Zakażenia szpitalne
Zakażenia szpitalne
Definicja wg WHO:
Definicja wg WHO:
Jest to zakażenie pozostające
Jest to zakażenie pozostające
w ścisłym związku
w ścisłym związku
przyczynowym z pobytem
przyczynowym z pobytem
chorego w szpitalu lub
chorego w szpitalu lub
zakażeniem , które rozwija się
zakażeniem , które rozwija się
u personelu szpitalnego w
u personelu szpitalnego w
związku z wykonywaniem
związku z wykonywaniem
obowiązków zawodowych.
obowiązków zawodowych.
Zakażenia szpitalne
Zakażenia szpitalne
Definicja rozszerzona:
Zakażenie szpitalne to takie zakażenie , które
nie występowało ani nie znajdowało się w
okresie wylęgania, gdy chory był przyjmowany
do szpitala , a nastąpiło podczas pobytu w
szpitalu . Może więc ujawnić się zarówno w
czasie hospitalizacji, jak i po wypisaniu chorego
do domu lub po przeniesieniu do innego
zakładu leczniczego
Umownie przyjęto, że zakażenie występujące po 48
godzinach od momentu przyjęcia do szpitala są
zakażeniami szpitalnymi ( poza drobnoustrojami o
dłuższym okresie wylęgania n.p. HBV,HCV, HIV,
Legionella, i.t.d. )
Zakażenie szpitalne
Zakażenie szpitalne
Z.S. - to zespół chorób o bardzo
Z.S. - to zespół chorób o bardzo
różnorodnej lokalizacji i złożonym
różnorodnej lokalizacji i złożonym
obrazie klinicznym a drobnoustroje
obrazie klinicznym a drobnoustroje
je wywołujące mogą pochodzić
je wywołujące mogą pochodzić
zarówno ze środowiska szpitalnego -
zarówno ze środowiska szpitalnego -
zakażenie egzogenne
zakażenie egzogenne
, jak i własnej
, jak i własnej
flory człowieka ( skóra, błony
flory człowieka ( skóra, błony
śluzowe) -
śluzowe) -
zakażenia endogenne
zakażenia endogenne
Rezerwuar drobnoustroju
Rezerwuar drobnoustroju
- jest to naturalne biologiczne środowisko danego
- jest to naturalne biologiczne środowisko danego
mikroorganizmu umożliwiające mu metabolizm
mikroorganizmu umożliwiające mu metabolizm
i replikację
i replikację
Może to być :
Może to być :
człowiek
człowiek
( personel medyczny, pacjent -
( personel medyczny, pacjent -
nosiciel )
nosiciel )
zwierzęta
zwierzęta
( koty, kleszcze, muchy itd..)
( koty, kleszcze, muchy itd..)
rośliny
rośliny
( kwiaty )
( kwiaty )
materia martwa
materia martwa
( kolanka , kratki ściekowe itd..)
( kolanka , kratki ściekowe itd..)
Źródło zakażenia
Źródło zakażenia
- jest to miejsce z którego zarazek zostaje przeniesiony
- jest to miejsce z którego zarazek zostaje przeniesiony
na wrażliwą osobę.
na wrażliwą osobę.
Personel szpitala i jego pacjenci mogą być jednocześnie
Personel szpitala i jego pacjenci mogą być jednocześnie
rezerwuarem , jak i źródłem infekcji ( np. gronkowiec
rezerwuarem , jak i źródłem infekcji ( np. gronkowiec
złocisty , prątek gruźlicy, HBV,HCV, HIV )
złocisty , prątek gruźlicy, HBV,HCV, HIV )
Kolonizacja
Kolonizacja
- to zasiedlenie organizmu , czyli
- to zasiedlenie organizmu , czyli
wewnętrzna lub zewnętrzna obecność
wewnętrzna lub zewnętrzna obecność
drobnoustrojów , bez jakichkolwiek objawów
drobnoustrojów , bez jakichkolwiek objawów
klinicznych. Brak trwałych połączeń pomiędzy
klinicznych. Brak trwałych połączeń pomiędzy
komórką bakteryjną a receptorem komórki docelowej
komórką bakteryjną a receptorem komórki docelowej
gospodarza. Bakterie swobodnie poruszają się w
gospodarza. Bakterie swobodnie poruszają się w
warstwie śluzu i wraz z nim mogą być usuwane z
warstwie śluzu i wraz z nim mogą być usuwane z
ustroju.
ustroju.
