MOTYWACJA

Podstawy zarządzania

ćwiczenia

Teoria XY McGregora

Teoria X

Teoria Y

Człowieka cechuje wodzona niechęć

do pracy

Niechęć do pracy nie jest naturalną cecha

człowieka

Środkiem skłaniającym do pracy są

rozkazy

Nadzór i sankcje nie są jedynymi środkami

skłaniającymi do realizacji celów

rozkazy

skłaniającymi do realizacji celów

przedsiębiorstwa, lepiej działa obdarzenie

pracownika samodzielnością

Kary służą egzekwowaniu

posłuszeństwa pracowników

Zastosowanie dyscypliny wewnętrznej i

samokontroli

Teorie motywacji

• teorie wzmocnienia, które określają w jaki sposób

poprzednie działanie wpływają na zachowania w
przyszłości w cyklicznym procesie uczenia się
jednostki,

• teorie procesu (teoria oczekiwań, sprawiedliwości),

• teorie procesu (teoria oczekiwań, sprawiedliwości),

które określają w jaki sposób i poprzez jakie cele są
motywowani poszczególni ludzie,

• teorie treści (teorie potrzeb), które szczególny nacisk

kładą

na

znaczenie

wewnętrznych

czynników

wywołujących określone zachowanie człowieka.

Teorie wzmocnienia

Model podświadomy

(teoria wzmocnienia B.F. Skinnera)

behawioralne podejście do organizacji – koncentruje się na
związkach między zachowaniem a jego konsekwencjami (odruchy
warunkowe).

Bodziec => Reakcja => Skutki=> Reakcja w przyszłości

Bodziec => Reakcja => Skutki=> Reakcja w przyszłości

– wzmocnienie pozytywne

– wygaszanie

– karanie

Potrzeby jako źródło motywacji –

teorie treści

Potrzeba

–silnie odczuwane pragnienie (Słownik

języka polskiego, PWN), odczuwany przez jednostkę

stan braku czegoś, co w związku ze strukturą

stan braku czegoś, co w związku ze strukturą

organizmu, indywidualnym doświadczeniem oraz

miejscem jednostki w społeczeństwie, jest niezbędne

do utrzymania jej przy życiu, umożliwienia jej

rozwoju, utrzymania określonej roli społ., zachowania

równowagi psychicznej (Encyklopedia PWN)

HIERARCHIA POTRZEB MASLOWA

samo-

realizacji

szacunku

przynależności

przynależności

bezpieczeństwa

fizjologiczne

Teoria ERG - Claytona Alderfera

C.

C. Alderfer

Alderfer wyróżnia 3 grupy potrzeb:

wyróżnia 3 grupy potrzeb:

egzystencji

(

existence) – niższego rzędu (fizjologiczne i

bezpieczeństwa)

kontaktów

(

relatedness) – potrzeby bezpieczeństwa

10

kontaktów

(

relatedness) – potrzeby bezpieczeństwa

psychicznego, kontaktów z innymi ludźmi, przynależności

i uznania

rozwoju osobistego

(

growth) – potrzeba zachowania

własnej autonomii, wartości, siły, doskonalenia się,

dążenia do samorealizacji

1. Czynniki higieniczne - dyskomfortu psychicznego

-

czynniki wywołujące niezadowolenie z pracy

:

•

wynagrodzenia – najważniejsze, ale na dłuższy czas nie działają

motywująco

•

polityka personalna

•

rozpatrywanie skarg

Dwuczynnikowa teoria motywacji Herzberga

Dwuczynnikowa teoria motywacji Herzberga

12

•

rozpatrywanie skarg

•

metody oceny wydajności

•

status stanowiska

•

kompetencje zawodowe przełożonych

•

stosunki z przełożonymi, kolegami współpracownikami

•

warunki na stanowisku pracy (oświetlenie, klimatyzacja – BHP)

•

bezpieczeństwo pracy

2.

Motywatory - cz. komfortu psychicznego – czynniki wywołujące
zadowolenie z pracy – potrzeby wyższego rzędu –związane z treścią
pracy:
•

dążenie do osiągnięć

•

uznanie za wykonaną pracę

•

odpowiedzialność

•

awans

•

sama praca

•

możliwość rozwoju osobowości

Dwuczynnikowa teoria motywacji Herzberga

Dwuczynnikowa teoria motywacji Herzberga

13

•

możliwość rozwoju osobowości

Czynniki wpływające na poziom

zaspokojenia potrzeb:

aktualny stan ich zaspokojenia i poziom

zadowolenia z niego

sytuacja rodzinna jednostki

sytuacja rodzinna jednostki

sytuacja zawodowa, kwalifikacje

kultura

osobowość jednostki

Teoria oczekiwań (teoria procesu)

• ludzie wybierają określone zachowanie

spośród możliwych w zależności od
oczekiwanych korzyści związanych z
każdym z nich (dotyczy zmiany stopnia

każdym z nich (dotyczy zmiany stopnia
zaspokojenia potrzeb)

Teoria oczekiwań wskazuje, iż osiąganie dobrych

efektów zastosowanego systemu motywacji

uzależnione jest od:

• Zrozumienia i akceptacji zadań przez pracowników

• Możliwości realizacji i osiągnięcia wymaganych

• Możliwości realizacji i osiągnięcia wymaganych

efektów

• Atrakcyjności w oczach pracownika nagrody za

wykonanie zadania

• Oceny sprawiedliwości przyznania nagrody

Teoria sprawiedliwego nagradzania

(J.S. Adamsa )

• motywacja wiąże się z porównaniem relacji

wkładu pracy i uzyskanych efektów między
jednostką a innymi pracownikami

mój

wkład innego

mój

wkład

wkład innego

pracownika

??????????

mój

wynik (nagroda)

wynik (nagroda)

innego pracownika