Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa
Cywilnego
Katedra Analiz i Prognoz
Bezpieczeństwa
Zakład Zarządzania Kryzysowego
wykład 1,2
Przedmiot: Systemy Zarządzania
Kryzysowego
Prowadzący: dr inż. Eugeniusz W.
Roguski
mgr Monika Tryboń
mgr Izabella
Grabowska
mgr inż. Paweł Kępka
Art. 5
„Rzeczpospolita Polska (...) ,
zapewnia wolności i prawa
człowieka i obywatela oraz
bezpieczeństwo obywateli, strzeże
dziedzictwa narodowego oraz
zapewnia ochronę środowiska ...”
KONSTYTUCJA
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1997
NARODOWY SYSTEM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
Narodowy system zarządzania
kryzysowego
to system tworzony przez władze wszystkich
szczebli, instytucje sektora publicznego
i prywatnego oraz wszystkich obywateli.
System, którego celem jest ograniczanie
strat ludzkich i materialnych,
powodowanych przez siły przyrody i
działalność człowieka oraz ochrona przed
wszystkimi zagrożeniami (naturalnymi,
technicznymi i wojennymi) poprzez
realizację programów zapobiegawczych,
przygotowawczych, reagowania i odbudowy.
Kompleksowe
zarządzanie kryzysowe
obejmuje:
• Wszystkie trzy rodzaje zagrożeń:
naturalne techniczne i wojenne.
• Wszystkie poziomy zarządzania
(związane z poziomami władzy) oraz
sektory publiczny i prywatny a także
ogół ludności.
FAZY ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
Cztery fazy zarządzania kryzysowego
obejmują :
zapobieganie,
przygotowanie,
reagowanie,
odbudowę.
Fazy te powiązane są ze sobą kołową
zależnością, gdzie każda z faz przechodzi w
kolejną.
ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE - FAZY
PRZYGOTOWANIE
ZAPOBIEGANIE
REAGOWANIE
ODBUDOWA
KRYZYS
zapobieganie, czyli przedsięwzięcia
mające
na
celu
minimalizację
potencjalnych strat, a w tym: prace
legislacyjne,
analiza
zagrożeń,
planowanie,
tworzenie
zapasów,
budowa struktur organizacyjnych,
realizacja
budowli
i
systemów
zabezpieczających
/schrony,
wały
przeciwpowodziowe. itp./;
reagowanie na zagrożenia, a w tym:
organizowanie ośrodków kierowania i
koordynacji, poszukiwanie i udzielanie
pomocy
poszkodowanym,
likwidacja
ognisk zagrożeń, mobilizowanie służb
ratowniczych
i
ochotników,
informowanie
władz,
środków
masowego przekazu i społeczeństwa;
osiąganie
gotowości
/przygotowanie/,
a
w
tym:
prowadzenie
badań,
doskonalenie
służb ratowniczych i ich wyposażanie,
edukacja społeczeństwa, szkolenie i
ćwiczenia,
opracowanie
procedur
działania;
odbudowa czyli przywracanie stanu
normalnego,
a w tym: szacowanie strat, informowanie
o
prawach
i obowiązkach, sprawne administrowanie,
aktywizacja
odbudowy
zniszczeń
i
uszkodzeń,
analizowanie
potrzeb
i
realizacja
zobowiązań,
zapewnienie
pomocy
społecznej,
precyzowanie
wniosków.
ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE - BEZPIECZEŃSTWO
POZOSTAWANIE SPOŁECZEŃSTWA W STANIE RYZYKA
NIE WIĘKSZEGO OD WARTOŚCI TOLEROWANEJ.
STRATY
P
R
A
W
D
O
P
O
D
O
B
IE
Ń
S
T
W
O
BEZ
PIE
CZE
ŃST
WO
NIE
BEZ
PIE
CZE
ŃST
WO
KRY
ZYS
FUNDAMENTALNE ZASADY
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
•zasada prymatu układu
terytorialnego
•zasada jednoosobowego kierowania i
odpowiedzialności
•zasada kompetencji i odpowiedzialności władz administracji ogólnej
•
zasada pomocowości
•Zasada reagowania na najwyższym szczeblu
•zasada
zespolenia
•zasada kategoryzacji zagrożeń
•zasada partycypacji
obywateli
•zasada zdrowego
rozsądku
POZIOM KRAJOWY
RZĄDOWY
POZIOM LOKALNY
SAMORZĄDOWY
REGUŁA ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
KOORDYNACJA
ZARZĄDZANIE
KRAJ
WOJEWÓDZTWO
POWIAT
GMINA
PLANOWANIE ORGANIZOWANIE ANGAŻOWANIE KIEROWANIE KONTROLOWANIE
Poziomy systemu
zarządzania kryzysowego
Lokalny
Wojewódzki
Centralny
Poziom lokalny to poziom
wykonawczy.
Pozostałe poziomy spełniają przede
wszystkim rolę koordynującą
Waga partnerstwa w zarządzaniu
kryzysowym
wynika
stąd,
że
menadżerowie
zarządzania
kryzysowego to “generałowie bez
armii”.
Zadaniem
menadżerów
zarządzania
kryzysowego
jest
zorganizowanie tej działalności przez
opracowanie odpowiednich planów
i programów oraz uzyskanie zgody,
poparcia i zaangażowania wszystkich
zainteresowanych instytucji. Chodzi
więc
o
budowę
partnerskiego
współdziałania.
Podstawy prawne
zarządzania
kryzysowego
• Ustawa o ochronie przeciwpożarowej (Dz.
U. 1991 r., art. 81 poz. 351, z późn.zm.)
• Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.
U. 1991 r., art. 88, poz. 400, z późn.zm.)
• Ustawa o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r.,
(Dz. U. z dnia 15 kwietnia 1990r.)z późn.zm.
• Prawo Wodne z dnia 24 października 1974
r.(Dz. U. z dnia 30 października 1974r.) z
późn.zm.
Podstawy prawne
zarządzania
kryzysowego
• Ustawa Prawo Atomowe z 10 kwietnia 1986
r. (Dz. U. 86, nr 12 poz. 70 z późn.zm.)
• Ustawa o Ochronie i Kształtowaniu
Środowiska z dnia 31 stycznia 1980 r. z
późn.zm.
• Ustawa z dnia 13 października 1989 r.
Przepisy wprowadzające ustawy
reformujące administrację publiczną (Dz. U.
Z dnia 29 października 1998 r. z późn.zm.)
Pytania egzaminacyjne z
wykładu 1,2.
• 1. Charakterystyka Narodowego Systemu
Zarządzania Kryzysowego.
• 2. Czterofazowy system zarządzania
kryzysowego.
• 3. Podaj fundamentalne zasady zarządzania
kryzysowego.
• 4. Przedstaw poziomy zarządzania
kryzysowego.