POWSTAWANIE MOCZU

W procesie filtracji w ciałku nerkowym następuje wyciskanie z krwi zbędnych
produktów przemiany materii. W procesie tym wykorzystane jest nadciśnienie
hydrostatyczne , umożliwiające przepływ krwi i kłębuszków do nefronu.
Powstaje mocz pierwotny o składzie: woda, zw org (aminokwasy, Wit, mocznik,
glukoza), zw nieograniczne (sole mineralne).

Następnym etapem jest resorpcja czyli wchłanianie zwrotne które odbywa się w
kanalikach nerkowych (I rzędu) w których resorpcji ulegają jony sodu , potasu,

woda

,

aminokwasy i glukoza, mocznik nie ulega resorpcji , dlatego jego stężenie w moczu
ostatecznym wzrasta.

Wchłanianie wody, zwane też zagęszczaniem moczu, odbywa się w pętli
Henlego. Jest to bardzo ważny proces, pozwalający odzyskać ponad 90% wody z
moczu pierwotnego.

Podczas sekrecji czyli wydzielania , wydalane są jony wodoru,niektóre barwniki,

leki

,

a nadmiar wody zbierany jest w kanalikach zbiorczych II rzędu. Powstaje mocz
ostateczny.

PRZEPŁYW MOCZU-

z piramid nerkowych ujściami przewodów wyprowadzających

przez kielichy nerkowe do miedniczki nerkowej. Z miedniczki mocz przepływa do
moczowodu i dalej do pęcherza moczowego. Stamtąd usuwany jest na zewnątrz
przez

cewkę moczową

.

NEFRON

podstawowa jednostka czynnościowo - strukturalna nerki.

ciałko nefronu (inaczej

ciałko Malphiego

)

torebka nefronu (inaczej

torebka Bowmana

)

Ściany zbudowane z nabłonka jednowarstwowego płaskiego o dużej
przepuszczalności wody i składników drobnocząsteczkowych.

kłębuszek naczyniowy (każdą torebkę nefronu otacza niewielkie skupienie

naczyń

włosowatych

)

kanalik nerkowy (uchodzą do przewodów zbiorczych)

Tworzony przez nabłonek jednowarstwowy sześcienny, który ma rozwiniętą zdolność
do aktywnego transportowania jonów, jest słabo przepuszczalny dla mocznika

pętla nefronu składa się z dwóch ramion biegnących w różnym kierunku

UCHO- zewnętrzne i środkowe słuch, a wewnętrzne-równowaga.
Ucho zewnętrzne wychwytuje fale dźwiękowe, wzmacnia je i kieruje na

błonę

bębenkową

. Składa się z

małżowiny usznej

,

przewodu słuchowego

zewnętrznego

i powierzchni zewnętrznej błony bębenkowej.

Małżowina uszna .

Przewód słuchowy zewnętrzny – kanał doprowadzający fale dźwiękowe do

błony bębenkowej, Pokryty jest od wewnątrz skórą, zawierającą gruczoły
woskowinowe,

Powierzchnia zewnętrzna błony bębenkowej.

Ucho środkowe
Ucho środkowe to niewielka przestrzeń w czaszce wypełniona powietrzem. Jego
zadaniem jest mechaniczne wzmocnienie i doprowadzenie fal dźwiękowych do
ucha wewnętrznego (poprzez

okienko owalne

).

Błona bębenkowa – błona oddzielająca przewód słuchowy zewnętrzny od ucha
środkowego, zamienia fale dźwiękowe w drgania mechaniczne, pobudzając
kosteczki słuchowe.

Trzy kosteczki słuchowe – bł. Bebenkowa,

młoteczek

,

kowadełko

,

strzemiączko

błoną okienka owalnego. Ich zadaniem

jest wzmocnienie drgań błony bębenkowej i doprowadzenie ich do ucha
wewnętrznego..

Trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza) –ucho środkowe z gardłem,.

35 mm.

Powierzchnia zewnętrzna okienka owalnego.

