INSTYTUCJE
MEDYCZNE
Instytucje
To celowo powołane lub spontanicznie
ukształtowane urządzenia społeczne,
wyposażone w materialne i niematerialne
środki działania, na których opiera się
wykonywanie specjalistycznych czynności
integrujących dążenia ludzi, regulujących
zachowania i zaspakajających określone
potrzeby
społeczne.
Pojęcie instytucji odnosi
się do:
Grupy ludzi
Form organizacyjnych
Zespołu urządzeń materialnych i
środków działania
Ról społecznych
Sposoby ujmowania
instytucji społecznej
Podstawa ładu społecznego: powtarzalne,
utrwalone wzory, reguły, rytuały, utrwalone
sposoby zachowania
Typ działalności podejmowanej dla
zaspokojenia potrzeb jednostki lub całych
zbiorowości
Formy organizacji społecznej, które cechują się
wyraźnym i specyficznym porządkiem; mają za
zadanie podporządkowanie zachowań ludzi
szczególnym rygorom (instytucje totalne)
Instytucje totalne (E.
Goffman)
Składają się z personelu oraz wielkiej
liczby podobnie usytuowanych
jednostek, odciętych od społeczeństwa i
podporządkowanych ścisłemu reżimowi,
często w celu efektywnego
przekształcenia ich osobowości
Typy instytucji totalnych
Utworzone dla opieki nad osobami niezdolnymi do
zadbania o swe własne potrzeby, np. domy starców
Utworzone, by opiekować się osobami niebezpiecznymi
dla społeczeństwa nie ze swej własnej winy, np. szpitale
psychiatryczne
Utworzone dla osób świadomie szkodzących
społeczeństwu, np. więzienia
Utworzone w celu realizacji specyficznych zadań
technicznych, np. koszary
Utworzone dla osób chcących świadomie wycofać się z
czynnego życia społecznego, np. klasztory
Szpital jako instytucja
totalna
Społeczność zamknięta, odizolowana od
otaczającego świata, żyjąca własnym życiem,
wyznaczająca własne wzory zachowań
Pacjenci odizolowani, „zamknięci”
Szpital wyznacza specyficzny rytm życia –
pacjent musi się temu podporządkować
Szpital może mieć wpływ na całe życie
pacjenta (np. szpital psychiatryczny)
Czynniki określające
instytucje
Zasada naczelna „karta instytucji”
Personel
Normy
Substrat materialny
Działalność
Rezultaty działania (funkcje)
Każda instytucja posiada
Cel, funkcje, zakres spraw, które
załatwia
Czynności dopuszczalne do załatwienia
określonych celów
Środki i urządzenia potrzebne do
wykonywania działań (materialne i
niematerialne)
Sankcje
Funkcje instytucji
Zapewnienie możliwości zaspokajania
ludzkich potrzeb
Regulacja działań społecznych
Zapewnienie ciągłości życia
społecznego
Integracja dążeń, działań i stosunków
społecznych, umacnianie wewnętrznej
spójności zbiorowości
Szpital jako:
Organizacja formalna (racjonalny
charakter wzorów zachowań służących
celom, do których organizacja została
powołana)
Instytucja społeczna
System społeczny (role społ., relacje
międzyludzkie, profesjonaliści vs laicy)
Szpital jako instytucja
społeczna
Ścisły podział obowiązków i zadań
Zhierarchizowana struktura
System formalnej komunikacji
System regulacji prawnych i
wewnętrznej kontroli
Dwa rodzaje autorytetów w
szpitalu
Administracyjne
Profesjonalne
Może między nimi występować
współpraca lub konflikt
Zmienne stanowiące o
efektywności działania szpitala
(T. Parsons)
Wymagania stawiane pracownikom
wykonującym pracę w danym szpitalu
(np. rodzaj specjalizacji, kwalifikacje
zawodowe)
Identyfikacja z celami szpitala – zakres,
w jakim szpital wymaga, aby jego
pracownicy utożsamiali się z celami i
zadaniami szpitala jako swego miejsca
pracy
Zmienne stanowiące o
efektywności działania szpitala
(T. Parsons)
Wspólność działań – zakres współpracy
w ramach zespołu
Presja związana z wykonywaniem
zadań, zakres wymagań wobec
pracowników oraz ocena rezultatów ich
pracy bez uwzględniania czynnika
„sympatii” wobec nich
Zróżnicowanie pracy, wynikające ze
specyfiki szpitala (sala operacyjna,
intensywna terapia, labolatoria itd.)
Funkcje szpitala
Diagnozowanie
Leczenie
Pielęgnacja
Promowanie zdrowia, edukacja zdrowotna
Edukacja (szkolenie) studentów, personelu
Badania naukowe
Regulacja i kontrola medycyny praktycznej
Współcześnie
Zmiana typu pacjenta szpitalnego -
zmiana organizacji wielu szpitali
Dawny bierny obiekt – chory leżący w
łóżku coraz częściej staje się pacjentem
chcącym współdecydować o swoim
losie