Wybrane metody
Wybrane metody
w diagnostyce
w diagnostyce
immunologicznej
immunologicznej
dr n.med. Monika Kniotek
dr n.med. Monika Kniotek
Zakład Immunologii Klinicznej
Zakład Immunologii Klinicznej
Instytut Transplantologii WUM
Instytut Transplantologii WUM
Niedobory odporności - Jednostki
chorobowe
Zespół hemofagocytarny- pancytopenia
(niedobór
prawidłowych erytrocytów, leukocytów, trombocytów),
przerost
śledziony, fagocytoza szpiku kostnego; immunologia- niska
aktywność komórek NK wysoki poziom sCD25.
SCID - ciężkie złożone niedobory odporności: brak T i B;
SCID-ADA- (niedobór deaminazy adenozyny)- spadek ilości i
proliferacji T, niska aktywność komórek NK
Zespól Di Gorga – delecja, aplazja grasicy – brak limfocytów
T
Zespól Hioba-brak INF-γ, brak chemotaksji neutrofilów,
podwyższone stężenie IgE
CVID- zespół hipogammaglobulinemi IgA, IgM,IgG
Zespół Nijmengen- niedokrwistość, trombocytopenia,
obniżenie stężenia IgE, spadek liczby l.T,l.B, spadek
stosunku CD4/CD8, podwyższenie liczby komórek NK ,
dysgammaglobulinemia
Objawy niedoborów odporności
Objawy niedoborów odporności
1. Dwa lub więcej nowych zakażeń ucha w ciągu roku.
1. Dwa lub więcej nowych zakażeń ucha w ciągu roku.
2. Dwa lub więcej nowych zakażeń zatok w ciągu roku, przy braku alergii.
2. Dwa lub więcej nowych zakażeń zatok w ciągu roku, przy braku alergii.
3. Jedno zapalenie płuc rocznie w ciągu co najmniej 2 lat.
3. Jedno zapalenie płuc rocznie w ciągu co najmniej 2 lat.
4. Przewlekła biegunka z utratą masy ciała.
4. Przewlekła biegunka z utratą masy ciała.
5. Nawracające zakażenia wirusowe (przeziębienia, opryszczka,
5. Nawracające zakażenia wirusowe (przeziębienia, opryszczka,
brodawki, kłykciny).
brodawki, kłykciny).
6. Konieczność częstego stosowania antybiotyków dożylnych w leczeniu
6. Konieczność częstego stosowania antybiotyków dożylnych w leczeniu
zakażeń.
zakażeń.
7. Nawracające, głębokie ropnie skóry lub narządów wewnętrznych.
7. Nawracające, głębokie ropnie skóry lub narządów wewnętrznych.
8. Uporczywe pleśniawki lub zakażenia grzybicze na skórze lub w innej
8. Uporczywe pleśniawki lub zakażenia grzybicze na skórze lub w innej
lokalizacji.
lokalizacji.
9. Zakażenie normalnie nieszkodliwymi prątkami niegruźliczymi.
9. Zakażenie normalnie nieszkodliwymi prątkami niegruźliczymi.
10. Pierwotny niedobór odporności w wywiadzie rodzinnym.
10. Pierwotny niedobór odporności w wywiadzie rodzinnym.
Pierwotne Niedobory Odporności należy podejrzewać, jeżeli wystąpią 2
Pierwotne Niedobory Odporności należy podejrzewać, jeżeli wystąpią 2
lub więcej z powyższych objawów ostrzegawczych.
lub więcej z powyższych objawów ostrzegawczych.
