;PUOJLKVCJMFS
3PCPUOJDZQS[FNZTPXJJS[FNJFvMOJDZ
2
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.
KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
Złotnik-jubiler (731306)
Autorzy
–
Jolanta Kosakowska
Zespół Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa
–
mgr Elżbieta Bnostowska
Firma Jubilerska E. Bnostowska, Ostrów Wielkopolski
–
mgr Wiesława Wawroska
Centrum Kształcenia i Wychowania Ochotnicze Hufce Pracy, Pleszew
Konsultant ds. metodologii
–
mgr inż. Mirosław Żurek
Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB, Radom
Recenzenci
–
Waldemar Wroński
Pracownia Złotnicza, Gdynia
–
inż. Ryszard Dąbrowa
Szafir S.C., Kraków
Ewaluatorzy zewnętrzni
–
Iwona Lis-Filipczak
Pracownia Złotnicza „Gold Fox”, Świętochłowice Komisja Rewizyjna Śląskiego Cechu Złotników Jubilerów
i Grawerów, Katowice
–
Wojciech Gawroński
Pracownia Jubilerska, Warszawa, Cech Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników m.st.
Warszawy
–
Janusz Kowalski
Artystyczna Pracownia Złotnicza „Elja”, Kraków, Okręgowa Komisja Złotniczo-Jubilerska, Kraków
Komisja zatwierdzająca
–
mgr Maciej Prószyński
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa
–
mgr Jarosław Kazenas
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa
–
Jerzy Adamek
Pracownia Złotniczo-Jubilerska, Warszawa, Cech Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów
i Brązowników m.st. Warszawy
–
Sławomir Werewka
Pracownia Złotnicza Sławomir Werewka, Legionowo
© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [232]
Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. (048) 364-42-41, fax (048) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
SPIS TREŚCI
Wstęp
................................................................................................................ 4
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9
2.
Syntetyczny opis zawodu ............................................................................ 9
3. Stanowiska
pracy
...................................................................................... 11
4. Zadania
zawodowe .................................................................................... 11
5.
Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 12
6. Korelacja
między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 12
7. Kwalifikacje
ponadzawodowe .................................................................. 13
8.
Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 14
4
Wstęp
Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-
mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-
fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:
„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy
przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–
prowadzenie badań i analiz rynku pracy,
–
ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
–
koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.
W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji
zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.
Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-
dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl.
Opis standardu zawiera następujące elementy:
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).
2.
Syntetyczny opis zawodu.
3.
Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.
4.
Wykaz zadań zawodowych.
5.
Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.
6.
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–
pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,
–
grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.
W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-
gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji
5
osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.
Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych
KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2
kolejne zawody ....
!
Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją
!
Słownik pojęć
!
Podstawy prawne wykonywania zawodu
!
Syntetyczny opis zawodu
!
Stanowiska pracy
!
Zadania zawodowe
!
Składowe kwalifikacji zawodowych
!
Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 1
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 2
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 5
(itd. ...)
6
* * *
Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-
wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.
W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na
zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.
Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.
Rys. 2. Etapy analizy zawodu
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały
do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.
Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-
ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE
7
zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.
W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-
ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)
BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)
Kwalifikacje ponadzawodowe
ZAWÓD
Kwalifikacje ogólnozawodowe
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
ZADANIE ZAWODOWE
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych
Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom
prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
8
Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-
powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-
konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.
Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu
różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.
Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-
mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.
9
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu
1
−
Ustawa prawo probiercze z dnia 3 kwietnia 1993 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 249
z poźn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
8 kwietnia 2004 r. w sprawie wyrobów z metali szlachetnych (Dz. U. z 2004 r.
Nr 76, poz. 715 z poźn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 19 października 2004 r. w sprawie
kryteriów kwalifikacji wyrobów dawnego pochodzenia, mających wartość hi-
storyczną lub artystyczną (Dz. U. z 2004 r. Nr 237, poz. 2377).
−
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 30 lipca 2001 r. sprawie wysokości
opłat za czynności organów i urzędów administracji probierczej oraz trybu ich
pobierania (Dz. U. z 2001 r. Nr 81, poz. 883 z poźn. zm.).
−
Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu
finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujaw-
nionych źródeł (Dz. U. z 2000 r. Nr 116, poz. 1216 z poźn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 września 2001 r. w sprawie okre-
ślenia wzoru rejestru transakcji, sposobu jego prowadzenia oraz trybu dostar-
czania danych z rejestru Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej
(Dz. U. z 2001 r. Nr 113, poz. 1210 z poźn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie
określenia obszaru działania i siedzib okręgowych i obwodowych urzędów pro-
bierczych (Dz. U. z 2003 r. Nr 177, poz. 1728).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
11 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania organów
i urzędów administracji probierczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 6, poz. 47).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
16 kwietnia 2004 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez
pracowników administracji probierczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 94, poz. 914).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie
minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie
użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002 r.
Nr 191, poz. 1596 z poźn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie za-
sadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. z 2005 r.
Nr 259, poz. 2170).
2. Syntetyczny opis zawodu
Złotnik-jubiler zajmuje się wytwarzaniem, naprawą, przeróbką i konserwacją
biżuterii oraz przedmiotów użytkowych i ozdobnych z metali szlachetnych oraz
innych metali i materiałów. Rozpoznaje stosowane w złotnictwie i jubilerstwie
1
Stan prawny na dzień 30 czerwca 2007 r.
10
metale i stopy metali szlachetnych, kamienie szlachetne, półszlachetne i syntetycz-
ne oraz sporządza stopy metali według norm określonych w przepisach, tj. o okre-
ślonych parametrach chemicznych i wymaganych próbach.
Złotnik-jubiler posługuje się narzędziami ręcznymi i urządzeniami, takimi jak:
imadła, kowadła, szczypce, nożyce, młotki i prasy, przecinaki, rylce, walcarki,
polerki elektryczne, wiertarki, pilniki, lupy jubilerskie czy przyrządy kontrolno-
-pomiarowe. Wykonuje prace związane z wycinaniem elementów z blach oraz
nadaniem właściwego kształtu wyrobom stosując ręczną lub mechaniczną obróbkę
w postaci trasowania, prostowania gięcia, piłowania, wiercenia, cyzelowania i inne
niezbędne do wykonania odpowiedniego zdobienia wyrobu.
Wykonując wyroby jubilerskie, dokonując ich naprawy lub konserwacji złot-
nik-jubiler posługuje się technikami łączenia elementów wyrobu, takimi jak: luto-
wanie, zgrzewanie, skręcanie, nitowanie, sklejanie itp. W celu nadania przedmio-
towi pożądanego kształtu i wyglądu wykonuje prace związane z wykończeniowe,
polegające na szlifowaniu, polerowaniu, szczotkowaniu, piaskowaniu, z zastoso-
waniem metod chemicznych i elektrochemicznych.
Do zadań złotnika-jubilera należy obróbka oraz oprawa kamieni naturalnych
i syntetycznych, polegająca na ich dopasowywaniu do określonego wyrobu oraz
tworzeniu dla nich odpowiedniej oprawy.
Wyroby jubilerskie złotnik-jubiler wykonuje według własnego pomysłu lub korzysta
z gotowych projektów dostarczonych przez klienta lub zgodnie z zamówieniem firmy.
W ramach prac związanych z naprawą biżuterii złotnik-jubiler dokonuje prze-
róbek gotowych wyrobów, polegających m.in. na powiększeniu lub zmniejszeniu
rozmiarów pierścionka czy obrączki. Złotnik-jubiler może zajmować się skupowa-
niem od klientów współczesnych i pochodzących z różnych epok wyrobów z meta-
li szlachetnych i kamieni jubilerskich oraz dokonuje ich wyceny, a także zajmuje
się sprzedażą wyrobów złotniczych i jubilerskich; doradza klientom, przyjmuje od
nich zamówienia na wykonanie biżuterii.
Osoba wykonująca zawód złotnika-jubilera powinna odznaczać się dokładnością
i cierpliwością, kreatywnością, uzdolnieniami artystycznymi, wyobraźnią przestrzenną,
zdolnościami podejmowania decyzji i twórczego myślenia, a z uwagi na kontakt
z klientami powinna odznaczać się opanowaniem i zrównoważeniem psychicznym. Ze
względu na konieczność wykonywania precyzyjnych czynności i elementów wymaga-
ne są uzdolnienia techniczne, dobry wzrok, zręczność manualna i czucie dotykowe.
