Specjalista do spraw organizacji
i rozwoju transportu
(242221)
Specjali
ś
ci
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Specjalista do spraw organizacji
i rozwoju transportu (242221)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-048-1 (48)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Planowanie i koordynowanie procesów transportowych
Kz1 .................................................................................. 10
3.2. Badanie skuteczno
ś
ci i efektywno
ś
ci podejmowanych
działa
ń
Kz2 ..................................................................... 11
3.3. Opracowywanie prognoz rozwoju i wariantów optymali-
zacji procesów transportowych Kz3 ................................ 12
3.4. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 14
5. Słownik ....................................................................................... 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
242221 Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu
Grupa wielka 2 – Specjali
ś
ci (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfikacji Stan-
dardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 6).
Grupa elementarna 2422 – Specjali
ś
ci do spraw administracji
i rozwoju (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów
ISCO-08 odpowiada grupie 2422 Policy administration professionals).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja H. Transport i gospodarka magazynowa, Dział 49. Trans-
port l
ą
dowy oraz transport ruroci
ą
gowy, Grupy: 49.1. Transport
kolejowy pasa
ż
erski mi
ę
dzymiastowy, 49.2. Transport kolejowy
towarów, 49.3. Pozostały transport l
ą
dowy pasa
ż
erski, 49.4.
Transport drogowy towarów oraz działalno
ść
usługowa zwi
ą
zana
z przeprowadzkami, 49.5. Transport ruroci
ą
gowy, Dział 50. Trans-
port wodny, Grupy: 50.1. Transport morski i przybrze
ż
ny pasa
ż
er-
ski, 50.2. Transport morski i przybrze
ż
ny towarów, 50.3. Transport
wodny
ś
ródl
ą
dowy pasa
ż
erski, 50.4. Transport wodny
ś
ródl
ą
dowy
towarów, Dział 51. Transport lotniczy, Grupy: 51.1. Transport lot-
niczy pasa
ż
erski, 51.2. Transport lotniczy towarów i transport ko-
smiczny.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy
w 6 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 3,
ś
rednie – 3, w tym usługowe − 6),
przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Barbara Pietrzycka-Falkiewicz – Transport Samochodowy.
Przewozy Krajowe i Mi
ę
dzynarodowe. Krzysztof Pietrzycki w Ra-
domiu,
•
Anna Derendarz – Rossmann SDP Sp. z o.o. w Łodzi,
5
•
Renata Gruszczy
ń
ska – Wojewódzki Inspektorat Transportu
Drogowego w Kielcach,
•
Ewa Kawczy
ń
ska-Kiełbasa – eFKa Biuro Rachunkowe w Zgie-
rzu.
Ewaluatorzy:
•
Jacek Skalski – Instytut Transportu Samochodowego w Warsza-
wie,
•
El
ż
bieta Garlacz-Janicka – TEB Edukacja Sp. z o.o. w Radomiu.
Recenzenci:
•
Anita Koralewska-Ratajczak – Kuehne + Nagle Sp. z o.o. w Po-
znaniu,
•
Urszula Szychowska – Łódzkie Stowarzyszenie Przewo
ź
ników
Mi
ę
dzynarodowych i Spedytorów w Łodzi.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Mieczysław Marosz (przewodnicz
ą
cy) – Polska Izba Gospodar-
cza Transportu Samochodowego i Spedycji w Warszawie,
•
Tadeusz Wilk – Zrzeszenie Mi
ę
dzynarodowych Przewo
ź
ników
Drogowych w Polsce w Warszawie,
•
Mirosław Kaczmarek – Polska Izba Spedycji i Logistyki Gdynia,
Oddział w Warszawie,
•
Mirosław Bartnik – OPZZ Województwa Mazowieckiego w War-
szawie.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu zajmuje si
ę
or-
ganizacj
ą
procesów transportowych oraz opracowaniem i realizacj
ą
strategii rozwoju transportu.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Zasadniczym celem pracy specjalisty do spraw organizacji i rozwoju
transportu jest planowanie, koordynowanie i nadzorowanie procesów
transportowych. Głównymi jego zadaniami s
ą
: dobór
ś
rodków transpor-
towych do otrzymywanych zlece
ń
i przewo
ż
onych towarów pod wzgl
ę
-