Diagnostyka niedoborów
odporności
Diagnostyka wstępna
:
badania przesiewowe umożliwiające ocenę każdego elementu układu
immunologicznego
* pełna morfologia krwi obwodowej z oceną obrazu odsetkowego
leukocytów:agranulocytoza, ziarnistości, niedokrwistość
hemolityczna, małopłytkowość, limfopenia
* stężenie immunoglobulin w surowicy krwi –IgG, IgM, IgA, Ig całkowite
> 400 mg/dl, IgG >20mg/dl
* testy nadwrażliwości typu późnego
Trichophyton, Candida,tuberkulina
Diagnostyka specjalistyczna
:•
* Podklasy IgG –IgG2, IgG4-zdolność do syntezy swoistych przeciwciał
* Liczba limfocytów, subpopulacje: B - CD19, CD20, T -CD3, CD4, CD8,
wskaźnik CD4/CD8, ekspresja MHC kl. II (HLA_DR)
* Funkcje limfocytów-proliferacja limfocytów pod wpływem mitogenów:
B - EBV, SAC; T–PHA,OKT-3
* Funkcje granulocytów: test NBT, chemiluminescencja, wytwarzanie
rodników tlenowych, chemotaksja, cząsteczki adhezyjne CD11, CD18
* Ocena składowych dopełniacza, czynników B, P, CH50
* Ocena aktywności enzymów ADA, PNP
* Genetyka
I. Testy proliferacji (transformacji blastycznej)
1. Metoda izotopowa
2. Metoda kolorymetryczna
II. Ocena odpowiedzi humoralnej
1. Metoda ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay)
2. Test PFC (plaque forming cell assay)
III. Test aktywności komórek NK (natural killer cells)
IV. Wybrane testy służące do oceny mechanizmów odporności
nieswoistej
1. Oznaczenie poziomu składników dopełniacza w surowicy
2. Ocena zdolności granulocytów do fagocytozy
a) fagotest (NBT)
b) test redukcji cytochromu C
V. MLC (mixed lymphocytes culture)
1. transplantacja szpiku
2. nawracające poronienia
Izolacja limfocytów T z krwi
Izolacja limfocytów T z krwi
obwodowej
obwodowej
I. Test proliferacji
I. Test proliferacji
( Ciężki złożony niedobór odporności - SCID, zespół Di Goerge, zespół
( Ciężki złożony niedobór odporności - SCID, zespół Di Goerge, zespół
Nezelofa- dysplazja grasicy, Niedobór odporności związany z chromosomem - X )
Nezelofa- dysplazja grasicy, Niedobór odporności związany z chromosomem - X )
Ocena odpowiedzi proliferacyjnej limfocytów T i B - określenie zmiany liczby
Ocena odpowiedzi proliferacyjnej limfocytów T i B - określenie zmiany liczby
komórek w hodowli przed i po zadziałaniu czynnika stymulującego
komórek w hodowli przed i po zadziałaniu czynnika stymulującego
1.Metoda
1.Metoda
izotopowa
izotopowa
izolacja komórek jednojądrzastych (MNC) z krwi przez wirowanie w
izolacja komórek jednojądrzastych (MNC) z krwi przez wirowanie w
gradiencie stężeń
gradiencie stężeń
hodowla przez 3 dni w 37
hodowla przez 3 dni w 37
0
0
C w atmosferze uzupełnianej 5%CO
C w atmosferze uzupełnianej 5%CO
2
2
w obecności
w obecności
opowiedniego mitogenu
opowiedniego mitogenu
dodanie znakowanej trytem tymidyny (ilość wbudowanego nukleotydu
dodanie znakowanej trytem tymidyny (ilość wbudowanego nukleotydu
zależy od intensywności replikacji DNA – częstość podziałów komórkowych)
