Opieka medyczna nad
Opieka medyczna nad
rodziną w zdrowiu i
rodziną w zdrowiu i
chorobie
chorobie
Rodzina
Rodzina
To grupa społeczna, związek
To grupa społeczna, związek
intymnego, wzajemnego uczucia,
intymnego, wzajemnego uczucia,
współdziałania i wzajemniej
współdziałania i wzajemniej
odpowiedzialności, w którym akcent
odpowiedzialności, w którym akcent
pada na wzmacnianie wewnętrznych
pada na wzmacnianie wewnętrznych
relacji i interakcji
relacji i interakcji
Zadania rodziny
Zadania rodziny
Zapewnienie pełnego i prawidłowego
Zapewnienie pełnego i prawidłowego
rozwoju fizycznego dziecka
rozwoju fizycznego dziecka
Zaspokojenie potrzeb psychiczno-
Zaspokojenie potrzeb psychiczno-
emocjonalnych
emocjonalnych
Rozwijanie kontaktów międzyludzkich
Rozwijanie kontaktów międzyludzkich
Przygotowanie do samdzielnego życia
Przygotowanie do samdzielnego życia
Wprowadzanie w świat kultury i sztuki
Wprowadzanie w świat kultury i sztuki
Kształtowanie właściwego stosunku do
Kształtowanie właściwego stosunku do
zadań rodzicielskich w przyszłości
zadań rodzicielskich w przyszłości
Rodzina oprócz w/w funkcji pełni również
Rodzina oprócz w/w funkcji pełni również
ważną rolę w sferze zdrowia i choroby, tj. :
ważną rolę w sferze zdrowia i choroby, tj. :
Promocji zdrowia
Promocji zdrowia
Profilaktyki zdrowotnej
Profilaktyki zdrowotnej
Rehabilitacji
Rehabilitacji
Leczenia
Leczenia
To rodzina kształtuje postawy wobec zdrowia
To rodzina kształtuje postawy wobec zdrowia
i choroby. Mimo to istnieje wiele czynników
i choroby. Mimo to istnieje wiele czynników
mających wpływ na zachowania rodziny w
mających wpływ na zachowania rodziny w
zdrowiu i w chorobie.
zdrowiu i w chorobie.
Czynniki warunkujące
Czynniki warunkujące
zachowania
zachowania
Uwarunkowania mikrospołeczne
Uwarunkowania mikrospołeczne
Uwarunkowania makrospołeczne
Uwarunkowania makrospołeczne
Uwarunkowania mezospołeczne
Uwarunkowania mezospołeczne
Patologie w rodzinie
Patologie w rodzinie
Alkoholizm
Alkoholizm
Przemoc w rodzinie
Przemoc w rodzinie
Choroby przewlekłe członka rodziny
Choroby przewlekłe członka rodziny
Rozbicie układu struktury rodziny, np.
Rozbicie układu struktury rodziny, np.
separacja, rozwód
separacja, rozwód
Przemoc w rodzinie
Przemoc w rodzinie
MODELE FUNKCJONOWANIA KOBIET
MODELE FUNKCJONOWANIA KOBIET
MALTRETOWANYCH (Strube, 1988r., Walker
MALTRETOWANYCH (Strube, 1988r., Walker
1994r)
1994r)
Model pułapki psychicznej
Model pułapki psychicznej
- kobieta czuje się
- kobieta czuje się
odpowiedzialna za jakość i utrzymanie związku (niska
odpowiedzialna za jakość i utrzymanie związku (niska
samoocena)
samoocena)
Model pułapki sytuacyjnej
Model pułapki sytuacyjnej
- kobieta czuje się w
- kobieta czuje się w
sytuacji bez wyjścia (brak alternatywy)
sytuacji bez wyjścia (brak alternatywy)
Model pułapki lęku
Model pułapki lęku
kobieta ma nierealne
kobieta ma nierealne
wyobrażenia co stanie się gdy odejdzie (lęk jest
wyobrażenia co stanie się gdy odejdzie (lęk jest
silniejszy niż cierpienie)
silniejszy niż cierpienie)
Model wyuczonej bezradności
Model wyuczonej bezradności
- kobieta traci
- kobieta traci
zdolność do przewidywania i podejmowania działań,
zdolność do przewidywania i podejmowania działań,
które mogą zmienić jej sytuację.
które mogą zmienić jej sytuację.
