;PUOJLKVCJMFS

3PCPUOJDZQS[FNZTPXJJS[FNJFvMOJDZ

2

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.

KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH

Złotnik-jubiler (731306)

Autorzy

–

Jolanta Kosakowska

Zespół Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa

–

mgr Elżbieta Bnostowska
Firma Jubilerska E. Bnostowska, Ostrów Wielkopolski

–

mgr Wiesława Wawroska
Centrum Kształcenia i Wychowania Ochotnicze Hufce Pracy, Pleszew

Konsultant ds. metodologii

–

mgr inż. Mirosław Żurek
Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB, Radom

Recenzenci

–

Waldemar Wroński
Pracownia Złotnicza, Gdynia

–

inż. Ryszard Dąbrowa
Szafir S.C., Kraków

Ewaluatorzy zewnętrzni

–

Iwona Lis-Filipczak
Pracownia Złotnicza „Gold Fox”, Świętochłowice Komisja Rewizyjna Śląskiego Cechu Złotników Jubilerów
i Grawerów, Katowice

–

Wojciech Gawroński
Pracownia Jubilerska, Warszawa, Cech Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników m.st.
Warszawy

–

Janusz Kowalski
Artystyczna Pracownia Złotnicza „Elja”, Kraków, Okręgowa Komisja Złotniczo-Jubilerska, Kraków

Komisja zatwierdzająca

–

mgr Maciej Prószyński
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa

–

mgr Jarosław Kazenas
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa

–

Jerzy Adamek
Pracownia Złotniczo-Jubilerska, Warszawa, Cech Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów
i Brązowników m.st. Warszawy

–

Sławomir Werewka
Pracownia Złotnicza Sławomir Werewka, Legionowo

© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [232]

Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

SPIS TREŚCI

Wstęp

................................................................................................................ 4

1.

Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9

2.

Syntetyczny opis zawodu ............................................................................ 9

3. Stanowiska

pracy

...................................................................................... 11

4. Zadania

zawodowe .................................................................................... 11

5.

Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 12

6. Korelacja

między zadaniami zawodowymi

a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 12

7. Kwalifikacje

ponadzawodowe .................................................................. 13

8.

Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 14

4

Wstęp

Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-

mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.

Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-

fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:

„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy

przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–

prowadzenie badań i analiz rynku pracy,

–

ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,

–

koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.

W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji

zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.

Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-

dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl.

Opis standardu zawiera następujące elementy:

1.

Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).

2.

Syntetyczny opis zawodu.

3.

Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.

4.

Wykaz zadań zawodowych.

5.

Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.

6.

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–

pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,

–

grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.

W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-

gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji

5

osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.

Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.

Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych

KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2

kolejne zawody ....

!

Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją

!

Słownik pojęć

!

Podstawy prawne wykonywania zawodu

!

Syntetyczny opis zawodu

!

Stanowiska pracy

!

Zadania zawodowe

!

Składowe kwalifikacji zawodowych

!

Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 1

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 2

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 5

(itd. ...)

6

* * *

Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-

wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.

W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na

zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.

Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.

Rys. 2. Etapy analizy zawodu

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały

do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.

Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-

ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji

ZAWÓD

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)

ZADANIE ZAWODOWE

UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE

7

zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.

W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-

ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.

GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)


















Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)

BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)














Kwalifikacje ponadzawodowe

ZAWÓD










Kwalifikacje ogólnozawodowe

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)





Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

ZADANIE ZAWODOWE

Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych

Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom

prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

8

Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-

powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-

konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.

Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu

różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.

Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-

mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.

9

1. Podstawy prawne wykonywania zawodu

1

−

Ustawa prawo probiercze z dnia 3 kwietnia 1993 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 249
z poźn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
8 kwietnia 2004 r. w sprawie wyrobów z metali szlachetnych (Dz. U. z 2004 r.
Nr 76, poz. 715 z poźn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 19 października 2004 r. w sprawie
kryteriów kwalifikacji wyrobów dawnego pochodzenia, mających wartość hi-
storyczną lub artystyczną (Dz. U. z 2004 r. Nr 237, poz. 2377).

−

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 30 lipca 2001 r. sprawie wysokości
opłat za czynności organów i urzędów administracji probierczej oraz trybu ich
pobierania (Dz. U. z 2001 r. Nr 81, poz. 883 z poźn. zm.).

−

Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu
finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujaw-
nionych źródeł (Dz. U. z 2000 r. Nr 116, poz. 1216 z poźn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 września 2001 r. w sprawie okre-
ślenia wzoru rejestru transakcji, sposobu jego prowadzenia oraz trybu dostar-
czania danych z rejestru Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej
(Dz. U. z 2001 r. Nr 113, poz. 1210 z poźn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie
określenia obszaru działania i siedzib okręgowych i obwodowych urzędów pro-
bierczych (Dz. U. z 2003 r. Nr 177, poz. 1728).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
11 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania organów
i urzędów administracji probierczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 6, poz. 47).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
16 kwietnia 2004 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez
pracowników administracji probierczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 94, poz. 914).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie
minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie
użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002 r.
Nr 191, poz. 1596 z poźn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie za-
sadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. z 2005 r.
Nr 259, poz. 2170).

2. Syntetyczny opis zawodu

Złotnik-jubiler zajmuje się wytwarzaniem, naprawą, przeróbką i konserwacją

biżuterii oraz przedmiotów użytkowych i ozdobnych z metali szlachetnych oraz

innych metali i materiałów. Rozpoznaje stosowane w złotnictwie i jubilerstwie

1

Stan prawny na dzień 30 czerwca 2007 r.

10

metale i stopy metali szlachetnych, kamienie szlachetne, półszlachetne i syntetycz-
ne oraz sporządza stopy metali według norm określonych w przepisach, tj. o okre-
ślonych parametrach chemicznych i wymaganych próbach.

Złotnik-jubiler posługuje się narzędziami ręcznymi i urządzeniami, takimi jak:

imadła, kowadła, szczypce, nożyce, młotki i prasy, przecinaki, rylce, walcarki,
polerki elektryczne, wiertarki, pilniki, lupy jubilerskie czy przyrządy kontrolno-
-pomiarowe. Wykonuje prace związane z wycinaniem elementów z blach oraz
nadaniem właściwego kształtu wyrobom stosując ręczną lub mechaniczną obróbkę
w postaci trasowania, prostowania gięcia, piłowania, wiercenia, cyzelowania i inne
niezbędne do wykonania odpowiedniego zdobienia wyrobu.

Wykonując wyroby jubilerskie, dokonując ich naprawy lub konserwacji złot-

nik-jubiler posługuje się technikami łączenia elementów wyrobu, takimi jak: luto-
wanie, zgrzewanie, skręcanie, nitowanie, sklejanie itp. W celu nadania przedmio-
towi pożądanego kształtu i wyglądu wykonuje prace związane z wykończeniowe,
polegające na szlifowaniu, polerowaniu, szczotkowaniu, piaskowaniu, z zastoso-
waniem metod chemicznych i elektrochemicznych.

Do zadań złotnika-jubilera należy obróbka oraz oprawa kamieni naturalnych

i syntetycznych, polegająca na ich dopasowywaniu do określonego wyrobu oraz
tworzeniu dla nich odpowiedniej oprawy.

Wyroby jubilerskie złotnik-jubiler wykonuje według własnego pomysłu lub korzysta

z gotowych projektów dostarczonych przez klienta lub zgodnie z zamówieniem firmy.

W ramach prac związanych z naprawą biżuterii złotnik-jubiler dokonuje prze-

róbek gotowych wyrobów, polegających m.in. na powiększeniu lub zmniejszeniu
rozmiarów pierścionka czy obrączki. Złotnik-jubiler może zajmować się skupowa-
niem od klientów współczesnych i pochodzących z różnych epok wyrobów z meta-
li szlachetnych i kamieni jubilerskich oraz dokonuje ich wyceny, a także zajmuje
się sprzedażą wyrobów złotniczych i jubilerskich; doradza klientom, przyjmuje od
nich zamówienia na wykonanie biżuterii.

