Prawne aspekty OOŚ

a ochrona korytarzy ekologicznych

Krzysztof

Okrasiński

2

Ocena oddziaływania na środowisko

Identyfikowanie i przewidywanie oddziaływań

1.

na środowisko oraz na zdrowie i dobro człowieka

planowanych przedsięwzięć, projektów polityk,

programów, planów i strategii oraz interpretacja

i przekazywanie informacji o tych wpływach

Postępowanie obejmujące w szczególności:

2.

a) weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia

na środowisko

b) uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień
c) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu

3

Zasadnicze etapy OOŚ

Pomysł – koncepcja realizacji przedsięwzięcia

1.

Kwalifikowanie przedsięwzięcia do procedury OOŚ

2.

Określanie zakresu analizy w ramach OOŚ

3.

Badania środowiska oraz szacowanie oddziaływań i ich skutków

4.

Przedstawienie informacji o przedsięwzięciu i środowisku

5.

właściwym organom

Analiza wystarczalności informacji o przedsięwzięciu i środowisku

6.

Konsultacje z organami ochrony środowiska, zainteresowanymi

7.

stronami i opinią publiczną

Weryfikacja i analiza informacji o przedsięwzięciu i środowisku oraz

8.

o oddziaływaniach środowiskowych

4

Fazy skutecznej i ograniczającej ryzyko inwestora procedury OOŚ

Faza identyfikacji i analizy ryzyka

– ocena możliwości

wystąpienia znaczących skutków środowiskowych, klasyfikacja

przedsięwzięcia, identyfikacja potencjalnych barier przyrodniczo-

przestrzennych oraz obaw społeczeństwa; identyfikacja i analiza

porównawcza wariantów, wstępny wybór optymalnego wariantu

Faza opracowania pełnego raportu OOŚ

– konsultant OOŚ

i projektanci ściśle współpracują w zakresie identyfikacji

i rozwiązywania problemów środowiskowych, wyniki tych prac

znajdują odzwierciedlenie w raporcie OOŚ;

Faza formalna

– Wnioskodawca składa do właściwego organu

wniosek o wydanie decyzji środowiskowej wraz z raportem –

przeprowadzane jest formalne postępowanie OOŚ zakończone

wydaniem decyzji

5

Przepisy o ochronie przyrody

Konwencje międzynarodowe

»

Prawo Unii Europejskiej

»

Prawo polskie

»

6

Konwencje międzynarodowe

7

Konwencje międzynarodowe

(1)

Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory

i fauny europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych

(1979 r.), tzw. Konwencja Berneńska

Artykuł 4

Umawiające się strony podejmują się zwracać szczególną

uwagę na ochronę obszarów ważnych dla gatunków

wędrownych, które są odpowiednio usytuowane na szlakach

wędrówek i spełniają rolę terenów zimowania, odpoczynku,

żerowania, rozmnażania lub pierzenia.

8

Konwencje międzynarodowe

(2)

Konwencja o ochronie gatunków wędrownych

dzikich zwierząt (1979 r.), tzw. Konwencja Bońska

Artykuł II

1. Strony uznają wagę ochrony gatunków wędrownych i zgody

państw strefy na podjęcie działań w celu ochrony tych gatunków

wszędzie tam, gdzie jest to możliwe i stosowne. W działaniach

tych szczególnie uwzględnione być powinny te gatunki zwierząt

wędrownych, których stan zachowania jest niekorzystny. (…)

2. Strony uznają potrzebę podjęcia działań w celu uniknięcia

zagrożenia jakiegokolwiek gatunku wędrownego.

3. W szczególności strony będą: (…) podejmować starania w celu

zapewnienia bezpośredniej ochrony gatunków

wędrownych

9

Konwencje międzynarodowe

(3)

Konwencja o różnorodności biologicznej (1992 r.),

tzw. Konwencja o bioróżnorodności

Artykuł 8 Ochrona in-situ

Każda umawiająca się strona, w miarę możliwości i potrzeb:

obejmuje odpowiednimi regulacjami i zarządza zasobami

»

biologicznymi ważnymi dla zachowania różnorodności biologicznej

zarówno na obszarach objętych ochroną, jak i poza ich granicami,
wspiera ochronę ekosystemów i naturalnych siedlisk oraz utrzymanie

»

zdolnych do życia populacji gatunków w ich naturalnym otoczeniu;
wspiera z punktu widzenia środowiska racjonalny i zrównoważony

»

rozwój na obszarach sąsiadujących z obszarami chronionymi, mając

na uwadze wzmocnienie ochrony tych obszarów;
odtwarza i przywraca do stanu poprzedniego ekosystemy,

»

które uległy degradacji.