zależy od intensywności replikacji DNA – częstość podziałów komórkowych)
po 17h inkubacji komórki lizuje się a ich DNA zostaje związane na filtrze
po 17h inkubacji komórki lizuje się a ich DNA zostaje związane na filtrze
ilość wbudowanego izotopu ocenia się poprzez pomiar w liczniku
ilość wbudowanego izotopu ocenia się poprzez pomiar w liczniku
scyntylacyjnym
scyntylacyjnym
wynik podawany jest jako wartość liczbowa cpm – liczba zliczeń na min
wynik podawany jest jako wartość liczbowa cpm – liczba zliczeń na min
Związki te działają :
Związki te działają :
-
poprzez receptory powierzchniowe komórki np. TCR lub CD2 (anty-CD3)
poprzez receptory powierzchniowe komórki np. TCR lub CD2 (anty-CD3)
-
bezpośrednio na wewnątrzkomórkowy szlak aktywacji (PMA)
bezpośrednio na wewnątrzkomórkowy szlak aktywacji (PMA)
MITOGEN
limfocyty
T
limfocyty B
limfocyty T i
B
PHA
fitohemmaglutyn
ina
+
Con A
Konkanawalina
A
+
Przeciwciała
anty-CD3 (OKT-
3)
+
SAC
Staphylococcus
aureus szczep
Cowan
+
Przeciwciała –
anty Ig
+
PWM
Mitogen
szkarłatki
+
PMA
Octan
mirystynianu
forbolu
+
Wbudowanie tymidyny do DNA
2.Metoda MTT ( MTTS, XTT,WSTs)
2.Metoda MTT ( MTTS, XTT,WSTs)
Metoda kolorymetryczna oceniająca proliferację komórek
Metoda kolorymetryczna oceniająca proliferację komórek
oraz ich żywotność
oraz ich żywotność
Metoda oparta jest na redukcji soli tetrazolowych np.: MTT
Metoda oparta jest na redukcji soli tetrazolowych np.: MTT
(bromek 3-(4-5 dimetrylotiazol 2yl)-2,5-difenyloteterazolu)
(bromek 3-(4-5 dimetrylotiazol 2yl)-2,5-difenyloteterazolu)
(żółty
(żółty
tetrazol
tetrazol
) zostaje zredukowany przez mitochondrialną
) zostaje zredukowany przez mitochondrialną
reduktazę do czerwonego
reduktazę do czerwonego
formazanu.
formazanu.
10
10
3
3
- 10
- 10
5
5
komórek + medium +
komórek + medium +
MTT
MTT
inkubacja 24h, wytrącenie
inkubacja 24h, wytrącenie
kryształów formazanu
kryształów formazanu
dodanie detergentu
dodanie detergentu
odczyt ekstyncji w czytniku Elisa
odczyt ekstyncji w czytniku Elisa
Typowy obraz płytki z wynikiem testu MTT
II. Ocena produkcji przeciwciał
II. Ocena produkcji przeciwciał
in vitro
in vitro
(
(
APA-przeciwciała antyfosfolipidowe, zespół Hioba, pospolity zmienny niedobór
APA-przeciwciała antyfosfolipidowe, zespół Hioba, pospolity zmienny niedobór
odporności CVID, allergie, przemijająca hipogammaglobulinemia niemowląt, zespół
odporności CVID, allergie, przemijająca hipogammaglobulinemia niemowląt, zespół
Nijemegen)
Nijemegen)
1. Metoda ELISA
1. Metoda ELISA
(enzyme-linked immunosorbent assay)
(enzyme-linked immunosorbent assay)
ocena stężenia immunoglobulin obecnych w surowicy lub
ocena stężenia immunoglobulin obecnych w surowicy lub
supernatantach hodowlanych
supernatantach hodowlanych
pierwsze przeciwciało skierowane przeciw określonej klasie
pierwsze przeciwciało skierowane przeciw określonej klasie