dem technicznym, ekonomicznym oraz formalnym, przeprowadzanie
analiz i wskazywanie rozwi
ą
za
ń
o najwy
ż
szym poziomie rentowno
ś
ci,
monitorowanie kluczowych wska
ź
ników procesu transportu, nadzoro-
wanie realizowanych zlece
ń
transportowych, współpraca z kontrahen-
tami, nadzór nad formalno-prawnymi aspektami dokumentacji transpor-
towej. Innym obszarem pracy w zawodzie specjalisty do spraw organi-
zacji i rozwoju transportu s
ą
działania ukierunkowane na rozwój, wzrost
efektywno
ś
ci i popraw
ę
konkurencyjno
ś
ci. Zadaniem specjalisty do
spraw organizacji i rozwoju transportu jest analizowanie rynku, plano-
wanie inwestycji, wst
ę
pna ocena efektywno
ś
ci, współpraca w opraco-
wywaniu strategii rozwoju, a nast
ę
pnie wdra
ż
anie i ocenianie wprowa-
dzonych rozwi
ą
za
ń
.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu pracuje w po-
mieszczeniach biurowych oraz je
ż
eli wymaga tego sytuacja, tak
ż
e
w terenie. Podstawowymi narz
ę
dziami jego pracy jest komputer z do-
st
ę
pem do Internetu wraz ze specjalistycznym oprogramowaniem
z dziedziny organizacji procesów transportowych i ekonomiki transpor-
tu. Korzysta z technicznych urz
ą
dze
ń
biurowych: telefonu, faksu, kse-
rokopiarki, skanera, drukarki itp. Długotrwała praca w pozycji siedz
ą
cej
przy komputerze wyposa
ż
onym w monitor zwi
ę
ksza ryzyko wyst
ę
po-
wania chorób oczu oraz dolegliwo
ś
ci bólowych kr
ę
gosłupa, nadgarst-
ków, dłoni i przedramion. Osoba wykonuj
ą
ca opisywany zawód podej-
muje decyzje o wysokim stopniu wa
ż
no
ś
ci, w toku realizacji konkret-
nych zada
ń
(zlece
ń
), pozostaj
ą
c pod presj
ą
czasu. Nie wykonuje zada
ń
rutynowych. Samodzielnie zarz
ą
dza czasem pracy.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu specjalisty do spraw organizacji i rozwoju
transportu wymaga szeroko rozwini
ę
tych umiej
ę
tno
ś
ci analitycznych,
organizacyjnych oraz zdolno
ś
ci interpersonalnych. Specyfika zawodu
wymaga równie
ż
bardzo dobrych zdolno
ś
ci planistycznych. Pracownik
wykonuj
ą
cy opisywany zawód powinien posiada
ć
zdolno
ść
podejmo-
wania bezzwłocznych i optymalnych decyzji w sytuacjach nagłych
i wyj
ą
tkowych. Powinna cechowa
ć
go asertywno
ść
, dokładno
ść
, kon-
sekwencja w działaniu oraz umiej
ę
tno
ść
pracy zespołowej.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu powinien mie
ć
wykształcenie wy
ż
sze co najmniej pierwszego stopnia, na kierunkach:
transport, logistyka, zarz
ą
dzanie. Zgodnie z wymaganiami pracodaw-
ców specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu powinien
posługiwa
ć
si
ę
obcoj
ę
zycznym słownictwem bran
ż
owym oraz biegle
obsługiwa
ć
komputer (zwłaszcza pakiety biurowe). Ze wzgl
ę
du na fakt,
ż
e osoba wykonuj
ą
ca ten zawód pracuje nie tylko w pomieszczeniach
biurowych, ale równie
ż
w terenie, pomocne jest posiadanie prawa jaz-
dy. Preferowane jest równie
ż
doskonalenie kompetencji zawodowych
na dodatkowych szkoleniach i kursach z obszaru transportu, spedycji
krajowej oraz mi
ę
dzynarodowej.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu powinien syste-
matycznie uaktualnia
ć
swoj
ą
wiedz
ę
ze wzgl
ę
du na dynamiczne zmiany
zasad i przepisów reguluj
ą
cych rynek transportowy oraz innowacje tech-
niczne, technologiczne i organizacyjne. Wskazany jest udział w kursach
z zakresu zarz
ą
dzania, optymalizowania procesów i kosztów w transpor-
cie, nowych rozwi
ą
za
ń
w budowie
ś
rodków transportu oraz nowocze-
snych sposobów organizacji procesów transportowych i kursach nauki
j
ę
zyków obcych. Specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu
powinien bra
ć
udział w konferencjach bran
ż
owych oraz wymianie wiedzy
mi
ę
dzy przedsi
ę
biorcami, przedstawicielami instytucji naukowych, orga-
nów administracji, urz
ę
dów itd. Specjalista do spraw organizacji i rozwoju
transportu mo
ż
e wykonywa
ć
tak
ż
e zawód 242108 Specjalista do spraw
logistyki. Ustawiczne kształcenie oraz zdobyte do
ś
wiadczenie zawodowe
umo
ż
liwiaj
ą
mu awans na stanowiska kierownicze i doradcze.