Złotnik-jubiler prowadzący własny zakład powinien dodatkowo cechować się zdolno-
ściami do organizacji, planowania pracy i zarządzania kadrami.
W trakcie pracy złotnik-jubiler może być narażony na hałas i drgania urządzeń
stosowanych przy wytwarzaniu wyrobów, wdychanie powietrza zanieczyszczone-
go pyłami i gazami, a podczas stosowania substancji chemicznych mogą wystąpić
podrażnienia skóry rąk lub błony śluzowej nosa.
Zawód złotnika-jubilera może być wykonywany w ramach samodzielnie pro-
wadzonej działalności lub na podstawie umowy o pracę. Typowym miejscem wy-
konywania zawodu jest pracownia złotniczo-jubilerska lub sklep zajmujący się
sprzedażą biżuterii, gdzie może zajmować następujące typowe stanowiska pracy:
złotnik, jubiler, złotnik-jubiler czy mistrz złotnictwa.
11
3. Stanowiska pracy
Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Typowe stanowiska pracy
UWAGI
1
*
)
2
–
Złotnik-jubiler.
–
Złotnik.
–
Jubiler.
3
–
Mistrz złotnictwa.
4
*
)
5
*
)
*
)
Nie zidentyfikowano w badaniach.
4. Zadania zawodowe
Z-1.
Organizowanie i użytkowanie własnego stanowiska pracy do robót złotni-
czo-jubilerskich, zgodnie z zasadami organizacji pracy, przepisów bezpie-
czeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska
oraz zasad ergonomii.
Z-2.
Organizowanie i prowadzenie zakładu usługowego, produkcyjnego i działu
sprzedaży w placówkach handlowych.
Z-3.
Rozpoznawanie materiałów stosowanych w złotnictwie i jubilerstwie (me-
tale i stopy metali szlachetnych, kamienie szlachetne, półszlachetne i synte-
tyczne).
Z-4.
Sporządzanie stopów oraz lutów metali szlachetnych, o określonych para-
metrach chemicznych i wymaganych próbach, w urządzeniach i w piecach
do topienia metali szlachetnych.
Z-5.
Poddawanie metalu szlachetnego lub stopu wstępnej obróbce: odlewaniu,
kuciu, tłoczeniu, walcowaniu, ciąganiu, wycinaniu w celu uzyskania wstęp-
nego kształtu wyrobu.
Z-6.
Nadawanie właściwego kształtu poszczególnym elementom wyrobu przez
obróbkę ręczną lub mechaniczną: trasowanie, wycinanie, prostowanie, gię-
cie, cięcie i przecinanie, piłowanie, wiercenie, klepanie, cyzelowanie.
Z-7.
Łączenie poszczególnych elementów wyrobu przez: lutowanie, zgrzewanie,
skręcanie, nitowanie, sklejanie itp.
Z-8.
Obróbka i wstawianie kamieni szlachetnych oraz dopasowywanie kamieni
do określonego wyrobu, zakuwanie kamieni.
Z-9.
Obróbka wykańczająca gotowego wyrobu przez: szlifowanie, polerowanie,
szczotkowanie, piaskowanie z zastosowaniem metod chemicznych i elek-
trochemicznych.
Z-10.
Wykonywanie zdobień wyrobów różnymi technikami.
Z-11.
Naprawianie biżuterii, powiększanie lub zmniejszanie obrączek i pierścionków.
Z-12.
Projektowanie nowych wzorów.
12
Z-13.
Poddawanie ocenie i wycenie współczesnych wyrobów jubilerskich oraz
wyrobów z różnych epok.
Z-14.
Współpraca z innymi pracownikami podczas realizacji zadań zawodowych
Z-15.
Kierowanie zespołem pracowniczym.
Z-16.
Kontrola jakości wykonywanej przez siebie pracy – ocena finalnego wyrobu.
Z-17.
Kontrola jakości wykonywanej pracy przez podległych pracowników.
5. Składowe kwalifikacji zawodowych
K-1.
Wytwarzanie biżuterii oraz przedmiotów użytkowych i ozdobnych z metali
szlachetnych i innych metali oraz
materiałów.
K-2.
Naprawa, przeróbka i konserwacja biżuterii.
K-3.
Obróbka oraz oprawa kamieni naturalnych i syntetycznych.
K-4.
Skup od klientów wyrobów z metali szlachetnych i kamieni jubilerskich
oraz ich wycena.
K-5.
Prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej – zakładu złotniczo-
-jubilerskiego.
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi
kwalifikacji zawodowych
Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4 K-5
Z-1
X X X X X
Z-2
X
Z-3
X X X X
Z-4
X X
Z-5
X X
Z-6
X X
Z-7
X X X
Z-8
X
Z-9
X X X
Z-10
X X X
Z-11
X
Z-12
X X
Z-13
X
Z-14
X X X X X
Z-15
X
Z-16
X X X X X
Z-17
X
13
7. Kwalifikacje ponadzawodowe
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.
Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Kwalifikacje ponadzawodowe
UMIEJĘTNOŚCI
1
*
)
2
−
Organizuje własne stanowisko pracy.
−
Zachowuje ład i porządek na stanowisku pracy.
−
Stosuje zasady, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciw-
pożarowej i ochrony środowiska na swoim stanowisku pracy.
−
Wykonuje zadania zawodowe zgodnie z zasadami ergonomii.
−
Bezpośrednio komunikuje się z przełożonymi i współpracownikami.
−
Posługuje się dokumentacją techniczną związaną z wykonywanym zadaniem
zawodowym, instrukcjami obsługi, poradnikami, normami itp.
−
Udziela pierwszej pomocy przedmedycznej.
−
Doskonali swoje umiejętności zawodowe.
−
Przestrzega zasad współżycia społecznego.
−
Przestrzega zasad etyki zawodowej.
−
Dokonuje samooceny własnej pracy.
3
−
Dzieli się doświadczeniem zawodowym z innymi członkami zespołu pracowni-
czego.
−
Motywuje siebie i pracowników zespołu do efektywnej, odpowiedzialnej
i bezpiecznej pracy.
−
Rozwiązuje problemy na nadzorowanych stanowiskach pracy.
−
Tworzy atmosferę współpracy, zaufania i akceptacji.
4
*
)
5
*
)
WIADOMOŚCI
1
*
)
2
−
Zasady organizacji stanowiska pracy.
−
Elementarne podstawy komunikacji społecznej.
−
Przepisy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska naturalnego na zajmowanym stanowisku.
−
Podstawy ergonomii.
−
Typowe dokumentacje techniczne i instrukcje.
−
Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.
−
Sposoby korzystania z informacji – samokształcenie.
−
Zasady współżycia społecznego.
−
Zasady etyki zawodowej.
−
Sposoby samooceny pracy własnej.
3
−
Praca w zespole pracowniczym.
−
Techniki komunikowania się.
−
Zasady rozwiązywania problemów.
−
Zasady tworzenia atmosfery współpracy, zaufania i akceptacji.
14
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Kwalifikacje ponadzawodowe
4
*
)
5
*
)
CECHY PSYCHOFIZYCZNE
1
*
)
2
−
Zdolność nawiązywania kontaktów.
−
Zdolność współpracy w zespole.
−
Gotowość do ustawicznego uczenia się.
−
Potrzeba samodoskonalenia.
−
Samokontrola.
−
Szacunek dla godności człowieka.
−
Uczciwość.
3
*
)
4
*
)
5
*
)
*
)
Nie zidentyfikowano w badaniach.
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,
podstawowych i specjalistycznych dla zawodu
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.
POZIOM 1
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 2
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
–
Stosuje nazewnictwo i określenia dotyczące wyrobów biżuterii złotej i z ka-
mieni jubilerskich.
–
Rozróżnia materiały stosowane w złotnictwie na podstawie ich właściwości
fizycznych (barwy, połysku, temperatury topnienia, temperatury krzepnięcia,
gęstości).
–
Wykorzystuje własności mechaniczne materiałów do ich identyfikacji (wy-
trzymałość, sprężystość, plastyczność, twardość, wytrzymałość zmęczeniowa).
15
–
Identyfikuje materiały złotnicze dzięki ich właściwościom technologicznym
(lejność, skurcz odlewniczy, kowalność, spawalność, spiekalność, skrawal-
ność).