10

Konwencje międzynarodowe

(4)

Przepisy prawne ustanowione na szczeblu

ponadkrajowym w wielu przypadkach

są elementem krajowego porządku prawnego:

Art. 91 Konstytucji RP: ratyfikowana umowa międzynarodowa stanowi

»

część krajowego porządku prawnego (po jej ogłoszeniu w Dzienniku

Ustaw) i jest bezpośrednio stosowana, o ile jej stosowanie nie jest

uzależnione od wydania ustawy.
Przestrzeganie umów międzynarodowych, których stroną jest Wspólnota

»

Europejska, podlega kontroli Komisji Europejskiej (ryzyko skierowania

sprawy do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich).
Prawo należy interpretować w sposób najpełniej zapewniający zgodność

»

z przepisami UE – orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego.

11

Prawo Unii Europejskiej

12

Prawo Unii Europejskiej

(1)

Dyrektywa 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu

niektórych planów i programów na środowisko –

tzw. Dyrektywa SEA

Strategiczna OOŚ dla planów, programów i strategii

»

Szczególne znaczenie oddziaływań skumulowanych i długoterminowych

»

Problemy z określeniem szczegółowości dla SOOŚ

»

13

Prawo Unii Europejskiej

(2)

Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny skutków

niektórych publicznych i prywatnych przedsięwzięć

dla środowiska – tzw. Dyrektywa EIA

Określa rodzaje przedsięwzięć które podlegają pod OOŚ

»

Określa kryteria kwalifikacji przedsięwzięć do OOŚ

»

Określa zakres informacji jaki musi być przedstawiony

»

do konsultacji społecznych oraz konsultowania z organami

ochrony środowiska
Nie precyzuje szczegółowości informacji opracowywanych

»

w ramach OOŚ

14

Prawo Unii Europejskiej

(3)

Dyrektywa 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych

oraz dzikiej fauny i flory – tzw. Dyrektywa Siedliskowa

Państwa Członkowskie muszą zapewnić system właściwej ochrony przyrody, mający

1.

na celu ochronę integralności i spójności obszarów sieci Natura 2000

Plany i przedsięwzięcia mogące istotnie negatywnie oddziaływać na siedliska

2.

i gatunki, dla ochrony których wyznaczono obszar Natura 2000 – nie powinny być

realizowane.

Można zezwolić na realizację ww. planów i przedsięwzięć jedynie wtedy, gdy są

3.

jednocześnie spełnione 4 warunki:

brak jest wariantów alternatywnych

»

za realizacją przedsięwzięcia stoją przesłanki koniecznych wymogów nadrzędnego

»

celu publicznego (w przypadku oddziaływania na siedliska i gatunki priorytetowe –

wymogi związane ze zdrowiem ludzkim i bezpieczeństwem)

możliwe i zapewnione są adekwatne działania kompensujące

»

Komisja Europejska została poinformowana o działaniach kompensacyjnych /

»

wyraziła pozytywną opinię w przypadku siedlisk i gatunków priorytetowych

15

Prawo Unii Europejskiej

(4)

Art. 10 i 12 Dyrektywy Siedliskowej (DS)

Art. 10: ochrona i odtwarzanie korytarzy ekologicznych

»

istotnych dla funkcjonowania sieci Natura 2000

(tj. elementów krajobrazu istotnych dla migracji,

rozprzestrzeniania i wymiany genetycznej dzikich gatunków

dla zachowania spójności obszarów Natura 2000 i właściwego

stanu ochrony gatunków chronionych Dyrektywą);

konieczność ścisłej ochrony gatunków zwierząt wymienionych

»

w zał. IV DS (poza obszarami Natura 2000);

16

Prawo Unii Europejskiej

(5)

Rozporządzenie 1083/2006 WE ustanawiające przepisy ogólne

dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,

Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności

„Działalność funduszy oraz operacje, które pomagają one

sfinansować, powinny być zgodne z prawodawstwem

Wspólnoty.”

