INTERDYSCYPLINARNY

SYSTEM POMOCY

Działania które mają sens…..

!

1

Luis Alarcon Arias

Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania

Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”

STRATEGIE:

• Generalnie

postępowanie wobec osób

uwikłanych w przemoc w rodzinie dzieli się na 2
główne strategie:

• 1. INTERWENCYJNĄ
• 2. PSYCHOLOGICZNĄ [TERAPEUTYCZNĄ]

!

2

POJĘCIE KRYZYSU:

Różne rozumienie kryzysu

:

- Sytuacja, kiedy coś gwałtownie ulega zmianie, czemu
towarzyszą negatywne emocje.

- W medycynie: kryzys oznacza nagłe pogorszenie się stanu
zdrowia chorego, gdzie niezbędna jest szybka interwencja.

- Potocznie mówi się też o kryzysie wartości, kryzysie
rodziny, kryzysie społecznym i ekonomicznym.

!

3

Psychologiczne ujęcie kryzysu

Ludzie znajdują się w stanie kryzysu, gdy spotykają się z przeszkodą na
drodze do ważnego celu życiowego. Przeszkodą, która jawi się jako
niemożliwa do usunięcia za pomocą zwyczajowych metod rozwiązywania
problemów. Następuje wówczas okres dezorganizacji, załamania, w
czasie którego podejmuje się wiele nieudanych wysiłków zmierzających
do rozwiązania.

Kryzys – przejściowy stan nierównowagi wewnętrznej,
wywołany przez krytyczne wydarzenie lub trudny okres
przejściowy w toku rozwoju wymagający istotnych zmian i
rozstrzygnięć.

!

4

RODZAJE SYTUACJI KRYZYSOWYCH

:

•

kryzys związany z brakiem informacji/kompetencji

•

Kryzys rozwojowy/normatywny- spodziewany przełom
życiowy

•

Kryzys sytuacyjny (traumatyczny)- stres urazowy

•

Kryzys egzystencjalny

♦ Kryzys psychopatologiczny

!

5

Interwencja:

[przeciw, wobec, na rzecz??

•

Zespół działań opartych na przepisach

prawnych mających na celu zwiększenie

bezpieczeństwa osoby krzywdzonej

oraz zatrzymanie i zapobieganie dalszej

eskalacji przemocy.

Pouczanie, konsekwencje, informowanie, edukowanie, zatrzymanie, izolowanie,
kontrolowanie, …………………..

!

6

W praktyce działań interwencyjnych mamy do
czynienia z dwoma najbardziej typowymi
sytuacjami interwencyjnymi:

a/ Interwencja –

jako odpowiedź na

sytuację kryzysową

(

zagrożenie życia lub zdrowia ofiar,( np.

interwencja Policji z wykorzystaniem procedury
„Niebieska Karta”)

b/ Interwencja –

jako działanie

wywołujące kryzys

np. wkroczenie w

ustabilizowaną sytuację rodziny i ujawnienie i
nazwanie faktu przemocy, zaniedbania,
molestowania itp.)

!

7

Warto mieć świadomość czyje cele są

realizowane…

Cele klienta

Cele Cele instytucji

osób pomagających

CELE te same = POMOC

CELE inne = INTERWENCJA

!

8

DZIAŁANIA: [..czyli co?...]

• INTERWENCJE BEZPOŚREDNIE
• KOMPLEKSOWE PROGRAMY
• WSPARCIE ŚRODOWISKOWE
• PROFILAKTYKA PRZEMOCY
• DIAGNOZA
• STANDARDY
• PODNOSZENIE KWALIFIKACJI
• ZMIANY STRUKTURALNE

!

9

SZKOŁA

SŁUŻBA ZDROWIA

POMOC
SPOŁECZNA

GMINNA KOMISJA
ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW
ALKOHOLOWYCH

SĄD I PROKURATURA

POLICJA

PLACÓWKA
INTERWENCYJNA
NIEBIESKA LINIA

ŚWIETLICA
SOCJOTERAPEUTYCZNA

!

10

ZALETY

•

Łączenie środków, kompetencji i możliwości

w zaspakajaniu potrzeb.

•

Różne perspektywy – wiele punktów widzenia.

•

Ekonomia i skuteczność - działania w tym samym
czasie.

•

Prowadzenie równoległych działań interwencyjnych i
pomocowych wobec wszystkich osób.

•

Możliwość zaopiekowania się wieloma osobami

i sprawami.

!

11




Umocowanie w gminie:

•

Zespół interdyscyplinarny

powołuje wójt, burmistrz albo

prezydent miasta

•

Zespół interdyscyplinarny działa

na podstawie

porozumień

zawartych między wójtem, burmistrzem albo

prezydentem miasta a podmiotami, których
przedstawiciele wchodzą w skład zespołu

•

Zespół interdyscyplinarny

realizuje działania określone

w gminnym programie

przeciwdziałania przemocy

w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie

•

Rada gminy określi

, w drodze uchwały, tryb i sposób

powoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz
szczegółowe warunki jego funkcjonowania

!