Osoba wykonująca zawód złotnika-jubilera powinna odznaczać się dokładnością

i cierpliwością, kreatywnością, uzdolnieniami artystycznymi, wyobraźnią przestrzenną,
zdolnościami podejmowania decyzji i twórczego myślenia, a z uwagi na kontakt
z klientami powinna odznaczać się opanowaniem i zrównoważeniem psychicznym. Ze
względu na konieczność wykonywania precyzyjnych czynności i elementów wymaga-
ne są uzdolnienia techniczne, dobry wzrok, zręczność manualna i czucie dotykowe.
Złotnik-jubiler prowadzący własny zakład powinien dodatkowo cechować się zdolno-
ściami do organizacji, planowania pracy i zarządzania kadrami.

W trakcie pracy złotnik-jubiler może być narażony na hałas i drgania urządzeń

stosowanych przy wytwarzaniu wyrobów, wdychanie powietrza zanieczyszczone-
go pyłami i gazami, a podczas stosowania substancji chemicznych mogą wystąpić
podrażnienia skóry rąk lub błony śluzowej nosa.

Zawód złotnika-jubilera może być wykonywany w ramach samodzielnie pro-

wadzonej działalności lub na podstawie umowy o pracę. Typowym miejscem wy-
konywania zawodu jest pracownia złotniczo-jubilerska lub sklep zajmujący się
sprzedażą biżuterii, gdzie może zajmować następujące typowe stanowiska pracy:
złotnik, jubiler, złotnik-jubiler czy mistrz złotnictwa.

11

3. Stanowiska pracy

Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Typowe stanowiska pracy

UWAGI

1

*

)

2

–

Złotnik-jubiler.

–

Złotnik.

–

Jubiler.

3

–

Mistrz złotnictwa.

4

*

)

5

*

)

*

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

4. Zadania zawodowe

Z-1.

Organizowanie i użytkowanie własnego stanowiska pracy do robót złotni-
czo-jubilerskich, zgodnie z zasadami organizacji pracy, przepisów bezpie-
czeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska
oraz zasad ergonomii.

Z-2.

Organizowanie i prowadzenie zakładu usługowego, produkcyjnego i działu
sprzedaży w placówkach handlowych.

Z-3.

Rozpoznawanie materiałów stosowanych w złotnictwie i jubilerstwie (me-
tale i stopy metali szlachetnych, kamienie szlachetne, półszlachetne i synte-
tyczne).

Z-4.

Sporządzanie stopów oraz lutów metali szlachetnych, o określonych para-
metrach chemicznych i wymaganych próbach, w urządzeniach i w piecach
do topienia metali szlachetnych.

Z-5.

Poddawanie metalu szlachetnego lub stopu wstępnej obróbce: odlewaniu,
kuciu, tłoczeniu, walcowaniu, ciąganiu, wycinaniu w celu uzyskania wstęp-
nego kształtu wyrobu.

Z-6.

Nadawanie właściwego kształtu poszczególnym elementom wyrobu przez
obróbkę ręczną lub mechaniczną: trasowanie, wycinanie, prostowanie, gię-
cie, cięcie i przecinanie, piłowanie, wiercenie, klepanie, cyzelowanie.

Z-7.

Łączenie poszczególnych elementów wyrobu przez: lutowanie, zgrzewanie,
skręcanie, nitowanie, sklejanie itp.

Z-8.

Obróbka i wstawianie kamieni szlachetnych oraz dopasowywanie kamieni
do określonego wyrobu, zakuwanie kamieni.

Z-9.

Obróbka wykańczająca gotowego wyrobu przez: szlifowanie, polerowanie,
szczotkowanie, piaskowanie z zastosowaniem metod chemicznych i elek-
trochemicznych.

Z-10.

Wykonywanie zdobień wyrobów różnymi technikami.

Z-11.

Naprawianie biżuterii, powiększanie lub zmniejszanie obrączek i pierścionków.

Z-12.

Projektowanie nowych wzorów.

12

Z-13.

Poddawanie ocenie i wycenie współczesnych wyrobów jubilerskich oraz
wyrobów z różnych epok.

Z-14.

Współpraca z innymi pracownikami podczas realizacji zadań zawodowych

Z-15.

Kierowanie zespołem pracowniczym.

Z-16.

Kontrola jakości wykonywanej przez siebie pracy – ocena finalnego wyrobu.

Z-17.

Kontrola jakości wykonywanej pracy przez podległych pracowników.

5. Składowe kwalifikacji zawodowych

K-1.

Wytwarzanie biżuterii oraz przedmiotów użytkowych i ozdobnych z metali
szlachetnych i innych metali oraz

materiałów.

K-2.

Naprawa, przeróbka i konserwacja biżuterii.

K-3.

Obróbka oraz oprawa kamieni naturalnych i syntetycznych.

K-4.

Skup od klientów wyrobów z metali szlachetnych i kamieni jubilerskich
oraz ich wycena.

K-5.

Prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej – zakładu złotniczo-
-jubilerskiego.

6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi

kwalifikacji zawodowych

Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych

Składowe kwalifikacji zawodowych

Zadania

zawodowe

K-1 K-2 K-3 K-4 K-5

Z-1

X X X X X

Z-2

X

Z-3

X X X X

Z-4

X X

Z-5

X X

Z-6

X X

Z-7

X X X

Z-8

X

Z-9

X X X

Z-10

X X X

Z-11

X

Z-12

X X

Z-13

X

Z-14

X X X X X

Z-15

X

Z-16

X X X X X

Z-17

X

13

7. Kwalifikacje ponadzawodowe

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.

Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

UMIEJĘTNOŚCI

1

*

)

2

−

Organizuje własne stanowisko pracy.

−

Zachowuje ład i porządek na stanowisku pracy.

−

Stosuje zasady, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciw-
pożarowej i ochrony środowiska na swoim stanowisku pracy.

−

Wykonuje zadania zawodowe zgodnie z zasadami ergonomii.

−

Bezpośrednio komunikuje się z przełożonymi i współpracownikami.

−

Posługuje się dokumentacją techniczną związaną z wykonywanym zadaniem
zawodowym, instrukcjami obsługi, poradnikami, normami itp.

−

Udziela pierwszej pomocy przedmedycznej.

−

Doskonali swoje umiejętności zawodowe.

−

Przestrzega zasad współżycia społecznego.

−

Przestrzega zasad etyki zawodowej.

−

Dokonuje samooceny własnej pracy.

3

−

Dzieli się doświadczeniem zawodowym z innymi członkami zespołu pracowni-
czego.

−

Motywuje siebie i pracowników zespołu do efektywnej, odpowiedzialnej
i bezpiecznej pracy.

−

Rozwiązuje problemy na nadzorowanych stanowiskach pracy.

−

Tworzy atmosferę współpracy, zaufania i akceptacji.

4

*

)

5

*

)

WIADOMOŚCI

1

*

)

2

−

Zasady organizacji stanowiska pracy.

−

Elementarne podstawy komunikacji społecznej.

−

Przepisy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska naturalnego na zajmowanym stanowisku.

−

Podstawy ergonomii.

−

Typowe dokumentacje techniczne i instrukcje.

−

Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.

−

Sposoby korzystania z informacji – samokształcenie.

−

Zasady współżycia społecznego.

−

Zasady etyki zawodowej.

−

Sposoby samooceny pracy własnej.

3

−

Praca w zespole pracowniczym.

−

Techniki komunikowania się.

−

Zasady rozwiązywania problemów.

−

Zasady tworzenia atmosfery współpracy, zaufania i akceptacji.

14

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

4

*

)

5

*

)

CECHY PSYCHOFIZYCZNE

1

*

)

2

−

Zdolność nawiązywania kontaktów.

−

Zdolność współpracy w zespole.

−

Gotowość do ustawicznego uczenia się.

−

Potrzeba samodoskonalenia.

−

Samokontrola.

−

Szacunek dla godności człowieka.

−

Uczciwość.

3

*

)

4

*

)

5

*

)

*

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,

podstawowych i specjalistycznych dla zawodu

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.

POZIOM 1

– Nie zidentyfikowano.

POZIOM 2

Kwalifikacje ogólnozawodowe

Umiejętności

–

Stosuje nazewnictwo i określenia dotyczące wyrobów biżuterii złotej i z ka-
mieni jubilerskich.

–

Rozróżnia materiały stosowane w złotnictwie na podstawie ich właściwości
fizycznych (barwy, połysku, temperatury topnienia, temperatury krzepnięcia,
gęstości).

–

Wykorzystuje własności mechaniczne materiałów do ich identyfikacji (wy-
trzymałość, sprężystość, plastyczność, twardość, wytrzymałość zmęczeniowa).

