DYSTRYBUCJA PRODUKTÓW BANKOWYCH
Ważnym elementem marketingu mix jest polityka dystrybucji usług bankowych.
Produkty banków muszą być zaoferowane jego klientom zgodnie z ich potrzebami, czyli w
odpowiedniej formie, miejscu i czasie.
Ogólna funkcja bankowej polityki dystrybucyjnej polega na niwelowaniu napięć
między partnerami rynkowymi: oferentem i odbiorcą usług bankowych w zakresie ich
gotowości do obrotu, zarówno przez dostarczanie usług bankowych użytkownikowi, jak i
przez stosowanie innych środków dodatkowych, obejmujących kontakty z klientem,
informację i doradztwo. Zatem działania w zakresie bankowej polityki dystrybucyjnej nie
ograniczają się do dystrybucji fizycznej, lecz mają szerszy wymiar – dystrybucji
akwizycyjnej. Złożoność usług bankowych i potrzeba wzajemnego zaufania pomiędzy
bankiem a klientem prowadzą do sytuacji, w której klient oczekuje pomocy, a to wywołuje
z kolei potrzebę intensywnych kontaktów pomiędzy nim i pracownikiem banku. Dlatego
bardzo ważnym elementem polityki dystrybucyjnej są zasoby osobowe banku
1
.
Podstawowym instrumentem polityki dystrybucji są kanały dystrybucji. Według Ph.
Kotlera
2
„kanały dystrybucyjne mogą być postrzegane jako zbiór wzajemnie od siebie
zależnych organizacji, współuczestniczących w procesie dostarczania produktu lub usługi
do użytkownika lub konsumenta”.
Kanały dystrybucyjne można podzielić na bezpośrednie, w których mamy do
czynienia tylko z producentem i ostatecznym nabywcą oraz kanału pośrednie, gdzie
między producentem a ostatecznym odbiorcą występują pośrednicy. Wpływ na wybór
kanałów dystrybucji mają m. in. następujące czynniki:
-
segment klientów, którym oferowane są określone produkty banku,
-
charakter produktu i jego funkcje,
-
system dystrybucyjny firm konkurencyjnych,
-
zasoby wewnętrzne banku (potencjał ekonomiczny, zasoby kadrowe i poziom
wykształcenia personelu).
W polityce dystrybucji usług BRE Bank wykorzystuje kanały bezpośrednie i
pośrednie. Za wyborem kanału bezpośredniego przemawia charakter produktów i ich
funkcje. Produkty oszczędnościowe BRE wymagają dużego zaufania klienta wobec Banku i
wysokiego stopnia poufności, dlatego też istnienie pośrednika między bankiem a klientem
mogłoby poważnie naruszyć ten wymóg. W przypadku kredytów i pozostałych usług
finansowych pojawienie się pośrednika spowodowałoby wzrost cen i wydłużenie się czasu
realizacji usług.
1
H. E. Bűschgen: Przedsiębiorstwo bankowe. Warszawa: Poltext 1997 s. 96.
2
Ph. Kotler: Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola. Warszawa: Gebethner & Ska, 1994 r. s.
480.
BRE Bank stosuje strategie specjalizacji w zakresie kompleksowej obsługi firm i
obsługi handlu zagranicznego. Wybór kanałów pośrednich w dystrybucji pozwala Bankowi
na efektywną sprzedaż produktów dla niego ważnych, lecz odbiegających swoim
charakterem od głównego nurtu działalności.
Bank powinien również określić czy chce oferować swoje usługi w systemie
dystrybucji scentralizowanej, czy też zdecentralizowanej.W przypadku BRE Banku mamy
do czynienia z przewagą decentralizacji dystrybucji produktów. Jedynie w przypadku
kluczowych klientów (dużych i międzynarodowych klientów) obsługa może być
prowadzona przez centralę Banku. Duże kwoty oferowanych kredytów lub lokat oraz
zazwyczaj bardzo skomplikowane operacje bankowe odnoszące się do współpracy
banków, ich klientów (dużych firm) wymagałyby w przypadku sprzedaży
zdecentralizowanej podwójnego przygotowania i opracowania – w oddziale Banku i w jego
centrali.