12

W skład zespołu interdyscyplinarnego
wchodzą przedstawiciele:

•

jednostek organizacyjnych pomocy społecznej

•

gminnej komisji rozwiązywania problemów

alkoholowych

•

Policji

•

oświaty

•

ochrony zdrowia

•

organizacji pozarządowych

W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą

także

kuratorzy sądowi

, mogą też

prokuratorzy

oraz

innych podmiotów działających na rzecz

przeciwdziałania przemocy w rodzinie

!

13

Zasady pracy:

•

Przewodniczący zespołu

interdyscyplinarnego jest wybierany

na pierwszym posiedzeniu zespołu spośród jego członków

•

Posiedzenia

zespołu interdyscyplinarnego odbywają się

w zależności od potrzeb, jednak

nie rzadziej niż raz na trzy

miesiące

•

Obsługę organizacyjno-techniczną

zespołu

interdyscyplinarnego zapewnia ośrodek pomocy społecznej

•

Zespół interdyscyplinarny może tworzyć

grupy

robocze

w celu rozwiązywania problemów związanych

z wystąpieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych
przypadkach

•

Członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup

roboczych wykonują zadania

w ramach obowiązków służbowych

lub zawodowych

!

14

Zadania zespołu:

I

ntegrowanie i koordynowanie działań

przedstawicieli podmiotów,

które wchodzą w jego skład oraz specjalistów w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności przez:

•

diagnozowanie

sytuacji przemocy w rodzinie

•

podejmowanie działań w środowisku

zagrożonym przemocą

w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie zjawisku

•

inicjowanie interwencji

w środowisku dotkniętym przemocą

w rodzinie

•

rozpowszechnianie informacji

o instytucjach, osobach

i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym

•

inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc

w rodzinie

!

15

W skład

grup roboczych

wchodzą

przedstawiciele:

•

pomocy społecznej

•

gminnej komisji rozwiązywania problemów

alkoholowych

•

Policji

•

oświaty

•

ochrony zdrowia

Mogą także:

kuratorzy

, przedstawiciele innych

podmiotów,

specjaliści w dziedzinie

przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Prace prowadzone są w zależności od potrzeb

zgłaszanych przez zespół interdyscyplinarny lub
wynikających z problemów występujących w
indywidualnych przypadkach

!

16

Zadania grup roboczych:

Opracowanie i realizacja planu pomocy

w indywidualnych przypadkach

Monitorowanie sytuacji rodzin

, w których

dochodzi do przemocy oraz rodzin

zagrożonych wystąpieniem przemocy

Dokumentowanie działań

podejmowanych wobec rodzin, w których

dochodzi do przemocy oraz efektów tych

działań

!

17

Uprawnienia i zobowiązania
zespołów:

•

„

Członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup

roboczych w zakresie niezbędnym do realizowanych zadań

mogą przetwarzać dane osób dotkniętych przemocą
w rodzinie i osób stosujących przemoc w rodzinie

, dotyczące:

stanu zdrowia, nałogów, skazań, orzeczeń o ukaraniu, a także
innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub
administracyjnym, bez zgody i wiedzy osób, których dane te
dotyczą”

•

Są

zobowiązani do zachowania poufności

, także po

Ustaniu członkostwa w zespole

•

Przed przystąpieniem do wykonywania czynności

składają

oświadczenie

, którego treść podana jest w ustawie

•

Zapis ustawy został pozytywnie

zaopiniowany przez GIODO

!

18

Zespół Interdyscyplinarny:

•

Centrum „dowodzenia”

•

Inicjowanie działań w Gminie

•

Monitorowanie zjawiska, zasobów

i potrzeb

•

Wspieranie działań grup roboczych

i służb prowadzących procedury

„Niebieska Karta”

•

Arbiter do spraw trudnych, interwencje

!

19

Grupy robocze

Praca z rodziną:

•

Ochrona osób doznających przemocy

•

Pomoc w zaspokojeniu potrzeb

•

Wywieranie wpływu na osobę stosującą przemoc -
interwencje

•

Praca w środowisku

•

Monitorowanie zmian

Skład zależny od potrzeb i sytuacji w danej rodzinie
– elastyczny, zmienny

Podział zadań, zgodny z kompetencjami - możliwe różne
formy działań

Partner zespołu interdyscyplinarnego – info. o postępach

!

20




Wprowadzenie 

Niebieskiej Karty

dla:


•

Policji,

•

Pomocy Społecznej,

•

Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów

Alkoholowych,

•

Oświaty

•

Ochrony Zdrowia

Procedury Niebieskiej Karty

stanowią podstawę

interwencji

w przypadkach przemocy w rodzinie.

