METODYKA
WYCHOWANIA
FIZYCZNEGO Z OSOBAMI
CHORYMI NA PADACZKĘ,
HEMOFILIĘ,
NOWOTWORY
OPRACOWANIE:
PADACZKA
•
Epilepsja, ,,epi-lambanein” zawładnąć,
chwytać -niektórzy nazywają ją ,,wielką
chorobą,, lub ,,chorobą św. Walentego”
•
Choroba o złożonej, różnej etiologii,
cechująca się pojawianiem napadów
padaczkowych.
•
Dawniej uważana za chorobę
nadprzyrodzoną, pochodzenia boskiego.
Napad padaczkowy
•
Nadmierne, gwałtowne oraz samorzutne
wyładowanie komórek nerwowych.
Przyczyny:
zaburzenia równowagi pomiędzy
neuroprzekaźnikami pobudzającymi i
hamującymi
obniżony próg pobudliwości neuronów
zaburzenia pracy pompy sodowo-potasowej
Etiologia:
•
Guzy mózgu, urazy mózgu, uwarunkowania
genetyczne przebyte operacje na otwartym
mózgu, zmiany hormonalne
•
Padaczka odruchowa jest wywoływana przez
bodźce zewnętrzne, np. z gry komputerowej ,
migotanie ekranu komputera, dyskoteka.
•
Stany fizjologiczne organizmu zagrażające
atakiem chorego na epilepsję :
niedotlenienie, zmniejszenie Co2 we krwi,
hiperwentylacja, niedocukrzenie, zwiększony
poziom progesteronu, zaburzenia wodno-
elektrolitowe, zmęcznie , brak snu, stany
emocjonalne.
Duży napad padaczkowy
-Grand Mal, przebieg
•
Objawy; kurcz toniczny, utrata świadomości
•
1.Faza przeddrgawkowa:
•
Zmiana stanu psychicznego, przygnębienie,
wrażliwość, halucynajcje , rozkojarzenie, lęk, utrata
świadomości
•
2.Faza drgawkowa:
•
Skurcz toniczny(wyprężenie, a następnie drgawki)
•
głowa odgięta do tyłu ,gałki oczne skierowane ku
górze
•
-chory leży na plecach, kończyny górne zgięte i
przywiedzione do tułowia
•
Mimowolne oddawanie moczu, nadmierne wydzielanie
śliny, skóra przybiera barwę siną
•
3.Okres ponadnapadowy-
•
po zakończeniu drgawek chory na ogół pozostaje w
stanie śpiączki, normalizuje się oddech, źrenice
reagują na światło, skóra wraca do normalnego koloru
Leczenie
•
precyzyjne rozpoznanie
choroby((wykluczenie np. guzów mózgu)
•
stosowanie monoterapii
•
wdrażanie leczenia
•
odstawienie leczenia
•
zmiana leków
•
stosowanie odpowiedniego leku do
konkretnego rodzaju napadu
•
stosowanie odpowiednio dużej dawki leku
monitorowanie stężenia leku w surowicy – w
niektórych przypadkach
Pierwsza pomoc w przypadku
wystąpienia drgawek
Pierwsza pomoc w napadzie
padaczkowym
•
ułóż chorego na boku by uchronić go przed
zakrztuszeniem się – pozycja boczna ustalona, jeśli nie
jest możliwe ułożenie chorego w tej pozycji,
pozostawić na plecach,
•
nie wkładać niczego pod głowę (koca, poduszki, kurtki
itp) – grozi to zapadnięciem się języka i utrudnieniem
oddychania!!
