MAGNETYZM
Prawo Ampera
Strumien magnetyczny
Na zewnatrz preta o promieniu R (r > R)
I
r
R
2
2
R
r
I
i
π
π
=
∫
=
i
0
d
µ
l
B
r
r
B2
πr = µ
0
i
2
2
0
2
R
r
I
r
B
π
π
µ
π
=
czyli
r
R
I
B
2
0
2
π
µ
=
dla r<R
Cewka (solenoid)
dl
||
B
∫
=
=
S
B
0
d s
B
r
v
φ
∫
=
I
0
d
µ
l
B
r
r
dl – element konturu,
µ
0
= 4
π
k/c
2
= 4
π·10
-7
Tm/A -
przenikalnoscia magnetyczna prózni.
Pole wokól nieskonczenie dlugiego prostoliniowego
przewodnika w odleglosci r od niego.
∫
=
I
0
d
µ
l
B
r
r
B2
π
r =
µ
0
I,
r
I
B
π
µ
2
0
=
dla r>R
Z prawa Ampera
Bh =
µ
0
I
0
nh czyli
B =
µ
0
I
0
n
B - pole wewnatrz dlugiego solenoidu.
Pole wewnatrz solenoidu jest jedno-
rodne i nie zalezy od ksztaltu cewki,
jesli tylko jest ona bardzo dluga.
∫
=
I
0
d
µ
l
B
r
r
B2
πr = µ
0
I
r
I
B
π
µ
2
0
=
I
r
dl
Dwa przewodniki równolegle
d
i
a
i
b
F
B
a
l
a
b
Prawo Biota-Savarta
r
dl
I
θ
dB
Indukcja elektromagnetyczna
Prawo Faradaya
t
B
d
d
φ
ε
−
=
N zwojów
t
N
B
d
d
φ
ε
−
=
ε
- SEM praca na jedn. lad. wykonana przy przeniesieniu lad. wokól zamknietej petli (
ε
=
W/q), F
B
– strumien magnetyczny przechodzacy przez te petle.
Regula Lenza
Prad indukowany ma taki kierunek, ze przeciwstawia sie zmianie, która go wywolala.
Transformator
t
N
U
B
d
d
2
2
φ
−
=
oraz
t
N
U
B
d
d
1
1
φ
−
=
1
2
1
2
N
N
U
U
=
Indukcyjnosc wlasna
t
I
L
d
d
−
=
ε
Jednostka L jest henr. [1H] = [1Vs/A] lub [1H] = [1
Ω
s]
0
2
0
l
S
N
L
µ
=
Indukcyjnosc cewki (L zalezy tylko od czynników geometrycznych)
Obwód RC
Wlacznik pozycja a
C
q
IR
+
=
ε
C
q
R
t
q
+
=
d
d
ε
rozwiazanie
)
1
(
/ RC
t
e
C
q
−
−
=
ε
Prad
RC
t
RC
t
e
I
e
R
t
q
I
/
0
/
d
d
−
−
=
=
=
ε
Sila elektrodynamiczna
d
I
I
l
lB
I
F
b
a
a
b
b
π
µ
2
0
=
=
Zalozenie: l = 1m, d = 1m, F
= 2·10
-7
N, I
a
= I
b
= I, stad
F
l
d
I
d
I
l
F
2
2
0
2
0
=
⇒
=
µ
π
π
µ
3
0
4
r
r
l
d
I
B
d
r
r
r
×
=
π
µ
Prad musi plynac w obwodzie zamknietym i, ze
calkowite pole w dowolnym punkcie otrzymuje
sie calkujac to równanie po calym zamknietym
konturze.
ε
R
C
a
b
+
-
Zaleznosci q(t) oraz I(t).
q
t
C
ε
I
ε
/R
t
Wylacznik pozycja b - rozladowanie kondensatora
0
=
+
C
q
IR
czyli
0
d
d
=
+
C
q
t
q
R
RC
t
e
q
q
/
0
−
=
gdzie q
0
jest ladunkiem poczatkowym na kondensatorze.
Obwód RL
+
-
ε
L
I
ε
R
L
a
b
0
d
d
=
−
−
t
I
L
IR
ε
rozwiazanie
)
1
(
)
1
(
)
1
(
/
0
/
0
/
L
t
L
Rt
L
Rt
e
I
e
I
e
R
I
τ
ε
−
−
−
−
=
−
=
−
=
Napiecie na oporniku i cewce – rys.
V
t
ε
R
V
ε
t
L
Narastanie pradu - stala czasowa
τ
L
= L/R.
Przelacznik w pozycji (b)
Natezenie pradu przy rozladowaniu wynosi
C
t
RC
t
e
I
e
RC
q
t
q
I
τ
/
0
/
0
d
d
−
−
=
−
=
=
τ
C
= RC - stala czasowa obwodu.
I
R
C
+q
+
-q
-
Energia a pole magnetyczne
2
2
1
d
d
LI
I
LI
W
W
W
B
B
L
=
=
=
=
∫
∫
Calkowita energie magnetyczna zawarta w cewce o indukcyjnosci L przez która plynie prad I.
Energia naladowanego kondensatora
C
q
W
W
C
E
2
2
1
=
=
Gestosc energii pola magnetycznego
Solenoid o dlugosci l i powierzchni przekroju S, czyli o objetosci lS.
Gestosc energii
lS
W
w
B
B
=
2
2
1
LI
W
B
=
wiec
lS
LI
w
B
2
2
1
=
oraz
l
S
N
L
2
0
µ
=
i
0
0
0
µ
µ
µ
N
Bl
I
l
N
I
In
B
=
⇒
=
=
zatem
0
2
2
0
2
0
2
2
1
2
1
2
1
µ
µ
µ
B
N
Bl
l
S
N
lS
lS
LI
w
B
=
=
=
0
2
2
1
µ
B
w
B
=
Calkowita gestosc energii pola elektromagnetycznego
0
0
2
2
2
2
0
0
2
2
0
2
2
2
0
2
0
0
2
2
0
1
)
(
2
)
(
2
1
)
(
8
1
2
1
4
1
4
1
8
1
lub
2
1
ε
µ
ε
µ
ε
π
µ
π
ε
πε
π
ε
=
+
=
+
=
+
=
+
=
=
=
⇒
=
=
=
c
bo
B
c
E
B
E
B
c
E
k
w
w
w
B
w
k
k
bo
E
k
w
E
w
B
E
B
E
E
Fala elektromagnetyczna wypromieniowana przez zmieniajacy sie prad ma E = cB.
Energia promieniowania
2
0
2
0
0
0
2
2
2
2
0
2
2
2
0
1
1
)
(
2
)
(
2
B
B
B
c
B
c
B
c
E
w
w
w
B
E
µ
ε
µ
ε
ε
ε
=
=
+
=
+
=
+
=
0
d
d
=
+
IR
t
I
L
rozwiazanie
L
t
L
Rt
e
R
e
R
I
τ
ε
ε
/
/
−
−
=
=
I
R
L
+
-