Kaniule - obecnie stosuje się kaniule

wykonane głównie z poliuretanu lub silikonu w

różnych rozmiarach. Rozmiary kaniul podane

są

w

mm

przekroju

zewnętrznego

lub

jednostkach

zwanych

G

(gauge),

które

oznaczają liczbę kaniul, jaka mieści się w

okręgu o średnicy l cala (czyli im większa jest

wartość G, tym cieńsza kaniula). Dostępne są

następujące rozmiary: 12G, 14G, 16G, 18G,

20G, 22G i 24G. Długość kaniul jest najczęściej

znormalizowana i wynosi około 50 mm.

Kaniula

dożylna

(fot.

l)

składa

się

z

wykonanej z tworzywa sztucznego (najczęściej

poliuretanu) kaniuli właściwej o stożkowym

zakończeniu, co ułatwia jej wprowadzenie do

naczynia

krwionośnego.

Po

bokach

kaniuli

znajdują się służące do jej przymocowania do

skóry "skrzydełka" oraz otwór do wstrzykiwania

(tzw.

port)

z

zastawką

jednokierunkowego

przepływu zamykaną zatyczką o odpowiednim dla

danego rozmiaru kolorze.

Do kaniuli właściwej wprowadzona jest

wystająca poza jej koniec metalowa igła, która

umożliwia nakłucie żyły i służy jako prowadnica.

Cele wykonywania nakłucia żyły:



Wstrzyknięcie leku (lek podany drogą dożylną działa

natychmiast, jest równomiernie rozprowadzony

w organizmie),



Nawodnienie organizmu chorego,



Skorygowanie zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej,

kwasowo-zasadowej,



Żywienie pozajelitowe,



Dostarczenie krwi, preparatów krwiopochodnych lub

krwiozastępczych,



Podawanie środków cieniujących,



Pomiar OCŻ,



Wywołanie znieczulenia.

Miejsce nakłucia żyły:



Najczęściej wykorzystuje się łatwo dostępne, położone
obwodowo żyły podskórne grzbietu ręki, przedramienia,
okolicy zgięcia łokciowego, u niemowląt natomiast żyły
głowy.



Należy unikać nakłuwania żyły w obrębie stawu, aby nie
ograniczać jego ruchomości oraz nie powodować załamania
cewnika, a tym samym zatrzymania przetaczania,
powstania skrzepu w świetle kaniuli lub zakrzepu żylnego,



Nie powinno wykonywać się kaniulacji w obrębie żył zgięcia
łokciowego, szczególnie po stronie łokciowej, ponieważ
bezpośrednio w sąsiedztwie tego miejsca przebiega tętnica,

Sprzęt:

1.

Środek do dezynfekcji skóry,

2.

Gaziki,

3.

Fizjologiczny roztwór soli 0,9% NaCl,

4.

Strzykawka - należy ją wypełnić 0,9% NaCl,

5.

Okleina lub plastry - służące do umocowania kaniuli,
które przed zabiegiem należy odpowiednio przyciąć,

6.

Środek do znieczulenia skóry np. krem EMLA,

7.

Rękawiczki jednorazowe,

8.

Pojemniki na zużyte igły i materiały.

Znieczulenie planowanego miejsca wkłucia:

Przed wykonaniem kaniulacji skórę w miejscu

planowanego nakłucia należy znieczulić. W celu
znieczulenia stosuje się krem EMLA (fot.4), który jest
mieszaniną prilokainy

i lidokainy

Składniki te wnikają do skóry i sprawiają, że zabieg
jest całkowicie bezbolesny.

Krem EMLA dostępny jest w tubce wraz z folią

samoprzylepną. Nakłada się go obficie na skórę

w planowanym miejscu wkłucia, a następnie zakleja

folią samoprzylepną (opatrunek zamknięty; fot.4).

Znieczulenie

skóry

następuje

po

około

2

godzinach. Przed kaniulacją żyły powierzchnię skóry
należy oczyścić z kremu i zdezynfekować.

Wykonanie zabiegu kaniulacji żyły:

1. Załóż opaskę zaciskową (tzw. stazę) powyżej miejsca

wkłucia (fot.5), tak aby żyły wypełniły się krwią i uległy
rozszerzeniu; wkłucie kaniuli jest wówczas łatwiejsze.
Uwaga:

najlepiej

stosować

elastyczną

opaskę

ze

specjalnym zamkiem klamrowym (fot.5) lub mankiet
aparatu

do

pomiaru

ciśnienia

tętniczego

(należy

wytworzyć w nim ciśnienie powyżej wartości ciśnienia
rozkurczowego, ale mniejsze niż ciśnienie skurczowe).

Opaska powinna być zaciśnięta z umiarkowaną

siłą, tak aby uciskała tylko żyły, nigdy zaś naczynia
tętnicze.

Żyły

można

także

rozszerzyć

poprzez

oklepywanie skóry

w okolicy planowanego wkłucia i(lub) potrząsanie ręki za

kciuk, co powoduje przemieszczenie krwi i zwiększa
wypełnienie żył grzbietu ręki i przedramienia.

2. Usuń krem EMLA ze skóry i zdezynfekuj ją, przemywając

okolicę planowanego wkłucia gazikiem nasączonym 70%

roztworem spirytusu etylowego lub izopropylowego,

3. Wyjmij venflon z jałowego opakowania i zdejmij plastikową

osłonkę,

4. Wybierz prosty odcinek żyły lub miejsce połączenia dwóch

żył,

5. Chwyć kaniulę między kciuk a palec wskazujący

dominującej ręki.

