Scyntygrafia płuc
Scyntygrafia płuc
Zakład Medycyny Nuklearnej SP SCK Warszawa ul.Banacha 1a
Zakład Medycyny Nuklearnej SP SCK Warszawa ul.Banacha 1a
Medycyna Nuklearna
Medycyna Nuklearna
•
Techniki stosowane w badaniach
Techniki stosowane w badaniach
radioizotopowych mają charakter
radioizotopowych mają charakter
czynnościowy.
czynnościowy.
•
Na podstawie uzyskanych wyników można
Na podstawie uzyskanych wyników można
określić wybraną funkcję układu oddechowego.
określić wybraną funkcję układu oddechowego.
Metody diagnostyczne w PE
Metody diagnostyczne w PE
•
Ocena kliniczna
Ocena kliniczna
•
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
•
EKG
EKG
•
Echo serca
Echo serca
•
RTG klatki piersiowej
RTG klatki piersiowej
•
CT spiralne
CT spiralne
•
Scyntygrafia płuc
Scyntygrafia płuc
•
Angiografia tt.płucnych
Angiografia tt.płucnych
Przygotowanie pacjenta
Przygotowanie pacjenta
•
Wykonanie „świeżego” RTG klatki piersiowej
Wykonanie „świeżego” RTG klatki piersiowej
•
Scyntygrafia perfuzyjna
Scyntygrafia perfuzyjna
–
–
bez przygotowania
bez przygotowania
•
Scyntygrafia wentylacyjna:
Scyntygrafia wentylacyjna:
- rozmowa z pacjentem objaśniająca technikę
- rozmowa z pacjentem objaśniająca technikę
badania
badania
Wskazania
Wskazania
•
Podejrzenie zatorowości płucnej
Podejrzenie zatorowości płucnej
•
Ocena skuteczności leczenia ZP
Ocena skuteczności leczenia ZP
•
Choroby nowotworowe – ocena
Choroby nowotworowe – ocena
przedoperacyjna
przedoperacyjna
•
Zwłóknienia – ocena rozległości zmian
Zwłóknienia – ocena rozległości zmian
•
Różnicowanie pierwotne/wtórne nadciśnienie płucne
Różnicowanie pierwotne/wtórne nadciśnienie płucne
•
Niektóre wady – zwężenie jednej z t.płucnych,
Niektóre wady – zwężenie jednej z t.płucnych,
hipoplazja
hipoplazja
Przeciwskazania względne
Przeciwskazania względne
•
Ciąża
Ciąża
•
Karmienie piersią
Karmienie piersią
•
Brak współpracy pacjenta przy badaniu (badanie
Brak współpracy pacjenta przy badaniu (badanie
wentylacyjne)
wentylacyjne)
Rodzaje scyntygrafii
Rodzaje scyntygrafii
Scyntygrafia płuc
Scyntygrafia prefuzyjnaScyntygrafia wentylacyjna
Scyntygrafia aerozolowa
Scyntygragia perfuzyjna
Scyntygragia perfuzyjna
płuc
płuc
•
Preparat :
Preparat :
mikrosfery
mikrosfery
znakowane
znakowane
99m
99m
Tc
Tc
•
Aktywność:
Aktywność:
150-400 MBq
150-400 MBq
•
Podanie:
Podanie:
iv
iv
•
Akwizycja:
Akwizycja:
bezpośrednio po podaniu
bezpośrednio po podaniu
Scyntygrafia perfuzyjna
Scyntygrafia perfuzyjna
•
Preparaty
Preparaty
- makroagregaty
- makroagregaty
- mikrosfery
- mikrosfery
- roztwór wodny
- roztwór wodny
133
133
Xe
Xe
Scyntygrafia wentylacyjna
Scyntygrafia wentylacyjna
Scyntygrafia wentylacyjna
Scyntygrafia wentylacyjna
•
Gazy
Gazy
-
-
133
133
Xe
Xe
-
-
81m
81m
Kr