„Komisja i państwa członkowskie zapewniają zachowanie

spójności pomocy funduszy z działaniami, politykami

i priorytetami Wspólnoty”

17

Prawo Unii Europejskiej

(6)

Pierwszeństwo prawa wspólnotowego – wyroki

Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości:

C–392/04, C-453/00 i C-422/0415 – organ administracji ma

1.

obowiązek uchylenia

decyzji administracyjnej rażąco sprzecznej z prawem wspólnotowym

. Może to

powodować konieczność uchylenia, zmiany, stwierdzenia nieważności decyzji

lub wznowienia postępowania.

Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego znajduje zastosowanie nie tylko

2.

wobec krajowych przepisów o charakterze legislacyjnym, ale także aktów

o charakterze administracyjnym (zob. sprawa C-106/77 Simmenthal),

w tym decyzji administracyjnych

(zob. sprawa C-224/97 Ciola)

Obowiązek zapewnienia zgodności z zasadą pierwszeństwa prawa

3.

wspólnotowego (i prowspólnotowej wykładni prawa krajowego „tak dalece jak

to możliwe” – C397/01 Pfeiffer and others) dotyczy m.in. sądów oraz organów

administracyjnych,

w tym organów samorządu terytorialnego

(zob. sprawa

C-103/88 Fratelli Costanzo).

18

Prawo polskie

19

Prawo polskie

(1)

Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu

informacji o środowisku i jego ochronie, udziale

społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach

oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz.1227, ze zm.)

(ale nie tylko!)

Ustawa o ochronie przyrody

»

Ustawa o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie

»

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

»

Prawo ochrony środowiska

»

Prawo wodne

»

Prawo budowlane

»

20

Prawo polskie

(2)

»

Definicja korytarza ekologicznego w ustawie ochrony

przyrody

– ale brak bezpośrednich, konkretnych zapisów

dotyczących konieczności ochrony korytarzy

»

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września

2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt

objętych ochroną

– wprowadza wymogi do ochrony

poszczególnych gatunków (np. ochrona ich siedlisk, ostoi,

schronień)

»

Odniesienie zasad wydawania zezwoleń na realizację

przedsięwzięć

mogących negatywnie wpływać na

integralność obszarów Natura 2000 oraz spólność sieci

21

Podsumowanie prawa

22

Podsumowanie prawnych uwarunkowań ochrony korytarzy ekologicznych

Ochrona miejsc istotnych dla funkcjonowania gatunków przyrodniczych

1.

(w tym – korytarzy ekologicznych) musi być prowadzona na terenach

objętych prawnymi formami ochrony przyrody oraz poza tymi terenami

Ochrona korytarzy ekologicznych polega na zachowaniu ich kluczowych

2.

funkcji, struktur i relacji

Ochrona gatunków polega na dążeniu do utrzymywania przez nie

3.

właściwego stanu ochrony (~ niezaburzonego funkcjonowania populacji,

pozwalającego na jej trwanie w dającej się przewidzieć przyszłości)

Ochrona gatunków nie ogranicza się do obszarów objętych prawnymi

4.

formami ochrony przyrody

Hierarchia przewidywanych działań ochronnych:

5.

a) eliminowanie

b) minimalizowanie

c) kompensowanie negatywnych oddziaływań

23

Przepisy drogowe

24

Przepisy drogowe

(1)

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej

z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich

usytuowanie (Dz.U. nr 63, poz. 735):

WYMAGANIA OGÓLNE

§ 8.

Usytuowanie obiektów inżynierskich powinno uwzględniać wymagania

ochrony środowiska, a w szczególności zalecenia ocen oddziaływania na

środowisko (…)

§ 10.1.

Dla zwierząt dziko żyjących powinno być zapewnione bezkolizyjne

przemieszczanie się ich z jednej na drugą stronę drogi klas A, S, GP i G,

w miejscach nasilonej migracji, a w szczególności w większych

kompleksach leśnych oraz obszarach bagiennych i innych przeciętych drogą

siedliskach rzadkich i zagrożonych gatunków (…)

25

Przepisy drogowe

(2)

§ 15.

Mosty powinny zapewnić m.in. przemieszczanie się zwierząt dziko

żyjących oraz ciągłość ekosystemu cieku. Spełnienie tych wymagań

powinno być zapewnione poprzez odpowiednią długość i szerokość mostu.

§ 44.

