Obrzęk Płuc
Co to jest?
Obrzęk płuc- przemieszczenie wody
osocza z domieszką białka i
upostaciowanych składników krwi poza
światło naczyń włosowatych krążenia
płucnego (układ krążenia) do:
1) miąższu płucnego - obrzęk płuc
śródmiąższowy
2) miąższu płucnego i światła pęcherzyków
płucnych - obrzęk płuc pęcherzykowy.
Są to dwie postacie obrzęku płuc, a
równocześnie i fazy jego rozwoju. Narastający
obrzęk płuc może ulec zatrzymaniu w fazie
obrzęku śródmiąższowego. Obie postacie
obrzęku wywołują znaczne zmniejszenie
podatności płuc i związane z tym ograniczenie
wentylacji i wymiany gazowej przez zwolnienie
W obrzęku pęcherzykowym płyn
obrzękowy zalewający pęcherzyki ulega
spienieniu wskutek ruchów
oddechowych i doprowadza do
niedrożności oddechowej, nasilając
niedomogę oddechową.
Najczęstsze dolegliwości i
objawy
Największą dolegliwością jest silna duszność,
która może nieznacznie ustępować w pozycji
siedzącej. Duszność narasta bardzo szybko,
utrudniony jest wdech i wydech, pacjent
oddycha szybko, słyszalne są świsty i
bulgotanie, czasem nawet bez przykładania
słuchawki czy ucha do pleców pacjenta.
Do duszności dołączają się takie objawy,
jak: niepokój, bladość skóry, zimny pot,
sinica o różnym nasileniu i umiejscowieniu,
niskie lub wysokie ciśnienie tętnicze krwi.
Pojawiać się może również kaszel, na
początku suchy, po pewnym czasie może
dojść do odksztuszania pienistej
wydzieliny podbarwionej krwią.
Przyczyny
Do obrzęku płuc dochodzi, gdy krew
znajdująca się w naczyniach płucnych nie
może zostać przepompowana przez lewą
komorę serca dalej do innych narządów
organizmu. Zalegająca krew przedostaje
się przez ścianę pęcherzyków płucnych do
ich
światła
i
uniemożliwia sprawną
wymianę gazów w płucach. Pojawia się
duszność.
Przyczyną obrzęku płuc jest najczęściej
niewydolność lewej komory serca. Wywołana
może być zawałem serca, poważnymi
zaburzeniami rytmu serca, szybkim i dużym
wzrostem ciśnienia tętniczego, zaawansowanymi
wadami zastawek serca, zaostrzeniem
przewlekłej niewydolności krążenia .
Obrzęk płuc może również być wywołany przez
czynniki uszkadzające bezpośrednio pęcherzyki
płucne - różnego rodzaju substancje toksyczne,
np. środki ochrony roślin. Dochodzi wówczas do
tzw. toksycznego obrzęku płuc.
Sposoby zapobiegania
Podstawowe
znaczenie
ma
odpowiednie
leczenie wszystkich chorób układu krążenia,
które w swojej zaawansowanej postaci mogą
doprowadzić do obrzęku płuc. Obrzęk płuc u
pacjentów obciążonych chorobami układu
krążenia może wywołać również jakakolwiek
ostra lub przewlekająca się infekcja (grypa,
przeziębienie, zapalenie płuc) - należy je
intensywnie leczyć w przypadku zachorowania.
Przewidywany przebieg
choroby
Pomimo
bardzo
nasilonych
i
niepokojących objawów odpowiednio
leczony obrzęk płuc ustępuje dość
szybko. Tym niemniej schorzenie, które
doprowadziło do obrzęku płuc, wymaga
zwykle dokładnej diagnostyki i leczenia,
aby zapobiec ponownemu wystąpieniu
tego powikłania.
Możliwe powikłania
Brak szybkiej i odpowiedniej pomocy
lekarskiej może zakończyć się zgonem
pacjenta. Przedłużający się, pomimo
leczenia, obrzęk płuc może doprowadzić
do zmęczenia mięśni odpowiedzialnych
za oddychanie i spowodować konieczność
zastosowania leków uspokajających i
podłączenia pacjenta do respiratora.
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe mają za zadanie wykrycie
przyczyny wystąpienia obrzęku płuc. Są to:
EKG
echokardiografia serca
zdjęcie rentgenowskie płuc
badania laboratoryjne krwi
gazometria tętnicza (badanie zawartości we
krwi tlenu i dwutlenku węgla)
Cele leczenia
Celem leczenia jest jak najszybsze
zmniejszenie duszności i poprawienie
utlenowania krwi pacjenta. Uzyskuje się
to
poprzez
podawanie
tlenu
do
oddychania,
odwodnienie,
gdyż
nadmiar płynów obciąża serce i
powoduje obrzęk. Istotne jest też
polepszenie funkcji serca jako pompy.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Leczenie powinno być prowadzane tylko
i wyłącznie w warunkach sali
intensywnego nadzoru lekarskiego.
Obowiązuje bezwzględny nakaz leżenia
w łóżku; na początku obrzęku płuc (przy
nasilonej duszności) wskazana może
być pozycja siedząca lub półsiedząca.
Po opanowaniu obrzęku płuc powrót do
poprzedniej aktywności powinien
następować stopniowo.
W czasie trwania obrzęku nie powinno
spożywać się żadnych posiłków ani
napojów; można jedynie zwilżać usta.
Leczenie farmakologiczne
Stosuje się liczne leki - zwykle dożylnie w formie
iniekcji ciągłego, powolnego wlewu. Rodzaj
stosowanych leków zależy w pewnym stopniu od
przyczyny obrzęku. Jeśli nastąpił on z powodu
wzrostu ciśnienia tętniczego, stosuje się leki
rozszerzające naczynia. W przypadku zaburzeń
rytmu serca stosowane są leki przeciwarytmiczne
lub wykonuje się kardiowersję elektryczną. W
celu zmniejszenia ilości płynów zalegających w
płucach stosuje się leki moczopędne, a w
przypadku zbytniego spadku ciśnienia tętniczego
podaje się leki powodujące jego wzrost.
Leczenie operacyjne
Nie istnieje operacyjne leczenie obrzęku
płuc, natomiast wykonuje się operacje
w
celu
korekcji
schorzeń,
które
doprowadziły do wystąpienia obrzęku
płuc, takich jak zaawansowane wady
zastawek serca lub zawał mięśnia serca
(operacja
wszczepienia
pomostów
naczyniowych).
Bibliografia
„Encyklopedia Zdrowia”dr med.
W.Kuliczkowski
Koniec!