Rys. 1. Dystrybucja produktów BRE Banku.
BRE jest jednym z nielicznych banków w Polsce, który daje swym oddziałom tak
dużą swobodę w kształtowaniu polityki rynkowej. Centrala Banku deleguje bardzo
szerokie uprawnienia dotyczące m. in. kształtowania cen, oceny ryzyka działalności
bankowej czy polityki wynagradzania pracowników oddziałów. BRE Bank zmierza poprzez
KANAŁY DYSTRYBUCJI BRE BANKU
Bezpośrednie
Pośrednie
Oddziały BRE Banku
Account i ralationschip
managerowie
Sprzedaż pocztowa
Sprzedaż telefoniczna
Biuro maklerskie
Biura innych
banków
Grupa kapitałowa
BRE
KLIENCI BRE BANKU
budowę, rozbudowę bądź likwidację sieci oddziałów do tworzenia preferencji
przestrzennych dla klientów, aby w ten sposób umacniać ich wybór i zaufanie.
BRE Bank posiada raczej niewielką liczbę oddziałów (18 oddziałów i 7 filii ) w
porównaniu do takich potentatów jak PKO BP czy PEKAO S.A. Wynika to z
personelu Banku z obecnymi i potencjalnymi klientami. Duże nasycenie miast oddziałami
banków, rosnące koszty stałe (płace, nieruchomości, wyposażenie oddziału) skłania banki
do poszukiwania nowych kanałów dystrybucji.
W BRE Banku od wielu lat przedstawiciele terenowi stanowią poważny kanał
dystrybucji, który w ramach wytwarzania i sprzedaży usług wykonuje zadania powstające
poza oddziałem. W BRE mamy do czynienia z dwoma rodzajami przedstawicieli
terenowych. Pierwszym jest account manager, który zajmuje się obsługą dużych
przedsiębiorstw. W drugim przypadku występuje relationship manager, którego zadaniem
jest obsługa średnich i małych firm oraz klientów indywidualnych osiągających wysokie
dochody (private banking).
Do zadań przedstawicieli terenowych BRE Banku należą:
-
przekazywanie informacji firmom i zamożnym klientom prywatnym,
-
doradztwo,
-
inicjowanie sprzedaży usług Banku,
-
akwizycja,
-
pielęgnowanie istniejących kontaktów z klientami,
-
wypełnianie obowiązków reprezentacyjnych.
W odniesieniu do transakcji dokonywanych z firmami rola przedstawicieli Banku w
terenie jest od dawna bezsprzeczna, gdyż ta grupa klientów niejednokrotnie życzy sobie
wyraźnie, aby rozmowy z zakresu doradztwa, prowadzenia spraw i zawierania
transakcji były przeprowadzane w jej własnych pomieszczeniach. Także korzystne wyniki
finansowe, uzyskiwane przez BRE Bank w ramach tego typu transakcji, potwierdzają
zasadność tworzenia w tym segmencie klientów organizacji przedstawicieli terenowych.
Dystrybucja produktów banku może odbywać się także za pośrednictwem poczty.
W wyniku standaryzacji określonych usług finansowych pojawiła się możliwość
wykorzystania tej metody do nawiązywania kontaktów i prowadzenia akwizycji wśród
nowych klientów, a także do dystrybucji usług bankowych i finansowych w
ramach przedsięwzięć w zakresie cross-selling wśród stałych klientów. Polega to na
rozesłaniu do grupy docelowej klientów informatorów o ofercie banku wraz z
wnioskami o ich zakup. Klienci odsyłają podpisane wnioski do banku, skąd otrzymują
potwierdzenie zawarcia transakcji.