15

–

Identyfikuje materiały złotnicze dzięki ich właściwościom technologicznym
(lejność, skurcz odlewniczy, kowalność, spawalność, spiekalność, skrawal-
ność).

–

Rozpoznaje materiały stosowane w złotnictwie poprzez właściwości chemicz-
ne (utlenianie, rozpuszczalność).

–

Rozpoznaje próby metali szlachetnych i tzw. imienników wytwórców.

–

Posługuje się przepisami związanymi z prawem probierczym.

–

Rozpoznaje odmiany syntetycznych i naturalnych kamieni jubilerskich.

–

Rozpoznaje stopy metali szlachetnych poprzez badania metodami przybliżo-
nymi (metoda kroplowa, badanie na kamieniu probierczym).

–

Dobiera przyrządy pomiarowe do oznaczania masy i próby wyrobów jubiler-
skich i złotniczych.

Wiadomości

–

Metale szlachetne, stopy, metale nieżelazne.

–

Właściwości chemiczne, mechaniczne i technologiczne metali szlachetnych
i ich stopów oraz metali nieżelaznych.

–

Struktura metali i stopów. Wpływ obróbki mechanicznej i cieplnej na strukturę
metali i stopów.

–

Regulacje prawne dotyczące probiernictwa.

–

Kamienie jubilerskie, podział kamieni na grupy, kryteria podziału. Alfabetycz-
ny wykaz ważniejszych kamieni jubilerskich.

–

Właściwości kamieni syntetycznych.

–

Badanie stopów na kamieniu probierczym oraz metodą kroplową.

Cechy psychofizyczne

–

Ostrość wzroku.

–

Rozróżnianie barw.

–

Spostrzegawczość.

–

Koncentracja uwagi.

–

Odpowiedzialność.

–

Zamiłowanie do ładu i porządku.

–

Samodzielność.

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

Umiejętności

–

Dobiera technologię topienia metali szlachetnych z uwzględnieniem wiedzy nt.
zjawisk fizycznych i chemicznych zachodzących podczas topienia metali szla-
chetnych (K-1, K-2).

16

–

Ocenia stan techniczny narzędzi i urządzeń do topienia i odlewania (K-1, K-2).

–

Topi małe ilości metali szlachetnych (kilkadziesiąt gramów) na węglu drzew-
nym w tyglach szamotowych lub grafitowych (K-1, K-2).

–

Wykonuje topienie metali szlachetnych palnikiem gazowe na propan-butan lub
propan-butan i tlen do topienia (K-1, K-2).

–

Obsługuje piece elektryczne: oporowe i indukcyjne w tym i piece próżniowe
(K-1, K-2).

–

Obsługuje piece tyglowe i gazowe (K-1, K-2).

–

Przygotowuje formy do odlewania: na drut, na blachę, na sztabę, o dowolnych
kształtach, tak zwane profilowane lub specjalne (K-1, K-2).

–

Dobiera odpowiednie topniki w celu redukcji tlenków i oczyszczanie stopu
w procesie topienia (K-1, K-2).

–

Oblicza i odmierza proporcje składników stopów i lutów (K-1, K-2).

–

Sporządza stopy z czystych metali, stopy pośrednie, stopy złota, srebra, platy-
ny (K-1, K-2).

–

Dokonuje mierzenia temperatury topionych metali (K-1, K-2).

–

Sporządza luty dla wszystkich metali szlachetnych z uwzględnieniem podsta-
wowych wymogów dotyczących: temperatury, rozpuszczalności, barwy, płyn-
ności, wartości próby (K-1, K-2).

–

Ocenia jakość wykonania stopu i/lub lutów (K-1, K-2).

–

Identyfikuje i analizuje wady stopów powstające w czasie topienia lub odlewa-
nia (K-1, K-2).

–

Zbiera i dokonuje selekcji odpadów metali szlachetnych (K-1, K-2).

–

Topi złom metali szlachetnych (K-1, K-2).

–

Odlewa stopiony złom metali do wlewaków (K-1, K-2).

–

Przeprowadza bieżącą konserwację narzędzi i urządzeń do topienia i odlewania
(K-1, K-2).

–

Dobiera rodzaj obróbki mechanicznej, której poddany będzie metal szlachetny
lub stop (K-1).

–

Dobiera podstawowe narzędzia wymagane do wykonania wstępnej obróbki
mechanicznej, której poddano metal szlachetny lub stop (K-1).

–

Obsługuje maszyny i urządzenia stosowane do wstępnej obróbki mechanicznej,
której poddano metal szlachetny lub stop (K-1).

–

Dokonuje bieżącej konserwacji maszyn i urządzeń stosowanych do wstępnej
obróbki mechanicznej, której poddano metal szlachetny lub stop (K-1).

–

Wykonuje płukanie po wytrawieniu materiału w bieżącej wodzie i dokładnie
suszy (K-1).

–

Dobiera i posługuje się narzędziami do kucia ręcznego (kowadło, kształtowni-
ca „anka”, komplet punc, modelatory-punce, szczypce lutownicze, młotki,

17

płytki drewniane, płytki ołowiane, kształtowniki drewniane, płytki stalowe i in-
ne) (K-1).

–

Wykonuje kucie: swobodne, matrycowe (K-1).

–

Wykonuje rozciąganie blachy (rozklepywanie) (K-1).

–

Wykonuje zginanie blachy (K-1).

–

Wykonuje gładzenie i fakturowanie powierzchni blach (K-1).

–

Wykonuje zmianę przekroju półwyrobu stosując technikę kucia z użyciem
kowadła i młotka (K-1).

–

Natrasowuje zaprojektowany wzór lub kształt i obrysowuje kontur rysikiem
(K-1).

–

Wydobywa szczegóły za pomocą modelatorów (K-1).

–

Wyprowadza płaszczyzny od tła (K-1).

–

Modeluje powierzchnię od strony negatywu i pozytywu w zależności od tego,
czy się chce uzyskać wklęsłość czy wypukłość (K-1).

–

Modeluje na podstawie z masy smołowej na płycie ołowianej lub na kowadle
(K-1).

–

Wyżarza i odtłuszcza wykonany przedmiot (K-1).

–

Dobiera w zależności od przeznaczenia i posługuje się nożycami ręcznymi
prostymi i zakrzywionymi, o różnych wielkościach i kształtach (K-1).

–

Dobiera technologie kucia lub tłoczenia w zależności od właściwości mecha-
nicznych, składu chemicznego, struktury wewnętrznej (wielkość ziaren), struk-
tury i stanu powierzchni, tekstura i dokładność wymiarowa materiałów (K-1).

–

Wykonuje tłoczenie blachy na zimno lub gorąco na prasach ręcznych (prasa
balansowa – śrubowa), prasa zębatkowa lub mechanicznych (prasa cierna, pra-
sa mimośrodowa, prasa hydrauliczna) (K-1).

–

Sporządza formy i modele do wytłaczania wyrobu (K-1).

–

Dobiera w procesie walcowania odpowiedni kształt i rozmiary (przekrój wejś-
ciowy) wlewka zależnie od profilu, jaki chcemy otrzymać na wyjściu (K-1).

–

Dobiera urządzenie do walcowania (K-1).

–

Określa dopuszczalny zgniot walcowanego materiału (K-1).

–

Walcuje blachy i profile na walcarkach o napędzie ręcznym i/lub elektrycznym
(K-1).

–

Dobiera odpowiednią temperaturę wyżarzania walcowanego materiału (K-1).

–

Przeprowadza wyżarzanie metalu palnikiem i/lub w piecach (K-1).

–

Dobiera skład, przygotowuje odpowiedni roztwór i przeprowadza wytrawiania
w naczyniu kamionkowym (K-1).

–

Dobiera odpowiedni przekrój otworu w ciągadle do ciągnienia półfabrykatu
(K-1).

–

Wykonuje ciągnienie ręczne drutu, profili (K-1).

18

–

Obsługuje urządzenia do ciągnienia (ciągarki o ruchu prostoliniowym (łańcu-
chowe, listwowe i śrubowe), ciągarki nawijające (bębnowe)) (K-1).

–

Przeprowadza ciągnienie wstępne, pośrednie i ostateczne na żądany wymiar
(K-1).

–

Stosuje proces wyżarzania rekrystalizującego po obróbce materiału (K-1).

–

Stosuje (w zależności od potrzeb) wytrawianie wyrobu ciągnionego (K-1).

–

Dobiera narzędzia i urządzenia stosowane do obróbki ręcznej (K-1, K-2).