Przedstawiciele służb

o prowadzonej procedurze

powiadamiają przewodniczącego ZI

!

21

Rozporządzenie Rady Ministrów

z dn. 13 września 2011 r.

w sprawie procedury

NIEBIESKIE KARTY

oraz wzorów formularzy

„

NIEBIESKA KARTA”

Procedura

NIEBIESKIE KARTY:

ogół czynności podejmowanych i realizowanych w związku
z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie,
przez przedstawicieli jednego z podmiotów wymienionych w ustawie.

Uzasadnione podejrzenie:

wszczęcie procedury powinno następować

w sytuacjach, w których jedynie zaistnieje podejrzenie stosowania
przemocy, nawet nie poparte żadnymi dowodami.

Dalsze prowadzenie procedury wymaga, aby przypuszczenie
stosowania przemocy zostało uzasadnione (uprawdopodobnione)

!

22

Aby wszcząć i prowadzić procedurę

NIEBIESKIE KARTY

nie wymagana jest zgoda

osoby, co do której istnieje podejrzenie,

że została dotknięta przemocą w rodzinie

!

23

KARTA A – wszczęcie procedury

Wypełnia przedstawiciel tej służby, która pierwsza dowie się
o przemocy.

Wypełnienie formularza NK powinno nastąpić w obecności osoby, co
do której istnieje podejrzenie, że została dotknięta przemocą w
rodzinie – gdy niewykonalne – bez udziału tej osoby.

Osoba wszczynająca procedurę przekazuje wypełniony formularz do
przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego

• niezwłocznie, ale

nie później, niż w terminie 7 dni

(kopia pozostaje u

wszczynającego procedurę)

• przewodniczący ZI – niezwłocznie, ale

nie później niż w ciągu

3 dni

przekazuje go członkom zespołu interdyscyplinarnego lub grupy

roboczej

KARTA B

– przekazuje się osobie wobec której

istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie

!

24

KARTA C

Na posiedzeniu członkowie ZI lub grupy roboczej
w obecności zaproszonej osoby, co do której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, dokonują
analizy sytuacji rodziny i wypełniają formularz „Niebieska Karta
C”

Niestawiennictwo osoby, co do której istnieje podejrzenie, że
jest dotknięta przemocą w rodzinie, nie wstrzymuje prac ZI lub
grupy roboczej.

KARTA D

Członkowie ZI lub grupy roboczej wypełniają formularz
„Niebieska Karta D” w obecności osoby, wobec której istnieje
podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie.

!

25

Policja:

•

Udziela niezbędnej pomocy osobie doznającej przemocy
i dostęp do pomocy medycznej.

•

Prowadzi czynności chroniące życie, zdrowie i mienie.

•

Przeprowadza rozmowę z osobą podejrzaną o
stosowanie przemocy o odpowiedzialności karnej

i wzywa do zachowania zgodnego z prawem.

•

Zabezpiecza ślady i dowody przestępstwa.

•

Podejmuje działania mające na celu zapobieganie
dalszym zagrożeniom poprzez systematyczne wizyty
sprawdzające bezpieczeństwo oraz w zależności od
potrzeb określonych przez ZI lub GR.

!

26

Pomoc Społeczna:

•

Diagnozuje sytuację i potrzeby osoby

doznającej przemocy.

•

Udziela kompleksowych informacji

o możliwościach dalszych działań, formach
i miejscach pomocy.

•

Organizuje dostęp do pomocy medycznej –

jeśli wymaga tego stan zdrowia.

•

Zapewnia schronienie – jeśli potrzeba.

•

Może prowadzić rozmowy z osobami stosującymi

przemoc na temat konsekwencji stosowania przemocy
i możliwościach podjęcia terapii.

Takie same czynności podejmuje

Gminna Komisja RPA

(poza schronieniem)

!

27

Ochrona Zdrowia:

Udziela informacji

osobie doznającej przemocy o:

• możliwościach uzyskania pomocy i wsparcia

• możliwości uzyskania bezpłatnego

zaświadczenia lekarskiego o doznanych

obrażeniach

!

28

Oświata:

•

Diagnozuje sytuacje i potrzeby ODP –

szczególnie dziecka.

• Udziela kompleksowych informacji

rodzicowi/opiekunowi o możliwościach pomocy

psychologicznej, prawnej, socjalnej

i pedagogicznej oraz wsparcia rodzinie.

!

29

ZAKOŃCZENIE PROCEDURY:

•

- ustanie przemoc w rodzinie

•

- zostanie zrealizowany indywidualny plan

•

pomocy

•

- stwierdza się brak zasadności

•

podejmowania działań

Wymaga udokumentowania
- protokół podpisany przez przewodniczącego

O zakończeniu procedury powiadamia są

podmioty uczestniczące w procedurze

!

30