immunoglobulin zostaje opłaszczone na powierzchni płytek
immunoglobulin zostaje opłaszczone na powierzchni płytek
po zablokowaniu miejsc niespecyficznego wiązania białka na
po zablokowaniu miejsc niespecyficznego wiązania białka na
płytkę nakłada się badaną surowicę
płytkę nakłada się badaną surowicę
związane immunoglobuliny wykrywane są za pomocą drugiego
związane immunoglobuliny wykrywane są za pomocą drugiego
przeciwciała sprzężonego z enzymem np. peroksydazą chrzanową
przeciwciała sprzężonego z enzymem np. peroksydazą chrzanową
enzym katalizuje reakcję barwną po dodaniu substratu
enzym katalizuje reakcję barwną po dodaniu substratu
zmiana koloru oceniana jest spektrofotometrycznie na czytniku
zmiana koloru oceniana jest spektrofotometrycznie na czytniku
ELISA
ELISA
Schemat oznaczania poziomu białek w supernatantach
Schemat oznaczania poziomu białek w supernatantach
hodowlanych metodą Elisa
hodowlanych metodą Elisa
odwrócona Elisa
odwrócona Elisa
Elispot
Elispot
Elispot readrer
2. Test PFC
2. Test PFC
(plaque forming cell
(plaque forming cell
assay)
assay)
Ocena ilości limfocytów B produkujących przeciwciała
Ocena ilości limfocytów B produkujących przeciwciała
izolacja komórek jednojądrzastych (MNC) z krwi przez wirowanie w
izolacja komórek jednojądrzastych (MNC) z krwi przez wirowanie w
gradiencie
gradiencie
stężeń
stężeń
inkubacja MNC przez 7 dni w 37
inkubacja MNC przez 7 dni w 37
0
0
C w atmosferze uzupełnianej 5%CO
C w atmosferze uzupełnianej 5%CO
2
2
z
z
mitogenem PWM (indukcja syntezy immunoglobulin)
mitogenem PWM (indukcja syntezy immunoglobulin)
dodanie do komórek z hodowli 0,8% agarozy z 30% zawiesiną SRBC
dodanie do komórek z hodowli 0,8% agarozy z 30% zawiesiną SRBC
opłaszczonych białkami A (białko
opłaszczonych białkami A (białko
S. aureus
S. aureus
wiążące IgG) oraz królicze
wiążące IgG) oraz królicze
przeciwciała przeciw ludzkim immunoglobulinom
przeciwciała przeciw ludzkim immunoglobulinom
wylanie tak przygotowanej zawiesiny na płytki Petriego opłaszczone 1%
wylanie tak przygotowanej zawiesiny na płytki Petriego opłaszczone 1%
agarozą
agarozą
inkubacja 60 min w temp 37
inkubacja 60 min w temp 37
0
0
C, dodanie dopełniacza, inkubacja 60 min
C, dodanie dopełniacza, inkubacja 60 min
w temp.37
w temp.37
0
0
C
C
po dodaniu dopełniacza następuje liza opłaszczonych przeciwciałami
po dodaniu dopełniacza następuje liza opłaszczonych przeciwciałami
krwinek, co
krwinek, co
powoduje powstanie charakterystycznych łysinek wokół komórki
powoduje powstanie charakterystycznych łysinek wokół komórki
produkującej
produkującej
przeciwciała
przeciwciała
1 łysinka=1limfocyt B wynikiem testu jest liczba plaków /500
1 łysinka=1limfocyt B wynikiem testu jest liczba plaków /500
tys.komórek
tys.komórek
III. Test aktywności komórek
III. Test aktywności komórek
NK
NK
(SCID-ADA –głębsza limfopenia, nowotwory, zakażenia wirusowe)
(SCID-ADA –głębsza limfopenia, nowotwory, zakażenia wirusowe)