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi
przepisami BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z2.
Koordynowanie realizacji procesów transportowych (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Dobieranie
ś
rodków transportu i porównywanie kosztów zasto-
sowania ró
ż
nych wariantów (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz3,
KzS).
Z4.
Nadzorowanie realizacji zlece
ń
transportowych (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz1, KzS).
Z5.
Prowadzenie współpracy z otoczeniem w zakresie procesu
transportu (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z6.
Analizowanie i kontrolowanie kosztów procesu transportu (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z7.
Monitorowanie i analizowanie wska
ź
ników kluczowych dla pro-
cesu transportu (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z8.
Sporz
ą
dzanie analiz i raportów zwi
ą
zanych z ocen
ą
efektywno
ś
ci
procesu transportu (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z9.
Nadzorowanie dokumentacji procesów transportowych (niezb
ę
d-
ne kompetencje: Kz1, KzS).
Z10. Współtworzenie i realizowanie strategii rozwoju transportu (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z11. Analizowanie rynku usług transportowych (niezb
ę
dne kompeten-
cje: Kz3, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Planowanie i koordynowanie procesów transportowych (potrzeb-
ne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z9, Z10).
Kz2 – Badanie skuteczno
ś
ci i efektywno
ś
ci podejmowanych działa
ń
(potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z6, Z7, Z8, Z10).
Kz3 – Opracowywanie prognoz rozwoju i wariantów optymalizacji pro-
cesów transportowych (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1,
Z3, Z10, Z11).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z11)
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 6
wła
ś
ciwym dla wykształcenia wy
ż
szego pierwszego stopnia w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 2 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód specjalisty do spraw organizacji i rozwoju
transportu:
1) w zakresie wiedzy: posiada zaawansowan
ą
wiedz
ę
dotycz
ą
c
ą
oto-
czenia wewn
ę
trznego i zewn
ę
trznego organizacji oraz zna niezb
ę
d-
ne fakty, metody i zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: posiada umiej
ę
tno
ś
ci do wdra
ż
ania inno-
wacji oraz rozwi
ą
zywania zło
ż
onych i nietypowych problemów
w zmiennych warunkach otoczenia; potrafi samodzielnie planowa
ć
proces ustawicznego kształcenia; komunikowa
ć
si
ę
z otoczeniem
zawodowym odpowiednio uzasadniaj
ą
c swoje stanowisko;
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z9, Z10 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Planowanie i koordynowanie procesów
transportowych Kz1
Wiedza – zna i rozumie zasady,
procesy, poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no-
ś
ci zwi
ą
zane
z planowaniem
i koordynowaniem procesów trans-
portowych oraz wymagania partne-
rów biznesowych w tym obszarze,
w szczególno
ś
ci zna:
−
przepisy, zasady BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska w zakresie plano-
wania i koordynowania proce-
sów transportowych;
−
procedury i regulaminy we-
wn
ę
trzne przedsi
ę
biorstwa;
−
normy i przepisy prawne obo-
wi
ą
zuj
ą
ce w bran
ż
y transpor-
towej;
−
rodzaje transportu i
ś
rodki
transportowe;
−
normy i przepisy prawne obo-
wi
ą
zuj
ą
ce
przy
transporcie
