MECHANIZM POWSTAWANIA I

HISTOKLINIKA KRWIAKA

PODTWARDÓWKOWEGO I

NADTWARDÓWKOWEGO

Natalia Czyżniejewska

Gr 2

Kierunek lekarski

KRWIAK PODTWARDÓWKOWY

HAEMATOMA SUBDURALE

CZYM JEST?

• Krwiak

podtwar
dówkow
y jest
nagroma
dzeniem
krwi
między
oponą
twardą a
oponą
pajęczą.

• Na utworzenie się krwiaka

podtwardówkowego narażone są
najczęściej osoby starsze, przewlekle
nadużywające alkoholu, chorzy na
padaczkę lub przyjmujący leki
przeciwkrzepliwe. Krwiaki lokalizują
się zwykle w okolicy skroniowej,
skroniowo-ciemieniowej i czołowej,
rzadziej między półkulami i tylnym
dole czaszki.

CZYM JEST SPOWODOWANY?

• Rozerwanie tzw. Żył mostkowych,

które biegną z powierzchni mózgu do zatok

opony twardej

• Raptowna zmiana położenia głowy,

niezależnie od przyczyny (np.. Uderzenia w

głowę, u dzieci gwałtowne potrząsanie

głową), możę wywołać pęknięcie

delikatnych żył mostkowych w miejscu ich

wejścia w oponę twardą.

• Powoduje to krwotok do przestrzeni

podtwardówkowej

Krwiaki podtwardówkowe pojawiają się
najczęściej nad sklepistością mózgu.

Ich wielkość waha się od małych krwotoków
aż po duże zmiany powodujące wzrost
ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

W zależnośći od tego, czy zawartość krwiaka
składa się głownie ze skrzepniętej krwi czy z
upłynnionych skrzepów, tradycyjnie dzieli się
je na krwiaki ostre i przewlekłe.

Na podstawie czasu pojawienia się

objawów od wystąpienia urazu
krwiaki podtwardówkowe dzieli się na
ostre (do 3 dni po urazie), podostre i
przewlekłe ( powyżej 3 tygodni po
urazie).

OSTRE KRWIAKI PODTWARDÓWKOWE

• Zazwyczaj spowodowane urazem
• Mogą być jednostronne lub obustronne
• Często towarzyszą im inne zmiany

urazowe

• Zawierają skrzepy
• Lokalizują się najczęściej w okolicy

czołowo-ciemieniowej

• Zakręty mózgu nie są spłaszczone (krwiak

uciska dość równomiernie zakręty i
bruzdy)

• Może pojawić się ucisk na przeciwległą

półkulę mózgu przez sklepienie mózgu i
wklinowania

• Ponieważ krwawienie w krwiakach

podtwardówkowych jest pochodzenia żylnego,
objawy narastają nieco wolniej niż w
krwiakach nadtwardówkowych

• W nieleczonych przypadkach, które nie

zakończyły się zgonem, krwiak stopniowo się
upłynnia, tworząc odczynową błonę
oddzielającą go od mózgu.

• Powstaje przewlekły krwiak podtwardówkowy

PRZEWLEKŁE KRWIAKI

PODTWARDÓWKOWE

• Rzadziej niż krwiaki ostre związane z urazem
• Często towarzyszy im zanik mózgu (zwiększa

ruchomość mózgu wewnątrz czaszki i czyni żyły
mostkowe bardziej podatne na rozerwanie.

• Urazy powodujące przewlekłe krwiaki mogą być tak

małe, iż pacjent o nich nie pamięta.

• Często są obustronne
• Zawierają krew lub żółtawo podbarwiony płyn
• Są oddzielone od wewnętrznej powierzchni opony

twardej i leżącego poniżej mózgu „błonami”
zbudowanymi z tkanki ziarninowej i dojrzałego
kolagenu pochodzącymi z opony twardej.

Przepuszczalność naczyń krwionośnych

wewnątrz tych błon jest
nieprawidłowa w wyniku
niecałkowitego wykształcenia się
warstwy komórek śródbłonka.