–
Rozpoznaje materiały stosowane w złotnictwie poprzez właściwości chemicz-
ne (utlenianie, rozpuszczalność).
–
Rozpoznaje próby metali szlachetnych i tzw. imienników wytwórców.
–
Posługuje się przepisami związanymi z prawem probierczym.
–
Rozpoznaje odmiany syntetycznych i naturalnych kamieni jubilerskich.
–
Rozpoznaje stopy metali szlachetnych poprzez badania metodami przybliżo-
nymi (metoda kroplowa, badanie na kamieniu probierczym).
–
Dobiera przyrządy pomiarowe do oznaczania masy i próby wyrobów jubiler-
skich i złotniczych.
Wiadomości
–
Metale szlachetne, stopy, metale nieżelazne.
–
Właściwości chemiczne, mechaniczne i technologiczne metali szlachetnych
i ich stopów oraz metali nieżelaznych.
–
Struktura metali i stopów. Wpływ obróbki mechanicznej i cieplnej na strukturę
metali i stopów.
–
Regulacje prawne dotyczące probiernictwa.
–
Kamienie jubilerskie, podział kamieni na grupy, kryteria podziału. Alfabetycz-
ny wykaz ważniejszych kamieni jubilerskich.
–
Właściwości kamieni syntetycznych.
–
Badanie stopów na kamieniu probierczym oraz metodą kroplową.
Cechy psychofizyczne
–
Ostrość wzroku.
–
Rozróżnianie barw.
–
Spostrzegawczość.
–
Koncentracja uwagi.
–
Odpowiedzialność.
–
Zamiłowanie do ładu i porządku.
–
Samodzielność.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
–
Dobiera technologię topienia metali szlachetnych z uwzględnieniem wiedzy nt.
zjawisk fizycznych i chemicznych zachodzących podczas topienia metali szla-
chetnych (K-1, K-2).
16
–
Ocenia stan techniczny narzędzi i urządzeń do topienia i odlewania (K-1, K-2).
–
Topi małe ilości metali szlachetnych (kilkadziesiąt gramów) na węglu drzew-
nym w tyglach szamotowych lub grafitowych (K-1, K-2).
–
Wykonuje topienie metali szlachetnych palnikiem gazowe na propan-butan lub
propan-butan i tlen do topienia (K-1, K-2).
–
Obsługuje piece elektryczne: oporowe i indukcyjne w tym i piece próżniowe
(K-1, K-2).
–
Obsługuje piece tyglowe i gazowe (K-1, K-2).
–
Przygotowuje formy do odlewania: na drut, na blachę, na sztabę, o dowolnych
kształtach, tak zwane profilowane lub specjalne (K-1, K-2).
–
Dobiera odpowiednie topniki w celu redukcji tlenków i oczyszczanie stopu
w procesie topienia (K-1, K-2).
–
Oblicza i odmierza proporcje składników stopów i lutów (K-1, K-2).
–
Sporządza stopy z czystych metali, stopy pośrednie, stopy złota, srebra, platy-
ny (K-1, K-2).
–
Dokonuje mierzenia temperatury topionych metali (K-1, K-2).
–
Sporządza luty dla wszystkich metali szlachetnych z uwzględnieniem podsta-
wowych wymogów dotyczących: temperatury, rozpuszczalności, barwy, płyn-
ności, wartości próby (K-1, K-2).
–
Ocenia jakość wykonania stopu i/lub lutów (K-1, K-2).
–
Identyfikuje i analizuje wady stopów powstające w czasie topienia lub odlewa-
nia (K-1, K-2).
–
Zbiera i dokonuje selekcji odpadów metali szlachetnych (K-1, K-2).
–
Topi złom metali szlachetnych (K-1, K-2).
–
Odlewa stopiony złom metali do wlewaków (K-1, K-2).
–
Przeprowadza bieżącą konserwację narzędzi i urządzeń do topienia i odlewania
(K-1, K-2).
–
Dobiera rodzaj obróbki mechanicznej, której poddany będzie metal szlachetny
lub stop (K-1).
–
Dobiera podstawowe narzędzia wymagane do wykonania wstępnej obróbki
mechanicznej, której poddano metal szlachetny lub stop (K-1).
–
Obsługuje maszyny i urządzenia stosowane do wstępnej obróbki mechanicznej,
której poddano metal szlachetny lub stop (K-1).
–
Dokonuje bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń stosowanych do wstępnej
obróbki mechanicznej, której poddano metal szlachetny lub stop (K-1).
–
Wykonuje płukanie po wytrawieniu materiału w bieżącej wodzie i dokładnie
suszy (K-1).
–
Dobiera i posługuje się narzędziami do kucia ręcznego (kowadło, kształtowni-
ca „anka”, komplet punc, modelatory-punce, szczypce lutownicze, młotki,
17
płytki drewniane, płytki ołowiane, kształtowniki drewniane, płytki stalowe i in-
ne) (K-1).
–
Wykonuje kucie: swobodne, matrycowe (K-1).
–
Wykonuje rozciąganie blachy (rozklepywanie) (K-1).
–
Wykonuje zginanie blachy (K-1).
–
Wykonuje gładzenie i fakturowanie powierzchni blach (K-1).
–
Wykonuje zmianę przekroju półwyrobu stosując technikę kucia z użyciem
kowadła i młotka (K-1).
–
Natrasowuje zaprojektowany wzór lub kształt i obrysowuje kontur rysikiem
(K-1).
–
Wydobywa szczegóły za pomocą modelatorów (K-1).
–
Wyprowadza płaszczyzny od tła (K-1).
–
Modeluje powierzchnię od strony negatywu i pozytywu w zależności od tego,
czy się chce uzyskać wklęsłość czy wypukłość (K-1).
–
Modeluje na podstawie z masy smołowej na płycie ołowianej lub na kowadle
(K-1).
–
Wyżarza i odtłuszcza wykonany przedmiot (K-1).
–
Dobiera w zależności od przeznaczenia i posługuje się nożycami ręcznymi
prostymi i zakrzywionymi, o różnych wielkościach i kształtach (K-1).
–
Dobiera technologie kucia lub tłoczenia w zależności od właściwości mecha-
nicznych, składu chemicznego, struktury wewnętrznej (wielkość ziaren), struk-
tury i stanu powierzchni, tekstura i dokładność wymiarowa materiałów (K-1).
–
Wykonuje tłoczenie blachy na zimno lub gorąco na prasach ręcznych (prasa
balansowa – śrubowa), prasa zębatkowa lub mechanicznych (prasa cierna, pra-
sa mimośrodowa, prasa hydrauliczna) (K-1).
–
Sporządza formy i modele do wytłaczania wyrobu (K-1).
–
Dobiera w procesie walcowania odpowiedni kształt i rozmiary (przekrój wejś-
ciowy) wlewka zależnie od profilu, jaki chcemy otrzymać na wyjściu (K-1).
–
Dobiera urządzenie do walcowania (K-1).
–
Określa dopuszczalny zgniot walcowanego materiału (K-1).
–
Walcuje blachy i profile na walcarkach o napędzie ręcznym i/lub elektrycznym
(K-1).
–
Dobiera odpowiednią temperaturę wyżarzania walcowanego materiału (K-1).
–
Przeprowadza wyżarzanie metalu palnikiem i/lub w piecach (K-1).
–
Dobiera skład, przygotowuje odpowiedni roztwór i przeprowadza wytrawiania
w naczyniu kamionkowym (K-1).
–
Dobiera odpowiedni przekrój otworu w ciągadle do ciągnienia półfabrykatu
(K-1).
–
Wykonuje ciągnienie ręczne drutu, profili (K-1).
18
–
Obsługuje urządzenia do ciągnienia (ciągarki o ruchu prostoliniowym (łańcu-
chowe, listwowe i śrubowe), ciągarki nawijające (bębnowe)) (K-1).
–
Przeprowadza ciągnienie wstępne, pośrednie i ostateczne na żądany wymiar
(K-1).
–
Stosuje proces wyżarzania rekrystalizującego po obróbce materiału (K-1).
–
Stosuje (w zależności od potrzeb) wytrawianie wyrobu ciągnionego (K-1).
–
Dobiera narzędzia i urządzenia stosowane do obróbki ręcznej (K-1, K-2).
