Podstawy zarządzania
Wykład
Proces zarządzania – funkcjonalne i
podmiotowe ujęcie zarządzania
Zarządzanie to kierowanie ludźmi w procesie
gospodarowania zasobami organizacji dla realizacji jej
celów w sposób zgodny z zasadą racjonalnego
gospodarowania
• Układ funkcjonalny procesu zarządzania
>
planowanie (cele, kierunki i struktura działania, zasoby,
mierniki realizacji)
>
organizowanie (struktura organizacyjna w układzie statycznym
i dynamicznym, strukturyzacja elementów i działań)
>
motywowanie (pobudzanie do działań, stan gotowości do
działań na rzecz organizacji)
> kontrolowanie (sprawdzanie stanu zrealizowanego z
zamierzonym, sprzężenie zwrotne)
• Rozkład szczeblowy funkcji zarządzania
Na każdym szczeblu zarządzania czas trwania ,
liczba czynności, waga funkcji jest różna
Szkoła klasyczna – naukowa organizacja pracy
(H. Fayol -
kierunek administracyjny w zarządzaniu -
Administracja
przemysłowa i ogólna - 1916 )
Zarządzać to znaczy prowadzić przedsiębiorstwo do osiągania jego
celu,
wydobywając maksymalne możliwości ze wszystkich
znajdujących się w naszej dyspozycji zasobów
Funkcje kierowania
•
Przewidywanie (badanie przyszłości, ustalenie stosownie do niej programu
działania)
•
Organizowanie (powołanie do życia organizmu przedsiębiorstwa)
•
Rozkazywanie (powodowanie funkcjonowania personelu)
•
Koordynowanie (łączenie, jednoczenie, harmonizowanie)
•
Kontrola (czuwanie, aby wszystko odbywało się zgodnie z ustalonymi
przepisami i rozkazami)
Kładka Fayola -
negacja hierarchicznej drogi przesyłania informacji
Układ funkcjonalny procesu zarządzania
planowanie
motywowanie
kontrolowanie
organizowanie
realizacja
kotroling
H. Fayol
– układ postfayolowski
Zarządzanie to działalność lub proces polegające na
stałej koordynacji i integracji użytkowanych zasobów
dla osiągnięcia celów organizacyjnych, przy
zachowaniu zasady racjonalnego gospodarowania
Podmiotowe ujęcie zarządzania (elementy i relacje)
• podmiot zarządzający wyposażony we władzę oraz niezbędne
umiejętności, spełniający określone role organizacyjne,
stosujący odpowiedni styl kierowania, dysponujący wiedzą z
zakresu technik
zarządzania, posiadający określone potrzeby i
dążący
do
zamierzonych
celów; całość
oddziaływań
zarządczych determinowana jest logiką rozwoju organizacji i
zamierzeniami strategicznymi
• podmiot zarządzany okazujący przyzwolenie do sprawowania
władzy,
dysponujący
odpowiednimi
umiejętnościami,
spełniający określone role organizacyjne, odczuwający
określone potrzeby, dążący do określonych celów
Nie ma przedsiębiorstw efektywnych czy
nieefektywnych, są tylko firmy lepiej lub gorzej
zarządzane
(P.Drucker)
• Informacyjno-decyzyjne sprzężenie zwrotne w relacji podmiot
zarządzający-podmiot zarządzany, polegające na wzajemnie
zdeterminowanej,
dwustronnej
wymianie
informacji
i
jednostronnym
podejmowaniu
decyzji;
oddziaływanie
zarządcze wymaga umiejętności prowadzenie negocjacji
Ponadto
• Silny jest kontekst kultury organizacyjnej i działania grup
nieformalnych
• Całość procesu nastawiona jest na realizację celów w jak
najsprawniejszy
sposób (skuteczność i ekonomiczność
działań)
Podmiotowy układ zarządzania
Podmiot zarządzający
• Władza
• Umiejętności kierownicze
• Role organizacyjne
• Metody i techniki
zarządzania
• Style kierowania
• Potrzeby
• Cele indywidualne
Misja, wizja, strategia, cele
strategiczne
Podmiot zarządzany
• Przyzwolenie do
sprawowania władzy
• Umiejętności
• Role organizacyjne
• Potrzeby
• Cele indywidualne
Grupy nieformalne, kultura
organizacyjna
Umiejętności menedżera
• Umiejętności techniczne; znajomość rzeczy i zdolność
zastosowania wiedzy i metod teoretycznych w konkretnym
indywidualnym przypadku
• Umiejętności społeczne; zdolność efektywnej współpracy z
innymi
ludźmi, zarówno jako członek, jak i kierownik grupy;
zdolność rozumienia innych uczestników organizacji
• Umiejętności
koncepcyjne;
zdolność
rozpoznawania
problemów i szans oraz ich związków; zdolność do działania
kategoriami synergii organizacyjnej
Problem szczeblowego rozkładu umiejętności kierowniczych
Role organizacyjne
Role organizacyjna jest wyznaczona
oczekiwanym przez organizację sposobem
zachowania się
Rola organizacyjna jest zorganizowanym
zbiorem zachowań
• Role informacyjne (odbiornik, nadajnik, rzecznik)
• Role decyzyjne (innowator, rozwiązujący problemy,
przydzielający zasoby, prowadzący rokowania)
• Role międzyludzkie (reprezentant, przełożony,
organizator)