•
nie podawać nic do picia
•
ochronić (szczególnie głowę i kręgosłup) przed
okaleczeniem o okoliczne przedmioty – czyli np.
przytrzymać z boku rękami, nie podnosić głowy
chorego
•
nie powstrzymywać na siłę drgawek
•
rozpiąć pasek, kołnierz koszuli, aby ułatwić
oddychanie,
•
nie wkładać niczego między zęby, szczególnie nic
twardego. Nie otwierać siłą zaciśniętych szczęk,
•
zachować spokój, dopiero jeżeli po 2–3 minutach
atak nie mija, wezwać pogotowie
•
po ataku osoba może mieć problem z logicznym
kontaktem, mówieniem, kojarzeniem faktów i
samodzielnym chodzeniem, wiec powiedzieć
spokojnie, co się stało i pomóc usiąść lub dojść do
łóżka i pozwolić odpocząć. Należy sprawdzić, czy
podczas napadu nie było mimowolnego oddania
moczu (lub kału) i adekwatnie pomóc choremu.
Najlepszą alternatywą po ustąpieniu napadu jest
sen trwający 1–2 godziny. Napad naprawdę jest
sporym wysiłkiem umysłowym i fizycznym dla
organizmu.
Ćwiczenia gimnastyczne
•
Dla zachowania równowagi w organizmie
należy pracować zarówno nad ciałem jak i nad
umysłem. Dzięki usprawnianiu manualnemu
osoba chora na padaczkę kształtuje w sobie
umiejętności posługiwania się przedmiotami
codziennego użytku.
•
Dzieci z padaczką mogą brać udział w zajęciach
na basenie, w hipoterapii i we wszystkim tym
co jest znane, dostępne dla ich kolegów,
koleżanek, pod warunkiem zachowania
wszelkich sposobów ostrożności..
•
miękka powierzchnia podłoża chroniąca dziecko w czasie
upadku,
•
zapewnienie sprzętu do pływania np.: motylki, koło
ratunkowe i opieka ratownika,
•
w czasie jazdy na koniu, ważna jest odzież ochronna,
przeszkoleni terapeuci.
•
Należy pamiętać, że każda osoba chora jest
indywidulanością, więc nie należy generalizowować tej
grupy osób.
•
Należy jednak zwrócić uwagę na to aby, osoby prowadzące
zajęcia, zarówno z zakresu podnoszenia sprawności
manualnych jak i intelektualnych, powinny znać:
•
diagnozę( rodzaj padaczki, rodzaj napadów), częstotliwość
występowania napadów,
•
dodatkowe zaburzenia ( wady wzroku, słuchu),
przeciwwskazania do danego typu zajęć, które mogą
wywołać napad padaczkowy,(biegi, głośna muzyka, ostre
zapachy),
•
warunki w jakich żyje dziecko( dom rodzinny, warunki
bytowe).
Ciekawostki
•
1.Nadopiekuńczość rodziców
•
2.Obawy ze strony pracodawcy
•
3.Cechy osobowości osób
chorych(rozwlekłość w myśleniu, lepkość
w kontaktach, drobiazgowość)
•
4.Znani epileptycy: Napoleon Bonaparte,
Włodzimierz Lenin, Fiodor Dostojewski
•
5.Dzień św. Walentego- dzień osób
chorych na padaczkę.
Hemofilia
•
(łac. haemophilia, z gr. αἷμα = "krew" +
φιλíα = "kochać"
[1]
)
•
Choroba genetyczna zaliczana do skaz
krwotocznych, Wywołuje ją uszkodzony
gen odpowiadający za kontrolowanie
produkcji jednego z białek znajdujących
się we krwi. Białka te określane są mianem
czynników krzepnięcia i biorą udział
w powstawaniu skrzepu. Brak lub niedobór
czynnika może prowadzić
do nieprawidłowego krzepnięcia krwi.
Schemat dziedziczenia hemofilii
Skutki emocjonalne
Funkcjonowanie emocjonalne może nie być zaburzone.
Jednak, zwłaszcza w ciężkiej postaci choroby, chory
może czuć się gorsze, niż inni ludzie, ponieważ nie może
robić tego wszystkiego, co człowiek zdrowy, np. grać w
piłkę nożną, itp. Wie, że może to spowodować
krwawienie do stawu, lub mięśni i związany z tym ból,
konieczność leczenia dożylnego czynnikiem
krzepnięcia, czasami leczenie w szpitalu. Może to
powodować reakcje wycofania się, izolacji, ale również
przeciwnie chęć udowodnienia, że jest się takim
samym jak inni ludzie. Chory podejmuje wtedy różne
ryzykowne dla zdrowia działania.
