materialy pomocnicze unix id 286339

Opis: Zrzut użycia dysku do pliku
Użycie: du [opcje] [plik]
Opcje:
-a dokonuje wpisy dla każdego pliku
-s pokazyje tylko wyniki główne
Przykłady:
du -s

pokazuje użycia dysku dla bieżącego folderu

Opis: Wyświetla informacje na temat ścieżki zarówno folderu jak i plików
Użycie: ls [opcja] [nazwa]

nazwa może być plikiem lub ścieżką

Opcje:
-a

wyświetla wszystkie wpisy i pliki ukryte również

-F

wyświetla z ścieżki(/), pliku(*), linku(@)

-l

wyświetla szczegółowe dane na temat każdego pliku

-R

rekursywnie drukuje podkatalogi

-t

wyświetla składniki posortowane według czasu ostatniej modyfikacji

-s

wyświetla rozmiar w KB

Przykłady:
ls -la ~/

wyświetla szczegółowe informacje o wszystkich plikach i podkatalogach

mkdir

Opis: Tworzy folder bądź ścieżkę
Użycie: mkdir [ścieżka/plik]
Opcje:
-m

pozwala ostawić właściwości folderu

-p

pozwala stworzyć więcej niż jeden folder za razem

Przykłady:
mkdir -p ~/folder1/folder2

tworzy folder1 wewnątrz nowego folder2

mkdir folder

tworzy folder wewnątrz bieżącej lokacji

Opis: Przenosi plik pod lokacje , zmienia nazwę pliku.
Użycie: mv [plik] [ścieżka]
Opcje:
-f

wymuszone kopiowanie przez nieistniejący plik

-i

pyta użytkownika o nadpisanie

Przykłady:
mv temp.txt dir/

przenosi temp.txt do ścieżki dir/

mv -f temp.txt dir/

przenosi temp.txt do ścieżki dir/ czyszcząc stare temp.txt w tym folderze

mv -i temp.txt dir/

przenosi temp.txt do ścieżki dir/ ale pyta przed nadpisaniem stare temp.txt

pwd

Opis: Wyświetla bieżącą ścieżkę
Użycie: pwd
Opcje: brak
Przykłady:
pwd

wyświetla bieżącą ścieżkę

rmdir

Opis: Usuwa pusty folder pod daną ścieżką
Użycie: rmdir [ścieżka]
Opcje:
-p

usuwa wszystkie ścieżki jakie zostały puste przez to usunięcie

-s

wyświetla raport błędu przy opcjo -p

Przykłady:
rmdir -p folder/

usuwa folder i pustych rodziców

Komendy plików

Opis: zmiana ścieżki obecnie przeglądanej
Użycie: cd [ścieżka]
Opcje:
Przykłady:
cd katalog

ustawia ścieżkę na podkatalog „katalog‖

cd /home/user/Katalog przeniesie nas do katalogu /home/user/ Katalog
cd

podanie bez argumentów przeniesie nas do naszego katalogu

cd ..

polecenie to przeniesie nas do katalogu nadrzędnego

cd -

przeniesienie do poprzedniego katalogu bieżącego

Opis: Tworzy plik , Kopiuje plik
Użycie: cp [plik1] [plik2]
Opcje:
-r recursive, kopiuje katalog z ścieżki
-i interactive, pyta użytkownika o nadpisanie
Przykłady:
cp temp1.txt temp2.txt

kopiuje tem1.txt do nowego pliku temp2.txt

cp -i temp2.txt temp1.txt

kopiuje temp2.txt do temp1.txt jeśli temp1.txt istniej to zapyta o

nadpisanie

scp

Opis: Kopiowanie plików pomiędzy komputerami
Użycie: scp [adres] [plik]
Opcje:
-B

tryb wsadowy.

-C

włącza kompresję, przekazanie flagi -C do programu ssh

-p

zachowanie atrybutów pliku, takich jak czasy modyfikacji oraz dostępu, prawa.

-q

wyłączenie wyświetlania pasku postępu.

-r

kopiuje całe katalogi (rekurencyjnie).

-c szyfr

wybranie rodzaju szyfru używanego do kodowania danych.