–
Rozróżnia i posługuje się podstawowymi narzędziami mierniczymi: warszta-
towy przymiar kreskowy, liniał krawędziowy, kątowniki stałe i kątomierze
uniwersalne, suwmiarka uniwersalna, mikrometr (K-1, K-2).
–
Rozróżnia i posługuje się podstawowymi narzędziami do trasowania: punktak,
rysik, cyrkiel traserski, młotek traserski (K-1, K-2).
–
Wykonuje podstawowe operacje traserskie (K-1, K-2).
–
Obsługuje urządzenia mocujące, stosowane przy obróbce przedmiotów (K-1,
K-2).
–
Wykonuje podstawowe operacje z użyciem młotków: prostowanie blach
i prętów, gięcie płaskowników, prętów i blach pod kątem prostym, gięcie blach
o wielu załamaniach i okrągłych szarnirów krótkich, wyginanie i jednocześnie
łączenie kawałków blachy (K-1, K-2).
–
Wykonuje cięcie i przecinanie z wykorzystaniem: nożyc gilotynowych, nożyc
rolkowych, nożyc ręcznych o różnych kształtach, obcinaków bocznych
i czołowych (K-1, K-2).
–
Dobiera kształt i wielkość pilnika z uwzględnieniem wielkości, kształtu
i twardości obrabianej powierzchni, dokładności obróbki, ilości materiału do
zebrania (K-1, K-2).
–
Wykonuje obróbkę powierzchni poprzez piłowanie (K-1, K-2).
–
Dobiera rodzaj i średnicę wiertła oraz obsługuje wiertarki ręczne i elektryczne
(K-1, K-2).
–
Wykonuje wiercenie, rozwiercanie i frezowanie otworu (K-1, K-2).
–
Przygotowuje zgodnie z dokumentacją powierzchnię blach pod fakturowanie
płaskie poprzez trasowanie, wycinanie (K-1, K-2).
–
Wykonuje fakturowanie płaskie (K-1, K-2).
–
Wykonuje formowanie blach w „ankach” (K-1, K-2).
–
Wykonuje fakturowanie powierzchni blach młotkami kotlarskimi i modelato-
rami (K-1, K-2).
–
Rozróżnia i dobiera do swobodnego klepania blach narzędzia oporowe: kowa-
dełka i płyty, rożki blacharskie, proste i wygięte imaki, kowadła (K-1, K-2).
–
Rozróżnia i dobiera do swobodnego klepania blach narzędzia uderzające:
młotki o różnych kształtach części uderzeniowej wykonane z materiałów róż-
nej twardości (K-1, K-2).
–
Wykonuje swobodne klepanie blach (K-1, K-2).
19
–
Rozróżnia i dobiera w zależności od zastosowania punce cyzelerskie (K-1,
K-2).
–
Gładzi i wykańcza przedmioty metalowe techniką cyzelowania kształtującego
(K-1, K-2).
–
Dobiera i posługuje się przyrządami niezbędnymi do montażu przy pomocy
lutowania (palnik gazowy lub wodorotlenowy wyposażony w odpowiednią dy-
szę, węgiel drzewny lub płytka szamotowa, toczek jubilerski, zestaw rygli węg-
lowych, uchwyt do umocowania pęsety, samozaciskowe pęsety do lutowania,
pęsety do lutu) (K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera luty o odpowiedniej temperaturze topnienia, składzie i barwie oraz
odporności na działania chemikaliów (K-1, K-2, K-3).
–
Sporządza luty ze złota roboczego (K-1, K-2, K-3).
–
Dopasowuje do siebie powierzchnie, które będą lutowane – w razie konieczno-
ści opiłowuje je lub doszlifowuje (K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera topniki i lutówki do lutowania twardego (K-1, K-2, K-3).
–
Zabezpiecza powierzchnie lutowane lutówką (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje operacje montażu poprzez lutowanie twarde, średnie, miękkie (K-1,
K-2, K-3).
–
Wykonuje łączenia elementów ze stopów złota, srebra i platyny z wykorzysta-
niem past lutowniczych (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje ręczne lutowanie elementów przy zastosowaniu lutowania gazowe-
go (K-1, K-2, K-3).
–
Montuje kilka elementów wyrobów z wykorzystaniem lutów o różnej tempera-
turze topnienia (K-1, K-2, K-3).
–
Poddaje schłodzeniu lub wytrawieniu wyrób po lutowaniu (K-1, K-2, K-3).
–
Poddaje obróbce wykańczającej miejsce lutowania poprzez: opiłowanie pilni-
kiem, zeszlifowanie papierem ściernym i polerowanie (K-1, K-2, K-3).
–
Ocenia wpływ grubości i oporności zgrzewanych elementów na proces zgrze-
wania (K-1, K-2, K-3).
–
Obsługuje zgrzewarki punktowe i wykonuje operacje montażu poprzez oporo-
we zgrzewanie punktowe (K-1, K-2, K-3).
–
Poddaje obróbce wykańczającej miejsca zgrzania: opiłowuje, szlifuje papierem
i poleruje (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje ręczne gwintowanie zgrubne i wykańczające otworów (K-1, K-2).
–
Wykonuje gwintowanie ręczne prętów i wałków (K-1, K-2).
–
Wykonuje nitowanie (K-1, K-2).
–
Poddaje obróbce wykańczającej połączenie nitowe: łby nitów szlifuje papierem
ściernym i poleruje, miejsce zaklepania zrównuje pilnikiem z płaszczyzną, szli-
fuje i poleruje (K-1, K-2).
–
Dobiera narzędzia i urządzenia stosowane do obróbki wykańczającej (K-1,
K-2, K-3).
20
–
Dobiera ziarnistość papieru ściernego oraz rodzaj pasty szlifierskiej (K-1, K-2,
K-3).
–
Wykonuje wstępne, pośrednie i wykańczające szlifowanie ręczne (K-1, K-2,
K-3).
–
Wykonuje szlifowanie mechaniczne w pracowni złotniczej, używając: szlifier-
ki z wałkiem giętkim, szlifierki stołowej (K-1, K-2, K-3).
–
Rozróżnia i dobiera tarcze szlifierskie w zależności od ich przeznaczenia (K-1,
K-2, K-3).
–
Stosuje wibracyjne i obrotowe bębny polerskie do szlifowania wyrobów lub
półfabrykatów (K-1, K-2, K-3).
–
Rozróżnia i dobiera materiały wsadowe do szlifowania na mokro i sucho
w bębnach szlifierskich (K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera do polerowania odpowiednie gładzidła, irchy, filc, flanelę, sznurki
i taśmy (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje polerowanie ręczne na płycie metalowej i specjalnymi kostkami
polerowniczymi (K-1, K-2, K-3).
–
Rozróżnia i dobiera do polerowania różnego rodzaju szczotki, filce oraz pasty
polerskie (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje polerowanie stosując polerki mechaniczne jedno- lub dwustanowi-
skowe (K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera wsad do polerowania w bębnach (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje polerowanie w bębnach obrotowych (K-1, K-2, K-3).
–
Stosuje polerki magnetyczne do polerowania (K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera szczotkę zależnie od materiału, który będziemy szczotkować i efektu,
jaki chce się uzyskać (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje szczotkowanie ręcznie lub z użyciem szlifierek z wałkiem giętkim
(K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera ciśnienie i ziarnistość piasku z uwzględnieniem wielkości obrabianego
przedmiotu oraz wyglądu faktury, jaki chce się uzyskać (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje piaskowanie piaskarkami (K-1, K-2, K-3).
–
Przeprowadza skrobanie ręczne lub mechaniczne się za pomocą skrobaków
ręcznych, pneumatycznych lub elektrycznych (K-1, K-2, K-3).
–
Stosuje zasady bhp i ochrony środowiska podczas chemicznej i elektroche-
micznej obróbki metali (K-1, K-2, K-3).
–
Organizuje stanowisko robocze do chemicznej i elektrochemicznej obróbki
metali zgodnie z wymaganiami technologicznymi, zasadami ergonomii, prze-
pisami bhp oraz ochrony środowiska (K-1, K-2, K-3).
–
Posługuje się narzędziami i urządzeniami stosowane do chemicznej i elektro-
chemicznej obróbki metali (K-1, K-2, K-3).
–
Określa zasady użytkowania narzędzi i urządzeń stosowanych do chemicznej
i elektrochemicznej obróbki metali (K-1, K-2, K-3).