Izolacja komórek jednojądrzastych (MNC) z krwi przez wirowanie w
Izolacja komórek jednojądrzastych (MNC) z krwi przez wirowanie w
gradiencie stężeń
gradiencie stężeń
przygotowanie komórek linii nowotworowej K
przygotowanie komórek linii nowotworowej K
562 ,
562 ,
inkubacja z DiO (3,3
inkubacja z DiO (3,3
’
’
–
–
diooctadecyloxacarbocyanine perchlorate –
diooctadecyloxacarbocyanine perchlorate –
zielony barwnik
zielony barwnik
fluorescencyjny)
fluorescencyjny)
komórki K
komórki K
562
562
+ limfocyty +
+ limfocyty +
jodek propidyny
jodek propidyny
(czerwony
(czerwony
barwnik fluorescencyjny barwiący martwe komórki)
barwnik fluorescencyjny barwiący martwe komórki)
inkubacja 4h
inkubacja 4h
w temp 37
w temp 37
0
0
C w atmosferze uzupełnianej 5%CO
C w atmosferze uzupełnianej 5%CO
2
2
odczyt w cytofluorometrze przepływowym
odczyt w cytofluorometrze przepływowym
wynikiem analizy jest % poziomu i aktywności komórek NK
wynikiem analizy jest % poziomu i aktywności komórek NK
ocena odsetka komórek CD16 w krwi obwodowej pacjenta (FACS)
ocena odsetka komórek CD16 w krwi obwodowej pacjenta (FACS)
Przykładowy dot plot z wyniku testu
Przykładowy dot plot z wyniku testu
aktywności komórek NK
aktywności komórek NK
IV. Wybrane testy służące do
IV. Wybrane testy służące do
oceny mechanizmów
oceny mechanizmów
odporności nieswoistej
odporności nieswoistej
1. Oznaczenie poziomu dopełniacza
1. Oznaczenie poziomu dopełniacza
Układ dopełniacza - swoiste białka krążące we krwi będące
Układ dopełniacza - swoiste białka krążące we krwi będące
mediatorami reakcji zapalnej.Nie wymagają uprzedniej
mediatorami reakcji zapalnej.Nie wymagają uprzedniej
ekspozycji na antygen.
ekspozycji na antygen.
Niedobory dopełniacza wywołują
Niedobory dopełniacza wywołują wrażliwość na zakażenia
bakteryjne i skłonność do chorób autoimmunizacyjnych
Układ dopełniacza rozpoznaje:
Układ dopełniacza rozpoznaje:
-
kompleksy
kompleksy
immunologiczne,
immunologiczne,
-
kompleksy
kompleksy
polisacharydowe
polisacharydowe
Aktywacja składników dopełniacza prowadzi do:
Aktywacja składników dopełniacza prowadzi do:
-
zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych,
zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych,
-
migracji leukocytów do ogniska zapalnego,
migracji leukocytów do ogniska zapalnego,
-
stymulacji procesu fagocytozy,
stymulacji procesu fagocytozy,
-
zwiększenia rozpuszczalności kompleksów immunologicznych,
zwiększenia rozpuszczalności kompleksów immunologicznych,
Aktywacja dopełniacza
Aktywacja dopełniacza
droga
droga
klasyc
klasyc
zna
zna
droga
droga
lektyno
lektyno
wa
wa
droga
droga
alternatyw
alternatyw
na
na
MAC (C5-C9) - kompleks
MAC (C5-C9) - kompleks
atakujący błonę komórkową
atakujący błonę komórkową
Liza komórki
Liza komórki
Najczęściej oznacza się następujące składniki dopełniacza:
C3, C4, inhibitor C1, czynnik B, czynnik P (properdyna).
