INDYWIDUALIZACJA
FARMAKOTERAPII
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
CZYNNIKI POWODUJĄCE RÓŻNICE W DZIAŁANIU
LEKÓW
- STOPIEŃ USZKODZENIA NARZĄDÓW
- CZYNNIKI GENETYCZNE
- WIEK
- INTERAKCJE LEKOWE
- PŁEĆ
- MASA CIAŁA
- CZAS PODANIA W CIĄGU DOBY
- CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
ZABURZENIA KINETYKI W STANACH PATOLOGICZNYCH
ZABURZENIA WCHŁANIANIA LEKÓW
- pH TREŚCI POKARMOWEJ
- CZYNNOŚĆ MOTORYCZNA PRZEWODU POKARMOWEGO
- POWIERZCHNIA WCHŁANIANIA LEKÓW
- UNACZYNNIENIE MIEJSC WCHŁANIANIA
- ZAWARTOŚĆ INNYCH SUBSTANCJI WARUNKUJĄCYCH WCHŁANIANIE
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
ZABURZENIA KINETYKI W STANACH PATOLOGICZNYCH
ZABURZENIA DYSTRYBUCJI
- OBJĘTOŚĆ WYRZUTOWA SERCA
- LOKALNY PRZEPŁYW KRWI PRZEZ TKANKI
- STOPIEŃ WIĄZANIA LEKÓW Z BIAŁKAMI
- RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA USTROJU
- WŁAŚCIWOŚC FIZYKOCHEMICZNE SUBSTANCJI LECZNICZEJ
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
ZABURZENIA KINETYKI W STANACH
PATOLOGICZNYCH
ZABURZENIA METABOLIZMU LEKÓW
- Z
ABURZENIA PRZEPŁYWU WĄTROBOWEGO
- UPOŚLEDZENIA ZDOLNOŚC HEPATOCYTÓW DO WYCHWYTU LEKÓW
- ILOŚCIOWE I JAKOŚCIOWE ZMIANY BIAŁEK OSOCZA
KLIRENS WĄTROBOWY
objętość krwi przepływająca przez wątrobę i oczyszczonej całkowicie z
danej substancji w jednostce czasu
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
ZABURZENIA KINETYKI W STANACH PATOLOGICZNYCH
Metoda CHILDA – PUGHA
- Stężenie bilirubiny całkowitej w surowicy
- Stężenie albumin w surowicy
- Czas protrombinowy
- Wodobrzusze
- Encefalopatia wątrobowa
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
ZABURZENIA KINETYKI W STANACH
PATOLOGICZNYCH
ZABURZENIA METABOLIZMU LEKÓW
- NIEWYDOLNOŚĆ NEREK
- NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA
- NADCZYNNOŚĆ/NIEDOCZYNNOŚĆ TARCZYCY
- GORĄCZKA
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
ZABURZENIA KINETYKI W STANACH
PATOLOGICZNYCH
ZABURZENIA WYDALANIA LEKÓW
KLIRENS KREATYNINY (wg.Cockrofta i Gaulta)
Dla mężczyzn
CL
kr
=
Dla kobiet
CL
kr
=
(140-wiek) x masa ciała (kg)
72xS
kr
O,85 x (140-wiek) x masa ciała (kg)
72 x S
kr
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
ZABURZENIA KINETYKI W STANACH
PATOLOGICZNYCH
DAWKOWANIE W NIEWYDOLNOŚCI NEREK
- ZMNIEJSZENIE DAWEK LEKÓW
- WYDŁUŻENIE ODSTĘPÓW DAWKOWANIA MIĘDZY KOLEJNYMI
PODANIAMI
- ZMNIEJSZENIE DAWEK LEKÓW I WYDŁUŻENIE ODSTĘPÓW
DAWKOWANIA MIĘDZY KOLEJNYMI PODANIAMI
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
FARMAKOTERAPIA W WIEKU PODESZŁYM
45 – 60 r.ż starzejący się człowiek
61 – 75 r.ż. starszy człowiek
76 – 90 r.ż. stary człowiek
>90 r.ż. bardzo stary człowiek
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
FARMAKOTERAPIA W WIEKU PODESZŁYM
ZMIANY WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOKINETYCZNYCH
WCHŁANIANIE
- Alkalizacja soku żołądkowego
- Zwolniona perystaltyka przewodu pokarmowego
- Zmniejszony przepływ krwi przez przewód pokarmowy
- Zmniejszona powierzchnia wchłaniania
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
FARMAKOTERAPIA W WIEKU PODESZŁYM
DYSTRYBUCJA
- Zmniejszenie ogólnej masy tkanek
- Zanik tkanki mięśniowej
- Rozrost tkanki tłuszczowej
- Zmniejszenie objętości wody całkowitej
- Zmniejszenie pojemności wyrzutowej serca
- Upośledzenie perfuzji narządowej
- Zmniejszenie albumin
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
FARMAKOTERAPIA W WIEKU PODESZŁYM
DAWKOWANIE LEKÓW U PACJENTÓW > 65 r.ż.
- 65 – 75 r.ż. zmniejszenie dawki o 10%
- 75-85 r.ż. zmniejszenie dawki o 20%
- >85 r.ż. zmniejszenie dawki o 30%
-
D = Ds
CL
CLs
INDYWIDUALIZACJA FARMAKOTERAPII
FARMAKOTERAPIA W WIEKU PODESZŁYM
- Stosować możliwie jak najmniejszą liczbę leków, unikać
polifarmakoterapii
- Rozpoczynać leczenie od możliwie najmniejszych skutecznych dawek
- Unikać leków o małym współczynniku terapeutycznym
- Unikać leków o wątpliwym działaniu
- Nie przedłużać leczenia bez wyraźnej potrzeby
- Wybierać postać leku o łatwym sposobie dawkowania
- Zalecać łatwe, proste schematy dawkowania
- Monitorować leczenie