-l limit

Limit transferu danych w Kb/s.

-P port

Port, do którego klient ma się podłączyć.

Przykłady:
scp uzytkownik@serwer.pl:scieżka/plik_serwer plik_lokalny

kopiowanie pliku ze zdalnej

lokalizacji na lokalny dysk
scp uzytkownik@serwer.pl:scieżka/plik_serwer plik_lokalny

kopiowanie pliku z dysku lokalnego

do zdalnej lokalizacji

cat

Opis: Łączy lub wyświetlania plików
Użycie: cat [opcja][plik]

Opcje:
-n

numeruje linie

-b

numeruje wszystkie nie puste linie

-v

wyświetla nie drukowalne znaki

Przykłady:
cat -n temp.txt

wysyła na wyjście temp.txt i numeruje wszystkie linie

cat -b temp.txt

wysyła na wyjście temp.txt i numeruje wszystkie użyte linie

cat plik1

wyświetla plik1

cat plik1 plik2 > plik3 tworzy plik3 zawierający plik1 połączony z plik2

cmp

Opis: Porównuje dwa pliki
Użycie: cmp [opcja][plik1][plik2]
Opcje:
-l

wypisuje liczbę bitów i różnice

-s

wyświetla kod zwracany

Przykłady:
cmp a.out old-prog.ou

porównuje 2 pliki

cmp -s a.out old-prog.out

porównuje 2 pliki ale wyświetla tylko kod zwracany

cmp stat.txt proj-132.txt

porównuje 2 pliki i wyświetla różnice

Opis: Usuwa pliki
Użycie: rm [plik]
Opcje:
-i

potwierdza usunięcia

-r

rekursywne usuwanie

Przykład:
rm -r test usuwa wszystko pod folderem test a następnie sam test

diff

Opis: Porównuje dwa pliki lub dwa katalogi
Użycie: diff [opcja] [plik1 albo katalog1] [plik2 albo katalog2]
Opcje:
-b

ignoruje wpisy puste

-w

ignoruje białe znaki

-i

ignoruje wielkość znaków

-l

długi format, podsumowanie plików

-r

rekursywnie porównuje podkatalogi

Przykład:
diff -l ../kat1 ../kat2

podsumowuje różnice pomiędzy tymi dwoma katalogami

find

Opis: Znajduje pliki spełniające podane kryteria
Użycie: find [kryteria] [opcje] [pliki]
Opcje: zobacz "info find"
Przykłady:
find $HOME -name '#*'

znajduje wszystkie pliki zaczynające się od znaku funta

grep/fgrep/egrep

Opis: Szuka wzorca w plikach (Szukanie/Szybkie Szukanie/Rozszerzone szukanie)
Użycie: grep [wzór] [plik]
Opcje:
-b

przeszukuje linie po linii

-c

zlicza ilość trafień

-i

ignoruje wielkość znaków

-l

wypisuje nazwy plików z trafieniami

-n

wypisuje linie z trafieniami

-x

dopasowuje całe linie

Przykłady:
grep -c alias .cshrc

liczy liczbę „alias‖ w pliku

grep -b alias .cshrc

pokazuje gdzie „alias‖

grep -l main

wypisuje wszystkie pliki zawierające main z bierzącego katalogu

less/more/pg

Opis: Wyświetla plik.
Użycie:

more [plik]

less [plik]

pg [plik]

Opcje:
-c

czyści ekran przed wyświetleniem

-d

wyświetla kod błędu

"h"

help

"b"

powrót

Przykłady:
more -c temp.txt

czyści ekran a następnie wyświetla zawartość temp.txt

touch

Opis: Zmienia dostęp do pliku i modyfikuje czas i tworzy pliki
Użycie: touch [opcje] [pliki]
Opcje:
-c