CH100,CH50-całkowity poziom dopełniacza
Wykorzystuje się metody serologiczne z użyciem swoistych
przeciwciał: immunodyfuzja radialna,
ELISA
, RIA
obniżenie poziomu C3 - choroby autoimmunizacyjne
(toczeń rumieniowaty, kłębuszkowe zapalenie nerek),
niewielki spadek poziomu C3 - schorzenia wątroby
(przewlekłe zapalenie wątroby, marskość poalkoholowa),
wzrost poziomu C3 - ostre i przewlekłe zakażenia
niedobór C3 czynnika H, I- zakażenia paciorkowcami
C4 (wchodzi w skład konwertazy C5) – poziom obniżony w
toczniu rumieniowatym i wrodzonym obrzęku
naczyniowym
wrodzony brak inhibitora C1 - obrzęk naczynioruchowy
(Qyinckego-obrzęk kratani)
nabyty niedobór inhibitora C1- zaburzenia związane z
limfocytami B (przewlekłe białaczki, szpiczak mnogi)
niedobór C5,6,7,8,9,czynnika d,properdyny- zakażenia
dwoinką zapalenia opon mózgowych , Neisseria
Meningitidis)
2. Ocena zdolności granulocytów do
2. Ocena zdolności granulocytów do
fagocytozy
fagocytozy
(wrodzone neutropenie, cylkiczne neutropenie, zespół Chediaka-
(wrodzone neutropenie, cylkiczne neutropenie, zespół Chediaka-
Higashiego)
Higashiego)
Proces fagocytozy mierzymy wykorzystując zdolność komórek żernych
Proces fagocytozy mierzymy wykorzystując zdolność komórek żernych
do pochłaniania cząsteczek, do produkcji wolnych rodników czy
do pochłaniania cząsteczek, do produkcji wolnych rodników czy
migrację do czynników zapalnych
migrację do czynników zapalnych
20
2
+ NADPH
oksydaza NADPH
2O
-2
+NADP
+
+H
+
2O
-2
+ 2 H
+ dysmutaza ponadtlenkowa
H
2
O
2
+ O
2
H
2
O
2
+ Cl
-
mieloperoksydaza
HOCL + OH
-
a)
a)
Fagotest:
Fagotest:
(niedobory cząsteczek adhezyjnych)
(niedobory cząsteczek adhezyjnych)
Test
Test
wykonuje się z użyciem pełnej krwi pacjenta
wykonuje się z użyciem pełnej krwi pacjenta
oraz cząsteczek zymosanu (
oraz cząsteczek zymosanu (
Sacharomyces
Sacharomyces
cereviesie
cereviesie
) sprzężonych z fluorochromem (do
) sprzężonych z fluorochromem (do
fagotestu można też użyć
fagotestu można też użyć
bakterii wybarwionych
bakterii wybarwionych
fluorochromem)
fluorochromem)
100µ krwi
100µ krwi
+ 1mln cząsteczek zymosanu–
+ 1mln cząsteczek zymosanu–
Alexa Fluor
Alexa Fluor
inkubacja 1h ( 37
inkubacja 1h ( 37
0
0
C , 5%CO
C , 5%CO
2
2
)
)
odczyt w cytofluorometrze przepływowym
odczyt w cytofluorometrze przepływowym
Wynikiem analizy jest % komórek które pochłonęły
Wynikiem analizy jest % komórek które pochłonęły
zymosan
zymosan
b) Test redukcji cytochromu C - ocena
b) Test redukcji cytochromu C - ocena
produkcji wolnych rodników tlenowych
produkcji wolnych rodników tlenowych
(
(
przewlekła choroba ziarniniakowa-uszkodzenie
przewlekła choroba ziarniniakowa-uszkodzenie
oksydazy NADPH)
oksydazy NADPH)
Test oparty jest na redukcji cytochromu C przez rodniki
ponadtlenkowe(0
2-
) wytwarzane przez błonowy układ
oksydazy NADPH komórek fagocytujących w czasie
tzw. ”wybuchu tlenowego”
izolacja granulocytów
izolacja granulocytów
granulocyty + PMA +
granulocyty + PMA +
cytochrom C
cytochrom C
zmiana zabarwienia cytochromu c pod wpływem
zmiana zabarwienia cytochromu c pod wpływem
wolnych rodników
wolnych rodników
odczyt ekstynkcji w czytniku ELISA (550nm)
odczyt ekstynkcji w czytniku ELISA (550nm)
Typowy obraz płytki z wynikiem testu redukcji
Typowy obraz płytki z wynikiem testu redukcji
cytochromu c
cytochromu c
V. Mieszana hodowla limfocytów
V. Mieszana hodowla limfocytów
(MLC)
(MLC)
badanie wykonywane przy kwalifikowaniu do przeszczepu
badanie wykonywane przy kwalifikowaniu do przeszczepu
szpiku,
szpiku,
służy potwierdzeniu zgodności w układzie
służy potwierdzeniu zgodności w układzie
HLA klasy II
HLA klasy II
między
między
potencjalnym biorcą a dawcą
potencjalnym biorcą a dawcą
limfocyty mają zablokowaną zdolność do proliferacji
limfocyty mają zablokowaną zdolność do proliferacji
poprzez naświetlanie promieniowaniem jonizującym lub np.
