MECHANIZM

POWSTAWANIA

MOCZU

Homeostaza

Dwa procesy, które biorą udział w utrzymywaniu

homeostazy (wewnętrznej równowagi) płynów

ustrojowych organizmu to:

OSMOREGULACJA

regulacja

bilansu

wodnego i soli

mineralnych

WYDALANIE

proces usuwania

zbędnych,

szkodliwych

produktów

przemiany materii

Jego rola polega na: „ utrzymywaniu

homeostazy ustrojowej w wyniku

selektywnej regulacji stężenia soli

mineralnych oraz innych substancji

w krwi i płynach ciała”.

U zwierząt, a także człowieka
funkcje te czyli wydalanie i
osmoregulacje pełni
UKŁAD WYDALNICZY.

Narządy uczestniczące w wydalaniu i

osmoregulacji.

Dla człowieka najważniejszymi

narządami osmoregulacji oraz

wydalania są:

NERKI

które pomagają

w usuwaniu wody

(około 1500 cm3 na dobę)

i mocznika

Praca nerek jest
wspomagana czynnościami:

SKÓRY

przez którą wraz z potem

usuwana jest woda (około 400

cm3 na dobę), mocznik oraz

NaCl

PŁUC

biorą udział w usuwaniu

dwutlenku węgla i

wody(około 500 cm3 na

dobę)

UKŁADU POKARMOWEGO

przez który wydalana jest woda

(około 100 cm3 na dobę)

GDZIE POWSTAJE MOCZ

Układ wydalniczy

u

KOBIET

Układ wydalniczy

u

MĘŻCZYZN

1. Nerka
2. Żyła czcza dolna
3. Tętnica brzuszna
4. Pęcherz moczowy
5. Ujście pęcherza – cewka moczowa
6. Moczowód

JAK

POWSTAJE

MOCZ

Regulacja układu

wydalniczego

Układ wydalniczy

jak i wiele innych

układów w ciele

człowieka jest

regulowany przez

układ dokrewny a

dokładniej

mówiąc przez

hormony do

których zaliczamy

między innymi:

Hormon antydiuretyczny

(ADH)

który wydzielany jest w

podwzgórzu, natomiast

uwalniany przez tylną

część tylną część

przysadki. Hormon

zwiększa

przepuszczalność

kanalików zbiorczych dla

wody, zwiększa resorpcje i

zmniejsza wydalanie

wody. Czynnikiem

stymulującym uwalnianie

ADH jest mała ilość

przyjmowanych płynów,

przez co zmniejsza się

objętość krwi a zwiększa

się ciśnienie osmotyczne.

Hormon antydiuretyczny

Wazopresyna

ADH

Aldosteron

hormon wydzielany

przez kore

nadnerczy

(kortykosteryd),

który zwiększa

resorpcję

kanalikową Na+.

Wydzielanie

stymulowane przez

spadek ciśnienia

krwi (niedobór

elektrolitów w

osoczu)

Biochemia

Skład mocz ostatecznego

Na+, K+, Mg2+, Ca2+, Cl-, fosforany

Na ok. 1500 ml moczu

ostatecznego

w ciągu 24 h znajdują się w

nim:

związki azotowe:mocznik 20 - 40 g./ 24h

kwas moczowy 0, 5 - 1 g./ 24h

kreatynina 1 - 2 g./ 24h

związki nieorganiczne:

Cechy i skład moczu zdrowego

człowieka

Cecha

Wartość

Kolor

Słomkowa

Smak

Słony

Odczyn

pH 4,5 – 7,5

Cukier

Brak

Białko

Brak

Nabłonki

Pojedyncze

Erytrocyty

Do kilku w polu

widzenia

Leukocyty

Kilka w polu widzenia

Bilans wodny człowieka

Źródła wody dla organizmu

[litry na dobę]

Dobowa utrata wody

[litry na dobę]

Napoje

1,2

Z moczem

1,4

Pokarmy

1,0

Z potem

0,5

Przemiany

metabolicz

ne

0,3

Z

wydychany

m

powietrzem

0,4

z kałem

0,2

Razem

2,5

Razem

2,5

Mocz prawdę ci powie...

W moczu zdrowego człowieka nie powinny znajdować

się cukry, białka, krwinki czerwone, krwinki białe,

bakterie, ciała ketonowe. Obecność któregoś z tych

czynników może być objawem choroby:

cukier w moczu może oznaczać cukromocz - objaw

cukrzycy

białko w moczu może oznaczać białkomocz

białko i hemoglobina w moczu wskazuje na schorzenia

zapalne nerek

Badanie moczu może wykazać różne choroby, ale rózwnież

dzięki badaniu kobieta może dowiedzieć się czy jest w

ciąży.

Choroby układu

wydalniczego

• moczówka prosta - choroba objawiająca się

nadmiernym wydzielaniem moczu, powstaje

przy niedoborze hormonu ADH –

wazopresyny

• kamienie nerkowe – są to grudki zawierające

między innymi szczawiany wapnia oraz

fosforany wapnia (nierozpuszczalne w

wodzie). Rosnące kamienie nerkowe mogą

się przemieszczać, wywoływać bolesne ataki

kamicy nerkowej oraz blokować odpływ

moczu

• mocznica – schorzenie, przebiegające z

objawami śpiączki, kończącej się śmiercią,

spowodowane zatrzymywaniem mocznika

we krwi

KONIEC

Bibliografia

• Fizjologia zwierząt, Henryk Bieguszewski

• Fizjologia człowieka w zarysie, Władysław

Traczyk

• Fizjologia, p.red. Witolda Tuganowskiego

• Zarys fizjologii zwierząt, Zygmunt Ewy

• Biologia, Claude’a A. Villeego wyd. 7

• http://images.google.pl/images?

hl=pl&lr=&client=firefox-

a&rls=org.mozilla:pl:official&um=1&ei=8YQGS

-

6XLIWysAbb8JiHBw&sa=X&oi=spell&resnum=

0&ct=result&cd=1&q=mocz&spell=1&start=0