Dopuszcza się wykorzystanie przepustów jako przejść dla mniejszych

zwierząt poprzez odpowiednie zwiększenie ich światła i uformowanie

przekroju. Przepusty takie powinny mieć uformowaną ścieżkę dla zwierząt

o szerokości nie mniejszej niż 0,5 m, wzniesioną ponad zwierciadło średniej

wody w przepuście.

26

Przepisy drogowe

(3)

§ 58.

Wiadukty

pełniące rolę przejść dla zwierząt powinny:

posiadać pokrywę wegetacyjną i zieleń ekranizującą

»

rozmieszczoną wzdłuż bocznych krawędzi obiektu

mieć szerokość użytkową przeznaczoną dla poruszania

»

się zwierząt nie mniejszą niż 10 m i w miarę możliwości

zwiększającą się ku przyczółkom

być wyposażone w zasłaniające ogrodzenia na dolnych

»

dojściach do obiektu, odchylone od osi przejścia pod kątem

zbliżonym do 60° i łączące się z zielenią ekranizującą na

obiekcie – w celu naprowadzenia zwierzyny

27

Przepisy drogowe

(4)

§ 67.

Tunele

, pełniące rolę przejść dla zwierząt powinny mieć kształt

i wymiary dostosowane do wielkości zwierząt:

małych – przekrój okrągły o średnicy nie mniejszej niż 1 m,

»

średnich – przekrój prostokątny o wysokości nie mniejszej

»

niż 1,5 m i szerokości nie mniejszej niż 3,5 m,

dużych – przekrój prostokątny o wysokości nie mniejszej

»

niż 4 m i szerokości wynikającej ze współczynnika względnej

ciasnoty E nie mniejszego niż 1,5.

28

Przepisy drogowe

(5)

Współczynnik względnej ciasnoty E wyraża wzajemne

relacje między wysokością, szerokością i długością przejścia

przewidzianego jako otwór w korpusie drogi.

E = (B × H) : L

B – szerokość przejścia

H – wysokość przejścia

L – długość

29

Przepisy drogowe

(6)

Tunele dla zwierząt małych powinny mieć

»

u wlotu i wylotu

na odcinkach o długości 3 m pochylenie pod kątem 15°, a na

pozostałym obniżonym odcinku być w poziomie. Wlot i wylot

powinien być wyposażony w kratę o oczkach 20 × 20 cm.

Tunele dla zwierząt średnich i dużych

»

powinny mieć:

— prześwity w stropie na odcinku pasa dzielącego,

zabezpieczone barierami,

— skośne ściany czołowe przy wlotach i wylotach,
— zadrzewione i zakrzewione zbocza nasypów,
— płoty zasłaniające o długości 30–50 m

(w przypadku braku ogrodzenia na drodze).

30

Przepisy drogowe

(7)

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej

z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie

(Dz.U. nr 43, poz. 430):

§ 187.

Jeżeli nie jest możliwe wykonanie drogi bez powstania zagrożeń

przyrody (…), powinno się zaplanować zastosowanie środków ochrony

ograniczających te zagrożenia.

§ 188.1.

Podstawowymi środkami ograniczającymi zagrożenia

przyrodnicze są:

wiadukty i przepusty dla zwierząt dziko żyjących,

»

ogrodzenia chroniące zwierzynę leśną przed wtargnięciem na drogę,

»

pasy zieleni izolacyjnej

»

rekonstrukcje terenów leśnych naruszonych budową drogi

»

31

Przepisy drogowe

(8)

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 16 stycznia

2002 r. w sprawie przepisów techniczno – budowlanych

dotyczących autostrad płatnych (Dz.U. nr 12, poz. 116):

§ 4.

Pas drogowy autostrady powinien być ogrodzony

(z obu stron, na całej długości).

§ 76.5.

Wysokość ogrodzenia powinna wynosić co najmniej 1,5 m

na obszarach występowania drobnej zwierzyny dzikiej i co najmniej 2 m

na ciągach migracji zwierząt oraz obszarach występowania grubej

zwierzyny dzikiej.

§ 76.7.

W pasie drogowym autostrady mogą być stosowane inne

urządzenia zabezpieczające przed wkroczeniem zwierząt na autostradę,

dopuszczone do stosowania w budownictwie drogowym.

32

Przepisy drogowe

(9)

§ 126.

Autostradę należy tak projektować, aby przeciwdziałać

negatywnym zmianom w środowisku, jakie mogą się pojawić w czasie

jej budowy i eksploatacji. Jeżeli jest to niemożliwe – należy przewidzieć

działania ograniczające negatywne oddziaływanie

§ 127.