Ucho wewnętrzne- Składa się ono z przestrzeni wewnątrz kości czaszki,
zwanych błędnikiem kostnym. W jego wnętrzu mieści się błędnik błoniasty
wypełniony płynem. Część błędnika przylegającego do ucha środkowego to
przedsionek. Łączą się z nim ślimak i kanały półkoliste. Kanały półkoliste służą
do rejestrowania zmian położenia ciała. Są narządem zmysłu równowagi. Ucho
wewnętrzne:

ślimak

trzy kanały półkoliste

nerw słuchowy

Elementy odpowiedzialne za słuch

Okienko owalne (przedsionka)

– błona stykająca się bezpośrednio ze

strzemiączkiem, ułatwiająca przejście drgań z ucha środkowego do wnętrza
ślimaka. Drgania przechodzą do schodów przedsionka, czyli zewnętrznej komory
ślimaka.

Okienko okrągłe

– błona nie stykająca się z zewnątrz z żadną z kostek, ale

również mogąca przekazywać (nie wzmocnione) drgania do wnętrza ślimaka.
Stanowi wyłom stykający się ze schodami ślimaka (środkowa komora ślimaka).

Ślimak

– najważniejsza część ucha wewnętrznego, z wyglądu przypominająca

muszlę ślimaka. Jest to długi, zwężający się kanał kostny, zwinięty spiralnie i
wypełniony w całości płynem, w którym zawieszone są

otolity

(kryształki CaCO

3

).

W środku przedzielony jest dwoma błonami – błoną podstawową i błoną Reisnera
(inaczej przedsionkową). Dzielą one ślimaka na trzy komory nazywane schodami
przedsionka, ślimaka i bębenka. Wewnątrz schodów ślimaka znajduje się

narząd

Cortiego

, który zamienia pobudzenia znajdujących się na nim rzęsek w impulsy

nerwowe. Zniszczenie narządu Cortiego powoduje całkowitą głuchotę.

RÓWNOWAGA

kanały półkoliste

-wyścielone orzęsionym nabłonkiem zmysłowym i wypełnione

są

śródchłonką

, której ruch spowodowany obrotem głowy (wskutek siły

bezwładności) podrażnia włoski powodując pobudzenie

komórek nerwowych

,

pozwalając zachować równowagę.

woreczek

i łagiewka- nabłonek zmysłowy, płyn, kryształki węglanu wapnia( otolity)

które przy ruchu uciskają komórki nerwowe.

Dendryty neuronów w narządzie Cortiego przesyłają poprzez nerw słuchowy, impuls
do ośrodków słuchu w płacie skroniowym kory mózgowej.

SMAK- komórki smakowe rejestrują obecność subst chemicznych w pożywieniu.
Tworzą skupienia otoczone kubkami smakowym czyli wyrostkami tkanki łącznej,
wystające ponad powierzchnię błony śluzowej języka, pokryte nabłonkiem
wielowarstwowym płaskim: NITKOWATE, GRZYBOWATE, OKOLONE, LIŚCIASTE

WĘCH- komórki węchowe sa w nabłonku węchowym w górnej części jamy nosowej.
Reagują na subst chemiczne w powietrzu lub przenikające do jamy nosowej przez
nozdrza wewnętrzne, receptory to komórki nerwowe z rzeskami, które w obecności
subst chem. Ulegają podrażnieniu. Neuron przekazuje impuls do ośrodków w
opuszcze węchowej, kresomózgowia.

RECEPTORY DOTYKU- pod powierzchnią skóry- lekki dotyk, głębiej- silniejszy
nacisk.
RECEPTORY BÓLU- wolne zakończenia nerwowe w skorze, pobudzanie przez
bodzce mechaniczne i termiczne( oparzenie) -->ośrodki bólu we wzgórzu
(międzymózgowie).
TERMORECEPTORY- głębsze warstwy skóry, jedne na ciepło jedne na zimno.  ośr
termoreg. W płacie ciemieniowym.

SKÓRA-
Naskórek (epiderma)- z nabłonka właściwego, rogowaciejącym. Na jego powierzchni
znajduje się warstwa ochronna tzw. Płaszcz lipidowy, odpowiada ona za właściwe
nawodnienie warstwy rogowej. Melanocyty i gruczoły lojowe.