21
–
Odzyskuje metale szlachetne z kąpieli trawiących i elektrolitów (K-1, K-2,
K-3).
–
Usuwa z powierzchni metali tlenki powstające w procesie obróbki poprzez
trawienie (K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera skład kąpieli do trawienia zależnie od rodzaju stopu metalu i jego
próby (K-1, K-2, K-3).
–
Przygotowuje proporcje roztworów chemicznych do barwienia metali (K-1,
K-2, K-3).
–
Wykonuje barwienie metali na stanowisku do chemicznej obróbki metali (K-1,
K-2, K-3).
–
Ustala recepturę oraz przygotowuje skład elektrolitów do kąpieli do czyszcze-
nia i polerowania galwanicznego (K-1, K-2, K-3).
–
Usuwa z wyrobów warstwy metalu wraz z zanieczyszczeniami poprzez czysz-
czenie galwaniczne (K-1, K-2, K-3).
–
Wykonuje polerowanie galwaniczne (K-1, K-2, K-3).
–
Dobiera odpowiednią technologię zdobienia wyrobów złotniczych (K-1, K-2).
–
Wykonuje prace z zakresu wytwarzania i zdobienia wyrobów techniką filigra-
nu (K-1, K-2).
–
Wykonuje obróbkę wykańczającą filigranu (K-1, K-2).
–
Przygotowuje wyroby do wykonywania zdobień techniką emalii lub niello
(K-1, K-2).
–
Nakłada emalię lub niello na powierzchnię zdobionych wyrobów oraz wypala
emalie lub niello (K-1, K-2).
–
Usuwa nadmiary emalii lub niello i wykonuje obróbkę wykańczającą powłok
(K-1, K-2).
–
Identyfikuje i koryguje wady powstałych powłok w wyniku nałożenia emalii lub
niello (K-1, K-2).
–
Wykonuje prace z zakresu wytwarzania i zdobienia wyrobów techniką inkru-
stacji (K-1, K-2).
–
Dokonuje wyboru technik grawerowania (K-1, K-2).
–
Przeprowadza grawerowanie chemiczne (K-1, K-2).
–
Stosuje techniki nakładania wgłębnego, powierzchniowego i damaskinażu
(K-1, K-2).
–
Wykonuje prace z zakresu wytwarzania i zdobienia wyrobów metodami gal-
wanicznych (K-1, K-2).
–
Analizuje wypowiedź klienta w celu zidentyfikowania usterki (K-2).
–
Wykonuje demontaż wyrobu w celu zidentyfikowania usterki (K-2).
–
Ustala stopień uszkodzenia wyrobu oraz ustala możliwości dokonania naprawy
z uwzględnieniem wstępnych kosztów naprawy (K-2).
–
Dobiera metody naprawy rozpoznanej usterki (K-2).
22
–
Dobiera materiały niezbędne do wykonywania napraw złotniczo-jubilerskich
(druty, płaskowniki i blacha o różnych parametrach, szyny o różnym profilu,
kamienie jubilerskie w szerokim zakresie, półfabrykaty (zapięcia do łańcusz-
ków i bransolet, zatrzaski do kolczyków i klipsów)) (K-2).
–
Dobiera środki pomocnicze, niezbędne przy wykonywaniu napraw (luty różnej
twardości i barwy, lutówki, środki do wytrawiania i barwienia metali, pasty po-
lerskie, płyny do czyszczenia w czyszczarkach) (K-2).
–
Lutuje pęknięte obrączki i pierścionki (K-2).
–
Prostuje szyny obrączek i pierścionków (K-2).
–
Lutuje łańcuszki i bransolety (K-2).
–
Lutuje poszczególne elementy pierścionków i bransolet uszkodzonych podczas
użytkowania (K-2).
–
Dorabia nowe oprawy do kamieni (K-2).
–
Odnawia biżuterię (K-2).
–
Wymienia lub szlifuje wytarte kamienie (K-2).
–
Prostuje uszkodzone wyroby korpusowe (K-2).
–
Dorabia uszkodzone lub brakujące elementy biżuterii (K-2).
–
Sporządza oraz dobiera stopy i luty do napraw (K-2).
–
Wykuwa kamienie jubilerskie (K-2).
–
Zmniejsza obrączki na zmniejszarce lub przez wycięcie (K-2).
–
Powiększa obrączki na powiększarce rolkowej lub powiększarce o trzpieniu
dzielonym lub przez wstawkę (K-2).
–
Powiększa pierścionki na powiększarce rolkowej lub przez wstawkę (K-2).
–
Zmniejsza pierścionki poprzez wycięcie fragmentu szyny (K-2).
–
Zabezpiecza kamienie przed wysoką temperaturą podczas zmniejszania pier-
ścionków (K-2).
Wiadomości
–
Opisy, instrukcje, rysunki, szkice, wykresy, dokumentacja techniczna i techno-
logiczna niezbędne do przygotowania stopów i lutów (K-1, K-2).
–
Stanowisko do topienia i odlewania metali (materiały, narzędzia, urządzenia)
(K-1, K-2).
–
Narzędzia i sprzęt kontrolno-pomiarowy (K-1, K-2).
–
Palniki gazowe, piece elektryczne: oporowe i indukcyjne oraz piece próżnio-
we, piece tyglowe, piece gazowe (K-1, K-2).
–
Metody i techniki topienia metali, zasady dobierania składników stopów
i lutów. Zasady dobierania topników. Rola topników w procesie topnienia
(K-1, K-2).
–
Metody i techniki sporządzania stopów z czystych metali, stopów pośrednich
oraz sporządzania lutów (K-1, K-2).
23
–
Klasyfikacja metod odlewania (K-1, K-2).
–
Wady stopów, przyczyny powstawania wad (K-1, K-2).
–
Zasady zbierania, selekcjonowania i sposoby przetwarzania odpadów metali
szlachetnych (K-1, K-2).
–
Sposoby konserwacji narzędzi i urządzeń do topienia i odlewania (K-1, K-2).
–
Materiały wsadowe do kucia (K-1).
–
Narzędzia i urządzenia do kucia ręcznego (K-1).
–
Materiały do tłoczenia blach (K-1).
–
Proces technologiczny kucia (K-1).
–
Proces technologiczny tłoczenia (K-1).
–
Prasy do tłoczenia (K-1).
–
Materiały do walcowania blach i profili (K-1).
–
Narzędzia, sprzęt i urządzenia do walcowania (K-1).
–
Półfabrykaty przeznaczone do ciągnienia (K-1).
–
Ciągadła i ciągarki (K-1).
–
Urządzenia do wyżarzania (K-1).
–
Urządzenia do wytrawiania (K-1).
–
Technologie ciągnienia drutu (K-1).
–
Podstawowe operacje obróbki ręcznej (narzędzia, przyrządy i urządzenia po-
mocnicze, zasady użytkowania, technika wykonania operacji) (K-1, K-2).
–
Metody wykonywania pomiarów (K-1, K-2).
–
Technika trasowania (K-1, K-2).
–
Sposoby cięcia i przecinania metali (K-1, K-2).
–
Technika prostowania (K-1, K-2).
–
Techniki gięcia i zwijania metali (K-1, K-2).
–
Techniki piłowania (K-1, K-2).
–
Sposoby wiercenia i rozwiercania (K-1, K-2).
–
Metody formowania płaskiego, fakturowania (K-1, K-2).
–
Zasady zdobienia wyrobów modelatorami (K-1, K-2).
–
Metoda swobodnego klepania blach (K-1, K-2).
–
Technika cyzelowania kształtującego (K-1, K-2).
–
Montaż ręczny i półautomatyczny (K-1, K-2).
–
Metoda lutowania twardego. Fizykochemiczne podstawy lutowania (K-1, K-2,
K-3).
–
Rodzaje lutów. Dobór lutów. Pasty do lutowania (K-1, K-2, K-3).
–
Topniki i ich rola w procesie lutowania (K-1, K-2, K-3).
–
Technika lutowania gazowego (K-1, K-2, K-3).
–
Proces zgrzewania oporowego (K-1, K-2, K-3).
24
–
Proces zgrzewania, technika zgrzewania (K-1, K-2, K-3).
–
Procesy gwintowania, technika gwintowania (K-1, K-2).
–
Proces nitowania, technika nitowania (K-1, K-2).
–
Wady występujące przy montażu wyrobów, sposoby zapobiegania i usuwania
wad (K-1, K-2).