okre
ś
lonych rodzajów ładun-
ków;
−
zasady planowania i organizo-
wania procesów transporto-
wych;
−
rozwi
ą
zania techniczne, tech-
nologiczne, organizacyjne sto-
sowane w bran
ż
y transporto-
wej;
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi planowa
ć
i koordynowa
ć
procesy transpor-
towe, wykonywa
ć
zadania oraz
formułowa
ć
i rozwi
ą
zywa
ć
proble-
my z wykorzystaniem posiadanej
wiedzy, tak
ż
e z innych dziedzin,
komunikowa
ć
si
ę
ze zró
ż
nicowa-
nym kr
ę
gami odbiorców oraz od-
powiednio uzasadnia
ć
swoje sta-
nowisko, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów dotycz
ą
cych BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska w zakresie plano-
wania i koordynowania proce-
sów transportowych;
−
przestrzega
ć
procedur i regula-
minów obowi
ą
zuj
ą
cych w przed-
si
ę
biorstwie;
−
posługiwa
ć
si
ę
normami i ak-
tami prawnymi dotycz
ą
cymi
realizowania procesów trans-
portowych;
−
dobiera
ć
wła
ś
ciwe rodzaje trans-
portu i
ś
rodki transportowe;
−
wyszukiwa
ć
i stosowa
ć
nowe roz-
wi
ą
zania funkcjonuj
ą
ce w bran-
ż
y transportowej;
−
dobiera
ć
odpowiednie metody,
zasady oraz narz
ę
dzia plano-
wania i organizowania proce-
sów transportowych;
11
−
rodzaje i zasady sporz
ą
dzania
dokumentacji transportowej;
−
zasady ogólne realizacji kon-
traktów oraz specyficzne wy-
mogi poszczególnych partne-
rów biznesowych.
−
nadzorowa
ć
prawidłowo
ść
pro-
wadzonej dokumentacji trans-
portowej;
−
nadzorowa
ć
realizacj
ę
zlece
ń
transportowych wg zasad ogól-
nych i specyficznych dla po-
szczególnych kontraktów za-
wartych z partnerami bizneso-
wymi;
−
negocjowa
ć
warunki
umów
transportowych.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z6, Z7, Z8, Z10 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Badanie skuteczno
ś
ci i efektywno
ś
ci
podejmowanych działa
ń
Kz2
Wiedza – zna i rozumie zasady,
procesy, poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no-
ś
ci zwi
ą
zane z badaniem sku-
teczno
ś
ci oraz efektywno
ś
ci po-
dejmowanych działa
ń
, a tak
ż
e
zasady przeprowadzania analiz,
w szczególno
ś
ci zna:
−
przepisy, zasady BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska w zakresie badania
skuteczno
ś
ci i efektywno
ś
ci
podj
ę
tych działa
ń
;
−
narz
ę
dzia kontroli efektywno
ś
ci
działa
ń
transportowych;
−
klasyfikacj
ę
i rodzaje wska
ź
ni-
ków rentowno
ś
ci;
−
zasady sporz
ą
dzania analiz
ekonomicznych;
−
zasady raportowania;
−
programy
komputerowe
do
sporz
ą
dzania analiz ekono-
micznych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi bada
ć
i ocenia
ć
skuteczno
ść
i efektyw-
no
ść
podejmowanych działa
ń
, for-
mułowa
ć
i rozwi
ą
zywa
ć
problemy
z wykorzystaniem posiadanej wie-
dzy, tak
ż
e z innych dziedzin oraz
odpowiednio uzasadnia
ć
swoje
stanowisko, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów dotycz
ą
cych BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska w zakresie badania
skuteczno
ś
ci i efektywno
ś
ci
podj
ę
tych działa
ń
;
−
korzysta
ć
z dost
ę
pnych na
rynku lub zbudowanych według
własnych wymogów narz
ę
dzi
kontroli efektywno
ś
ci działa
ń
;
−
monitorowa
ć
wska
ź
niki ren-
towno
ś
ci realizowanych kon-
traktów;
−
sporz
ą
dza
ć
analizy i przedsta-
wia
ć
ich wyniki;
12
−
sporz
ą
dza
ć
raporty z realizo-
wanych zada
ń
;
−
proponowa
ć
kierunki zmian;
−
ocenia
ć
skuteczno
ść
podejmo-
wanych działa
ń
;
−
obsługiwa
ć
wspomagaj
ą
ce pro-
gramy komputerowe do two-