Środki ostrożności
Chory nie powinien być narażony na urazy.
Na co dzień musi mieć do chodzenia
wygodne obuwie usztywniające staw
skokowy, na nie śliskiej podeszwie. Jeżeli
chory jest sprawny ruchowo może biegać i
skakać. Głównym zagrożeniem są inni
ludzie (współpracownicy, rodzina), którzy
powinni wiedzieć o jego chorobie oraz jak
postępować w razie urazu.
Wskazania i przeciwwskazania
•
Osoba chora na hemofilie nie może grać w piłkę nożną, koszykówkę,
siatkówkę i wykonywać ćwiczeń, przy których narażona byłaby na
uraz. Gimnastyka, pływanie, gra w ping-ponga są wskazane dla
kondycji ogólnej i dobrego rozwoju mięśni. Nie można zabronić
choremu na hemofilię udziału w zabawie sportowej, czy w życiu
towarzyskim. Dobrze byłoby, gdyby przed zajęciem grożącym urazem
chory przyjął profilaktycznie czynnik krzepnięcia lub miał go stale
przy sobie.
•
Zabawy ruchowe związane z chodzeniem, bieganiem,
tańcem, gimnastyką są bardzo wskazane dla chorego na
hemofilię, ponieważ rozwijają jego mięśnie. Należy
rozwijać te sfery aktywności intelektualnej i ruchowej w
których osoba chora się wyróżnia. Chodzi o to, aby nie
tylko nie czuł się on gorszy, od innych ale mógł być
lepszy w jakiejś dziedzinie od innych.
Wychowanie Fizyczne dziecka
chorego na hemofilię w szkole
podstawowej
•
Ważne jest, aby dziecko uczestniczyło we wszystkich grach
i zabawach z rówieśnikami. Zabawy małych dzieci
zazwyczaj stanowią niewielki problem, za wyjątkiem
występujących okazjonalnie brzydkich sińców. Skaleczenia
i otarcia skóry są zwykle łatwe do opatrzenia, Dzieci
zawsze powinny używać nożyczek oraz innych ostrych
przedmiotów, tak samo jak wszystkie dzieci
– pod nadzorem opiekunów.
Sporty uprawiane w szkole podstawowej zwykle nie są tak
bardzo oparte na współzawodnictwie i brutalności, jak to
bywa w późniejszym okresie dorastania. Jeżeli więc dziecko
nie ma jakiegoś szczególnego problemu, na przykład
„stawu podatnego na krwawienie”, powinno móc
uczestniczyć we wszystkich zajęciach.
Jedyną sytuacją, kiedy leczenie może być konieczne, jest
wystąpienie urazu głowy, stawów lub genitaliów.
Wychowanie Fizyczne dziecka
chorego na hemofilię w szkole
średniej
•
Kiedy dziecko dorasta, staje się bardziej skłonne
do współzawodnictwa. Sporty, które uprawia, stają się
agresywniejsze, a zakres aktywności sportowych powiększa się.
Wszelkie gry i ćwiczenia są korzystne, ponieważ wzmacniają stawy
i powodują rozwój mięśni ochraniających układ kostny. Dzięki temu
krwawienia występują rzadziej. Zakładając, że dzieci i nauczyciele
zachowują rozsądek i stosują w razie potrzeby odpowiednie stroje
ochronne itp., niemal wszystkie dyscypliny sportowe są
odpowiednie i dozwolone dla dzieci z hemofilią. W razie, jeśli
któraś z dyscyplin sportowych sprawia szczególny problem, zwykle
nie jest trudno znaleźć równie satysfakcjonującą, ale
bezpieczniejszą alternatywę.