Zawsze wyprzedza rozwój zakażenia
Zawsze wyprzedza rozwój zakażenia
szpitalnego.
szpitalnego.
Flora fizjologiczna :
Flora fizjologiczna :
Skóra:
Staphylococus epidemidis (>85%), Streptococcus
viridans , Corynebacterium sp. (55%), Propionibacterium
acnes, Candida, Clostridium perfringens, Acinetobacter,
Moraxella sp., Staphylococcus aureus (20%)
Górne drogi oddechowe:
Streptococcus viridans, milleri,
Neisseria, Corynebacterium, [ Str.pyogenes, Str.
pneumoniae, Haemophillus influenzae)
jama ustna
dodatkowo beztlenowce: Peptococcus ,
Peptostreptococcus, Veillonella, Spirillum, Prevotella,
Spirochetae, Actinomyces.
Drogi rodne:
Lactobacillus , Str. Viridans,
Corynebacterium, Candida, Gardanella, E..coli, Str.
agalactiae,
Dolny odcinek przewodu pokarmowego :
głównie
beztlenowce -ponad 1000x więcej niż tlenowych.
Str.feacalis, Bacteroides, Clostridium, tlenowe: E.coli,
Klebsiella, Proteus, Enterococcus.
Czynniki zjadliwości - mechanizm patogennego
Czynniki zjadliwości - mechanizm patogennego
działania bakterii :
działania bakterii :
Ułatwiające kolonizację :
Ułatwiające kolonizację :
fimbrie
fimbrie
i inne
i inne
adhezyny
adhezyny
( białko F -
( białko F -
Str.pyog.) ,
Str.pyog.) ,
biofilm
biofilm
i inwazję :
i inwazję :
białka powierzchniowe-
białka powierzchniowe-
inwazyny - łączące się z białkami gospodarza - integrynami,
inwazyny - łączące się z białkami gospodarza - integrynami,
rzęski
rzęski
(przenikanie przez biofilm),
(przenikanie przez biofilm),
proteazy
proteazy
anty-IgA,
anty-IgA,
syderofory,
syderofory,
Innego rodzaju mechanizmy- otaczanie się
Innego rodzaju mechanizmy- otaczanie się
białkiem gospodarza ( fibronektyną-białko A- Staph.aur.,
białkiem gospodarza ( fibronektyną-białko A- Staph.aur.,
białko G- Str.pyog., laktoferyna itd..)
białko G- Str.pyog., laktoferyna itd..)
Uszkadzające komórkę gospodarza - toksyny:
Uszkadzające komórkę gospodarza - toksyny:
egzotoksyny:
egzotoksyny:
cytotoksyny, kardiotoksyny, neurotoksyny itp.
cytotoksyny, kardiotoksyny, neurotoksyny itp.
Endotoksyny ( LPS ):
Endotoksyny ( LPS ):
składnik ściany komórkowej pałeczek
składnik ściany komórkowej pałeczek
G (-). Lipid A aktywuje kom.odpornościowe do syntezy
G (-). Lipid A aktywuje kom.odpornościowe do syntezy
cytokin,aktywuje dopełniacz i kaskadę układu krzepnięcia
cytokin,aktywuje dopełniacz i kaskadę układu krzepnięcia
=> wstrząs toksyczny.Wśród bakterii G(+) podobne
=> wstrząs toksyczny.Wśród bakterii G(+) podobne
właściwości mają: kw. teichowe i fragmenty peptydoglikanu.
właściwości mają: kw. teichowe i fragmenty peptydoglikanu.
Główne czynniki etiologiczne
Główne czynniki etiologiczne
WIRUSY:
WIRUSY:
RSV, grypy, paragrypy, ECHO, Coxackie, VZV,
RSV, grypy, paragrypy, ECHO, Coxackie, VZV,
rotawirusy, odry, świnki, różyczki, HSV
rotawirusy, odry, świnki, różyczki, HSV
- krwiopochodne HBV, HCV, HGV, CMV, HIV
- krwiopochodne HBV, HCV, HGV, CMV, HIV
BAKTERIE:
BAKTERIE:
gronkowce metycylinooporne:
gronkowce metycylinooporne:
- MRSA = methicillin resistant
- MRSA = methicillin resistant Staphylococcus aureus
- MRSE = methicillin resistant
- MRSE = methicillin resistant Staphylococcus epidemidis
- MRCNS= methicillin resistant
- MRCNS= methicillin resistant Coagulase Negative
Staphylococci
paciorkowce kałowe czyli enterokoki ( E. faecalis, E.