nie tworzy pliku jeśli nie istnieje

-t

ożywa sprecyzowanego czasu

Przykłady:
touch new.txt

tworzy new.txt

touch -c new.txt

nadpisuje czas pliku new.txt na obecny ale nie tworzy nowego

Opcje: Zlicza słowa
Używa: wc [opcje] [plik]
Opcje:
-l

zlicza linie w pliku

-w

zlicza słowa w pliku

-c

zlicza bity w pliku

-m

zlicza znaki w pliku

Przykłady:
wc text.txt zlicza linie, bity, słowa i znaki z pliku text.txt

Komendy różne

awk

Opis: Narzędzie do szukania i działania na liniach plików tekstowych
Użycie: awk [opcje][pliki]
Opcje:
-f [plik] czyta wzorzec z pliku
Przykłady:
awk '{print $1 + $2}' plik

wypisuje sumę wszystkich pierwszych pul w liniach z pliku

cal

Opis. Wyświetla kalendarz
Użycie: cal [miesiąc] [rok] wyświetla kalendarz dla danego miesiąca
Przykład: cal 1 2009--pokazuje styczeń 2009

date

Opis: Wyświetla date i czas
Użycie: date – pokazuje aktualną datę i godzinę systemową
Opcje:
-u pokazuje czas Greenwich

history

Opis: Pokazuje chronologicznie historię ostatnio używanych poleceń.
Użycie: history aby wyświetlić historię
Przykład:
set history=100—zapisuje na stosie 100 poleceń

kill

Opis: Kończy proces
Użycie: kill [opcje][id-procesu]
Opcje:
-9 aby zakończyć;
"0" aby zabić PID wszystkie procesy
Przykład:
kill -9 0 zabija wszystkie procesy od zalogowania

man

Opis: Narzędzie do wyświetlania stron pomocy Man
Użycie: man [opcje] [polecenie]
Opcje:
1

Komendy ogólne

Wywołania systemowe

Funkcje biblioteki C

Formaty plików

Różne

Gry komputerowe i wygaszacze ekranu

Pliki specjalne

Administracja systemem i demony

Przykład:
man kill

wyświetla manual polecenia kill

nice

Opis: Uruchamia polecenie z danym priorytetem
Użycie: nice -n[wartość] [polecenie]
Opcje:
-n x

ustawia priorytet

wartość z zakresu -20 do 19 (priorytet)

Przykład:
nice -n 19 mysort

uruchamia mysort z najwyższym priorytetem.

passwd

Opis: Zmienia hasło
Użycie: passwd
Zmiana hasła dla użytkownik

Stare hasło:
Nowe hasło:
Proszę podać nowe hasło ponownie:
Hasło zostało zmienione.

ping

Opis: wysyła pakiety do hosta
Użycie: ping [host] [timeout] (domyślnie timeout 20)
Opcje:
timeout czas w sekundach
Przykład:
ping 123.123.123.123 5

pinguje IP I oczekuje 5 sekund

Opis: Wyświetla aktualnie uruchomione procesy
Użycie: ps
Opcje:
-u [użytkownik] pokazuje procesy użytkownika
-a pokazuje wszystkie procesy
Przykład:
ps -u homer

wyświetla wszystkie procesy użytkownika homer

ps -a

wyświetla wszystkie uruchomione procesy

uname

Opis: Pokazuje nazwę hosta i aktualne informacje o systemie
Użycie: uname

whereis

Opis:Polecenie systemu Unix/Linux wyszukujące pliki binarne, źródłowe, oraz strony man odpowiednie dla
danego polecenia.
Użycie: whereis(which) [opcje][plik]
Opcje:
-b tylko binarne
-m tylko strony pomocy
-s tylko źródłowe
Przykład:
whereis echo

who / whoami

Opis : Lista aktualnie zalogowanych użytkowników i twój aktualny status zalogowania.
Użycie:

who

whoami

Komendy zabezpieczeń i dostępu

chmod

Opis: polecenie zmiany zezwoleń dostępu do plików
Użycie: chmod [parametry][plik]
Opcje:
Prawa dostępu

Wartość liczbowa

Opis

-rw-------

600

Tylko właściciel ma prawo do odczytu i zapisu.

-rw-r--r--

644

Właściciel ma prawo do zapisu i odczytu, a reszta

tylko prawo odczytu.

-rw-rw-rw-

666

Wszyscy mają prawo do odczytu i zapisu.

-rwx------

700

Tylko właściciel ma prawo do odczytu, zapisu,

uruchomienia.