poprzez naświetlanie promieniowaniem jonizującym lub np.
mitomycyną C
mitomycyną C
w mieszanej hodowli powyższe komórki pełnią rolę czynnika
w mieszanej hodowli powyższe komórki pełnią rolę czynnika
stymulującego proliferację limfocytów drugiej osoby
stymulującego proliferację limfocytów drugiej osoby
odpowiedź proliferacyjną ocenia się testem inkorporacji
odpowiedź proliferacyjną ocenia się testem inkorporacji
znakowanej trytem tymidyny
znakowanej trytem tymidyny
B - limfocyty biorcy
B - limfocyty biorcy
D - limfocyty dawcy
D - limfocyty dawcy
Bx - limfocyty biorcy naświetlone promieniowaniem jonizującym
Bx - limfocyty biorcy naświetlone promieniowaniem jonizującym
Dx - limfocyty dawcy naświetlone promieniowaniem jonizującym
Dx - limfocyty dawcy naświetlone promieniowaniem jonizującym
BBx, DDx – autostymulacje
BBx, DDx – autostymulacje
BDx, DBx – mieszane hodowle limfocytów
BDx, DBx – mieszane hodowle limfocytów
Wynikiem testu jest wartość indeksu stymulacji:
Wynikiem testu jest wartość indeksu stymulacji:
is BDx = (BDx – BBx)/BBx is DBx = (DBx – DDx)/DDx
is BDx = (BDx – BBx)/BBx is DBx = (DBx – DDx)/DDx
is BDx < 1 is DBx < 1 zgodność w układzie HLA
is BDx < 1 is DBx < 1 zgodność w układzie HLA
klasy II
klasy II
is BDx > 1
is BDx > 1
is DBx < 1
is DBx < 1
ryzyko odrzucenia
ryzyko odrzucenia
przeszczepu
przeszczepu
is BDx < 1
is BDx < 1
is DBx > 1 ryzyko choroby przeszczep
is DBx > 1 ryzyko choroby przeszczep
przeciw gospodarzowi
przeciw gospodarzowi
Test MLR w diagnostyce poronień
Test MLR w diagnostyce poronień
nawykowych
nawykowych
AAx
AAx
BBx
BBx
ABx
ABx
BAx
BAx
Surowica
Surowica
spulowana
spulowana
10 000 cpm
10 000 cpm
Surowica
Surowica
pacjentki
pacjentki
5 000 cpm
5 000 cpm
A-limfocyty pacjentki, Ax – napromieniowane limfocyty pacjentki
B- limfocyty jej partnera, Bx – napromieniowane limfocyty partnera
ABx (w surowicy spulowanej) – 100%
Jaki odsetek stanowi wartość ABx w wariancie z surowicą pacjentki?
Dla wartości z tabeli – 5000/10000 = 50%
Wartości prawidłowe ~40-70% wpływu hamującego surowicy
pacjentki
Przykładowe pytania:
Poniżej podano cztery wyniki testu mieszanej hodowli limfocytów (MLC).
