OCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI

INWESTYCJA:

•

Wyrzeczenie si

ę bieżącej konsumpcji na rzecz konsumpcji przyszłej

•

Proces wydatkowania

środków na aktywa, z których można oczekiwać dochodów pieniężnych w

pó

źniejszym okresie.

“Inwestycja jest w istocie bie

żącym wyrzeczeniem dla przyszłej korzyści. Jednak teraźniejszość jest

wzgl

ędnie dobrze znana, natomiast przyszłość jest tajemnicą. Inwestycja jest zatem wyrzeczeniem się

pewnego dla niepewnej korzy

ści”[J. Hirschleifer, 1965]

Ocena efektywno

ści projektów inwestycyjnych

•

Proste

•

Dyskontowe

METODY DYSKONTOWE

•

Przyszłe oczekiwane warto

ści przepływów pieniężnych
sprowadzane do ich wartości obecnej

(aktualizowane).

•

Podstawowe znaczenie dla warto

ści mierników
stopa dyskontowa.

Etapy oceny efektywno

ści inwestycji (etapy preliminowania inwestycji) w oparciu o rachunek dyskontowy

1.

Oszacowanie wydatków inwestycyjnych oraz oczekiwanych przepływów pieni

ężnych wynikających z

projektu.

Ocena efektywno

ści inwestycji opierana na:

•

przepływach pieni

ężnych [nie danych księgowych (przychody, koszty, zyski)!].

•

Strumienie

środków pieniężnych są podstawą

•

W tym celu nale

ży stworzyć plan finansowy przedsięwzięcia (zestawienia finansowe pro forma)

2.

Okre

ślenie stopy dyskontowej

3.

Obliczenie mierników oceny efektywno

ści inwestycji

4.

Analiza wra

żliwości mierników efektywności inwestycji na zmianę parametrów istotnych.

Stopa dyskontowa w ocenie efektywno

ści inwestycji

•

koszt kapitału danego przedsi

ębiorstwa.

Koszt kapitału to

średnia stopa zwrotu jaką firma musi zaoferować dawcom kapitału (właścicielom i

wierzycielom). Inaczej: koszt pozyskania

źródeł finansowania.

•

stopa zwrotu z alternatywnego zastosowania kapitału – czyli koszt utraconych korzy

ści. Zasadza się na

dochodzie alternatywnym mo

żliwym do osiągnięcia w przypadku gdyby ulokowano kapitał w inny

projekt o podobnym stopniu ryzyka

MIERNIKI EFEKTYWNO

ŚCI INWESTYCJI

Warto

ść zaktualizowana netto - NPV (Net Present Value),

Ró

żnica pomiędzy zdyskontowanymi wpływami a wydatkami związanymi z przedsięwzięciem, w

zało

żonym horyzoncie czasu. Przepływy pieniężne dyskontowane są na moment początkowy

analizowanego przedsi

ęwzięcia.

NCF

t

n

NPV =

Σ

t=0

( 1 + k )

t

gdzie:
NCF

t

– przewidywane przepływy pieni

ężne netto ( przepływ netto = wpływ – wydatek ) związane z daną

inwestycj

ą w kolejnych okresach (0,1,2,3…,n)

k – stopa dyskontowa,
n – liczba okresów.

?? Reguły podejmowania decyzji przy u

życiu NPV ??

Wewn

ętrzna stopa zwrotu – IRR (internal rate of return)

Taka warto

ść stopy dyskontowej, dla której NPV = 0

NCF

t

n

IRR = k ⇔

Σ

t=0

= 0

( 1 + k )

t

Żądana stopa dyskontowa k jest parametrem wstawianym do rachunku, natomiast IRR jest zmienną,
której warto

ść trzeba wyliczyć.

r+ – poziom stopy dyskontowej, przy którym NPV > 0,

r- – poziom stopy dyskontowej, przy którym NPV < 0,

NPV(+) – wysoko

ść NPV obliczona dla r+,

NPV(-) – wysoko

ść NPV obliczona dla r-.