-rwxr-xr-x

755

Właściciel ma wszystkie prawa do pliku, reszta

tylko prawo do odczytu i uruchomienia.

-rwxrwxrwx

777

Wszyscy mają pełne prawa (nie zalecane).

-rwx--x--x

711

Wszystkie prawa ma właściciel, reszta tylko prawo

uruchomienia.

drwx------

700

Właściciel katalogu ma pełne prawa do niego

(katalogi mają literkę 'd' na początku zamiast '-')

drwx--r--r

744

Właściciel ma pełne prawa do katalogu, reszta ma

prawo do odczytu.

-rwsr-xr-x

4755

Właściciel ma pełne prawa do pliku, grupa ma prawa

odczytu i wykonania, reszta ma prawo uruchamiania. Plik ma atrybut SUID -pierwsza cyfra w opcjach(4).
Oznacza to, że plik wykonywalny, np. wywołuje proces i oddaje mu kontrole nad wykonaniem zadania. Bez
opcji SUID proces działa z uprawnieniami użytkownika, który uruchomił plik- co czasami może
powodować nie wykonanie zadania, gdyż użytkownik nie miał dostatecznych uprawnień. Z opcją SUID
proces pobiera uprawnienia właściciela pliku- najczęściej roota. Polecenie ping i uprawnienia do pliku
wykonywalnego są świetnym przykładem ustawienia tej opcji.

Opis klas użytkowników
u - użytkownik (ang. user)
g - grupa (ang. group)
o - inni (ang. others)
a - wszyscy (ang. all)

Przykład:
chmod a+w plik.txt

wszyscy będą mogli edytować 'plik.txt'

chmod o-x plik.txt

usunie możliwość wykonywania 'plik.txt' przez pozostałych użytkowników

chmod go=rx plik.txt pozostali użytkownicy, oraz grupa będą mogli tylko czytać i wykonywać. chmod
777 /home/user -R

wszyscy będą mogli zmieniać zawartość katalogu /home/user oraz jego

podkatalogów, jak też czytać go i wykonywać zawarte w nim pliki

crypt
Opis : koduje lub rozszyfrowuje pliki
Użycie: crypt [opcje][plik]
Opcje: password
Przykład:
crypt key < clear.file > encrypted.file
crypt key < encrypted.file | lpr

Komendy drukowania

a2ps
Opis: Drukuje wszystkie (Text, PS, PDF, PCL) typy plików
Użycie: a2ps [opcje] [pliki]
Opcje:
zobacz "info a2ps"
Przykład:
a2ps -2 chap1.pdf

drukuje PDF file 2-up na niedziurkowanym papierze na standardowej drukarce

enscript
Opis: Konwertuje tekstowy plik doPostScript i drukuje
Użycie: enscript [opcje][pliki]
Opcje:
zobacz „man enscript‖
Przykład:
man grep | enscript -j -U2

przekierowuje stronę manuala grep do enscript i drukuje z ramka

Opis: Drukuje plik
Użycie: lp [-cel] [plik]
Opcje:
-m

wysyła wiadomość po drukowaniu

-c

kopiuje pliki przed drukowaniem

Przykład:
lp temp.txt

drukuje temp.txt na standardowa drukarke

lpq

Opcje: Pokazuje listę do druku drukarki
Użycie: lpq [opcje][-Pprintqueue] jeśli printqueue jest niezdefiniowane przyjmuje się domyślna
Opcje:
-l

wyświetla długą listę

Przykłady:
lpq -l -P3hole

wyświetla szczegółową listę drukowania z 3hole

lpr

Opis: Wysyła tekst albo PostScript wyjście na drukarke
Opcje:
-Pnohole standardowa kolejka
Przykłady:
lpr chap1.pdf

drukuje PDF na standardowej drukarce

lprm

Opis: Usuwa zadanie z listy zadań drukarki
Użycie: lprm [opcje][pliki]
Opcje:
-a

usuwa wszystkie zadania

-Pprintqueue

wskazuje konkretna kolejkę

job#

wskazuje konkretne zadanie (użyj lpq do otrzymania job#)