Dobór środków ochrony środowiska i przyrody należy dokonać

przy opracowywaniu podstawowej dokumentacji technicznej. Dobór ten

powinien być zweryfikowany w ramach OOŚ.

§ 128.

Skuteczność środków zapobiegawczych i minimalizujących

może być weryfikowana odpowiednio do potrzeb za pomocą systemu

monitorowania.

33

Metodyka OOŚ wynikająca z przepisów

34

Ocena oddziaływania na środowisko

(1)

Podstawowe zasady OOŚ:

oparcie na rzetelnych danych naukowych oraz

»

na merytorycznej, wielokryterialnej analizie
wariantowanie przedsięwzięcia i ocena wariantów

»

udział (faktyczny) społeczeństwa

»

i zainteresowanych stron

35

Ocena oddziaływania na środowisko

(2)

Podstawowe zasady OOŚ – c.d.

Środki łagodzące i kompensujące:

Powinny być zaplanowane wg następującej hierarchii:

»

unikać

1.

znaczącego wpływu na środowisko

jeśli nie można uniknąć, to

2.

ograniczyć

jeśli nie można ograniczyć, to gdzie możliwe,

3.

skompensować

»

Odpowiedzialność za wdrożenie i finansowanie

środków

powinna być jasno określona
Powinny być

»

adekwatne i skuteczne

Powinny być

»

jasne i wykonalne

Ich skuteczność powinna być

»

monitorowana

»

Negatywne efekty

zastosowania tych środków powinny być

poddane ocenie

36

Raport o oddziaływaniu na środowisko

(1)

Odzwierciedleniem przebiegu OOŚ jest raport

o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.

Cechy dobrego raportu:

Jasny opis metodologii

1.

Logiczna sekwencja

2.

Kompleksowy (w stopniu odpowiednim do wagi zagadnień)

3.

Wyczerpujący, oparty na faktach

4.

Wskazujący sposób osiągnięcia celu przedsięwzięcia w sposób najmniej

5.

szkodzący środowisku

Zawierający (i / lub oceniający) zalecenia związane z eliminowaniem,

6.

ograniczaniem i kompensowaniem negatywnych oddziaływań
Przedstawiający konkretny opis monitoringu dostarczającego istotnych

7.

danych o oddziaływaniu przedsięwzięcia oraz zastosowanych działań

minimalizujących i kompensujących

37

Raport o oddziaływaniu na środowisko

(2)

Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać m.in.:

opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem i zasięgiem

1.

przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko;

opis analizowanych wariantów, w tym:

2.

wariantu wnioskodawcy oraz racjonalnego wariantu alternatywnego,

»

wariantu najkorzystniejszego dla środowiska wraz z uzasadnieniem

»

ich wyboru;

określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych

3.

wariantów;

opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie

4.

lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko

(np. program kompensacji) – dotyczy etapu realizacji (np. budowy)

i funkcjonowania

38

Raport o oddziaływaniu na środowisko

(3)

opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis

6.

przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia

na środowisko, obejmujący oddziaływania:

bezpośrednie, pośrednie, wtórne,

»

skumulowane,

»

krótko-, średnio- i długoterminowe,

»

stałe i chwilowe,

»

odwracalne i nieodwracalne,

»

lokalne i strategiczne,

»

ilościowe i jakościowe,

»

na etapie realizacji, eksploatacji lub użytkowania, oraz likwidacji.

»

39

Kryterium oceny w Naturze 2000: cel ochrony

Celem ochrony w obszarach Natura 2000 jest ich INTEGRALNOŚĆ

(~ niezaburzone funkcjonowanie ekosystemów), na którą

składają się:

zachowanie kluczowych struktur, procesów i relacji

»

właściwy stan ochrony siedlisk i gatunków

»

Właściwy stan ochrony:

naturalny zasięg / powierzchnia / liczebność nie

»

zmniejszają się
zachowane pozostają specyficzne struktury i funkcje

»

zachowana zostaje wystarczająco duża powierzchnia siedlisk

»

do ochrony gatunków przyrodniczych

40

Metodologia oceny oddziaływań na siedliska i gatunki Natura 2000

Opis obszaru Natura 2000

1.

Dokładna inwentaryzacja siedlisk i gatunków w zasięgu oddziaływania,

2.

z uwzględnieniem okresów wegetacyjnych, lęgowych, migracji, itp.