SKÓRA WŁAŚCIWA (CORIUM) derma- tkanka łączna włóknista zwarta, a także
naczyń krwionośnych, chłonnych, mięśni przywłośnych, brodawek, gruczołów
łojowych, potowych, zakończen nerwowych, przydatków skóry czyli włosow i
paznokci, włókien kolagenowych, elastynowych, retikulinowych.

WARSTWA PODSKÓRNA( hipoderma)- zbudowana z tkanki łąćznej właściwej
luźnej, naczyń krwionośnych i chłonnych, włókien nerwoych. Pelni funkcje ochronną.
Grubość tkanki tłuszczowej zależy od naszje

diety

. Są 2 jej rodzaje tk podskórna zbita i luźna.
ROLA SKÓRY-:
1.termoregulacja- stała temp ciała
2.chroni przed wniknięciem bakterii i mikroorganizmów- warstwa rogowa
3. Płaszcz wodno lipidowy i gruczoły łojowe natłuszczają skóre. Przed pekaniem.
4.wit promienie słoneczne- d3

OKO- gałka oczna leży w zagłębieniu zwanym oczodołem, który tworzy rodzaj
panewki, może się obracac, zmprzodu znajdują się powieki2, które podczas
mrugania rozprowadzają ciecz łzową spłukując zanieczyszczenia. Gałka ma
kształt spłaszczonej kuli i otoczona jest 3 błonami: zewnętrzna, twardówka
zbudowana jest Najbardziej zewnętrzną częścią oka jest

twardówka

, która

zbudowana jest z nieprzeźroczystej włóknistej, łącznotkankowej błony. Od przodu
oka twardówka przechodzi w

rogówkę

.

Rogówka jest wypukła i jest zbudowana z przeźroczystej, włóknistej błony.
Pomiędzy twardówką a siatkówką znajduje się

naczyniówka

, która razem

z

tęczówką

oraz ciałem rzęskowym ( odpowiedzialnym za utrzymywanie soczewki w

odpowiednim położeniu) tworzy naczyniową błonę. Błona naczyniowa zbudowana
jest z wielu naczyń krwionośnych i odżywia oko.
Siatkówka jest właściwym receptorem bodźców świetlnych w

oku

. Na siatkówce leży

plamka żółta- największe skupienie komórek światłoczułych , która cechuje się
silną

wrażliwością

na światło i barwy. Przeciwieństwem plamki żółtej jest także leżąca

na siatkówce, plamka ślepa- miejsce pozbawione czopków i pręcików i niewrażliwe
na barwy i światło. Plamka ślepa jest natomiast miejscem zbiegu licznych nerwów
łączących światłoczułe komórki z wzrokowym nerwem.
Soczewka jest strukturą zawieszoną pomiędzy tęczówką oraz ciałem szklistym na
rzęskowej obwódce. Zbudowana jest torebki, kory oraz jądra. Posiada dwa wypukłe
obszary- tylny i przedni. Soczewka od zewnątrz otoczona jest

torebką

, wnętrze

wypełnia kora w której tkwi jądro.
Tęczówka jest umięśnionym elementem błony naczyniowej , która otacza otwór-
źrenicę.. Umięśnienie tęczówki umożliwia zwiększanie lub zmniejszanie wpadającej
wiązki światła do oka przez regulację średnicy źrenicy.
Światło, które wpada do oka przez źrenicę przechodzi kolejno poprzez rogówkę,
przednią komorę oka, soczewkę, dalej przez ciało szkliste, aby zakończyć swoją

drogę na komórkach światłoczułych siatkówki, dając w efekcie wrażenie wzrokowe
przekazywane za pośrednictwem nerwów skupiających się w wzrokowy nerw, do
odpowiedniej części mózgu.
KROTKOWZROCZNOSC- (miopia) zbyt mocne załamywanie promieni
świetlnych, promienie ogniskuja się przed siatkówką. Dioptrie –