Przykład: lprm -Pnohole 412

usuwa zadanie 412 z drukarki nohole

lpstat

Opis: Zwraca status zadań drukarki wygenerowany przez lp
Użyj: lpstat [opcje]
Opcje:
zobacz ―man lpstat‖
Przykład: lpstat -pnohole

zwraca status kolejki drukarki no hole

Komendy formatowania i edytowania

emacs

Opis: Edytor
Użycie: emacs [opcja][plik]
Opcje:
zobacz „man emacs"

groff

Opis: Document-formatting tool
Użycie: groff [opcje][plik]
Opcje:
zobacz „man groff‖

Opis: Pełno-ekranowy
Użycie: ne [opcje][plik]
Opcje:
zobacz „man ne"

nedit

Opis: GUI text editor which requires X-Windows
Użycie: nedit [opcje][plik]
Opcje:
zobacz „man nedit"

nroff

Opis: Formats text
Użycie: nroff [opcje] [plik]
Opcje:
zobacz „man nroff"
Przykład: nroff plik | more

formatuje plik I wyświetla

pico

Opis: Pełno ekranowy edytor textowy (nie GUI)
Użyjcie: pico [opcje][pliki]
Opcje:
zobacz „man pico‖
Przykład:
pico print-script

edytuje plik tekstowy print-script

sed

Opis: Streamowy edytor tekstu
Użyjcie: sed [opcje][pliki]
Opcje:

-e

efile uzywa komand znalezionych w efile

-s

sfile uruchamia skrypt komend znalezionych w sfile

-n

suppress output

Przykład:
sed

Opis:

Pełnoekranowy edytor(not GUI)

Użycie: vi [pliki]
Opcje:
-r

odzyszkuje ostatnia dzialajac przed crushem

-wn

ustawia rozmiar okna na n

Komendy „Viewer”

acroread

Opis: Adobe Acrobat Reader dla PostScript i plików PDF ; wymagane X-Windows
Użycie: acroread [opcje][plik]
Opcje: -help
Przykład: acroread chap1.pdf

display

Opis: ImageMagick przeglądarka plików (PDF, JPEG, etc.) wykorzystuje X-Windows
Użycie: display [plik]
Przykład: display party.jpg

Opis: Ghostview – przeglądarka PDF i PS przeglądarka; wymagany X-Windows
Użycie: gv [plik]
Przykład: gs chap1.pdf

head

Opis: polecenie domyślnie wypisuje na standardowy strumień wyjścia (stdout) 10 pierwszych linijek pliku
lub standardowego strumienia wejścia
Użycie: head [n] [plik]
Opcje: -n pierwsze n linii zostanie wyświetlone na strumień wyjściowy
Przykład: head -3 .cshrc zostanie wyświetlone 3 linie pliku .cshrc

less

Opis: program wyświetlający duże ilości tekstu w sposób przystępny dla użytkownika (tzw. pager).
Użycie: less [opcje] [plik]; less [katalog]= ls -la katalog | less
Opcje:
-c

Czyści ekran przed wyświetleniem

-g

Podświetla wyniki wyszukiwania.

-I

Włącza wyszukiwanie bez rozróżniania wielkości liter.

-M

Wyświetla informacje o przeglądaniu

-N

Wyświetla numery linii.

-S

Wyłącza zawijanie długich linii.

Przykład:
less -M readme.txt

more /pg

Opis: program do podglądu (ale nie edycji) jednego pliku tekstowego w danym czasie.
Użycie: more [plik]
Przykład: more plik.txt

tail

Opis: polecenie wypisujące 10 ostatnich linijek pliku lub potoku. Może być stosowane jako narzędzie
diagnostyczne do sprawdzania zmian w plikach.
Użycie: tail [opcje] [lokalizacja] [plik]
Opcje: +n wyświetla n linijek od początku; -n wyświetla n linijek od końca
Przykład: tail -10 plik.txt wyświetla ostatnie 10 linijek pliku „plik.txt‖

csh

C Shell scripting language
Użycie: csh[options][args]
Opcje: -i force interactive mode | -n parse commands without executing them | -v print input lines as read | -
x print commands as executed
Przykład: csh -n clean-script--parse but don't run the script, looking for errors