–

Rozróżnia i posługuje się podstawowymi narzędziami mierniczymi: warszta-
towy przymiar kreskowy, liniał krawędziowy, kątowniki stałe i kątomierze
uniwersalne, suwmiarka uniwersalna, mikrometr (K-1, K-2).

–

Rozróżnia i posługuje się podstawowymi narzędziami do trasowania: punktak,
rysik, cyrkiel traserski, młotek traserski (K-1, K-2).

–

Wykonuje podstawowe operacje traserskie (K-1, K-2).

–

Obsługuje urządzenia mocujące, stosowane przy obróbce przedmiotów (K-1,
K-2).

–

Wykonuje podstawowe operacje z użyciem młotków: prostowanie blach
i prętów, gięcie płaskowników, prętów i blach pod kątem prostym, gięcie blach
o wielu załamaniach i okrągłych szarnirów krótkich, wyginanie i jednocześnie
łączenie kawałków blachy (K-1, K-2).

–

Wykonuje cięcie i przecinanie z wykorzystaniem: nożyc gilotynowych, nożyc
rolkowych, nożyc ręcznych o różnych kształtach, obcinaków bocznych
i czołowych (K-1, K-2).

–

Dobiera kształt i wielkość pilnika z uwzględnieniem wielkości, kształtu
i twardości obrabianej powierzchni, dokładności obróbki, ilości materiału do
zebrania (K-1, K-2).

–

Wykonuje obróbkę powierzchni poprzez piłowanie (K-1, K-2).

–

Dobiera rodzaj i średnicę wiertła oraz obsługuje wiertarki ręczne i elektryczne
(K-1, K-2).

–

Wykonuje wiercenie, rozwiercanie i frezowanie otworu (K-1, K-2).

–

Przygotowuje zgodnie z dokumentacją powierzchnię blach pod fakturowanie
płaskie poprzez trasowanie, wycinanie (K-1, K-2).

–

Wykonuje fakturowanie płaskie (K-1, K-2).

–

Wykonuje formowanie blach w „ankach” (K-1, K-2).

–

Wykonuje fakturowanie powierzchni blach młotkami kotlarskimi i modelato-
rami (K-1, K-2).

–

Rozróżnia i dobiera do swobodnego klepania blach narzędzia oporowe: kowa-
dełka i płyty, rożki blacharskie, proste i wygięte imaki, kowadła (K-1, K-2).

–

Rozróżnia i dobiera do swobodnego klepania blach narzędzia uderzające:
młotki o różnych kształtach części uderzeniowej wykonane z materiałów róż-
nej twardości (K-1, K-2).

–

Wykonuje swobodne klepanie blach (K-1, K-2).

19

–

Rozróżnia i dobiera w zależności od zastosowania punce cyzelerskie (K-1,
K-2).

–

Gładzi i wykańcza przedmioty metalowe techniką cyzelowania kształtującego
(K-1, K-2).

–

Dobiera i posługuje się przyrządami niezbędnymi do montażu przy pomocy
lutowania (palnik gazowy lub wodorotlenowy wyposażony w odpowiednią dy-
szę, węgiel drzewny lub płytka szamotowa, toczek jubilerski, zestaw rygli węg-
lowych, uchwyt do umocowania pęsety, samozaciskowe pęsety do lutowania,
pęsety do lutu) (K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera luty o odpowiedniej temperaturze topnienia, składzie i barwie oraz
odporności na działania chemikaliów (K-1, K-2, K-3).

–

Sporządza luty ze złota roboczego (K-1, K-2, K-3).

–

Dopasowuje do siebie powierzchnie, które będą lutowane – w razie konieczno-
ści opiłowuje je lub doszlifowuje (K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera topniki i lutówki do lutowania twardego (K-1, K-2, K-3).

–

Zabezpiecza powierzchnie lutowane lutówką (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje operacje montażu poprzez lutowanie twarde, średnie, miękkie (K-1,
K-2, K-3).

–

Wykonuje łączenia elementów ze stopów złota, srebra i platyny z wykorzysta-
niem past lutowniczych (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje ręczne lutowanie elementów przy zastosowaniu lutowania gazowe-
go (K-1, K-2, K-3).

–

Montuje kilka elementów wyrobów z wykorzystaniem lutów o różnej tempera-
turze topnienia (K-1, K-2, K-3).

–

Poddaje schłodzeniu lub wytrawieniu wyrób po lutowaniu (K-1, K-2, K-3).

–

Poddaje obróbce wykańczającej miejsce lutowania poprzez: opiłowanie pilni-
kiem, zeszlifowanie papierem ściernym i polerowanie (K-1, K-2, K-3).

–

Ocenia wpływ grubości i oporności zgrzewanych elementów na proces zgrze-
wania (K-1, K-2, K-3).

–

Obsługuje zgrzewarki punktowe i wykonuje operacje montażu poprzez oporo-
we zgrzewanie punktowe (K-1, K-2, K-3).

–

Poddaje obróbce wykańczającej miejsca zgrzania: opiłowuje, szlifuje papierem
i poleruje (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje ręczne gwintowanie zgrubne i wykańczające otworów (K-1, K-2).

–

Wykonuje gwintowanie ręczne prętów i wałków (K-1, K-2).

–

Wykonuje nitowanie (K-1, K-2).

–

Poddaje obróbce wykańczającej połączenie nitowe: łby nitów szlifuje papierem
ściernym i poleruje, miejsce zaklepania zrównuje pilnikiem z płaszczyzną, szli-
fuje i poleruje (K-1, K-2).

–

Dobiera narzędzia i urządzenia stosowane do obróbki wykańczającej (K-1,
K-2, K-3).

20

–

Dobiera ziarnistość papieru ściernego oraz rodzaj pasty szlifierskiej (K-1, K-2,
K-3).

–

Wykonuje wstępne, pośrednie i wykańczające szlifowanie ręczne (K-1, K-2,
K-3).

–

Wykonuje szlifowanie mechaniczne w pracowni złotniczej, używając: szlifier-
ki z wałkiem giętkim, szlifierki stołowej (K-1, K-2, K-3).

–

Rozróżnia i dobiera tarcze szlifierskie w zależności od ich przeznaczenia (K-1,
K-2, K-3).

–

Stosuje wibracyjne i obrotowe bębny polerskie do szlifowania wyrobów lub
półfabrykatów (K-1, K-2, K-3).

–

Rozróżnia i dobiera materiały wsadowe do szlifowania na mokro i sucho
w bębnach szlifierskich (K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera do polerowania odpowiednie gładzidła, irchy, filc, flanelę, sznurki
i taśmy (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje polerowanie ręczne na płycie metalowej i specjalnymi kostkami
polerowniczymi (K-1, K-2, K-3).

–

Rozróżnia i dobiera do polerowania różnego rodzaju szczotki, filce oraz pasty
polerskie (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje polerowanie stosując polerki mechaniczne jedno- lub dwustanowi-
skowe (K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera wsad do polerowania w bębnach (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje polerowanie w bębnach obrotowych (K-1, K-2, K-3).

–

Stosuje polerki magnetyczne do polerowania (K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera szczotkę zależnie od materiału, który będziemy szczotkować i efektu,
jaki chce się uzyskać (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje szczotkowanie ręcznie lub z użyciem szlifierek z wałkiem giętkim
(K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera ciśnienie i ziarnistość piasku z uwzględnieniem wielkości obrabianego
przedmiotu oraz wyglądu faktury, jaki chce się uzyskać (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje piaskowanie piaskarkami (K-1, K-2, K-3).

–

Przeprowadza skrobanie ręczne lub mechaniczne się za pomocą skrobaków
ręcznych, pneumatycznych lub elektrycznych (K-1, K-2, K-3).

–

Stosuje zasady bhp i ochrony środowiska podczas chemicznej i elektroche-
micznej obróbki metali (K-1, K-2, K-3).

–

Organizuje stanowisko robocze do chemicznej i elektrochemicznej obróbki
metali zgodnie z wymaganiami technologicznymi, zasadami ergonomii, prze-
pisami bhp oraz ochrony środowiska (K-1, K-2, K-3).

–

Posługuje się narzędziami i urządzeniami stosowane do chemicznej i elektro-
chemicznej obróbki metali (K-1, K-2, K-3).

–

Określa zasady użytkowania narzędzi i urządzeń stosowanych do chemicznej
i elektrochemicznej obróbki metali (K-1, K-2, K-3).

