Bezpieczeństwo

międzynarodowe

międzynarodowe

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Co to jest bezpieczeństwo?

Bezpieczeństwo – egzystencjalna potrzeba ludzka; najwyższe
miejsce w systemie wartości i interesów państw, systemów
społecznych, grup oraz jednostek.

W naukach o stosunkach międzynarodowych występuje
podział na bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo

podział na bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo
międzynarodowe.

(UWAGA: W warunkach pogłębiania współzależności
międzynarodowych i globalizacji bezpieczeństwo narodowe
nieuchronnie staje się bezpieczeństwem międzynarodowym)

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Rodzaje bezpieczeństwa

Bezpieczeństwo narodowe: zdolność państwa do ochrony
wartości wewnętrznych przed zagrożeniami zewnętrznymi.

Bezpieczeństwo

międzynarodowe:

łączy

bezpieczeństwo

narodowe i innych uczestników stosunków międzynarodowych
ze sposobem zorganizowania i funkcjonowania środowiska
międzynarodowego. Umożliwia ono rozwój, suwerenność oraz

międzynarodowego. Umożliwia ono rozwój, suwerenność oraz
niezależność polityczną.

Bezpieczeństwo w znaczeniu obiektywnym oznacza brak
zagrożeń dla wartości istotnych dla państwa i narodu, a w
znaczeniu subiektywnym brak obaw, że te wartości mogą być
zagrożone.

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych obejmuje
następujące elementy:

1. Stan braku bezpieczeństwa: jest wówczas, gdy występuje

duże zagrożenie zewnętrzne, a postrzeganie tego zagrożenia
jest prawidłowe.

2. Stan obsesji: nieznaczne zagrożenia postrzegane są jako duże.

3. Stan fałszywego bezpieczeństwa: poważne zagrożenia

3. Stan fałszywego bezpieczeństwa: poważne zagrożenia

postrzegane są jako nieznaczne.

4. Stan bezpieczeństwa: zagrożenie zewnętrzne jest nieznaczne,

a jego postrzeganie jest prawidłowe.

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Zagrożenia bezpieczeństwa międzynarodowego

Analizując zagrożenia bezpieczeństwa międzynarodowego w
stosunkach

międzynarodowych,

należy

uwzględnić

sferę

rzeczywistości, w której one powstają oraz sferę świadomości, w
której dokonuje się ich postrzeganie.

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Rodzaje zagrożeń:

• polityczno-militarne (np. niedostateczny rozwój współpracy

między państwami, próby tworzenia stref wpływów,
niestabilność struktur politycznych, terroryzm, rasizm,
nacjonalizm, łamanie praw człowieka)

• gospodarcze (np. dysproporcje rozwojowe, zależność państw

od specyficznych surowców)

• społeczne (dezintegracja społeczeństw, marginalizacja

pewnych społeczności, niekontrolowana migracja, handel
narkotykami)

• ekologiczne (energetyka nuklearna i opady promieniotwórcze,

handel niebezpiecznymi odpadami, degradacja środowiska
naturalnego)

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Główne obszary zagrożeń bezpieczeństwa:

• Wzrost dostępu do technologii produkcji broni masowego

rażenia

• Większe

możliwości

działania

transnarodowych

grup

przestępczych

• Powiększanie się obszarów ubóstwa

• Globalne problemy ekologiczne np. efekt cieplarniany

• Globalne problemy ekologiczne np. efekt cieplarniany

• Wzrost społecznych napięć we wnętrzu państw

Zagrożenia

militarne

relatywnie

straciły

na

znaczeniu

w

porównaniu z wymiarem gospodarczym, energetycznym oraz
ekologicznym.

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

5 wymiarów bezpieczeństwa międzynarodowego:

1.

Wymiar polityczny – polityczne elementy stosunków
międzynarodowych

2.

Wymiar gospodarczy – zyskuje na znaczeniu. Gdy gospodarka
nie może się rozwijać zagrożone może być bezpieczeństwo
danego kraju (bezpieczeństwo surowcowe, energetyczne,
żywnościowe)

3.

Wymiar społeczny (humanitarny) – np. tożsamość kulturowa,

3.

Wymiar społeczny (humanitarny) – np. tożsamość kulturowa,
czy problemy społeczne, które mogą mieć wpływ na stosunki
międzynarodowe.

4.

Wymiar wojskowy – np. kontrola i redukcja zbrojeń, rozwój
środków budowy zaufania np. poprzez tworzenie
wielonarodowych jednostek wojskowych.

5.

Wymiar ekologiczny – zyskuje na znaczeniu, zwłaszcza w
Europie.

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Działania na rzecz bezpieczeństwa międzynarodowego

•

Podlegają nieustannej ewolucji w zależność od tego jak rozumiane
są bezpieczeństwo, zmienności zagrożeń i zakresu wartości.

•

Spada znaczenie obrony przed zagrożeniami, a wzrasta znaczenie
zapobiegania im (stabilizacja otoczenia)

•

Przyznawanie pierwszeństwa instrumentom politycznym przed
wojskowymi w zakresie zabezpieczania bezpieczeństwa

•

„Bezpieczeństwo kooperacyjne” – przyznaje pierwszeństwo

•

„Bezpieczeństwo kooperacyjne” – przyznaje pierwszeństwo
konsultacjom przed konfrontacja, poczuciu pewności przed
odstraszaniem, przejrzystości przed utajnianiem (typowe dla ładu
pozimnowojennego)

•

dyplomacja prewencyjna

•

Przykładowe organizacje zajmujące się zapewnianiem
bezpieczeństwa międzynarodowego: ONZ, UE, NATO, OBWE, OECD

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Kontrola i redukcja zbrojeń

Kontrola zbrojeń – rozmaite formy współpracy państw w sprawach
wojskowych.

Redukcja zbrojeń – zmniejszenie, zredukowanie personelu
wojskowego w siłach zbrojnych, systemów uzbrojenia, wydatków
militarnych.

•

początki kontroli i redukcji zbrojeń sięgają drugiej połowy XIX wieku

•

początki kontroli i redukcji zbrojeń sięgają drugiej połowy XIX wieku

•

szczególne znaczenie kontroli i redukcji zbrojeń w okresie
zimnowojennym (porozumienia między USA a ZSRR – kontrola
zbrojeń strategicznych, czy kwestia obrony antyrakietowej)

•

Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT) dzieli państwa
na mocarstwa nuklearne i pozostałe państwa. Do mocarstw
nuklearnych należą wszystkie państwa, które posiadały broń
jądrową przed rokiem 1967 tj. USA, ZSRR, Chiny, Francja i W.
Brytania.

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Pytania do dyskusji:

1.

Jaki jest stan bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce?

2.

Rola i inicjatywy Polski w kształtowaniu bezpieczeństwa
międzynarodowego.

3.

Czy świat jest bezpiecznym miejscem?

4.

Co można zrobić, ażeby umacniać bezpieczeństwo, zarówno w
kraju, jak i na świecie?

5.

Co współcześnie stanowi największe zagrożenie dla Polski i dla

5.

Co współcześnie stanowi największe zagrożenie dla Polski i dla
Europy?

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

m

mgr Martin Dahl

gr Martin Dahl

Dziękuję za uwagę

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

Im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie

mgr Martin Dahl

mgr Martin Dahl