?? Reguły podejmowania decyzji przy u

życiu IRR ??

,

)

(

)

(

)

(

)

(

−

+

+

−

⋅

+

+

=

+

−

+

NPV

NPV

r

r

NPV

r

IRR

PORÓWNANIE METOD NPV i IRR

NPV

IRR

Miara bezwzgl

ędna (jednostki pieniężne)

Miara wzgl

ędna (procentowo)

Reinwestowanie

przepływów

środków pieniężnych

uzyskiwanych dzi

ęki wdrożeniu projektu po stopie równej

przyj

ętej stopie dyskontowej

przepływy

środków pieniężnych uzyskiwane dzięki

wdro

żeniu projektu są reinwestowane po wewnętrznej

stopie zwrotu.

Zale

ży od doboru stopy dyskontowej (subiektywizm)

Zale

ży wyłącznie od wielkości przepływów pieniężnych

dotycz

ących projektu

•

Ocena opłacalno

ści pojedynczego przedsięwzięcia:

przeprowadzona na podstawie NPV pokrywa si

ę z oceną opartą na IRR z zastrzeżeniem, że stopa procentowa

stanowi

ąca podstawę dyskonta przy obliczaniu NPV stanowi równocześnie stopę graniczną do której

porównujemy IRR,

w przypadku projektów niezale

żnych taka sama decyzja o przyjęciu lub odrzuceniu.

•

NPV i IRR mog

ą spowodować podjęcie sprzecznych decyzji dla projektów wzajemnie wykluczających się.

zró

żnicowanie rozłożenia w czasie wartości przepływów pieniężnych netto poszczególnych przedsięwzięć,

ró

żna długość okresu obliczeniowego uwzględnionego w rachunku.

Zmodyfikowana wewn

ętrzna stopa zwrotu – MIRR (modified internal rate of return)

Zało

żenie, że przepływy pieniężne netto reinwestowane są po koszcie kapitału (po tej samej stopie co stosowana przy

obliczaniu NPV).

n

Σ FOCF

t

* (1 + k )

n-t

t=1

CFI

t

n

Σ

t=0

=

( 1 + k )

t

( 1 + MIRR )

n

st

ąd

n

∑ FOCF

t

(1 + k)

n-t

t=1

MIRR

= n

- 1

n

CFI

t

∑

t=0

(1 + k)

t

gdzie:
FOCF

t

– operacyjne przepływy pieni

ężne związane z projektem w okresie t

CFI

t –

nakłady inwestycyjne w okresie t

Dla danego projektu:

IRR > k ⇒ IRR > MIRR
IRR < k ⇒ IRR < MIRR

Wska

źnik zyskowności inwestycji – PI (profitability index)

iloraz zaktualizowanych przepływów pieni

ężnych netto związanych z inwestycją i nakładów

inwestycyjnych

? Zasady podejmowania decyzji przy u

życiu PI ?

Okres zwrotu – (payback period)

okre

śla czas, w którym uzyskane wpływy pieniężne z inwestycji zrównoważą się z nakładem

inwestycyjnym.

•

informuje o tym, jak szybko odzyskane zostan

ą poniesione nakłady inwestycyjne.

•

mo

że być liczony na podstawie wartości bieżących przepływów pieniężnych, a także na podstawie

warto

ści zdyskontowanych.

OCENA INWESTYCJI O RÓ

ŻNYM OKRESIE EKSPLOATACJI

•

Metoda zast

ępowania łańcuchowego

o

Ustalenie wspólnego okresu eksploatacji dla porównywanych projektów i uwzgl

ędnienie go w

ocenie,

o

Obliczenie NPV dla całego ustalonego okresu.

•

Metoda równowa

żnej renty rocznej

o

Obliczenie warto

ści obecnej przepływów pieniężnych (NPV),

o

Rozliczenie ich na płatno

ści cykliczne następujące na końcu kolejnych lat (z dołu).

 

࢕





   

ି࢔