Rodzina homoseksualna

a

Adopcja

i

rodziny zastępcze

Trochę historii (USA)

• Lata 60 – rewolucja seksualna, powstanie ruchów

gejowsko-lesbijskich

• Po roku 1980 – era Gey-by (coraz więcej osób

homoseksualnych pragnie mieć dzieci i założyć
rodzinę)

Rezultat:
• „pogoń za spermą” (kwestia dawców nasienia – gey

i hetero, powstanie klinik sztucznego zapłodnienia
– część odmawiała powierzenia nasienia kobiecie
niezamężnej lub o orientacji homoseksualnej)

• Wzrost kontrowersji i ożywiona debata publiczna

Kiedy rodzi się dziecko

• Jak mówić o ojcu? („dawca

spermy”- jak wytłumaczyć?)

• Kto ma być matką?
• Kto ma być ojcem?

Wpływ rodziny homoseksualnej

na dziecko (Stacey i Biblarz,

1981-1998)USA

• Żadnych różnic (w porównaniu z

dziećmi par hetero) w:
funkcjonowaniu poznawczym,
pewności siebie, lękliwości, depresji,
problemów behawioralnych, osiągnięć
w dyscyplinach społecznych (szkoła,
przyjaciele, sport), pobudliwości,
problemach emocjonalnych, czy
wychowawczych.

• W zakresie zachowań związanych z rolą

płciową: odejście od

charakterystycznych ról męskich i

kobiecych (ubrania, zabawy, wyglądu),

chłopcy byli mniej agresywni, natomiast

żadnej różnicy w chęci zmiany płci w

porównaniu do dzieci par hetero

• W zakresie aktywności seksualnej:

częściej rozważali lub przeżywali akty

seksualne z osobami tej samej płci, ale

nie stwierdzono żadnej tendencjiw

opisywaniu siebie jako homo- lub

biseksualisty.

• Więź z rodzicami: dzieci

homosekaualistów zwykle myślą,
że ich rodzice woleli by żeby byli
homoseksualni, ale czują również
większą swobodę i brak
sprępowania w rozmowie o
kwestiach intymnych z rodzicami,
niż dzieci par heteroseksualnych.

Polska (CBOS 2001)

• Zakaz zawierania małżeństw przez

pary homoseksualne

• Spory brak tolerancji dla związków i

praktyk homoseksualnych

• Niezgoda większości na

wychowywanie dzieci przez pary
homoseksualne (w szczególności
adopcji)

Adopcja

• inaczej przysposobienie - to taki stosunek

prawny, jaki istnieje między rodzicami a
dzieckiem. Zarówno nowi rodzice wobec
dziecka, jak i dziecko wobec rodziców,
nabywa prawa i obowiązki takie, jak w
naturalnej rodzinie. Dziecko przyjmuje
nazwisko rodziców. Adopcję orzeka sąd
rodzinny. Adopcja jest trwała i poza
szczególnymi przypadkami nie można jej
rozwiązać.

Skutki prawne

• zmiana nazwiska dziecka na to, które posiadają rodzice adopcyjni

(sporządzany jest nowy akt urodzenia dziecka),

• nabycie przez przysposobionego wszystkich praw majątkowych

związanych z nową rodziną (włącznie z dziedziczeniem),

• ustanie wszelkich praw i zobowiązań dziecka wobec rodziny

naturalnej i nabycie tychże

w stosunku do rodziny adopcyjnej (np. prawa alimentacyjne).

• W sferze psychologicznej i moralnej oznacza to wzięcie przez

rodziców adopcyjnych całkowitej odpowiedzialności za rozwój i

wychowanie sieroty, tak jak ma to miejsce w przypadku własnego

dziecka.

Przysposobić można dzieci, których rodzice: nie żyją, zostali

pozbawieni przez sąd władzy rodzicielskiej, zrzekli się przed

sądem władzy rodzicielskiej, są ubezwłasnowolnieni.

Rodzaje adopcji

• Adopcja pełna- rozwiązalna w sensie prawnym polega na

tym, że dziecko opuszcza swoją dotychczasową rodzinę i

w pełni zostaje włączone do rodziny adopcyjnej, między

stronami powstaje stosunek rodzicielski.

• Adopcja całkowita- jest nierozwiązalna, zachodzi wtedy

gdy rodzice dziecka nie żyją lub są nie znani.

• Adopcja niepełna- zachodzi wtedy gdy zostanie

orzeczona, między stronami powstaje stosunek

rodzicielski, dziecko nie zostaje w pełni wprowadzone w

nową rodzinę, dlatego że pozostają więzi prawne z

rodziną naturalną.

Rodzina zastępcza

• Rodzina zastępcza to forma opieki nad

dzieckiem, które tymczasowo lub trwale
pozbawione jest opieki (pieczy) rodziców
własnych.

• Rodzice zastępczy w zastępstwie rodziców

biologicznych sprawują bieżącą opiekę nad
dzieckiem. Ta forma opieki podlega także
kontroli ze strony sądu i ośrodka pomocy
społecznej. Na każde dziecko objęte opieką
zastępczą państwo przeznacza określone środki
finansowe.

• Podstawowym zadaniem rodziny zastępczej

jest pomaganie dziecku, a nie

zastępowanie mu rodziców. Rodzina

zastępcza powinna zapewnić dziecku

warunki rozwoju i wychowania

odpowiednie do jego stanu zdrowia i

poziomu rozwoju, w tym: odpowiednie

warunki bytowe, możliwości rozwoju

fizycznego, psychicznego i społecznego,

możliwości zaspokojenia indywidualnych

potrzeb dziecka, możliwość właściwej

edukacji i rozwoju zainteresowań oraz

odpowiednie warunki do wypoczynku i

organizacji czasu wolnego.

Rodzaje rodzin

zastępczych (ust. z dnia

1 maja 2004)

1. spokrewnione z dzieckiem - opiekę

nad dzieckiem przejmują dalsi
członkowie rodziny np. dziadkowie,
wujostwo, itp.

2. niespokrewnione z dzieckiem -

opiekę sprawują osoby prawnie obce
dla dziecka. W takiej rodzinie może
być umieszczonych w tym samym
czasie troje dzieci.

3. zawodowe niespokrewnione z

dzieckiem:

•

wielodzietne - w takiej rodzinie umieszcza się w tym samym
czasie nie mniej niż troje i nie więcej niż sześcioro dzieci. W
przypadku konieczności umieszczenia w rodzinie licznego
rodzeństwa liczba dzieci w wielodzietnej rodzinie zastępczej
może się zwiększyć.

•

specjalistyczne - tutaj umieszcza się dzieci niedostosowane
społecznie albo dzieci z różnymi dysfunkcjami, problemami
zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji.
W rodzinie tej może wychowywać się w tym samym czasie
nie więcej niż troje dzieci.

•

o charakterze pogotowia rodzinnego - w takiej rodzinie
umieszcza się nie więcej niż troje dzieci na pobyt okresowy
do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka, nie dłużej
niż na 12 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych
przypadkach pobyt dziecka może być przedłużony, jednak
nie więcej niż o kolejne 3 miesiące

Bibliografia

• Andrzejewski M., Rodziny zastępcze – problematyka

prawna, Toruń 2006

• Błeszyński J. J., Kluczowe zagadnienia przysposobienia i

funkcjonowania rodzin adopcyjnych, Kraków 2005

• Prokopowicz P., Psychologiczne, społeczne oraz prawne

aspekty wychowywania dzieci przez pary
homoseksualne

• Wachowiak A., Współczesne problemy socjologii

rodziny, Poznań 2001