Kr
•
Aerozole
Aerozole
- cząsteczki
- cząsteczki
białkowe
białkowe
•
Pseudogazy
Pseudogazy
- technegaz
- technegaz
Scyntygragia wentylacyjna
Scyntygragia wentylacyjna
płuc
płuc
•
Preparat :
Preparat :
mieszanka
mieszanka
gazu
gazu
promieniotwórczego
promieniotwórczego
(
(
133
133
Xe,
Xe,
81
81
Kr
Kr
) z tlenem
) z tlenem
•
Aktywność:
Aktywność:
MBq
MBq
•
Podanie:
Podanie:
inhalacja
inhalacja
•
Akwizycaja:
Akwizycaja:
bezpośrednio po podaniu
bezpośrednio po podaniu
•
III fazy badania
III fazy badania
Scyntygrafia aerozolowa
Scyntygrafia aerozolowa
płuc
płuc
•
Preparat :
Preparat :
aerozol
aerozol
znakowany
znakowany
99m
99m
Tc
Tc
(albuminy, DTPA)
(albuminy, DTPA)
•
Aktywność:
Aktywność:
ok. 1000 MBq- do płuc
ok. 1000 MBq- do płuc
dociera ok. 1-3 %
dociera ok. 1-3 %
•
Podanie:
Podanie:
inhalacja ok. 10 min.
inhalacja ok. 10 min.
•
Akwizycja:
Akwizycja:
bezpośrednio po podaniu
bezpośrednio po podaniu
•
Brak możliwości oceny w fazie wydechu
Brak możliwości oceny w fazie wydechu
Badanie wentylacyjne w
Badanie wentylacyjne w
rozpoznaniu zatorowości
rozpoznaniu zatorowości
płuc
płuc
•
Cel badania - poprawa swoistości.
Cel badania - poprawa swoistości.
•
Objaw patognomoniczny - prawidłowa wentylacja
Objaw patognomoniczny - prawidłowa wentylacja
przy braku perfuzji (tzw. „mismatch”).
przy braku perfuzji (tzw. „mismatch”).
•
Zjawisko to nie występuje w innych schorzeniach
Zjawisko to nie występuje w innych schorzeniach
płuc (np. w zapaleniu).
płuc (np. w zapaleniu).
Techniki obrazowania
Techniki obrazowania
Technika
Planarna
SPECT
Techniki badania
Techniki badania
Prezentacja 3 D
Prezentacja 3 D
Scyntygrafia wentylacyjna
Scyntygrafia wentylacyjna
płuc
płuc
Obraz zatorowości płucnej
Obraz zatorowości płucnej
Scyntygrafia
Scyntygrafia
wentylacyjna
wentylacyjna
perfuzyjna
perfuzyjna
Kryteria opisu- PIOPED
Kryteria opisu- PIOPED
Kryteria opisu- Biello
Kryteria opisu- Biello
Kryteria opisu –
Kryteria opisu –
postępowanie
postępowanie
prawdopodobieństwo
wysokie
pośrednie
niskie
Dalsza diagnostyka
Doppler ukł.żylnego
CT spiralne
angiografia
Rozpoznanie ZP
Raczej nie ZP
Ocena skuteczności
Ocena skuteczności
leczenia zatorowości
leczenia zatorowości
p
p
ł
ł
uc
uc
•
Redukcja obszaru niedokrwienia:
Redukcja obszaru niedokrwienia:
- po 2 tygodniach o 50%,
- po 2 tygodniach o 50%,
- po 3 miesiącach nawet o 75%.
- po 3 miesiącach nawet o 75%.
•
Po leczeniu trombolitycznym - nowe ogniska braku
Po leczeniu trombolitycznym - nowe ogniska braku
perfuzji:
perfuzji:
- kolejne epizody zatorowości płuc,
- kolejne epizody zatorowości płuc,
- fragmentacja materiału zakrzepowego i
- fragmentacja materiału zakrzepowego i
propagacja zmian zatorowych z pierwotnego
propagacja zmian zatorowych z pierwotnego
ogniska.
ogniska.