–
Sposoby obróbki wyrobów po montażu (K-1, K-2).
–
Materiały i narzędzia szlifierskie (K-1, K-2, K-3).
–
Materiały i narzędzia polerskie (K-1, K-2, K-3).
–
Metody i techniki szlifowania ręcznego i mechanicznego (K-1, K-2, K-3).
–
Metody i techniki polerowania ręcznego i mechanicznego (K-1, K-2, K-3).
–
Technika szlifowania i polerowania w bębnach obrotowych (K-1, K-2, K-3).
–
Technika szczotkowania ręcznego i mechanicznego (K-1, K-2, K-3).
–
Technika piaskowania (K-1, K-2, K-3).
–
Technika skrobania ręcznego (K-1, K-2, K-3).
–
Wady występujące w obróbce wykańczającej. Sposoby zapobiegania i usuwa-
nia wad (K-1, K-2, K-3).
–
Technika trawienia metali, receptury kąpieli, metody sporządzania kąpieli
(K-1, K-2, K-3).
–
Technika barwienia metali, receptury kąpieli, metody sporządzania kąpieli
(K-1, K-2, K-3).
–
Sposoby czyszczenia galwanicznego wyrobów, receptury elektrolitów, metody
sporządzania elektrolitów, przebieg procesu, technika czyszczenia galwanicz-
nego (K-1, K-2, K-3).
–
Metoda polerowania galwanicznego, receptury elektrolitów, sporządzanie elek-
trolitów, przebieg procesu, technika polerowania galwanicznego (K-1, K-2,
K-3).
–
Sposoby odzyskiwania metali szlachetnych z kąpieli trawiących i elektrolitów
(K-1, K-2, K-3).
–
Technologie zdobienia wyrobów złotniczych (K-1, K-2).
–
Technika wykonania filigranu, odmiany filigranu (K-1, K-2).
–
Zasady i uwarunkowania obowiązujące przy projektowaniu i wykonywaniu
filigranu (K-1, K-2).
–
Metody formowania elementów filigranu (K-1, K-2).
–
Technika składania filigranu (K-1, K-2).
–
Technika lutowania filigranu (K-1, K-2).
–
Obróbka wykańczająca filigranu (K-1, K-2).
–
Rodzaje technik emalierskich (K-1, K-2).
–
Sposoby przygotowania wyrobu do emaliowania, nakładania emalii, wypalania
emalii (K-1, K-2).
25
–
Obróbka wykańczająca powłok. Usuwanie wadliwych powłok. Przyczyny
powstawania wad (K-1, K-2).
–
Emalie na bazie żywic epoksydowych (K-1, K-2).
–
Receptury i sposoby przygotowania niello (K-1, K-2).
–
Technologia przygotowania wyrobu, nakładanie i wypalanie niello (K-1, K-2).
–
Technologia usuwania nadmiaru niello, obróbka wykańczająca powłok. Wady
powłok oraz przyczyny ich powstawania (K-1, K-2).
–
Inkrustacja, odmiany inkrustacji (K-1, K-2).
–
Technika grawerowania rylcem (K-1, K-2).
–
Technika grawerowania dłutem (K-1, K-2).
–
Metody grawerowania chemicznego. Receptury kąpieli, sporządzanie kąpieli
do trawienia, środki izolujące, technika trawienia (K-1, K-2).
–
Technika nakładania wgłębnego (K-1, K-2).
–
Technika nakładania powierzchniowego (K-1, K-2).
–
Technika damaskinażu (K-1, K-2).
–
Sposób nakładania powłok galwanicznych, receptury elektrolitów, sporządza-
nie elektrolitów, proces nakładania powłok, wady powłok (K-1, K-2).
–
Metoda grawerowania galwanicznego, receptury elektrolitów, sporządzanie
elektrolitów, środki izolujące, technika grawerowania galwanicznego (K-1,
K-2).
–
Galwanoplastyka, wykonywanie wyrobów złotniczych techniką galwanopla-
styki (K-1, K-2).
–
Modele ze stopów nisko topliwych (K-1, K-2).
–
Receptury mas i pokryć przewodzących (K-1, K-2).
–
Sposób nanoszenia powłok przewodzących na drodze mechanicznej
i chemicznej (K-1, K-2).
–
Sposób nanoszenia powłok galwanicznych (K-1, K-2).
–
Receptury elektrolitów, sporządzanie elektrolitów, proces nakładania (K-1,
K-2).
–
Wady powłok galwanicznych (K-1, K-2).
–
Sposoby ustalania stopnia uszkodzenia wyrobu i możliwości dokonania na-
prawy (K-2).
–
Metody badania i dobierania stopów. Technologia sporządzania stopów (K-2).
–
Technologia napraw wyrobów złotniczo-jubilerskich (K-2).
–
Metody dorabiania uszkodzonych lub brakujących elementów (K-2).
–
Wpływ temperatury i związków chemicznych na kamienie jubilerskie (K-2).
–
Wykuwanie kamieni jubilerskich (K-2).
–
Zasady doboru lutów. Metody sporządzania lutów reparacyjnych (K-2).
–
Sposoby zmniejszania i powiększania obrączek (K-2).
26
Cechy psychofizyczne
–
Sprawność manualna (K-1, K-2, K-3).
–
Sprawność fizyczna (K-1, K-2).
–
Koordynacja wzrokowo-ruchowa (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Czucie dotykowe (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Uzdolnienia techniczne (K-1, K-2, K-3).
–
Uzdolnienia artystyczne (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Wrażliwość estetyczna (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Zdolność pracy indywidualnej (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Dokładność (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Cierpliwość (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Rzetelność i sumienność (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Systematyczność (K-1, K-2, K-3, K-4).
–
Wytrwałość (K-1, K-2, K-3, K-4).
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
–
Określa technologie wykonywania oprawek i oprawy kamieni jubilerskich
(K-3).
–
Dobiera rodzaje oprawek i oprawy z uwzględnieniem szlifu i barwy kamienia
(K-3).
–
Określa właściwości i zastosowanie materiałów stosowanych do wykonywania
oprawek i oprawy kamieni jubilerskich (K-3).
–
Dobiera narzędzia i urządzenia do wykonywania oprawek i oprawy kamieni
jubilerskich (K-3).
–
Określa zasady użytkowania narzędzi i urządzeń stosowanych do wykonywa-
nia oprawek i oprawiania kamieni jubilerskich (K-3).
–
Wykonuje podstawowe oprawki pod kamienie jubilerskie (K-3).
–
Wykonuje oprawę kasetową, zwaną także kasztową oraz zakuwa kamień
(K-3).
–
Wykonuje oprawę pełną (z języka niemieckiego „w korny” oraz zakuwa ka-
mień (K-3).
–
Wykonuje oprawę kanałową oraz zakuwa kamień (K-3).
–
Wykonuje oprawę rzymską oraz zakuwa kamień (K-3).
–
Wykonuje oprawę typu milgryf oraz zakuwa kamień (K-3).
–
Wykonuje oprawę typu koronka oraz zakuwa kamień (K-3).
27
–
Wykonuje oprawę typu brukowa oraz zakuwa kamień (K-3).
–
Dobiera technikę zakuwania kamieni jubilerskich w zależności od rodzaju
wykonywanej oprawy (K-3).
–
Wykonuje obróbkę wykańczającą oprawki kamieni jubilerskich (K-3).
–
Identyfikuje błędy występujące przy oprawianiu kamieni, stosuje sposoby ich
unikania i usuwania (K-3).
–
Przygotowuje powierzchnie biżuterii do wklejenia kamienia (K-3).
–
Dobiera kleje stosowane w jubilerstwie z uwzględnieniem ich dobrej przy-
czepności do gładkich powierzchni oraz przezroczystości (K-3).
–
Wykonuje operację wklejenia kamienia (K-3).
–
Przewierca „na wylot” perły oraz korale (K-3).
–
Przymocowuje kamienie do podłoża nitem (K-3).
Wiadomości
–
Narzędzia do wykonywania oprawek i oprawy kamieni jubilerskich: pilniki,
kastowniki, piłki jubilerskie, wiertła, frezy, przecinaki, rylce, skrobaki, gładzi-
dła, młotki, zakuwacze oraz różnego rodzaju szczypce i cążki (K-3).
