce lakierowej
C
PP
d
11
Ocenić, jakie czynniki spowodowały
pękanie powłoki lakierowej
C
PP
b
12
Ocenić, jakie czynniki spowodowały
niedostateczną przyczepność powłoki
lakierowej do podłoża
C
PP
d
13
Oceniać, jakie czynniki powodują zbyt
powolne utwardzanie powłoki
lakierowej
C
PP
a
14
Oceniać, jakie są przyczyny skłonności
powłoki lakierowej do marszczenia
C
PP
b
15
Wyjaśnić, w jaki sposób można
wykończyć powierzchnię politurowaną
bez zacierania porów
B
P
a
16
Wskazać sposób gruntowania
powierzchni podczas politurowania na
wysoki połysk
B
P
b
17
Wskazać długość przerw między
jednym i drugim nakładaniem politury
A
P
d
18
Wyjaśnić, czym wykonuje się
politurowanie właściwe
A
P
a
19
Wyjaśnić, jakie czynności wykonuje się
podczas wykończenia powierzchni
politurowanych
A
P
b
20
Dobrać właściwe materiały ścierne do
polerowania
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielenia odpowiedzi na takie typy zadań, jakie będą
w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (na karcie odpowiedzi)
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na rozwiązanie
zadań.
8. Stwórz odpowiednią atmosferę pracy podczas pomiaru (rozładuj stres, zachęć
do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed końcem sprawdzianu poinformuj uczniów o zbliżającym się czasie
zakończenia odpowiedzi.
10. Zbierz zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę wyników, wybierz te zadania, które sprawiły uczniom najwięcej
trudności.
13. Ustal przyczyny trudności w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do postępowania mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru
4. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
6. W kratkę odpowiadającą dobrej odpowiedzi kratkę wstawiaj znak X.
7. Jeśli się pomylisz błędną odpowiedź otocz kółkiem i zaznacz prawidłową wstawiając X.
8. Test składa się z 20 zadań – 15 z poziomu podstawowego i 5 z ponadpodstawowego .
9. Pracuj samodzielnie.
10. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na karcie
odpowiedzi.
11. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Pierwszym etapem w procesie wykończania przezroczystego powierzchni jest
a) odżywiczanie powierzchni.
b) mycie powierzchni w kąpielach mydlanych.
c) barwienie wgłębne.
d) przeszlifowywanie.
2. Poszczególne warstwy wykończenia powierzchni drewna wykonuje się z różnych
materiałów, przy czym każda spełnia określoną funkcję w wykończaniu
a) przezroczystym.
b) kryjącym.
c) w obu.
d) w żadnym, ponieważ w każdym z nich wykonuje się wykończanie tylko jednym
lakierem.
3. Barwienie wgłębne drewna wykonywane jest w przypadku wykończenia
a) przezroczystego.
b) kryjącego.
c) w obu.
d) w żadnym.
4. Emalię w przypadku wykończeń kryjących nanosi się w celu
a) zabarwienia powierzchni na żądany kolor.
b) dokładniejszego wypełnienia porów drewna.
c) zwiększenia połysku i wodoodporności powłoki.
d) emalii nie używa się w wykończeniach kryjących.
5. Szpachlówkę na powierzchnię drewna nakłada się
a) wyłącznie odpowiednimi pędzlami.
b) pierwszą warstwę w poprzek, a drugą wzdłuż elementu.
c) pierwszą warstwę wzdłuż, a drugą w poprzek elementu.
d) szpachlami ceramicznymi.
6. Nakładanie materiałów nitrocelulozowych za pomocą pędzla ma następujące ograniczenia
a) należy nakładać jedną warstwę natychmiast po drugiej.
b) należy przeszlifowac pierwszą warstwę zanim nałoży się drugą.
c) należy odczekać, aby wyschła pierwsza warstwa, zanim nałoży się drugą.
d) pędzel powinien być wyłączne z włosia naturalnego.
7. Nanoszenie materiałów lakierniczych natryskiem wykonywane jest w taki sposób, że
przedmiot pokrywany lakierem
a) znajduje się w pozycji pionowej.
b) znajduje się w pozycji poziomej.
c) znajduje się pod kątem 45
o
od poziomu.
d) może znajdować się w dowolnej pozycji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
8. Zbielenie powłok lakieru może być wywołane
a) nałożeniem zbyt grubej warstwy lakieru.
b) niewłaściwym podkładem i źle do niego dobranym lakierem.
c) zbyt dużą lepkością lakieru.
d) za niską temperaturą w pomieszczeniu albo zbyt wysoką wilgotnością powietrza.
9. Występowanie pęcherzyków powietrza w powłoce lakierowej mogła wywołać
a) za wysoka lepkość lakieru i ciśnienie robocze w pistolecie natryskowym.
b) za gruba warstwa lakieru i zbyt wysoka temperatura suszenia powłoki.
c) za mała odległość dyszy pistoletu od podłoża w czasie nanoszenia powłoki lakierowej.
d) za duża odległość dyszy od podłoża lakierowanego.
10. Na powłoce lakierowej widoczne są zacieki. Mogły to spowodować następujące czynniki
a) zbyt mała elastyczność lakieru.
b) zbyt duża wilgotność lakierowanego drewna.
c) niedostateczna czystość podłoża.
d) za mała odległość dyszy pistoletu od lakierowanej powierzchni lub za gruba warstwa
jednorazowo naniesionego lakieru.