Przemoc wobec dzieci
Przemoc wobec dzieci
krzywdzenia fizyczne
krzywdzenia fizyczne
krzywdzenia psychiczne
krzywdzenia psychiczne
wykorzystywanie seksualne (wciąganie dziecka
wykorzystywanie seksualne (wciąganie dziecka
w sferę aktywności seksualnej, nieadekwatnej
w sferę aktywności seksualnej, nieadekwatnej
do jego etapu rozwojowego).
do jego etapu rozwojowego).
Dzieci wykorzystywane seksualnie mają silne
Dzieci wykorzystywane seksualnie mają silne
poczucie wstydu, są zagubione, mają stany
poczucie wstydu, są zagubione, mają stany
lękowe, depresyjne, samookaleczenia, problemy z
lękowe, depresyjne, samookaleczenia, problemy z
funkcjonowaniem w społeczeństwie. Mogą
funkcjonowaniem w społeczeństwie. Mogą
pojawić się również: alkoholizm, narkomania,
pojawić się również: alkoholizm, narkomania,
prostytucja.
prostytucja.
Zaniedbanie potrzeb bytowych i
Zaniedbanie potrzeb bytowych i
wychowawczych
wychowawczych
- niedożywienie lub zły
- niedożywienie lub zły
sposób żywienia, nieprzestrzeganie higieny
sposób żywienia, nieprzestrzeganie higieny
osobistej, brak opieki nad dzieckiem, zaniedbania
osobistej, brak opieki nad dzieckiem, zaniedbania
w zakresie opieki medycznej i profilaktyki, brak
w zakresie opieki medycznej i profilaktyki, brak
zainteresowania potrzebami psychicznymi,
zainteresowania potrzebami psychicznymi,
hamowanie zainteresowań dziecka
hamowanie zainteresowań dziecka
Czynniki ryzyka krzywdzenia
Czynniki ryzyka krzywdzenia
dzieci:
dzieci:
dziecko niechciane
dziecko niechciane
dziecko nieślubne
dziecko nieślubne
dziecko kalekie i przewlekle chore
dziecko kalekie i przewlekle chore
choroby umysłowe
choroby umysłowe
zaburzenia osobowości
zaburzenia osobowości
narkomania
narkomania
alkoholizm
alkoholizm
karalność za przestępstwa
karalność za przestępstwa
niedojrzałość psychiczna, młody wiek
niedojrzałość psychiczna, młody wiek
Sytuacje krytyczne w układzie
Sytuacje krytyczne w układzie
rodziny
rodziny
:
:
rodzina niepełna
rodzina niepełna
sytuacje zagrażające utratą pozycji życiowych
sytuacje zagrażające utratą pozycji życiowych
(bezrobocie, choroby)
(bezrobocie, choroby)
zła adaptacja do nowych warunków życiowych
zła adaptacja do nowych warunków życiowych
(migracje)
(migracje)
Formy pomocy rodzinie w zdrowiu i
Formy pomocy rodzinie w zdrowiu i
chorobie
chorobie
zadania lekarza rodzinnego w opiece nad
zadania lekarza rodzinnego w opiece nad
rodziną
rodziną
grupy społecznego wsparcia w chorobie
grupy społecznego wsparcia w chorobie
PATOLOGIA ŻYCIA W RODZINIE
PATOLOGIA ŻYCIA W RODZINIE
Główne przyczyny patologii w
Główne przyczyny patologii w
rodzinie to:
rodzinie to:
uzależnienie (alkoholizm, nikotynizm i
uzależnienie (alkoholizm, nikotynizm i
inne)
inne)
rozbicie podstawowego układu struktury
rozbicie podstawowego układu struktury
rodziny
rodziny
choroba przewlekła członka rodziny
choroba przewlekła członka rodziny
przemoc w rodzinie
przemoc w rodzinie
Alkoholizm
Alkoholizm
Skutki psychologiczne:
Skutki psychologiczne:
pojawiają się mechanizmy obronne (udawanie, że
pojawiają się mechanizmy obronne (udawanie, że
nie ma problemu alkoholowego, omijanie problemu,
nie ma problemu alkoholowego, omijanie problemu,
chęć ukrycia problemu przed otoczeniem,
chęć ukrycia problemu przed otoczeniem,
usprawiedliwianie osoby uzależnionej).