–
Technologie wykonywania oprawek i oprawy kamieni jubilerskich: oprawa ka-
setowa, zwana także kasztową, oprawa pełna, oprawa kanałową, oprawa typu
milgryf, oprawa rzymska, oprawa typu koronka, oprawa typu brukowa (K-3).
–
Urządzenia do wykonywania oprawek i oprawiania kamieni jubilerskich i ich
zasady użytkowania (K-3).
–
Techniki zakuwania kamieni jubilerskich (K-3).
–
Obróbka wykańczająca oprawki kamieni jubilerskich (K-3).
–
Błędy występujące przy oprawianiu kamieni, sposoby zapobiegania i usuwania
(K-3).
–
Kleje, techniki wklejania kamieni jubilerskich (K-3).
–
Techniki wiercenia pereł i korali (K-3).
–
Sposoby nitowania kamieni, techniki nitowania (K-3).
Cechy psychofizyczne
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 3
Kwalifikacje ogólnozawodowe
– Nie zidentyfikowano.
28
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
–
Wykonuje pomiary do ustalenia masy i próby wyrobów jubilerskich i złotni-
czych (K-4).
–
Wykonuje pomiary kamieni szlachetnych (K-4).
–
Rozpoznaje wyroby złotnicze pochodzące z różnych okresów historycznych
(K-4).
–
Wycenia współczesne wyroby jubilerskie oraz wyroby z różnych epok (K-4).
–
Sporządza kalkulację cenową dla klienta (K-3, K-4).
–
Śledzi aktualne wydarzenia branżowe (K-4).
Wiadomości
–
Wycena wyrobów złotniczych i jubilerskich (K-4).
–
Pomiary, ocena i wycena kamieni jubilerskich (K-4).
–
Technologia złotnicza w cywilizacjach starożytnych (K-4).
–
Złotnictwo końca XIX i XX wieku (K-4).
–
Rozwój złotnictwa w Polsce na przestrzeni wieków, cechy złotników (K-4).
–
Zasady sporządzania kalkulacji (K-3, K-4).
–
Współczesne tendencje w złotnictwie (K-4).
Cechy psychofizyczne
–
Zdolności analityczne (K-2, K-4, K-5).
–
Zdolność przekonywania i negocjowania (K-2, K-4, K-5).
–
Komunikatywność (K-2, K-4, K-5).
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
–
Klasyfikuje kamienie jubilerskie (K-1, K-3, K-4).
–
Posługuje się tablicami i literaturą fachową do klasyfikowania kamieni jubiler-
skich (K-1, K-3, K-4).
–
Określa cechy minerałów mające szczególne znaczenie w obróbce warsztato-
wej (K-1, K-3, K-4).
–
Dokonuje podstawowych badań minerałów (K-1, K-3, K-4).
–
Dobiera i stosuje sprzęt i aparaturę badawczą do określania cech kamieni jubi-
lerskich (K-1, K-3, K-4).
–
Rozpoznaje kamienie jubilerskie na podstawie układu krystalograficznego
(K-1, K-3, K-4).
29
–
Rozpoznaje kamienie jubilerskie na podstawie ich własności oraz zespołu cech
zewnętrznych (K-1, K-3, K-4).
–
Rozpoznaje kamienie jubilerskie na podstawie próby ogniowej (K-1, K-3, K-4).
–
Rozpoznaje, klasyfikuje i ocenia przydatność kamieni jubilerskich do obróbki
(K-3).
–
Rozpoznaje, klasyfikuje i ocenia jakość szlifów kamieni jubilerskich (K-1,
K-3, K-4).
–
Określa i dobiera narzędzia i urządzenia stosowane do obróbki kamieni jubiler-
skich (K-3).
–
Posługuje się technikami przecinania i wiercenia kamieni jubilerskich (K-3).
–
Posługuje się technikami szlifowania i wykonuje szlif płaski, szlif kaboszo-
nów, szlify kuliste, szlify fantazyjne, szlif fasetkowy (K-3).
–
Posługuje się technikami polerowania kamieni jubilerskich (K-3).
–
Posługuje się technikami grawerowania i rzeźbienia kamieni jubilerskich (K-3).
–
Posługuje się technikami szlifowania i polerowania kamieni jubilerskich
w bębnach obrotowych (K-3).
–
Rozróżnia podstawowe rodzaje szlifów kamieni jubilerskich (K-3).
–
Projektuje szlify kamieni jubilerskich (K-3).
–
Posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu rysunku technicznego (K-1).
–
Posługuje się przyborami kreślarskimi i materiałami rysunkowymi (K-1).
–
Wykonuje szkice wyrobów złotniczych w rzutach aksonometrycznych
i prostokątnych (K-1).
–
Odczytuje i sporządza proste rysunki techniczne wyrobów złotniczych (K-1).
–
Odczytuje i sporządza projekty i szkice wyrobów złotniczych (K-1).
–
Sporządza i odczytuje dokumentację technologiczną (K-1).
–
Stosuje w projektowaniu podstawowe zasady kompozycji (K-1).
–
Gromadzi i selekcjonuje materiały na potrzeby projektowania (K-1).
–
Ustala dla celów projektowych rodzaj wykonywanego wyrobu oraz wymaga-
nia, jakie ma spełniać (K-1).
–
Określa zależność formy wyrobu od jego funkcji, użytego materiału, konstruk-
cji i technologii (K-1).
–
Projektuje wyroby w postaci rysunków (K-1).
–
Wykonuje projekt w trzech rzutach (K-1).
–
Dobiera barwy przy projektowaniu przedmiotów sztuki złotniczej (K-1).
–
Planuje pracę zespołu (K-5).
–
Koordynuje pracę zespołu (K-5).
–
Dokonuje oceny pracy podległych pracowników zgodnie z procedurami przy-
jętymi w jednostce (K-5).
–
Stosuje odpowiedni styl kierowania pracą zespołu (K-5).
30
–
Stosuje techniki skutecznego komunikowania się (K-5).
–
Stosuje różnorodne metody motywowania podległych pracowników (K-5).
–
Buduje tożsamość grupy (K-5).
–
Prowadzi dyskusje i negocjacje (K-5).
–
Tworzy klimat zaufania i bezpieczeństwa w grupie (K-5).
–
Stosuje techniki grupowego rozwiązywania problemów (K-5).
–
Przestrzega tajemnicy służbowej (K-5).
–
Opracowuje harmonogram pracy zespołu (K-5).
–
Określa zasady współpracy i powiązań pomiędzy stanowiskami pracy w zakła-
dzie (K-5).
–
Rozróżnia i posługuje się podstawowymi pojęciami i terminami z obszaru
funkcjonowania gospodarki, prawa pracy, prawa podatkowego i przepisów re-
gulujących podejmowanie i wykonywanie własnej działalności gospodarczej
(K-5).
–
Rozróżnia i wypełnia dokumenty związane z zatrudnieniem oraz podejmowa-
niem i wykonywaniem działalności gospodarczej (K-5).
–
Identyfikuje oraz analizuje informacje dotyczące wymagań i uprawnień pra-
cownika, pracodawcy, bezrobotnego i klienta (K-5).
–
Analizuje informacje związane z podnoszeniem kwalifikacji, poszukiwaniem
pracy i zatrudnianiem oraz podejmowaniem i wykonywaniem działalności go-
spodarczej (K-5).
–
Rozróżnia skutki wynikające z nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy
(K-5).
–
Przeprowadza rozmowy kwalifikacyjne oraz dokonuje wyboru kandydatów do
pracy (K-5).
–
Ustala warunki zatrudnienia oraz sporządza umowę o pracę z przyszłym pra-
cownikiem (K-5).
–
Organizuje proces doskonalenia zawodowego pracowników (K-5).
–
Sporządza kalkulacje kosztów wykonywania prac jubilersko-złotniczych (K-5).
–
Wystawia faktury sprzedaży usług (K-5).
–
Obsługuje kasę fiskalną (K-5).
–
Dokonuje oceny stanów magazynowych, ustala potrzeby i dokonuje niezbęd-
nych zakupów (K-5).
–
Dokonuje rozliczeń z ZUS-em, urzędem skarbowym (K-5).
–
Nalicza oraz wypłaca wynagrodzenie pracownikom (K-5).
–
Analizuje efektywność ekonomiczną prowadzonej działalności (K-5).
–
Podejmuje działania marketingowe dotyczące firmy, wytwarzanych wyrobów
oraz świadczonych usług (K-5).