Nie jest możliwe, aby szybko i łatwo stworzyć zasady określające,
które sporty są, a które nie są odpowiednie dla osób z hemofilią.
Względne ryzyko oraz korzyści będą się różniły u poszczególnych
dzieci. Jako zasadę można przyjść, że należy unikać sportów
kontaktowych z elementami „przemocy”, takich jak boks, zapasy,
rugby, kontaktowe sztuki walki, itp. Ale prawdopodobnie nie
istnieje dyscyplina, która nie byłaby z przyjemnością uprawiana
przez osoby z hemofilią. Jeśli będą Państwo mieli wątpliwości,
najlepiej zwrócić się z pytaniem do rodziców dziecka
lub/i do ośrodka leczenia hemofilii.
Hemofilia w życiu codziennym
Nowotwór
•
(łac. neoplasma, skrót npl – z greckiego neoplasia)
•
grupa chorób, w których komórki organizmu dzielą się
w sposób niekontrolowany przez organizm, a nowo
powstałe komórki nowotworowe nie różnicują się w
typowe komórki tkanki. Utrata kontroli nad podziałami
jest związana z mutacjami genów kodujących białka
uczestniczące w cyklu komórkowym: protoonkogenami
i antyonkogenami. Mutacje te powodują, że komórka
wcale lub niewłaściwie reaguje na sygnały z
organizmu. Powstanie nowotworu złośliwego wymaga
kilku mutacji, stąd długi, ale najczęściej bezobjawowy
okres rozwoju choroby. U osób z rodzinną skłonnością
do nowotworów część tych mutacji jest dziedziczona.
Karcynogeneza
•
Inaczej kancerogeneza lub nowotworzenie – zmiany
zachodzące w komórce organizmu, prowadzące do
powstania nowotworu. Jest to wieloetapowy proces
zachodzący na poziomie DNA komórki. Kancerogeneza
jest najczęściej wywoływana czynnikami rakotwórczymi,
takimi jak: światło ultrafioletowe, azbest,
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne czy
niektóre wirusy.
Etapy kancerogenezy
•
Działanie czynników rakotwórczych
•
Mutacja
•
Intensywne mitozy zmienionych komórek
•
Przerastanie zdrowych tkanek
•
Angiogeneza
•
Migracja
•
Tworzenie przerzutów
Rodzaje nowotworów
•
Nowotwór łagodny
•
Nowotwór złośliwy
•
Nowotwór anaplastyczny
•
Mięsak
•
Rak
•
Potworniak
•
Nowotwór miejscowo złośliwy
W leczeniu stosuje się m.in.:
•
Chemioterapię
•
Radioterapię
•
Leczenie chirurgiczne
•
Immunoterapię
•
Hipertermię miejscową
Dla osób chorych na
nowotwory
nie są wskazane:
•
Ćwiczenia z obciążeniem i dużym wydatkiem
energetycznym
•
Ćwiczenia w podporach
•
Ćwiczenia izometryczne
W przypadku gdy odbyła się operacja usunięcia
węzłów chłonnych nie zaleca się również:
•
Ćwiczeń z leżeniem na boku strony operowanej
•
Ćwiczenia gdzie występuje długotrwałe trzymanie
kończyn górnych do dołu
Zalecane są:
•
Ćwiczenia bez obciążenia i z małym wydatkiem
energetycznym
•
Ćwiczenia w odciążeniu
•
Ćwiczenia
•
Ćwiczenia czynne dynamiczne
•
Każde ćwiczenie/ zalecany sport powinno być
dostosowane indywidualnie do pacjenta, do jego
wydolności oraz stanu emocjonalnego
Szczególnie zalecane formy
wychowanie fizycznego to:
•
Pływanie na Basenie
•
Aerobik
•
Joga bez podporu
•
Na siłowni z niewielkim odciążeniem bez odcinka gdzie
usunięto węzły chłonne
•
Nord walking
Czas na pytania
Dziękujemy za uwagę