usprawiedliwianie osoby uzależnionej).
zjawisko koalkoholizmu (współuzależnienia -
zjawisko koalkoholizmu (współuzależnienia -
nadmierne napięcia emocjonalne, stałe uczucie
nadmierne napięcia emocjonalne, stałe uczucie
niepewności, głęboka frustracja, poczucie winy to
niepewności, głęboka frustracja, poczucie winy to
efekt długo trwałego stresu związanego z
efekt długo trwałego stresu związanego z
problemem alkoholowym członka rodziny).
problemem alkoholowym członka rodziny).
Mechanizmy obronne mają sprzyjać ochronie
Mechanizmy obronne mają sprzyjać ochronie
jedności rodzinnej i podtrzymywaniu ciągłości jej
jedności rodzinnej i podtrzymywaniu ciągłości jej
funkcjonowania.
funkcjonowania.
Skutki społeczne:
Skutki społeczne:
reorganizacja rodziny, zmiana i inny
reorganizacja rodziny, zmiana i inny
podział ról
podział ról
wycofanie rodziny z życia społecznego
wycofanie rodziny z życia społecznego
(izolacja społeczna)
(izolacja społeczna)
może prowadzić do rozpadu rodziny.
może prowadzić do rozpadu rodziny.
Skutki fizyczne:
Skutki fizyczne:
długotrwały stres wywołuje obniżenie
długotrwały stres wywołuje obniżenie
kondycji fizycznej członków rodziny
kondycji fizycznej członków rodziny
pojawiają się zaburzenia somatyczne tj.,
pojawiają się zaburzenia somatyczne tj.,
migreny, zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
migreny, zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
objawy ze strony układu krążenia,
objawy ze strony układu krążenia,
zaburzenia odżywiania, snu...
zaburzenia odżywiania, snu...
Skutki behawioralne:
Skutki behawioralne:
zachowania i postępowanie członków rodziny
zachowania i postępowanie członków rodziny
podporządkowane są zachowaniom alkoholika
podporządkowane są zachowaniom alkoholika
próby kontrolowania picia (wspólne picie z
próby kontrolowania picia (wspólne picie z
osobą uzależnioną, wylewanie lub chowanie
osobą uzależnioną, wylewanie lub chowanie
alkoholu, utrudnianie dostępu do alkoholu lub
alkoholu, utrudnianie dostępu do alkoholu lub
pieniędzy)
pieniędzy)
próby zapanowania nad konsekwencjami picia,
próby zapanowania nad konsekwencjami picia,
zwalnia alkoholika z odpowiedzialności za swoje
zwalnia alkoholika z odpowiedzialności za swoje
czyny, bezkarność picia (komfort picia)
czyny, bezkarność picia (komfort picia)
Rozbicie struktury rodziny:
Rozbicie struktury rodziny:
samotne rodzicielstwo, rozwód lub śmierć
samotne rodzicielstwo, rozwód lub śmierć
jednego z członków rodziny, choroba
jednego z członków rodziny, choroba
przewlekła członka rodziny
przewlekła członka rodziny
źródłem patologii rodzinnej najczęściej są
źródłem patologii rodzinnej najczęściej są
choroby ograniczające sprawność fizyczną
choroby ograniczające sprawność fizyczną
;lub psychiczną (osoba nie może wypełniać ról
;lub psychiczną (osoba nie może wypełniać ról
wewnątrz i zewnątrz rodzinnych, wymagająca
wewnątrz i zewnątrz rodzinnych, wymagająca
ciągłej opieki innych członków rodziny).
ciągłej opieki innych członków rodziny).
Rodzina nuklearna to rodzina
Rodzina nuklearna to rodzina
dwupokoleniowa składająca się
dwupokoleniowa składająca się
z rodziców (zwykle małżonków)
z rodziców (zwykle małżonków)
i ich biologicznych dzieci, a
i ich biologicznych dzieci, a
także adoptowanych.
także adoptowanych.