Który z nich sugeruje zgodność w układzie HLA-D pomiędzy dawcą a
biorcą alloprzeszczepu:
a) indeks stymulacji (i.st.) BDx = 0,3 i.st. DBx = 0,1
a) indeks stymulacji (i.st.) BDx = 0,3 i.st. DBx = 0,1
b) i.st. BDx = 0,1 i.st. DBx = 1,1
c) i.st. BDx = 2,8 i.st. DBx = 0,6
d) i.st. BDx = 1,1 i.st. DBx = 1,0
B – odpowiadające komórki biorcy D - odpowiadające komórki dawcy
Bx – stymulujące komórki biorcy Dx – stymulujące komórki dawcy
U chorego występowały nawracające zakażenia bakteryjne. W związku
U chorego występowały nawracające zakażenia bakteryjne. W związku
z tym wykonano in vitro badania immunologiczne oceniające funkcje
z tym wykonano in vitro badania immunologiczne oceniające funkcje
komórek układu odpornościowego. Uzyskano następujące wyniki:
komórek układu odpornościowego. Uzyskano następujące wyniki:
A)
A)
proliferacja limfocytów aktywowanych fitochematoglutyniną
proliferacja limfocytów aktywowanych fitochematoglutyniną
(PHA) – 10700 cpm (norma = 17.310-46.152 cpm)
(PHA) – 10700 cpm (norma = 17.310-46.152 cpm)
B)
B)
proliferacja limfocytów aktywowanych zawiesiną bakterii
proliferacja limfocytów aktywowanych zawiesiną bakterii
Staphylococcus aureus(Cowan) – 500 cpm (norma = 696 - 4.226 cpm)
Staphylococcus aureus(Cowan) – 500 cpm (norma = 696 - 4.226 cpm)
C)
C)
synteza przeciwciał(PFC) – obniżona
synteza przeciwciał(PFC) – obniżona
D)
D)
test redukcji cytochromu C –8,05 nmoli tlenu/250 000
test redukcji cytochromu C –8,05 nmoli tlenu/250 000
komórek/30 min.
komórek/30 min.
(norma = 6,5-10,1 nmoli tlenu/250 000 komórek/30 min.)
(norma = 6,5-10,1 nmoli tlenu/250 000 komórek/30 min.)
Wyniki te sugerują:
Wyniki te sugerują:
a)
a)
upośledzenie funkcji limfocytów T
upośledzenie funkcji limfocytów T
b)
b)
upośledzenie funkcji limfocytów B
upośledzenie funkcji limfocytów B
c)
c)
upośledzenie funkcji limfocytów T i B
upośledzenie funkcji limfocytów T i B
d)
d)
upośledzenie funkcji granulocytów
upośledzenie funkcji granulocytów
e)
e)
nie występuje upośledzenie funkcji żadnej z badanych populacji
nie występuje upośledzenie funkcji żadnej z badanych populacji
komórek układu odpornościowego
komórek układu odpornościowego
Który z wymienionych testów można wykorzystać do oceny funkcji
Który z wymienionych testów można wykorzystać do oceny funkcji
komórek fagocytujących (granulocytów):
komórek fagocytujących (granulocytów):
a)
a)
test redukcji cytochromu C
test redukcji cytochromu C
b)
b)
test PFC (Plaque forming cells)
test PFC (Plaque forming cells)
c) test cytotoksyczny
c) test cytotoksyczny
Który z wymienionych testów można wykorzystać do oceny funkcji
Który z wymienionych testów można wykorzystać do oceny funkcji
limfocytów B:
limfocytów B:
a) Proliferacja limfocytów po stymulacji mitogenem PHA, OKT3
a) Proliferacja limfocytów po stymulacji mitogenem PHA, OKT3
b) Proliferacja limfocytów po stymulacji SAC, Elisa, PFC
b) Proliferacja limfocytów po stymulacji SAC, Elisa, PFC
c) Test PFC, MLR
c) Test PFC, MLR
d) Test redukcji cytochromu c, CH50
d) Test redukcji cytochromu c, CH50