rzenia analiz ekonomicznych.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z3, Z10, Z11 wymaga posiada-
nia kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Opracowywanie prognoz rozwoju i wariantów
optymalizacji procesów transportowych Kz3
Wiedza – zna i rozumie zasady,
procesy, poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no-
ś
ci zwi
ą
zane z opracowaniem
prognoz rozwoju oraz wariantów
optymalizacji procesów transpor-
towych, a tak
ż
e metody pozyski-
wania informacji, w szczególno
ś
ci
zna:
−
przepisy, zasady BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska w zakresie opra-
cowania prognoz rozwoju i op-
tymalizacji procesów transpor-
towych;
−
zasady i metody prognozowa-
nia;
−
rozwi
ą
zania techniczne, tech-
nologiczne, organizacyjne sto-
sowane w bran
ż
y transporto-
wej;
−
sposoby i
ź
ródła finansowania
inwestycji;
−
bariery
rozwoju
transportu
(techniczne, organizacyjne, eko-
nomiczne, prawne);
−
ź
ródła pozyskiwania informacji
o stanie rynku usług transpor-
towych;
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi opracowa
ć
prognozy rozwoju i podejmowa
ć
działania zwi
ą
zane z optymaliza-
cj
ą
procesów transportowych oraz
formułowa
ć
i rozwi
ą
zywa
ć
pro-
blemy z wykorzystaniem posiada-
nej wiedzy, tak
ż
e z innych dzie-
dzin oraz odpowiednio uzasadnia
ć
stanowiska, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów dotycz
ą
cych BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska w zakresie opraco-
wania prognoz rozwoju i opty-
malizacji procesów transporto-
wych;
−
opracowywa
ć
prognoz
ę
rozwo-
ju;
−
wyszukiwa
ć
i stosowa
ć
nowe roz-
wi
ą
zania funkcjonuj
ą
ce w bran-
ż
y transportowej;
−
pozyskiwa
ć
ś
rodki finansowe
do realizacji inwestycji;
−
identyfikowa
ć
bariery rozwoju
transportu o charakterze tech-
nicznym, organizacyjnym, eko-
13
−
metody pozyskiwania informa-
cji o potencjalnych dostaw-
cach/odbiorcach usług trans-
portowych;
−
metody i narz
ę
dzia identyfiko-
wania obszarów wymagaj
ą
-
cych doskonalenia w proce-
sach transportowych;
−
mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju technologii
przewozów wielogał
ę
ziowych.
nomicznym b
ą
d
ź
prawnym,
które uniemo
ż
liwiaj
ą
realizacj
ę
planowanych projektów;
−
pozyskiwa
ć
informacje o ro-
dzaju usług transportowych, na
które istnieje zapotrzebowanie
na rynku potencjalnych odbior-
ców;
−
wyszukiwa
ć
i dobiera
ć
dostaw-
ców, z którymi przedsi
ę
bior-
stwo współpracuje podczas re-
alizacji procesów transporto-
wych;
−
identyfikowa
ć
obszary wyma-
gaj
ą
ce optymalizacji i uspraw-
nienia;
−
opracowywa
ć
program opty-
malizacji procesów transporto-
wych;
−
opracowywa
ć
procesy przewo-
zów wielogał
ę
ziowych.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
kreuje i upowszechnia wzorce wła
ś
ciwego post
ę
powania w plano-
waniu, koordynowaniu i nadzorze procesów transportowych,
−
samodzielnie podejmuje decyzje w zakresie organizacji procesów
transportowych,
−
dokonuje krytycznej oceny działa
ń
swoich i zespołu, pod k
ą
tem
efektywno
ś
ci podj
ę
tych działa
ń
,
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za skutki działa
ń
swoich i zespołu, z któ-
rym współpracuje,
−
rozwi
ą
zuje konflikty w zespole.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu specjalisty do
spraw organizacji i rozwoju transportu przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 242221 Specjalista do spraw
organizacji i rozwoju transportu
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.