•
Badania kontrolne - po upływie 1-3 miesięcy.
Badania kontrolne - po upływie 1-3 miesięcy.
Ocena skuteczności
Ocena skuteczności
leczenia zatorowości
leczenia zatorowości
p
p
ł
ł
uc
uc
Nowe
Nowe
zastosowania
zastosowania
Badania stanów zapalnych
Badania stanów zapalnych
•
(67-Ga) cytrynian galu
(67-Ga) cytrynian galu
•
(111-In, 99mTc) znakowane leukocyty
(111-In, 99mTc) znakowane leukocyty
Badania onkologiczne
Badania onkologiczne
•
(67-Ga) cytrynian galu
(67-Ga) cytrynian galu
•
Pochodne somatostatyny
Pochodne somatostatyny
•
Metajodobenzylguanidyna
Metajodobenzylguanidyna
•
(18F) Fluorodeoxyglukoza
(18F) Fluorodeoxyglukoza
C
C
ytrynian galu
ytrynian galu
•
Diagnostyka
Diagnostyka
zaka
zaka
ż
ż
enia Pneumocystis carini u
enia Pneumocystis carini u
chorych na AIDS.
chorych na AIDS.
•
Diagnostyka
Diagnostyka
zapalenia na tle wirusa cytomegalii,
zapalenia na tle wirusa cytomegalii,
mycobacterium tuberculosis, mycobacterium
mycobacterium tuberculosis, mycobacterium
avium intracellulare.
avium intracellulare.
•
W przypadku pierwotnych guzów nowotworowych
W przypadku pierwotnych guzów nowotworowych
płuc istotna rola w planowaniu procesu leczenia:
płuc istotna rola w planowaniu procesu leczenia:
- zasięg i położenie guza,
- zasięg i położenie guza,
- zajęcie wnęki, śródpiersia, węzłów chłonnych,
- zajęcie wnęki, śródpiersia, węzłów chłonnych,
obecność innych przerzutów.
obecność innych przerzutów.
Pochodne somatostatyny
Pochodne somatostatyny
•
111-In Octreoscan (podtyp 2, 5)
111-In Octreoscan (podtyp 2, 5)
•
Lanreotyd (podtyp 1-5)
Lanreotyd (podtyp 1-5)
•
Depreotyd (podtyp 2, 3 i 5)
Depreotyd (podtyp 2, 3 i 5)
Octreoscan
Octreoscan
Wskazania:
Wskazania:
•
lokalizacja położenia zmiany pierwotnej
lokalizacja położenia zmiany pierwotnej
(rakowiak oskrzela),
(rakowiak oskrzela),
•
badania chorych po zabiegach operacyjnych
badania chorych po zabiegach operacyjnych
(guzy typu APUDOMA),
(guzy typu APUDOMA),
•
guzy nieoperacyjne - ocena możliwości leczenia
guzy nieoperacyjne - ocena możliwości leczenia
pochodnymi somatostatyny.
pochodnymi somatostatyny.
•
Rakowiak czułość 90%
Rakowiak czułość 90%
•
Rak drobnokomórkowy płuca czułość 90%
Rak drobnokomórkowy płuca czułość 90%
Depreotyd
Depreotyd
•
Powinowactwo do receptorów
Powinowactwo do receptorów
somatostatynowych występujących w:
somatostatynowych występujących w:
- w komórkach raka drobnokomórkowego i
- w komórkach raka drobnokomórkowego i
niedrobnokomórkowego płuc (rec. typu 3)
niedrobnokomórkowego płuc (rec. typu 3)
- w obrębie błony komórkowej limfocytów
- w obrębie błony komórkowej limfocytów
(obecnych w obrębie zmian nowotworowych)
(obecnych w obrębie zmian nowotworowych)
•
Czułość badania 97%, swoistość 55%.
Czułość badania 97%, swoistość 55%.
Nowe kierunki rozwoju
Nowe kierunki rozwoju