11. Pękanie powłoki lakierowej wywołane zostało
a) zbyt wysoką temperaturą suszenia powłoki.
b) za małą elastycznością lakieru, złym podkładem, zbyt dużą wilgotnością drewna.
c) za grubą warstwą lakieru nanoszoną jednorazowo, zapyleniem powietrza.
d) rozcieńczalnikiem złej jakości, małą lepkością i przyczepnością lakieru.
12. Po naniesieniu powłoki lakieru okazało się, że wykazuje on niedostateczna przyczepność
do podłoża. Mogło to zostać spowodowane
a) za małą ilością rozpuszczalnika w lakierze i nieprzeszlifowaniem powłoki drewna przed
lakierowaniem.
b) zbyt dużą wilgotnością powietrza w lakierni oraz zbyt małym ciśnieniem w pistolecie
natryskującym.
c) nierównomierną grubością naniesionego lakieru oraz źle dobranym wypełniaczem
porów.
d) za dużą wilgotnością drewna, niedostateczną czystością lakierowanego podłoża.
13. Zbyt powolne utwardzanie powłoki wywołuje
a) za duża zawartość plastyfikatora w lakierze, powietrze w lakierni przesycone oparami
rozpuszczalników.
b) zły rozpuszczalnik , za wysoka temperatura w pomieszczeniu.
c) za wysoka lepkość lakieru, za niska temperatura w lakierni.
d) za gruba warstwa lakieru, za dużo rozpuszczalnika w lakierze.
14. Powłoka lakierowa wykazuje skłonności do marszczenia – spowodowane to zostało
a) zbyt wysoką temperaturą suszenia powłoki i za grubą warstwą lakieru.
b) zbyt wysoką lepkością lakieru, zbyt dużym ciśnieniem w pistolecie natryskowym, za
niską temperaturą w lakierni.
c) za grubą warstwą lakieru, lakier zawiera zbyt dużo lotnego rozpuszczalnika.
d) za dużą ilością rozcieńczalnika lub niewłaściwym doborem rozcieńczalnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
15. Politurowanie można przeprowadzić bez zacierania porów wówczas
a) wykończa się powierzchnię na mat.
b) wykończa się powierzchnię na wysoki połysk.
c) wykończa się powierzchnię i na mat i z połyskiem.
d) trzeba przeprowadzić kryte wykończanie powierzchni.
16. Gruntowanie podczas wykończenia politurą na wysoki połysk przeprowadza się
a) przez kilkakrotne wcieranie pumeksu drewnianym klockiem owiniętym w pojedynczą
warstwę bawełny.
b) przez kilkakrotne wcieranie pumeksu tamponem nasyconym politurą.
c) przez naniesienie gruntu pędzlem.
d) przez cieniutkie przeszpachlowanie powierzchni.
17. Przerwy między jednym, a drugim nakładaniem politury powinny wynosić
a) przynajmniej godzinę.
b) 24 godziny.
c) można nanosić jedna warstwę po drugiej, nie robiąc przerw.
d) nie powinny być krótsze niż 3-5 minut.
18. Do politurowania politurowanie właściwego używa się
a) politury o stężeniu 8-10% z bardzo niewielkim dodatkiem pumeksu.
b) politury o stężeniu ok. 30%.
c) politury o stężeniu 8-10% z niewielkim dodatkiem kredy pławionej.
d) zakwaszonej kwasem szczawikowym politury o stężeniu nie przekraczającym 20%.
19. Po naniesieniu ostatniej warstwy politury
a) szlifuje się do połysku politurą warstwę drobnoziarnistym papierem ściernym
b) usuwa się z wykończanej powierzchni resztki oleju tamponem zwilżonym w spirytusie.
c) lakieruje się powierzchnię.
d) zmywa się całą powierzchnię ciepłą, wygotowaną wodą.
20. Polerowanie – to obróbka wykańczająca, która ma na celu uzyskanie żądanej gładkości
i połysku powierzchni przedmiotu polerowanego. Polerowanie dokonywane jest zwykle za
pomocą
a) miękkich tarcz i materiałów ściernych.
b) twardych tarcz i materiałów ściernych o drobnym ścierniwie.
c) tamponów nasączonych olejami.
d) tarcz z nakładkami tekstylnymi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykończanie powierzchni instrumentów muzycznych
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
7. LITERATURA
1. Bajkowski J.: Maszyny i urządzenia do obróbki drewna cz.1. WSiP, Warszawa 1995
2. Gehlen M.: Technologia drewna Podręcznik do nauki zawodu cz. 2. Wydawnictwo REA,
Warszawa 2002
3. Giełdowski L.: Konstrukcje mebli cz. 1. Rysunek techniczny. WSiP, Warszawa 1995
4. Łunarski J. Szabajkowicz W.: Automatyzacja procesów technologicznych montażu
maszyn. WNT, Warszawa 1993
5. Nowak H.: Stolarstwo część 2. Technologia i materiałoznawstwo. WSiP, Warszawa 2000
6. Oczoś K.: Szlifowanie. WNT, Warszawa 1986
7. Pajewski K.: Technologia i technika malarsko lakiernicza. Warszawa 1937
8. Prażmo J.: Tchnologia materiałoznawstwo, Stolarstwo cz. 1. WSiP, Warszawa 1999
9. Prządka W., Szczuka J.: Technologia meblarstwa cz.2. WSiP, Warszawa 1991
10. Samek A.: Projektowanie procesów technologicznych obróbki i montażu. Politechnika
Krakowska, Kraków 1986
11. Swaczyna I.: Meble. Naprawa i odnawianie. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne,
Warszawa 1995
12. Sękowski J.: Konserwacja mebli zabytkowych. Wydawnictwo Semper, Warszawa 2003
13. www.meie.com.pl