1. Tworzenie pary małżeńskiej (bez dzieci). Istnieje
1. Tworzenie pary małżeńskiej (bez dzieci). Istnieje
wtedy silne, wzajemne zainteresowanie partnerów.
wtedy silne, wzajemne zainteresowanie partnerów.
2. Małżeństwo z małym dzieckiem to okres uczenia
2. Małżeństwo z małym dzieckiem to okres uczenia
się funkcji rodzicielskich.
się funkcji rodzicielskich.
3. Nowy zakres obowiązków i wyzwań. Jest to także
3. Nowy zakres obowiązków i wyzwań. Jest to także
okres częstych konfliktów rodzinnych.
okres częstych konfliktów rodzinnych.
3. Małżeństwo z dziećmi w wieku przedszkolnym.
3. Małżeństwo z dziećmi w wieku przedszkolnym.
4. Małżeństwo z dziećmi w wieku szkolnym.
4. Małżeństwo z dziećmi w wieku szkolnym.
5. Rodzina z dziećmi nastoletnimi między 13-21 r. ż.
5. Rodzina z dziećmi nastoletnimi między 13-21 r. ż.
6. Rodzina z dziećmi w okresie ich usamodzielnienie
6. Rodzina z dziećmi w okresie ich usamodzielnienie
i opuszczania przez nich domu.
i opuszczania przez nich domu.
7. Rodzina postparenteralna "puste gniazdo".
7. Rodzina postparenteralna "puste gniazdo".
Prowadzi do umocnienia bądź pogorszenia więzi
Prowadzi do umocnienia bądź pogorszenia więzi
łączących partnerów.
łączących partnerów.
8. Faza starzenia się członków rodziny (zakończenie
8. Faza starzenia się członków rodziny (zakończenie
kariery, śmierć współmałżonka)
kariery, śmierć współmałżonka)
Prawidłowe funkcjonowanie rodziny możliwe
Prawidłowe funkcjonowanie rodziny możliwe
jest dzięki kilku czynnikom:
jest dzięki kilku czynnikom:
komunikacji
komunikacji
homeostazie rodziny czyli zdolności
homeostazie rodziny czyli zdolności
zachowania równowagi w rodzinie
zachowania równowagi w rodzinie
kultury rodziny (wartości, zwyczaje,
kultury rodziny (wartości, zwyczaje,
przekonania i poglądy funkcjonujące w
przekonania i poglądy funkcjonujące w
rodzinie)
rodzinie)
zdolności adaptacyjne
zdolności adaptacyjne
Grupy samopomocy
Grupy samopomocy
Grupy samopomocowe są dobrowolnymi
Grupy samopomocowe są dobrowolnymi
najczęściej luźnymi zgromadzeniami osób,
najczęściej luźnymi zgromadzeniami osób,
których aktywne działanie skierowane jest na
których aktywne działanie skierowane jest na
wspólne pokonywanie chorób, problemów natury
wspólne pokonywanie chorób, problemów natury
psychicznej albo socjalnej, które dotyczą ich
psychicznej albo socjalnej, które dotyczą ich
bezpośrednio albo ich bliskich. Celem ich pracy
bezpośrednio albo ich bliskich. Celem ich pracy
jest zmiana własnych osobistych warunków życia.
jest zmiana własnych osobistych warunków życia.
Grupa jest środkiem prowadzącym do zniesienia
Grupa jest środkiem prowadzącym do zniesienia
izolacji zewnętrznej (społecznej, towarzyskiej) i
izolacji zewnętrznej (społecznej, towarzyskiej) i
wewnętrznej (osobistej, duchowej). Cele grupy
wewnętrznej (osobistej, duchowej). Cele grupy
samopomocowej skierowane są głównie na jej
samopomocowej skierowane są głównie na jej
członków .
członków .
Wielostopniowa opieka
Wielostopniowa opieka
POZ (Podstawowa Opieka Zdrowotna)
lekarz rodzinny
pielęgniarka praktyki
pielęgniarka środowiskowa
położna
Specjalistyczna Opieka Zdrowotna
chirurg
ortopeda
laryngolog
psychiatra… itd.
Lecznictwo Zamknięte
szpitale
sanatoria
Koniec
Koniec
Joanna Rymkiewicz
Joanna Rymkiewicz
Justyna Zagaja
Justyna Zagaja