21

–

Odzyskuje metale szlachetne z kąpieli trawiących i elektrolitów (K-1, K-2,
K-3).

–

Usuwa z powierzchni metali tlenki powstające w procesie obróbki poprzez
trawienie (K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera skład kąpieli do trawienia zależnie od rodzaju stopu metalu i jego
próby (K-1, K-2, K-3).

–

Przygotowuje proporcje roztworów chemicznych do barwienia metali (K-1,
K-2, K-3).

–

Wykonuje barwienie metali na stanowisku do chemicznej obróbki metali (K-1,
K-2, K-3).

–

Ustala recepturę oraz przygotowuje skład elektrolitów do kąpieli do czyszcze-
nia i polerowania galwanicznego (K-1, K-2, K-3).

–

Usuwa z wyrobów warstwy metalu wraz z zanieczyszczeniami poprzez czysz-
czenie galwaniczne (K-1, K-2, K-3).

–

Wykonuje polerowanie galwaniczne (K-1, K-2, K-3).

–

Dobiera odpowiednią technologię zdobienia wyrobów złotniczych (K-1, K-2).

–

Wykonuje prace z zakresu wytwarzania i zdobienia wyrobów techniką filigra-
nu (K-1, K-2).

–

Wykonuje obróbkę wykańczającą filigranu (K-1, K-2).

–

Przygotowuje wyroby do wykonywania zdobień techniką emalii lub niello
(K-1, K-2).

–

Nakłada emalię lub niello na powierzchnię zdobionych wyrobów oraz wypala
emalie lub niello (K-1, K-2).

–

Usuwa nadmiary emalii lub niello i wykonuje obróbkę wykańczającą powłok
(K-1, K-2).

–

Identyfikuje i koryguje wady powstałych powłok w wyniku nałożenia emalii lub
niello (K-1, K-2).

–

Wykonuje prace z zakresu wytwarzania i zdobienia wyrobów techniką inkru-
stacji (K-1, K-2).

–

Dokonuje wyboru technik grawerowania (K-1, K-2).

–

Przeprowadza grawerowanie chemiczne (K-1, K-2).

–

Stosuje techniki nakładania wgłębnego, powierzchniowego i damaskinażu
(K-1, K-2).

–

Wykonuje prace z zakresu wytwarzania i zdobienia wyrobów metodami gal-
wanicznych (K-1, K-2).

–

Analizuje wypowiedź klienta w celu zidentyfikowania usterki (K-2).

–

Wykonuje demontaż wyrobu w celu zidentyfikowania usterki (K-2).

–

Ustala stopień uszkodzenia wyrobu oraz ustala możliwości dokonania naprawy
z uwzględnieniem wstępnych kosztów naprawy (K-2).

–

Dobiera metody naprawy rozpoznanej usterki (K-2).

22

–

Dobiera materiały niezbędne do wykonywania napraw złotniczo-jubilerskich
(druty, płaskowniki i blacha o różnych parametrach, szyny o różnym profilu,
kamienie jubilerskie w szerokim zakresie, półfabrykaty (zapięcia do łańcusz-
ków i bransolet, zatrzaski do kolczyków i klipsów)) (K-2).

–

Dobiera środki pomocnicze, niezbędne przy wykonywaniu napraw (luty różnej
twardości i barwy, lutówki, środki do wytrawiania i barwienia metali, pasty po-
lerskie, płyny do czyszczenia w czyszczarkach) (K-2).

–

Lutuje pęknięte obrączki i pierścionki (K-2).

–

Prostuje szyny obrączek i pierścionków (K-2).

–

Lutuje łańcuszki i bransolety (K-2).

–

Lutuje poszczególne elementy pierścionków i bransolet uszkodzonych podczas
użytkowania (K-2).

–

Dorabia nowe oprawy do kamieni (K-2).

–

Odnawia biżuterię (K-2).

–

Wymienia lub szlifuje wytarte kamienie (K-2).

–

Prostuje uszkodzone wyroby korpusowe (K-2).

–

Dorabia uszkodzone lub brakujące elementy biżuterii (K-2).

–

Sporządza oraz dobiera stopy i luty do napraw (K-2).

–

Wykuwa kamienie jubilerskie (K-2).

–

Zmniejsza obrączki na zmniejszarce lub przez wycięcie (K-2).

–

Powiększa obrączki na powiększarce rolkowej lub powiększarce o trzpieniu
dzielonym lub przez wstawkę (K-2).

–

Powiększa pierścionki na powiększarce rolkowej lub przez wstawkę (K-2).

–

Zmniejsza pierścionki poprzez wycięcie fragmentu szyny (K-2).

–

Zabezpiecza kamienie przed wysoką temperaturą podczas zmniejszania pier-
ścionków (K-2).

Wiadomości

–

Opisy, instrukcje, rysunki, szkice, wykresy, dokumentacja techniczna i techno-
logiczna niezbędne do przygotowania stopów i lutów (K-1, K-2).

–

Stanowisko do topienia i odlewania metali (materiały, narzędzia, urządzenia)
(K-1, K-2).

–

Narzędzia i sprzęt kontrolno-pomiarowy (K-1, K-2).

–

Palniki gazowe, piece elektryczne: oporowe i indukcyjne oraz piece próżnio-
we, piece tyglowe, piece gazowe (K-1, K-2).

–

Metody i techniki topienia metali, zasady dobierania składników stopów
i lutów. Zasady dobierania topników. Rola topników w procesie topnienia
(K-1, K-2).

–

Metody i techniki sporządzania stopów z czystych metali, stopów pośrednich
oraz sporządzania lutów (K-1, K-2).

23

–

Klasyfikacja metod odlewania (K-1, K-2).

–

Wady stopów, przyczyny powstawania wad (K-1, K-2).

–

Zasady zbierania, selekcjonowania i sposoby przetwarzania odpadów metali
szlachetnych (K-1, K-2).

–

Sposoby konserwacji narzędzi i urządzeń do topienia i odlewania (K-1, K-2).

–

Materiały wsadowe do kucia (K-1).

–

Narzędzia i urządzenia do kucia ręcznego (K-1).

–

Materiały do tłoczenia blach (K-1).

–

Proces technologiczny kucia (K-1).

–

Proces technologiczny tłoczenia (K-1).

–

Prasy do tłoczenia (K-1).

–

Materiały do walcowania blach i profili (K-1).

–

Narzędzia, sprzęt i urządzenia do walcowania (K-1).

–

Półfabrykaty przeznaczone do ciągnienia (K-1).

–

Ciągadła i ciągarki (K-1).

–

Urządzenia do wyżarzania (K-1).

–

Urządzenia do wytrawiania (K-1).

–

Technologie ciągnienia drutu (K-1).

–

Podstawowe operacje obróbki ręcznej (narzędzia, przyrządy i urządzenia po-
mocnicze, zasady użytkowania, technika wykonania operacji) (K-1, K-2).

–

Metody wykonywania pomiarów (K-1, K-2).

–

Technika trasowania (K-1, K-2).

–

Sposoby cięcia i przecinania metali (K-1, K-2).

–

Technika prostowania (K-1, K-2).

–

Techniki gięcia i zwijania metali (K-1, K-2).

–

Techniki piłowania (K-1, K-2).

–

Sposoby wiercenia i rozwiercania (K-1, K-2).

–

Metody formowania płaskiego, fakturowania (K-1, K-2).

–

Zasady zdobienia wyrobów modelatorami (K-1, K-2).

–

Metoda swobodnego klepania blach (K-1, K-2).

–

Technika cyzelowania kształtującego (K-1, K-2).

–

Montaż ręczny i półautomatyczny (K-1, K-2).

–

Metoda lutowania twardego. Fizykochemiczne podstawy lutowania (K-1, K-2,
K-3).

–

Rodzaje lutów. Dobór lutów. Pasty do lutowania (K-1, K-2, K-3).

–

Topniki i ich rola w procesie lutowania (K-1, K-2, K-3).

–

Technika lutowania gazowego (K-1, K-2, K-3).

–

Proces zgrzewania oporowego (K-1, K-2, K-3).

24

–

Proces zgrzewania, technika zgrzewania (K-1, K-2, K-3).

–

Procesy gwintowania, technika gwintowania (K-1, K-2).

–

Proces nitowania, technika nitowania (K-1, K-2).

–

Wady występujące przy montażu wyrobów, sposoby zapobiegania i usuwania
wad (K-1, K-2).