Powoduje to stopniowe gromadzenie

się płynu i nawracające krwawienia w
obrębie krwiaka.

OBJAWY KLINICZNE

Objawy krwiaka podtwardówkowego

różnią się w zależności od rodzaju,
siły urazu i lokalizacji krwiaka

ostre krwiaki podtwardówkowe:

1. mogą wystąpić objawy niedowładu

połowicznego ( niemożność poruszania
kończynami),

2. zaburzenia chodu,
3. zaburzenia mowy,
4. poszerzenie źrenicy i brak jej reaktywności

po stronie krwiaka,

5. spadek tętna,
6. zaburzenia świadomości,
7. napady padaczkowe,
8. śpiączka.

krwiaki podostre

• najczęściej ból głowy,
• nudności i wymioty,
• spowolnienie psychoruchowe,
• niedowład połowiczy

przewlekły krwiak

może nie powodować objawów lub

objawy mogą przyjąć postać
umiarkowanych bólów głowy,
spowolnienia, senności, napadów
drgawkowych czy miernie nasilonego
niedowładu.

Jak rozpoznać?

• Rozpoznanie

opiera się na
wynikach badań
neuroobrazowych
tj. tomografii
komputerowej (CT)
lub rzadziej
śródoperacyjnie.

Jak leczyć?

Leczenie krwiaka podtwardówkowego

opiera się na interwencji
neurochirurgicznej. Jeśli nie ma wskazań
do operacji chory wymaga jedynie
obserwacji i leczenia objawowego (leki
zmniejszające obrzęk, antybiotyki, leki
przeciwpadaczkowe), a w razie
pogorszenia się stanu wykonywany jest
zabieg odbarczenia krwiaka.

KRWIAK NADTWARDÓWKOWY

HAEMATOMA EPIDURALE

PRZYCZYNY POWSTAWANIA

• Najczęściej spwoodowany

pęknięciem tętnicy oponowej

• Zazwyczaj wskutek złamania kości

czaszki

• Najczęściej pęka gałąź tętnicy

oponowej środkowej na odcinku
leżącym między oponą twardą a
łuską kości skroniowej.

• Krwiak nadtwardówkowy uciska na

przylegającą oponę twardą i spłaszcza
zakręty leżącego pod nią mózgu.

• !!! Jeśli nie jest natychmiast ewakuowany,

może wywołać wklinowania haka zakrętu
hipokampa i migdałków móżdżku, ucisk na
pień i śmierć.

• Ponieważ w większości przpadków źródłem

krwawienia jest tętnica, krwiak
nadtwardówkowy narasta szybko i wymaga
bezzwłocznej interwnecji chiryrgicznej.

• Chłopiec 15-letni uderzył głową w ścianę, biegnąc

podczas zajęć wychowania fizycznego. Po

kilkuminutowej utracie świadomości nie zgłaszał

żadnych innych dolegliwości - poza bólem w miejscu

urazu. Po kilku godzinach pacjent zgłosił się do lekarza z

powodu silnego bólu głowy i nadmiernej senności.

Dodatkowo stwierdzono poszerzenie prawej źrenicy i

osłabienie siły mięśni po stronie lewej.

• Na zdjęciu rentgenowskim czaszki w projekcji

prawobocznej uwidoczniono linijne przejaśnienie w

rzucie kości skroniowej przecinające linie odpowiadające

rowkom naczyniowym. Rozpoznano złamanie kości

skroniowej prawej.

• W tomografii komputerowej zlokalizowano obszar o

dużej gęstości, soczewkowatego kształtu, przylegający

szeroką podstawą do niemal całej łuski kości skroniowej.

Średnia grubość zmiany wynosiła około 15 mm.

• Krwiak rozprzestrzeniał się aż do środkowego dołu

czaszki (zdj. 1.-3.).

LITERATURA:

1) A. Szczeklik: "Choroby
wewnętrzne", Tom I.
2) L.P. Rowland: "Neurologia
Merritta", red. H. Kwieciński, A.M.
Kamińska.
3) W. Kozubski, P.P. Liberski:
"Neurologia".
4) Robbins: „Patologia”