Świat islamu, 6271-05
2009-01-06
(c) Katarzyna Górak-Sosnowska
1
Katarzyna Górak‐Sosnowska, SGH
Produkty muzułmańskie: Coca cola
y
80‐90% rynku napojów orzeźwiających w
państwach Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki
państwach Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki
y
Kontrowersje Æ kampanie społeczne
y
Wzrost nastrojów antyamerykańskich Æ spadek
popytu ale także: konsumpcja jako sprzeciw
islamizacji
Muzułmańskie Cole
y
Mecca Cola (FR)
Mecca Cola (FR)
y
Qibla Cola (UK)
y
Muslim Up (FR)
y
Salam Cola (FR)
y
Arab Cola (FR)
Bankowość muzułmańska
y
Założenia muzułmańskiej ekonomii:
y
motywy bardziej istotne niż wyniki
y
altruizm i społeczna odpowiedzialność
y
charakter przede wszystkim normatywny
y
inny charakter własności
y
Rozwój bankowości w świecie arabsko‐muzułmańskim:
y
bankierzy (dżahabiz) na dworze abbasydzkim
y
913 w Ahwaz ‐ pierwszy narodowy bank w historii cywilizacji
muzułmańskiej
muzułmańskiej
y
pierwsza połowa XIX – początki nowoczesnej bankowości (filie
banków europejskich)
y
początek XX w – pierwsze banki, w których większość udziałów
mieli muzułmanie (Bank Misr w Egipcie, Bank Arabski w
Palestynie)
Świat islamu, 6271-05
2009-01-06
(c) Katarzyna Górak-Sosnowska
2
Bankowość muzułmańska
Miejsca
[k / b]
Nazwa banku
Kapitał własny
Suma bilansowa
mln
zmiana
mln
zmiana
[kw/sb]
[USD]
[%]
[USD]
[%]
6 / 10
Al Rajhi Banking & Invest. Corp.
1.826
1,7
15.785
14,2
Arabia Saudyjska
21 / 19
Kuwait Finance House
767
9,2
8.526
8,4
Kuwejt
38 / 34
Dubai Islamic Bank
401
29,6
5.336
27,8
Zjednoczone Emiraty Arabskie
90 / 79
Qatar Islamic Bank
108
6 4
1 408
16 4
90 / 79
Qatar Islamic Bank
108
6,4
1.408
16,4
Katar
97 / 98
Bahrain Islamic Bank
95
‐
558
‐
Bahrajn
Bankowość muzułmańska
y
Rozwój bankowości muzułmańskiej:
y
1963 – pierwszy bank muzułmański w Mit Ghamr, fundusze:
y
połowa 70. – rozwój bankowości muzułmańskiej; powody:
y
lokowanie nadwyżek finansowych z eksportu ropy
y
wpływ rewolucji ajatollaha Chomejniego
y
najstarsze i największe banki muzułmańskie:
y
Dubai Islamic Bank (1975)
y
Kuwait Finacial House (1997)
y
Al‐Rajhi Banking & Investment Corp. (1987)
y
Qatar Islamic Bank (1982)
Q
9
y
Bahrain Islamic Bank (1979)
y
Zasady bankowości muzułmańskiej:
y
zakaz oprocentowania (riba)
y
zakaz spekulacji i ryzykowania (gharar)
y
zgodność działalności banku z przepisami szari’atu
Bankowość muzułmańska
y
Mudaraba
d b
d
łk k
d
y
podobna do spółki komandytowej
y
komandytariusz (rabb al‐mal) finansuje przedsięwzięcie
y
komplementariusz (mudarib) działa
y
strony dzielą się zyskiem, stratę pokrywa rabb al‐mal
y
rodzaje: nieograniczona i ograniczona
y
Muszaraka
y
podobna do spółki celowej
y
udziałowcy (zazwyczaj bank i co najmniej jeden przedsiębiorca)
ółfi
j
d i
i i
współfinansują przedsięwzięcie
y
razem zarządzają przedsięwzięciem
y
zysk i straty dzielone pomiędzy wszystkich udziałowców
y
Alternatywy dla kredytu:
y
murabaha – odsprzedaż z prowizją
y
idżara – dzierżawa, leasing
Najważniejsza literatura
y
K. Górak‐Sosnowska, Bankowość muzułmańska. Zarys problematyki na
kł d i ś i t
b ki
Gd ń ki St di Mi d
d
”
l
przykładzie świata arabskiego, „Gdańskie Studia Międzynarodowe , vol.
3 (nr 1), 2004, ss. 97‐117.
y
K.
Górak‐Sosnowska,
Między
religią,
polityką
a
komercją.
Muzułmańskie cole jako produkty etyczne, „Marketing i rynek” 3/2008,
s. 25‐31.
y
T. Kuran, Islam & Mammon. The Economic Predicaments of Islamism,
Princeton University Pres, Princeton 2004.
y
J. Reissner, Die innerislamische Diskussion zur modernen Witschafts‐
und Sozialordnung, [w:] Der Islam in der Gegenwart, W. Ende, U.
g, [ ]
g
,
,
Steinbach (red.), München 1996.
y
Top 100 Arab Banks, The Banker,
http://www.thebanker.com/news/get_file.php3/id/12/
file/090_BKR_1103.pdf.
y
A. Yaqin, Islamic Barbie: the Politics of Gender and Performativity,
“Fashion Theory”, vol. 11, issue 2/3, 2007, s. 173‐188.