–

Sposoby obróbki wyrobów po montażu (K-1, K-2).

–

Materiały i narzędzia szlifierskie (K-1, K-2, K-3).

–

Materiały i narzędzia polerskie (K-1, K-2, K-3).

–

Metody i techniki szlifowania ręcznego i mechanicznego (K-1, K-2, K-3).

–

Metody i techniki polerowania ręcznego i mechanicznego (K-1, K-2, K-3).

–

Technika szlifowania i polerowania w bębnach obrotowych (K-1, K-2, K-3).

–

Technika szczotkowania ręcznego i mechanicznego (K-1, K-2, K-3).

–

Technika piaskowania (K-1, K-2, K-3).

–

Technika skrobania ręcznego (K-1, K-2, K-3).

–

Wady występujące w obróbce wykańczającej. Sposoby zapobiegania i usuwa-
nia wad (K-1, K-2, K-3).

–

Technika trawienia metali, receptury kąpieli, metody sporządzania kąpieli
(K-1, K-2, K-3).

–

Technika barwienia metali, receptury kąpieli, metody sporządzania kąpieli
(K-1, K-2, K-3).

–

Sposoby czyszczenia galwanicznego wyrobów, receptury elektrolitów, metody
sporządzania elektrolitów, przebieg procesu, technika czyszczenia galwanicz-
nego (K-1, K-2, K-3).

–

Metoda polerowania galwanicznego, receptury elektrolitów, sporządzanie elek-
trolitów, przebieg procesu, technika polerowania galwanicznego (K-1, K-2,
K-3).

–

Sposoby odzyskiwania metali szlachetnych z kąpieli trawiących i elektrolitów
(K-1, K-2, K-3).

–

Technologie zdobienia wyrobów złotniczych (K-1, K-2).

–

Technika wykonania filigranu, odmiany filigranu (K-1, K-2).

–

Zasady i uwarunkowania obowiązujące przy projektowaniu i wykonywaniu
filigranu (K-1, K-2).

–

Metody formowania elementów filigranu (K-1, K-2).

–

Technika składania filigranu (K-1, K-2).

–

Technika lutowania filigranu (K-1, K-2).

–

Obróbka wykańczająca filigranu (K-1, K-2).

–

Rodzaje technik emalierskich (K-1, K-2).

–

Sposoby przygotowania wyrobu do emaliowania, nakładania emalii, wypalania
emalii (K-1, K-2).

25

–

Obróbka wykańczająca powłok. Usuwanie wadliwych powłok. Przyczyny
powstawania wad (K-1, K-2).

–

Emalie na bazie żywic epoksydowych (K-1, K-2).

–

Receptury i sposoby przygotowania niello (K-1, K-2).

–

Technologia przygotowania wyrobu, nakładanie i wypalanie niello (K-1, K-2).

–

Technologia usuwania nadmiaru niello, obróbka wykańczająca powłok. Wady
powłok oraz przyczyny ich powstawania (K-1, K-2).

–

Inkrustacja, odmiany inkrustacji (K-1, K-2).

–

Technika grawerowania rylcem (K-1, K-2).

–

Technika grawerowania dłutem (K-1, K-2).

–

Metody grawerowania chemicznego. Receptury kąpieli, sporządzanie kąpieli
do trawienia, środki izolujące, technika trawienia (K-1, K-2).

–

Technika nakładania wgłębnego (K-1, K-2).

–

Technika nakładania powierzchniowego (K-1, K-2).

–

Technika damaskinażu (K-1, K-2).

–

Sposób nakładania powłok galwanicznych, receptury elektrolitów, sporządza-
nie elektrolitów, proces nakładania powłok, wady powłok (K-1, K-2).

–

Metoda grawerowania galwanicznego, receptury elektrolitów, sporządzanie
elektrolitów, środki izolujące, technika grawerowania galwanicznego (K-1,
K-2).

–

Galwanoplastyka, wykonywanie wyrobów złotniczych techniką galwanopla-
styki (K-1, K-2).

–

Modele ze stopów nisko topliwych (K-1, K-2).

–

Receptury mas i pokryć przewodzących (K-1, K-2).

–

Sposób nanoszenia powłok przewodzących na drodze mechanicznej
i chemicznej (K-1, K-2).

–

Sposób nanoszenia powłok galwanicznych (K-1, K-2).

–

Receptury elektrolitów, sporządzanie elektrolitów, proces nakładania (K-1,
K-2).

–

Wady powłok galwanicznych (K-1, K-2).

–

Sposoby ustalania stopnia uszkodzenia wyrobu i możliwości dokonania na-
prawy (K-2).

–

Metody badania i dobierania stopów. Technologia sporządzania stopów (K-2).

–

Technologia napraw wyrobów złotniczo-jubilerskich (K-2).

–

Metody dorabiania uszkodzonych lub brakujących elementów (K-2).

–

Wpływ temperatury i związków chemicznych na kamienie jubilerskie (K-2).

–

Wykuwanie kamieni jubilerskich (K-2).

–

Zasady doboru lutów. Metody sporządzania lutów reparacyjnych (K-2).

–

Sposoby zmniejszania i powiększania obrączek (K-2).

26

Cechy psychofizyczne

–

Sprawność manualna (K-1, K-2, K-3).

–

Sprawność fizyczna (K-1, K-2).

–

Koordynacja wzrokowo-ruchowa (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Czucie dotykowe (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Uzdolnienia techniczne (K-1, K-2, K-3).

–

Uzdolnienia artystyczne (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Wrażliwość estetyczna (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Zdolność pracy indywidualnej (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Dokładność (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Cierpliwość (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Rzetelność i sumienność (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Systematyczność (K-1, K-2, K-3, K-4).

–

Wytrwałość (K-1, K-2, K-3, K-4).

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu

Umiejętności

–

Określa technologie wykonywania oprawek i oprawy kamieni jubilerskich
(K-3).

–

Dobiera rodzaje oprawek i oprawy z uwzględnieniem szlifu i barwy kamienia
(K-3).

–

Określa właściwości i zastosowanie materiałów stosowanych do wykonywania
oprawek i oprawy kamieni jubilerskich (K-3).

–

Dobiera narzędzia i urządzenia do wykonywania oprawek i oprawy kamieni
jubilerskich (K-3).

–

Określa zasady użytkowania narzędzi i urządzeń stosowanych do wykonywa-
nia oprawek i oprawiania kamieni jubilerskich (K-3).

–

Wykonuje podstawowe oprawki pod kamienie jubilerskie (K-3).

–

Wykonuje oprawę kasetową, zwaną także kasztową oraz zakuwa kamień
(K-3).

–

Wykonuje oprawę pełną (z języka niemieckiego „w korny” oraz zakuwa ka-
mień (K-3).

–

Wykonuje oprawę kanałową oraz zakuwa kamień (K-3).

–

Wykonuje oprawę rzymską oraz zakuwa kamień (K-3).

–

Wykonuje oprawę typu milgryf oraz zakuwa kamień (K-3).

–

Wykonuje oprawę typu koronka oraz zakuwa kamień (K-3).

27

–

Wykonuje oprawę typu brukowa oraz zakuwa kamień (K-3).

–

Dobiera technikę zakuwania kamieni jubilerskich w zależności od rodzaju
wykonywanej oprawy (K-3).

–

Wykonuje obróbkę wykańczającą oprawki kamieni jubilerskich (K-3).

–

Identyfikuje błędy występujące przy oprawianiu kamieni, stosuje sposoby ich
unikania i usuwania (K-3).

–

Przygotowuje powierzchnie biżuterii do wklejenia kamienia (K-3).

–

Dobiera kleje stosowane w jubilerstwie z uwzględnieniem ich dobrej przy-
czepności do gładkich powierzchni oraz przezroczystości (K-3).

–

Wykonuje operację wklejenia kamienia (K-3).

–

Przewierca „na wylot” perły oraz korale (K-3).

–

Przymocowuje kamienie do podłoża nitem (K-3).

Wiadomości

–

Narzędzia do wykonywania oprawek i oprawy kamieni jubilerskich: pilniki,
kastowniki, piłki jubilerskie, wiertła, frezy, przecinaki, rylce, skrobaki, gładzi-
dła, młotki, zakuwacze oraz różnego rodzaju szczypce i cążki (K-3).