Uwaga: kaniulę chwytamy dwoma palcami za złożone uchwyty

("skrzydełka") do mocowania, przytrzymując równocześnie

plastikową obsadkę metalowej igły, tak aby nie wysunęła się

z kaniuli podczas wkłuwania. Zapewnia to właściwe położenie

tnącej końcówki igły i pozwala na pokonanie oporu przy

przejściu przez skórę,

6. Naciągnij skórę ponad żyłą,

7.Uprzedź pacjenta o chwili wkłucia,

8. Przekłuj skórę pod kątem 45°, natomiast drugim

ruchem pod kątem 30° (zwłaszcza przy twardej skórze,

cienkich, źle wyczuwalnych, leżących głęboko żyłach) i

wprowadzaj kaniulę ostrożnie w kierunku naczynia do

chwili, gdy

w otworze plastikowej obsadki

igły pojawi się krew (jest to sygnał, że końcówka kaniuli

znajduje się w żyle),

9. Stopniowo wsuwaj kaniulę głębiej do naczynia,

wycofując

jednocześnie

metalową

igłę,

Uwaga: kaniulę należy maksymalnie wprowadzić do

naczynia. Jeżeli kaniula z tworzywa sztucznego

znajduje się w świetle żyły, wypełnia się krwią,

a wstrzykując 0,9% NaCl, nie napotyka się na opór,

10. Na obwodowy koniec kaniuli załóż korek i

zakręć zgodnie z ruchem wskazówek zegara,

10. Plastikową obsadkę kaniuli przyklej do skóry
opatrunkiem włóknikowym typu Vena-Plast lub
Tegaderm,

11. Otwórz zatyczkę otworu do wstrzykiwania i

wypełnij

kaniulę 3 ml fizjologicznego roztworu soli, co

zapobiega

skrzepnięciu w niej krwi,

12. Przymocuj kaniulę do skóry za pomocą opaski
elastycznej.

Do

wprowadzonej

do

naczynia

kaniuli można podłączyć trójdrożny
kranik i(lub) linię przedłużającą (fot.8).

Kranik

umożliwia

podłączenie

zestawu do przetaczania i równoczesne
pobieranie krwi lub podawanie leków,
linie przedłużające (długości 5 lub 10
cm) ułatwiają natomiast umocowanie
kaniuli.

Istnieją

również

linie

przedłużające z zamocowanym na stałe
kranikiem.

Pielęgnacja wkłucia obwodowego

typu venflon:

Podczas pielęgnacji kaniuli obwodowej musimy pamiętać o:



Dokonywaniu zmiany opatrunku w zależności od jego
rodzaju: gazik, plaster oraz opatrunek włóknikowy co
24h; opatrunek przezroczysty raz w tygodniu (jeśli
venflon może pozostać dłużej niż 3 dni); opatrunek
powinien być jałowy, suchy, hipoalergiczny i
przepuszczalny dla powietrza, zmieniany przy odklejeniu
i zabrudzeniu, wymieniany po uprzednim zmyciu okolicy
wkłucia preparatem antyseptycznym oraz posiadać
metryczkę.



Dokonywaniu wzrokowego i palpacyjnego badania
miejsca wkłucia pod kątem ewentualnego stanu
zapalnego przynajmniej raz dziennie.



Utrzymaniu stałej jałowości przy użytkowaniu dostępu

żylnego: stosowanie jałowych strzykawek, korków,

rękawiczek do badania miejsca wkłucia i zmiany

opatrunku.



Przestrzeganiu maksymalnego przepływu płynu przez

kaniulę, również przy podawaniu leku ze strzykawki

przez dodatkową zastawkę znajdującą się w venflonie.



Zapewnieniu stałej, całodobowej podaży płynu do

dostępu żylnego, w sytuacji przerwania podaży

zabezpieczenie wkłucia specjalnym jałowym mandrynem

lub korkiem oraz zachowanie drożności cewnika przez

przepłukanie go roztworem heparyny.



Delikatnym obsługiwaniu dostępu żylnego, chroniącym

przed wystąpieniem powikłań technicznych (zagięcie,

wysunięcie kaniuli, rozłączenie linii podaży), a w czasie

przerwania podaży płynów zabezpieczenie venflonu

bandażem.



wymianie venflonu co 3 dni; zestawu do
kroplowego wlewu dożylnego co 24h;
każdorazowo zestawu po krwi.



Bezzwłocznym usunięciu cewnika w
przypadku jego niedrożności lub zakażenia
miejsca wkłucia.



W przypadku zdiagnozowania zapalenia w
miejscu wkłucia, należy założyć opatrunek
np.: z Altacetu.

Wskazania do usunięcia venflonu

wg Daschnera

1. Zaczerwienie miejsca wkłucia

2. Zaczerwienienie przebiegu żyły

3. Naciek tkanki podskórnej wokół miejsca

wkłucia

4. Przemieszczenie wkłucia

5. Wypływ płynu lub ropy z miejsca wkłucia

6. Dolegliwości bólowe

7. Czas założenia venflonu – 48h

8. Gorączka niejasnego pochodzenia

Dziękujemy za uwagę