Dla siedlisk i gatunków – określenie stanu ochrony (

3.

kondycji),

dynamiki, funkcji oraz warunków do życia – ocena wartości

ekologicznej i wrażliwości

Odniesienie się do fragmentacji siedlisk, zagrożenia kluczowych

4.

struktur, relacji i procesów

Odniesienie wyników inwentaryzacji do istotności zasobu w skali kraju

5.

Szczegółowa, konkretna, sparametryzowana analiza wpływu,

6.

kategoryzacja oddziaływań

Analiza wpływu na funkcjonalność korytarzy ekologicznych istotnych

7.

dla sieci obszarów Natura 2000

41

Przykładowe zagadnienia oceny

struktura, funkcja i rola poszczególnych walorów

1.

przyrodniczych

przestrzeń, reprezentatywność i stan ochrony siedlisk

2.

na danym obszarze

wielkość populacji, stopień izolacji, ekotyp, pula genetyczna,

3.

struktura wiekowa, stan ochrony gatunki na danym obszarze

rola obszaru wewnątrz regionu biogeograficznego

4.

i dla spójności sieci Natura 2000

dynamika siedlisk i gatunków

5.

inne wartości i funkcje przyrodnicze

6.

42

Ocena „habitatowa”

dotyczy nie tylko przedsięwzięć zlokalizowanych w granicach

»

obszarów Natura 2000 – lokalizacja nie gra roli, ważna jest skala

oddziaływania
powinna kierować się celami ochrony obszaru Natura 2000

»

szczególna waga oddziaływań skumulowanych (uwzględniając

»

istniejące oraz planowane przedsięwzięcia)
powinna uwzględniać całość przedsięwzięcia

»

(unikać „kawałkowania” inwestycji)

powinna odnosić się do korytarzy ekologicznych istotnych

»

dla sieci Natura 2000
powinna uwzględniać gatunki i siedliska znajdujące się także

»

poza administracyjnymi granicami obszarów Natura 2000

(ich zniszczenie może być zaklasyfikowane jako szkoda

w środowisku)

43

Problemy z prawnymi aspektami OOŚ

Niezadowalająca jakość OOŚ oraz brak faktycznej kontroli

1.

nad tą jakością

Pomijanie w OOŚ oceny oddziaływań kumulowanych

2.

Brak faktycznego nadzoru nad strategicznymi OOŚ

3.

Brak prawnie ustanowionych kryteriów oceny oddziaływania

4.

(oraz metodyki) na siedliska, gatunki i struktury przyrodnicze

(w tym – na integralność obszaru Natura 2000 oraz spójność

sieci) – co skutkuje brakiem problemami z rzetelnością

i weryfikacją OOŚ

44

Konsekwencje

45

„Wydawane obecnie decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach

są nierzadko kukułczym jajem podrzucanym inwestorom”

(Business Centre Club, grudzień 2008, „Ryzyka Środowiskowe wyzwaniem dla gospodarki”)

Ponieważ negatywny wpływ przedsięwzięcia na chronione siedliska

i gatunki przyrodnicze, który nie zostanie przewidziany w toku OOŚ,

traktowany jest jako

szkoda w środowisku

którą należy zrekompensować

»

konsekwencje przyrodnicze, ekonomiczne, finansowe i prawne

»

46

Korzyści z profesjonalnie przeprowadzonej OOŚ

duży stopień pewności, że realizacja przedsięwzięcia odbywa się

»

w harmonii z zasadami ochrony środowiska i przepisami

wybór najlepszej opcji przedsięwzięcia pod względem

»

środowiskowym, lokalizacyjnym, technologicznym, ekonomicznym

zmniejszenie ryzyka wystąpienia szkody w środowisku (którą jest

»

nieprzewidziany na etapie OOŚ negatywny skutek przyrodniczy)

zmniejszenie ryzyka protestów społecznych i zaskarżenia bądź

»

uchylenia decyzji

zmniejszenie ryzyka utraty dofinansowania

»

zapewnienie przejrzystości procedury oraz większej

»

Dziękuję

Krzysztof Okrasiński

[e-mail] · tel. [phone]

Pracownia na rzecz Wszystkich Istot

ul. Jasna 17 · 43-360 Bystra · tel/fax: o33 817 14 68

[e-mail]

www.pracownia.org.pl