Funkcjonalność

instytucji

medycznych

Damian Porębski

Edyta Węgrzyn

Instytucje medyczne



Instytucje- to celowo powołane lub

spontanicznie ukształtowane
urządzenia społeczne, wyposażone w
materialne środki działania, na których
opierając się wykorzystywane są
specjalistyczne czynności
integrujące dążenia ludzi, regulujące
zachowania i zaspokajające określone
potrzeby społeczne.

Zakres i sposób działania każdej
instytucji jest wyznaczana przez :



zasadę naczelną „kartę instytucji”



personel



normy



substrat materialny



działalność



rezultaty działania (funkcje)

Każda instytucja posiada:



cel, funkcje, zakres spraw, które załatwia



określone czynności dopuszczalne do

załatwienia określonych celów



środki i urządzenia potrzebne do

wykonywania działań (materialne, idealne,
symboliczne)



sankcje, wobec osób, które wykonują

czynności zinstytucjonalizowane

Funkcje instytucji
społecznych:



zaspokajanie różnorodnych potrzeb jednostek



regulowanie zachowań jednostek poprzez

motywowanie do działań społecznie
aprobowanych i represjonowanie zachowań
społecznie niepożądanych, a w konsekwencji
zapewnienie ciągłości życia społecznego oraz
przyczynianie się do integracji dążeń, działań i
stosunków między ludźmi

Funkcjonalność instytucji zależy
bowiem od



określenia celu i zakresu wykonywanych

czynności



racjonalnego podziału i organizacji pracy



stopnia depersonalizacji czynności i

uzależnienia czynności od osobistych dążeń
poszczególnych członków grupy



uznania i zaufania jakim grupa darzy

pracowników instytucji



sposobu włączenia danej instytucji do

systemu innych instytucji

Instytucje spełniają w społeczeństwie
wiele ważnych zadań:



zapewnienie możliwości zaspokajania ludzkich

potrzeb



regulacja działań społecznych



zapewnienie ciągłości życia społecznego



integracja dążeń, działań i stosunków

społecznych, umacnianie wewnętrznej
spójności zbiorowości

Przykłady instytucji medycznych:



Szpital



Hospicja



Sanatoria



Przychodnie



Uczelnie medyczne



Placówki leczenia uzależnień



Domy pomocy społecznej

Szpital – jedna z najważniejszych
jednostek

W szpitalu udziela się świadczeń zdrowotnych w

warunkach

zamkniętych. Najważniejszym zadaniem szpitali jest
leczenie pacjentów, ale oprócz tego zajmują się opieką
zdrowotną ludzi zdrowych, np. szpitale położnicze.
Przy szpitalu często ulokowane są także przychodnie
ambulatoryjne i zakłady diagnostyczne. W szpitalu pacjent
otrzymuje opiekę lekarską oraz pielęgniarską. Niektóre
szpitale, szczególnie akademickie, zajmują się
prowadzeniem dydaktyki.

Współczesne szpitale pełnią szereg
bardzo istotnych funkcji:



diagnostyczną i leczniczą



pielęgnacyjno –opiekuńczą



prewencyjną



rehabilitacyjną



szpital jest podsystemem społeczeństwa

globalnego zależnym od innych instytucji, np.
ekonomicznych, rządowych, kościelnych czy
urbanizacyjnych

Dom pomocy społecznej



instytucja świadcząca na poziomie

obowiązującego standardu, osobom
wymagającym całodobowej opieki z powodu
wieku, choroby lub niepełnosprawności usługi:
bytowe, opiekuńcze, wspomagające,
edukacyjne w formach i zakresie wynikających
z indywidualnych potrzeb.

Odnosząc powyższe cechy konkretnie
do instytucji medycznych, należy stwierdzić,
że instytucje medyczne powstają po to, by:



zaspokajać konkretne potrzeby

społeczeństwa



ich celem jest zapobieganie chorobom i

walka z nimi



przedłużanie oraz ratowanie życia ludzkiego

Dysfunkcjonalność

zakłócenia w realizacji założonych celów
instytucji spowodowane realizacją innych

Instytucja staje się dysfunkcjonalna, gdy
przestaje realizować cele, dla których
została powołana lub je zniekształca

Czym się objawia dysfunkcjonalność
instytucji medycznych:



niewłaściwy proces komunikacji między personelem medycznym a
pacjentem, nieprawidłowe relacje między nimi- odsyłanie pacjenta do
różnych specjalistów, porozumiewanie się lekarzy za pomocą pisemnie
wydawanych orzeczeń



bagatelizowanie sfery opiekuńczo-emocjonalnej- nieliczenie się z odczuciami
i emocjami pacjenta, brak wsparcia ze strony personelu medycznego



depersonalizacja stosunku lekarz-pacjent



zjawisko uprzedmiotawiania pacjentów-leczenie objawów, nie przyczyn;
traktowanie pacjenta, jako przypadku chorobowego, nie człowieka.



niewłaściwe lub niewystarczające przekazywanie informacji o chorobie,
zalecanego leczenia czy ewentualnych skutków ubocznych leczenia- brak
osoby, z którą można by przedyskutować swój stan; używanie
specjalistycznej, niezrozumiałej terminologii; dyskomfort związany z biernym
poddawaniem się zaleceniom personelu medycznego; brak komunikacji
między lekarzem o rodziną

Biurokracja

To hierarchiczny układ pozycji urzędowych (o
ściśle określonych zasadach zwierzchnictwa i
podporządkowania), w którym stosunki
społeczne są regulowane w całości przez
przepisy wewnętrzne oraz ogólne normy prawa.
(Liczą się przepisy, formalności, a nie człowiek)

Biurokratyzacja znacznie zwiększa czas
otrzymania przez pacjenta wymaganej pomocy.

Szpital

Szpital jako instytucja został powołany z myślą o
pacjencie. W związku z tym jego dobro znajduje się na
pierwszym miejscu w hierarchii wartości personelu.
Zdarza się jednak, że potrzeby chorych spychane są na
dalszy plan. Lekarze i pielęgniarki podporządkowując
się PRZEPISOM, chcąc podnieść swoje kwalifikacje,
pogłębić wiedzę i niestety mogą jednocześnie
zaniedbywać pacjentów. Powstają liczne konflikty na
linii personel-chory, które są skutkiem bezosobowego
stosunku pracowników do chorego i jego rodziny, bądź
okazywania przez nich swojej wyższości.

Większość szpitali spełnia warunki, aby określić je
mianem instytucji totalnej:



ścisłe kontrolowanie wejść i wyjść do oddziałów

zamkniętych



niemożność odwiedzania pacjentów o dowolnej

porze przez najbliższych



stosunki pacjentów są oparte na ścisłych rygorach



pozbawianie pacjentów ich prywatności.

Efektem tego jest wzrost kontroli zawodowej nad
pacjentem a także do depersonalizacji stosunku
lekarz-pacjent.

Dom Pomocy Społecznej

Domy pomocy społecznej charakteryzuje
„instytucjonalizacja” potrzeb mieszkańców, czyli
dostosowanie sposobów ich zaspokajania do
potrzeb instytucji – ważna jest szybkość i
sprawność pracy personelu. Zaspokajane są
podstawowe potrzeby człowieka, jednak w
sposób znacznie odbiegający od tego jaki
miałby miejsce w normalnych warunkach.