Samorząd terytorialny w

Wielkiej Brytanii

Zjednoczone Królestwo

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i

Irlandii Północnej.

1536 – Walia fragmentem Królestwa
1707 – Szkocja w unii z Anglią
1541 – król Anglii ogłasza się królem Irlandii

1921 – odłączenie Irlandii od W. Brytanii.
1922 – Irlandia Północna zostaje w W.

Brytanii

Koniec lat ’90 XX wieku dewolucja –

parlamenty krajowe.

Local government

(nie self government)

-. Monizm administracyjny ( brak równoległej

administracji rządowej i samorządowej – jest

jedna )

-. Lokalny zarząd a nie stanowienie prawa

miejscowego ( self goverment ).

-. Osobowość prawną ma organ

administracyjny a nie jednostka samorządu

terytorialnego.

-. Brak domniemania kompetencji (kompetencji

generalnej) – tylko enumeratywnie

wymienione kompetencje odpowiednia

jednostka samorządu terytorialnego.

Anglia

Parafia
Dystrykt
Hrabstwo

Od 1998 r. także regiony ( 8 ).
Brak tradycji reginalnej.
Parlament Królestwa. Nie ma

parlamentu Anglii.

Parafia

(struktura obywatelska, nie

kościelna)

Ponad 10 tys. Parafii
Zebrania mieszkańców co najmniej 1x w roku.
Radni (jeżeli są) z wyborów bezpośrednich.
Do 1/3 radnych z dokooptowania.
Rady co najmniej 5 członków.
Brak rozdziału na organ stanowiący i

wykonawczy.

Rada rządzi poprzez komisje.

Dystrykt

Ponad 200 dystryktów.
Radni z wyborów bezpośrednich ( 30 – 80 ).
Wybory co 4 lata.
Jednoczenie funkcji stanowiących i

wykonawczych.

Zarządzanie poprzez komisje rady.
Na czele rady przewodniczący i wice…
W dystryktach miejskich mayor (burmistrz).
Bezpośredni wpływ ministerstw na

zatrudnianie i stanowienie prawa, finanse.

Hrabstwo

Ponad 30.
Radni z bezpośrednich wyborów (60 – 100).
Przewodniczący i wiceprzewodniczący.
Wybory co 4 lata.
Jednoczenie funkcji stanowiących i

wykonawczych.

Zarządzanie poprzez komisje.
Bezpośredni wpływ ministerstw jak na

dystrykty…

Regiony

Powołane w końcu lat ’90 XX wieku.

Administracja regionalna „w budowie”.

W regionach działają rządowe Agencje

Rozwoju Regionalnego.

Walia

Wspólnoty (odpowiednik parafii) –

prawie 1000.

Ponad 20 rad unitarnych – od 1996

roku zamiast dystryktów i hrabstw.

Od 1999 roku Zgromadzenie Walijskie.

Wspólnoty

W 80% wspólnot rady pochodzące z

wyborów bezpośrednich.

Zebrania mieszkańców.
Jednoczenie funkcji stanowiących i

wykonawczych.

Sprawowanie władzy poprzez komisje.

Rady unitarne

Ponad 30 ( od ponad 20 w 1996 r.) rad.
Wybory także co 4 lata.
Przewodniczący i wice.
Jednoczenie funkcji stanowiących i

wykonawczych.

Zarządzanie poprzez komisje.
Duży wpływ administracji rządowej…

Zgromadzenie Walijskie

Parlament krajowy wybrany pierwszy

raz w 1999 roku (większość członków

wybranych w okręgach

jednomandatowych).

Rząd krajowy.
Premier.
Gabinet.
Doradcza służba cywilana.

Szkocja

Wspólnoty (ponad 1000).
Rady Unitarne (ponad 30).
Równolegle dystrykty (ponad 50)
Parlament Szkocki – pierwszy raz

wybrany w 1999 roku.

Wspólnoty

W około 80% rady pochodzące z

wyborów bezpośrednich.

Przewodniczący i wice.
Zebrania mieszkańców.
Łączenie funkcji stanowiących i

wykonawczych.

Wykonawcza rola komisji.

Rady Unitarne

Ponad 30.
Wybory co 4 lata.
Przewodniczący i wice.
Łączenie funkcji stanowiących i

wykonawczych (komisje).

Duży wpływ administracji rządowej.

Szkockie dystrykty

Działają na analogicznych zasadach

jak angielskie

Parlament Szkocki

Wybierany bezpośrednio i w większości

w okręgach jednomandatowych.

Premier wybierany przez parlament a

mianowany przez królową.

Gabinet wskazywany przez premiera i

wybierany przez parlament.

Doradcza służba cywilna.

Irlandia Północna

Parafie

Zarządy okręgowe

Od 1998 roku Zgromadzenie Irlandii

Północnej.

Parafie

Skonstruowane analogicznie do

angielskich.

Zarządy okręgowe

Nie są samorządem.

Mianowane przez rząd

północnoirlandzki.

Zgromadzenie Irlandii

Północnej

Parlament krajowy.

Wybiera Egzekutywę czyli rząd z

premierem na czele – Komitet
Wykonawczy Ministrów.

Wybory organów

wykonawczych

Wybory rządów krajowych.

Wybory bezpośrednie burmistrza Londynu

(pierwszy raz w 2000 roku)

Od początku XXI wieku bezpośrednie

wybory burmistrzów (poprzedzone

referendami w/s zgody na taką

procedurę)