–

Technologie wykonywania oprawek i oprawy kamieni jubilerskich: oprawa ka-
setowa, zwana także kasztową, oprawa pełna, oprawa kanałową, oprawa typu
milgryf, oprawa rzymska, oprawa typu koronka, oprawa typu brukowa (K-3).

–

Urządzenia do wykonywania oprawek i oprawiania kamieni jubilerskich i ich
zasady użytkowania (K-3).

–

Techniki zakuwania kamieni jubilerskich (K-3).

–

Obróbka wykańczająca oprawki kamieni jubilerskich (K-3).

–

Błędy występujące przy oprawianiu kamieni, sposoby zapobiegania i usuwania
(K-3).

–

Kleje, techniki wklejania kamieni jubilerskich (K-3).

–

Techniki wiercenia pereł i korali (K-3).

–

Sposoby nitowania kamieni, techniki nitowania (K-3).

Cechy psychofizyczne

– Nie zidentyfikowano.

POZIOM 3

Kwalifikacje ogólnozawodowe

– Nie zidentyfikowano.

28

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

Umiejętności

–

Wykonuje pomiary do ustalenia masy i próby wyrobów jubilerskich i złotni-
czych (K-4).

–

Wykonuje pomiary kamieni szlachetnych (K-4).

–

Rozpoznaje wyroby złotnicze pochodzące z różnych okresów historycznych
(K-4).

–

Wycenia współczesne wyroby jubilerskie oraz wyroby z różnych epok (K-4).

–

Sporządza kalkulację cenową dla klienta (K-3, K-4).

–

Śledzi aktualne wydarzenia branżowe (K-4).

Wiadomości

–

Wycena wyrobów złotniczych i jubilerskich (K-4).

–

Pomiary, ocena i wycena kamieni jubilerskich (K-4).

–

Technologia złotnicza w cywilizacjach starożytnych (K-4).

–

Złotnictwo końca XIX i XX wieku (K-4).

–

Rozwój złotnictwa w Polsce na przestrzeni wieków, cechy złotników (K-4).

–

Zasady sporządzania kalkulacji (K-3, K-4).

–

Współczesne tendencje w złotnictwie (K-4).

Cechy psychofizyczne

–

Zdolności analityczne (K-2, K-4, K-5).

–

Zdolność przekonywania i negocjowania (K-2, K-4, K-5).

–

Komunikatywność (K-2, K-4, K-5).

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu

Umiejętności

–

Klasyfikuje kamienie jubilerskie (K-1, K-3, K-4).

–

Posługuje się tablicami i literaturą fachową do klasyfikowania kamieni jubiler-
skich (K-1, K-3, K-4).

–

Określa cechy minerałów mające szczególne znaczenie w obróbce warsztato-
wej (K-1, K-3, K-4).

–

Dokonuje podstawowych badań minerałów (K-1, K-3, K-4).

–

Dobiera i stosuje sprzęt i aparaturę badawczą do określania cech kamieni jubi-
lerskich (K-1, K-3, K-4).

–

Rozpoznaje kamienie jubilerskie na podstawie układu krystalograficznego
(K-1, K-3, K-4).

29

–

Rozpoznaje kamienie jubilerskie na podstawie ich własności oraz zespołu cech
zewnętrznych (K-1, K-3, K-4).

–

Rozpoznaje kamienie jubilerskie na podstawie próby ogniowej (K-1, K-3, K-4).

–

Rozpoznaje, klasyfikuje i ocenia przydatność kamieni jubilerskich do obróbki
(K-3).

–

Rozpoznaje, klasyfikuje i ocenia jakość szlifów kamieni jubilerskich (K-1,
K-3, K-4).

–

Określa i dobiera narzędzia i urządzenia stosowane do obróbki kamieni jubiler-
skich (K-3).

–

Posługuje się technikami przecinania i wiercenia kamieni jubilerskich (K-3).

–

Posługuje się technikami szlifowania i wykonuje szlif płaski, szlif kaboszo-
nów, szlify kuliste, szlify fantazyjne, szlif fasetkowy (K-3).

–

Posługuje się technikami polerowania kamieni jubilerskich (K-3).

–

Posługuje się technikami grawerowania i rzeźbienia kamieni jubilerskich (K-3).

–

Posługuje się technikami szlifowania i polerowania kamieni jubilerskich
w bębnach obrotowych (K-3).

–

Rozróżnia podstawowe rodzaje szlifów kamieni jubilerskich (K-3).

–

Projektuje szlify kamieni jubilerskich (K-3).

–

Posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu rysunku technicznego (K-1).

–

Posługuje się przyborami kreślarskimi i materiałami rysunkowymi (K-1).

–

Wykonuje szkice wyrobów złotniczych w rzutach aksonometrycznych
i prostokątnych (K-1).

–

Odczytuje i sporządza proste rysunki techniczne wyrobów złotniczych (K-1).

–

Odczytuje i sporządza projekty i szkice wyrobów złotniczych (K-1).

–

Sporządza i odczytuje dokumentację technologiczną (K-1).

–

Stosuje w projektowaniu podstawowe zasady kompozycji (K-1).

–

Gromadzi i selekcjonuje materiały na potrzeby projektowania (K-1).

–

Ustala dla celów projektowych rodzaj wykonywanego wyrobu oraz wymaga-
nia, jakie ma spełniać (K-1).

–

Określa zależność formy wyrobu od jego funkcji, użytego materiału, konstruk-
cji i technologii (K-1).

–

Projektuje wyroby w postaci rysunków (K-1).

–

Wykonuje projekt w trzech rzutach (K-1).

–

Dobiera barwy przy projektowaniu przedmiotów sztuki złotniczej (K-1).

–

Planuje pracę zespołu (K-5).

–

Koordynuje pracę zespołu (K-5).

–

Dokonuje oceny pracy podległych pracowników zgodnie z procedurami przy-
jętymi w jednostce (K-5).

–

Stosuje odpowiedni styl kierowania pracą zespołu (K-5).

30

–

Stosuje techniki skutecznego komunikowania się (K-5).

–

Stosuje różnorodne metody motywowania podległych pracowników (K-5).

–

Buduje tożsamość grupy (K-5).

–

Prowadzi dyskusje i negocjacje (K-5).

–

Tworzy klimat zaufania i bezpieczeństwa w grupie (K-5).

–

Stosuje techniki grupowego rozwiązywania problemów (K-5).

–

Przestrzega tajemnicy służbowej (K-5).

–

Opracowuje harmonogram pracy zespołu (K-5).

–

Określa zasady współpracy i powiązań pomiędzy stanowiskami pracy w zakła-
dzie (K-5).

–

Rozróżnia i posługuje się podstawowymi pojęciami i terminami z obszaru
funkcjonowania gospodarki, prawa pracy, prawa podatkowego i przepisów re-
gulujących podejmowanie i wykonywanie własnej działalności gospodarczej
(K-5).

–

Rozróżnia i wypełnia dokumenty związane z zatrudnieniem oraz podejmowa-
niem i wykonywaniem działalności gospodarczej (K-5).

–

Identyfikuje oraz analizuje informacje dotyczące wymagań i uprawnień pra-
cownika, pracodawcy, bezrobotnego i klienta (K-5).

–

Analizuje informacje związane z podnoszeniem kwalifikacji, poszukiwaniem
pracy i zatrudnianiem oraz podejmowaniem i wykonywaniem działalności go-
spodarczej (K-5).

–

Rozróżnia skutki wynikające z nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy
(K-5).

–

Przeprowadza rozmowy kwalifikacyjne oraz dokonuje wyboru kandydatów do
pracy (K-5).

–

Ustala warunki zatrudnienia oraz sporządza umowę o pracę z przyszłym pra-
cownikiem (K-5).

–

Organizuje proces doskonalenia zawodowego pracowników (K-5).

–

Sporządza kalkulacje kosztów wykonywania prac jubilersko-złotniczych (K-5).

–

Wystawia faktury sprzedaży usług (K-5).

–

Obsługuje kasę fiskalną (K-5).

–

Dokonuje oceny stanów magazynowych, ustala potrzeby i dokonuje niezbęd-
nych zakupów (K-5).

–

Dokonuje rozliczeń z ZUS-em, urzędem skarbowym (K-5).

–

Nalicza oraz wypłaca wynagrodzenie pracownikom (K-5).

–

Analizuje efektywność ekonomiczną prowadzonej działalności (K-5).

–

Podejmuje działania marketingowe dotyczące firmy, wytwarzanych wyrobów
oraz świadczonych usług (K-5).

