Proces organizowania - logiczne grupowanie działań i zasobów organizacji.
Podstawowe zasady występujące w procesie organizowania:
Zasada ekonomicznego działania (racjonalnego gospodarowania) polega na dążeniu do:
• Osiągnięcia najbardziej korzystnego efektu pracy przy danym nakładzie sił i środków (zasada efektywności),
• Osiągnięcia założonego efektu pracy najmniejszym nakładem sił i środków (zasada oszczędności);
Zasada optymalnego wyniku działania - oznacza, że przy zwiększeniu środków bądź nakładów pracy nie dopuszcza się do przekroczenia momentu, w którym zaczyna maleć wynik działania lub jego użyteczność mimo zwiększenia nakładów;
Zasada podziału pracy - oznacza rozłożenie pracy na elementy proste i powierzenie ich wykonania specjalistom, co zwiększa wynik działania;
Zasada koncentracji pracy - oznacza powierzenie jednorodnych funkcji tym samym, dobrze przygotowanym wykonawcom, co przynosi oszczędność energii i środków;
Zasada harmonii - polega na odpowiednim doborze materiałów, maszyn i narzędzi w zakresie ilości i jakości oraz skoordynowaniu działań w czasie tak, aby uzyskać najlepsze wyniki;
Zasada ciągłości pracy - polega na utrzymaniu równomiernego tempa pracy, co daje wysoką wydajność;
Zasada identyfikacji pracy - zmierza do uzyskania lepszych wyników ilościowych i jakościowych poprzez usprawnienie organizacyjne i techniczne;
Zasada kompleksowego działania - oznacza, że każdy fragment pracy musi być rozpatrywany w powiązaniu z całością;
Zasada indywidualizacji - polega na przydzieleniu pracy według indywidualnych sprawności i zainteresowań.
Cykl organizacyjny - logiczny układ etapów, z których powinno się składać każde dobrze przemyślane działanie.
Wiele jest wersji cyklu organizacyjnego, począwszy od tradycyjnego, opracowanego przez H.
Le Chateliera, aż do cyklu działania systemowego, opracowanego przez współczesnych teoretyków. Wszystkie one w wyraźny sposób dzielą się na 3 etapy: przygotowania działania (preparacji), realizacji i kontroli.
Pierwszy etap obejmuje:
postawienie celu,
zbadanie zasobów i warunków, które trzeba zastosować, aby osiągnąć cel,
dokonanie czynności planistycznych,
przygotowanie zasobów i warunków, uznanych za niezbędne do zastosowania.
Drugi etap polega na urzeczywistnieniu, czyli wykonaniu zamierzonej czynności, stosownie do powziętego planu.
Trzeci etap polega na:
kontroli otrzymanych wyników,
wyciągnięciu wniosków.
Program cyklu operacyjnego
Głównym zadaniem zarządzania operacyjnego jest zapewnienie realizacji opracowanej strategii, jak również bieżące rozwiązywanie szczegółowych problemów, które nie zostały ujęte w planie ogólnym na poziomie strategicznym. Zarządzanie operacyjne jest więc ściśle powiązane ze strategią, gdyż konkretyzuje i weryfikuje poszczególne koncepcje i programy strategiczne.
Zarządzanie operacyjne polega na rozwiązywaniu problemów w ramach następującego procesu:
Obserwowanie - uświadomienie problemu;
Formułowanie - określenie problemu i budowa jego modelu;
Analizowanie - padanie parametrów i alternatywnych rozwiązań, decyzja co do wyboru konkretnego rozwiązania;
Zastosowanie - podjęcie końcowych decyzji, wprowadzenie w życie rozwiązań oraz kontrola wyników.
Wdrażanie strategii:
- wdrażanie przez strukturę:
Schemat organizacyjny,
Podział pracy,
Centralizacja, decentralizacja,
Podejście funkcjonalne, strategicznych jednostek operacyjnych lub macierzowe.
- wdrażanie przez przywództwo:
Komunikacja,
Motywacja,
Kultura, wartości.
- wdrażanie przez systemy informacyjne i kontrolne:
Zarządzanie przez cele,
Alokacja środków budżetowych,
Systemy informacyjne,
Przepisy, procedury.
- wdrażanie przez zasoby ludzkie
Rekrutacja,
Awanse,
Zwolnienia.
- wdrażanie przez technikę:
Przepływy robocze,
Sprzęt,
Techniki wytwarzania,
Projektowanie zadań.