–
Analizuje sytuację na rynku usług i wyrobów złotniczych i jubilerskich (K-5).
31
–
Opracowuje strategie związane z rozwojem firmy, sprzedażą wyrobów i usług
oraz wprowadzania nowych wyrobów lub wzorów (K-5).
–
Przygotowuje ofertę firmy i wyrobów (K-5).
–
Poszukuje nowych rynków zbytu wyrobów (K-5).
–
Modyfikuje organizację pracy i przepływu informacji w zespole na podstawie
przeprowadzonych analiz (K-5).
–
Opracowuje system kontroli efektów współpracy i przepływu informacji oraz
dokumentów wewnątrz firmy (K-5).
–
Opracowuje system kontroli efektów współpracy z klientami (K-5).
–
Kontroluje jakość i efektywność wykonywanej pracy na poszczególnych sta-
nowiskach (K-5).
–
Kontroluje przebieg realizacji usług w całym zakładzie (K-5).
–
Udziela stosownych wyjaśnień, rad, instruktażu pracownikom mającym pro-
blemy z wykonywaniem powierzonych zadań zawodowych (K-5).
–
Mierzy efektywność działań własnych zgodnie z przyjętymi planami (K-5).
–
Prowadzi dokumentację pedagogiczną wymaganą do kształcenia praktycznego
w zawodzie (K-1, K-2, K-5).
–
Dokonuje oceny wykonanych operacji technologicznych przez pracownika
wskazując na poprawność wykonanych operacji oraz na popełnione błędy
(K-1, K-2, K-5).
Wiadomości
–
Podstawowe rodzaje szlifów kamieni jubilerskich (K-1, K-3, K-4).
–
Występowanie i powstawanie kamieni szlachetnych w przyrodzie (K-1, K-3,
K-4).
–
Cechy minerałów mające szczególne znaczenie w obróbce warsztatowej: twar-
dość, łupliwość, własności optyczne (K-1, K-3, K-4).
–
Układ krystalograficzny kamieni jubilerskich (K-1, K-3, K-4).
–
Własności oraz zespoły cech zewnętrznych kamieni jubilerskich (K-1, K-3,
K-4).
–
Próba ogniowa (K-1, K-3, K-4).
–
Materiały i narzędzia do cięcia i szlifowania kamieni jubilerskich: ściernice,
papiery ścierne, proszki luźne, piły i tarcze diamentowe, elastyczne narzędzia
szlifierskie (K-3).
–
Materiały i narzędzia do polerowania: proszki polerskie, papiery ścierne, mi-
kroproszki diamentowe, elastyczne narzędzia polerskie (K-3).
–
Oznaczenia materiałów i narzędzi według Polskich Norm (K-3).
–
Urządzenia i materiały pomocnicze: tarcze do proszków luźnych, tarcze poler-
skie, kołki i uchwyty mechaniczne, urządzenia do zmiany kołków, kity i kleje,
prowadnice do cięcia kamieni jubilerskich (K-3).
32
–
Urządzenia do cięcia, szlifowania i polerowania kamieni jubilerskich: obra-
biarki uniwersalne, pilarki specjalne, szlifierki z tarczą poziomą, szlifierki taś-
mowe, szlifierki wibracyjne, szlifierki specjalistyczne, bębny szlifiersko-
-polerskie (K-3).
–
Zasady przygotowania surowca do obróbki, sortowanie wstępne, badanie przy-
datności surowca do obróbki (K-3).
–
Technika przecinania i wiercenia kamieni jubilerskich (K-3).
–
Technika szlifowania: szlif płaski, szlif kaboszonowy, szlify kuliste, szlify
fantazyjne, szlif fasetkowy (K-3).
–
Technika polerowania kamieni jubilerskich (K-3).
–
Technika grawerowania i rzeźbienia kamieni jubilerskich (K-3).
–
Technika szlifowania i polerowania kamieni jubilerskich w bębnach obroto-
wych (K-3).
–
Rodzaje szlifów kamieni jubilerskich (K-3).
–
Zasady projektowania szlifu (K-3).
–
Rola rysunku technicznego w pracy zawodowej (K-1).
–
Materiały i przybory do rysowania (K-1).
–
Normalizacja w rysunku technicznym, forma graficzna arkusza (K-1).
–
Zasady szkicowania przedmiotów, wykonywanie rysunków za pomocą przybo-
rów kreślarskich (K-1).
–
Rzuty prostokątne i aksonometryczne (K-1).
–
Przekroje wybranych przedmiotów (K-1).
–
Zasady wymiarowania i opisywania przedmiotów na rysunkach (K-1).
–
Zasady przerywania i urywania przedmiotów na rysunkach (K-1).
–
Zasady oznaczania połączeń lutowanych, zgrzewanych, klejonych, nitowych,
śrubowych (K-1).
–
Oznaczenia chropowatości powierzchni i powłok (K-1).
–
Rysunki wykonawcze (K-1).
–
Karta procesu technologicznego (K-1).
–
Podstawowe zasady kompozycji (centralna, symetryczna, otwarta, zamknięta,
kompozycja statyczna i dynamiczna, rytmiczna) (K-1).
–
Materiały i narzędzia do projektowania (K-1).
–
Zasady projektowania wyrobów złotniczych, zależność formy wyrobu od jego
funkcji, użytego materiału, konstrukcji i technologii (K-1).
–
Podstawowe zasady perspektywy zbieżnej (K-1).
–
Podstawowe wiadomości z kolorystyki (K-1).
–
Techniki twórczego myślenia (K-5).
–
Style kierowania pracą zespołu (K-5).
–
Podstawowe zasady zarządzania zasobami ludzkimi (K-5).
33
–
Techniki skutecznego komunikowania się (K-5).
–
Typy osobowości (K-5).
–
Podstawowe techniki negocjacji i dyskusji (K-5).
–
Techniki rozwiązywania problemów (K-5).
–
Teorie motywacji (K-5).
–
Metoda i rola oceny pracy pracowników (K-5).
–
Struktura organizacyjna jednostki (K-5).
–
Regulacje prawne dotyczące samodzielnego podejmowania działalności go-
spodarczej (K-5).
–
Regulacje prawne dotyczące zobowiązań podatkowych w związku z prowa-
dzoną działalnością gospodarczą (K-5).
–
Podstawowe zasady ochrony środowiska, w tym regulacje prawne związane
z działalnością w branży złotniczo-jubilerskiej (K-5).
–
Regulacje prawne związane z prawem pracy: podstawowe prawa i obowiązki
pracodawcy wobec zatrudnionych pracowników, prawa i obowiązki pracowni-
ków (K-5).
–
Zasady zawierania i rozwiązywania umów o pracę (K-5).
–
Szkolenie i doskonalenia zawodowe właściciela firmy i zatrudnionych pra-
cowników (K-5).
–
Dokumentacja pracownicza, m.in. regulamin pracy, regulamin wynagradzania,
listy płac, plany szkoleń, regulamin korzystania ze środków zakładowego fundu-
szu socjalnego, zasady korzystania z zakładowego funduszu szkoleniowego (K-5).
–
Podstawowe zasady marketingu (K-5).
–
Podstawowe zasady zarządzania firmą i zespołem pracowniczym (K-5).
–
Planowanie rozwoju firmy i rozwoju kwalifikacji personelu (K-5).
–
Zasady tworzenia oferty firmy i wyrobów (K-5).
–
Zasady tworzenia wizerunku i marki firmy (K-5).
–
Sposoby poszukiwania rynków zbytu (K-5).
–
Mierzenie jakości pracy (K-5).
–
Kryteria oceny jakości (K-5).
–
Sposoby oceny efektywności (K-5).
–
Analiza zysku, opracowanie wniosków (K-5).
–
Rozwiązywanie problemów (K-5).
–
Dokumentacja pedagogiczna (K-1, K-2, K-5).
–
Zasady oceniania efektów pracy pracownika (K-1, K-2, K-5).
Cechy psychofizyczne
–
Zdolności kierownicze (K-5).
–
Uzdolnienia organizacyjne (K-5).
34
–
Wyobraźnia i myślenie twórcze (K-1, K-5).
–
Wyobraźnia przestrzenna (K-1).
–
Odporność emocjonalna i zrównoważenie (K-4, K-5).
–
Odpowiedzialność za innych (K-5).
POZIOM 4
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 5
– Nie zidentyfikowano.