–

Analizuje sytuację na rynku usług i wyrobów złotniczych i jubilerskich (K-5).

31

–

Opracowuje strategie związane z rozwojem firmy, sprzedażą wyrobów i usług
oraz wprowadzania nowych wyrobów lub wzorów (K-5).

–

Przygotowuje ofertę firmy i wyrobów (K-5).

–

Poszukuje nowych rynków zbytu wyrobów (K-5).

–

Modyfikuje organizację pracy i przepływu informacji w zespole na podstawie
przeprowadzonych analiz (K-5).

–

Opracowuje system kontroli efektów współpracy i przepływu informacji oraz
dokumentów wewnątrz firmy (K-5).

–

Opracowuje system kontroli efektów współpracy z klientami (K-5).

–

Kontroluje jakość i efektywność wykonywanej pracy na poszczególnych sta-
nowiskach (K-5).

–

Kontroluje przebieg realizacji usług w całym zakładzie (K-5).

–

Udziela stosownych wyjaśnień, rad, instruktażu pracownikom mającym pro-
blemy z wykonywaniem powierzonych zadań zawodowych (K-5).

–

Mierzy efektywność działań własnych zgodnie z przyjętymi planami (K-5).

–

Prowadzi dokumentację pedagogiczną wymaganą do kształcenia praktycznego
w zawodzie (K-1, K-2, K-5).

–

Dokonuje oceny wykonanych operacji technologicznych przez pracownika
wskazując na poprawność wykonanych operacji oraz na popełnione błędy
(K-1, K-2, K-5).

Wiadomości

–

Podstawowe rodzaje szlifów kamieni jubilerskich (K-1, K-3, K-4).

–

Występowanie i powstawanie kamieni szlachetnych w przyrodzie (K-1, K-3,
K-4).

–

Cechy minerałów mające szczególne znaczenie w obróbce warsztatowej: twar-
dość, łupliwość, własności optyczne (K-1, K-3, K-4).

–

Układ krystalograficzny kamieni jubilerskich (K-1, K-3, K-4).

–

Własności oraz zespoły cech zewnętrznych kamieni jubilerskich (K-1, K-3,
K-4).

–

Próba ogniowa (K-1, K-3, K-4).

–

Materiały i narzędzia do cięcia i szlifowania kamieni jubilerskich: ściernice,
papiery ścierne, proszki luźne, piły i tarcze diamentowe, elastyczne narzędzia
szlifierskie (K-3).

–

Materiały i narzędzia do polerowania: proszki polerskie, papiery ścierne, mi-
kroproszki diamentowe, elastyczne narzędzia polerskie (K-3).

–

Oznaczenia materiałów i narzędzi według Polskich Norm (K-3).

–

Urządzenia i materiały pomocnicze: tarcze do proszków luźnych, tarcze poler-
skie, kołki i uchwyty mechaniczne, urządzenia do zmiany kołków, kity i kleje,
prowadnice do cięcia kamieni jubilerskich (K-3).

32

–

Urządzenia do cięcia, szlifowania i polerowania kamieni jubilerskich: obra-
biarki uniwersalne, pilarki specjalne, szlifierki z tarczą poziomą, szlifierki taś-
mowe, szlifierki wibracyjne, szlifierki specjalistyczne, bębny szlifiersko-
-polerskie (K-3).

–

Zasady przygotowania surowca do obróbki, sortowanie wstępne, badanie przy-
datności surowca do obróbki (K-3).

–

Technika przecinania i wiercenia kamieni jubilerskich (K-3).

–

Technika szlifowania: szlif płaski, szlif kaboszonowy, szlify kuliste, szlify
fantazyjne, szlif fasetkowy (K-3).

–

Technika polerowania kamieni jubilerskich (K-3).

–

Technika grawerowania i rzeźbienia kamieni jubilerskich (K-3).

–

Technika szlifowania i polerowania kamieni jubilerskich w bębnach obroto-
wych (K-3).

–

Rodzaje szlifów kamieni jubilerskich (K-3).

–

Zasady projektowania szlifu (K-3).

–

Rola rysunku technicznego w pracy zawodowej (K-1).

–

Materiały i przybory do rysowania (K-1).

–

Normalizacja w rysunku technicznym, forma graficzna arkusza (K-1).

–

Zasady szkicowania przedmiotów, wykonywanie rysunków za pomocą przybo-
rów kreślarskich (K-1).

–

Rzuty prostokątne i aksonometryczne (K-1).

–

Przekroje wybranych przedmiotów (K-1).

–

Zasady wymiarowania i opisywania przedmiotów na rysunkach (K-1).

–

Zasady przerywania i urywania przedmiotów na rysunkach (K-1).

–

Zasady oznaczania połączeń lutowanych, zgrzewanych, klejonych, nitowych,
śrubowych (K-1).

–

Oznaczenia chropowatości powierzchni i powłok (K-1).

–

Rysunki wykonawcze (K-1).

–

Karta procesu technologicznego (K-1).

–

Podstawowe zasady kompozycji (centralna, symetryczna, otwarta, zamknięta,
kompozycja statyczna i dynamiczna, rytmiczna) (K-1).

–

Materiały i narzędzia do projektowania (K-1).

–

Zasady projektowania wyrobów złotniczych, zależność formy wyrobu od jego
funkcji, użytego materiału, konstrukcji i technologii (K-1).

–

Podstawowe zasady perspektywy zbieżnej (K-1).

–

Podstawowe wiadomości z kolorystyki (K-1).

–

Techniki twórczego myślenia (K-5).

–

Style kierowania pracą zespołu (K-5).

–

Podstawowe zasady zarządzania zasobami ludzkimi (K-5).

33

–

Techniki skutecznego komunikowania się (K-5).

–

Typy osobowości (K-5).

–

Podstawowe techniki negocjacji i dyskusji (K-5).

–

Techniki rozwiązywania problemów (K-5).

–

Teorie motywacji (K-5).

–

Metoda i rola oceny pracy pracowników (K-5).

–

Struktura organizacyjna jednostki (K-5).

–

Regulacje prawne dotyczące samodzielnego podejmowania działalności go-
spodarczej (K-5).

–

Regulacje prawne dotyczące zobowiązań podatkowych w związku z prowa-
dzoną działalnością gospodarczą (K-5).

–

Podstawowe zasady ochrony środowiska, w tym regulacje prawne związane
z działalnością w branży złotniczo-jubilerskiej (K-5).

–

Regulacje prawne związane z prawem pracy: podstawowe prawa i obowiązki
pracodawcy wobec zatrudnionych pracowników, prawa i obowiązki pracowni-
ków (K-5).

–

Zasady zawierania i rozwiązywania umów o pracę (K-5).

–

Szkolenie i doskonalenia zawodowe właściciela firmy i zatrudnionych pra-
cowników (K-5).

–

Dokumentacja pracownicza, m.in. regulamin pracy, regulamin wynagradzania,
listy płac, plany szkoleń, regulamin korzystania ze środków zakładowego fundu-
szu socjalnego, zasady korzystania z zakładowego funduszu szkoleniowego (K-5).

–

Podstawowe zasady marketingu (K-5).

–

Podstawowe zasady zarządzania firmą i zespołem pracowniczym (K-5).

–

Planowanie rozwoju firmy i rozwoju kwalifikacji personelu (K-5).

–

Zasady tworzenia oferty firmy i wyrobów (K-5).

–

Zasady tworzenia wizerunku i marki firmy (K-5).

–

Sposoby poszukiwania rynków zbytu (K-5).

–

Mierzenie jakości pracy (K-5).

–

Kryteria oceny jakości (K-5).

–

Sposoby oceny efektywności (K-5).

–

Analiza zysku, opracowanie wniosków (K-5).

–

Rozwiązywanie problemów (K-5).

–

Dokumentacja pedagogiczna (K-1, K-2, K-5).

–

Zasady oceniania efektów pracy pracownika (K-1, K-2, K-5).

Cechy psychofizyczne

–

Zdolności kierownicze (K-5).

–

Uzdolnienia organizacyjne (K-5).

34

–

Wyobraźnia i myślenie twórcze (K-1, K-5).

–

Wyobraźnia przestrzenna (K-1).

–

Odporność emocjonalna i zrównoważenie (K-4, K-5).

–

Odpowiedzialność za innych (K-5).

POZIOM 4

– Nie zidentyfikowano.

POZIOM 5

– Nie zidentyfikowano.