paciorkowce kałowe czyli enterokoki ( E. faecalis, E.
faecium )
faecium )
-VRE= vancomycin resistant enterococci
-VRE= vancomycin resistant enterococci
pałeczki G { -} :
pałeczki G { -} : E.coli, Proteus sp.,Klebsiella sp.,
Enterobacter sp., Seratia marcescens, Pseudomonas
aeruginosa, Bacteroides, Clostidium difficile,
Acinetobacter, Salmonella
GRZYBY :
GRZYBY :
Candida albicans inne drożdżaki.
Candida albicans inne drożdżaki.
źródła zakażenia :
źródła zakażenia :
RĘCE PERSONELU !!!
RĘCE PERSONELU !!!
Źle wyjałowiony sprzęt medyczny
Źle wyjałowiony sprzęt medyczny
zakażona krew i preparaty krwiopochodne
zakażona krew i preparaty krwiopochodne
aparatura medyczna ( respiratory ,
aparatura medyczna ( respiratory ,
nebulizatory, ssaki , rurki od tlenu itd.. )
nebulizatory, ssaki , rurki od tlenu itd.. )
przeterminowane płyny dezynfekcyjne, mydło
przeterminowane płyny dezynfekcyjne, mydło
w kostkach
w kostkach
pościel , materiały opatrunkowe
pościel , materiały opatrunkowe
zlewy , ręczniki , baseny, nawilżacze, żywność,
zlewy , ręczniki , baseny, nawilżacze, żywność,
woda, wanny
woda, wanny
nieodpowiednio przygotowywane i źle
nieodpowiednio przygotowywane i źle
przechowywane leki
przechowywane leki
urządzenia wentylacyjne, kanalizacja
urządzenia wentylacyjne, kanalizacja
Drogi szerzenia się zakażeń :
Drogi szerzenia się zakażeń :
Droga powietrzno- pyłkowa
Droga powietrzno- pyłkowa
Droga kontaktowa ( pośrednia i
Droga kontaktowa ( pośrednia i
bezpośrednia)
bezpośrednia)
Droga pokarmowa
Droga pokarmowa
Droga przerwania ciągłości tkanek
Droga przerwania ciągłości tkanek
CZYNNIKI RYZYKA Zakażeń Szpitalnych
CZYNNIKI RYZYKA Zakażeń Szpitalnych
-
-
zależne od stanu chorego
zależne od stanu chorego
Niedobory immunologiczne
Niedobory immunologiczne
•
WIEK
WIEK
( noworodki, osoby starsze )
( noworodki, osoby starsze )
•
CHOROBY PODSTAWOWE
CHOROBY PODSTAWOWE
( cukrzyca,
( cukrzyca,
zesp.limfoproliferacyjne, urazy wielonarządowe,
zesp.limfoproliferacyjne, urazy wielonarządowe,
wrodzone i nabyte zespoły niedoborów odporności )
wrodzone i nabyte zespoły niedoborów odporności )
•
CHOROBY TOWARZYSZĄCE
CHOROBY TOWARZYSZĄCE
( odleżyny, przewlekła
( odleżyny, przewlekła
niewydolność nerek, marskość wątroby, alkoholizm,
niewydolność nerek, marskość wątroby, alkoholizm,
neutropenia, przeszczepy narządów
neutropenia, przeszczepy narządów
•
NIEDOŻYWIENIE
NIEDOŻYWIENIE
Wpływ stanu odżywienia na ilość
Wpływ stanu odżywienia na ilość
powikłań septycznych i śmiertelność
powikłań septycznych i śmiertelność
Stan odżywienia
Ilość powikłań
septycznych
Śmiertelność
PRAWIDŁOWY
5 %
5%
ŚREDNI
30%
20%
ZŁY
75%
30%
Ilość i ciężkość powikłań septycznych jest wprost proporcjonalna do stanu
niedożywienia pacjenta
CZYNNIKI RYZYKA Zakażeń
CZYNNIKI RYZYKA Zakażeń
Szpitalnych
Szpitalnych
-
-
zależne od metod diagnostyczno -
zależne od metod diagnostyczno -
terapeutycznych
terapeutycznych
CZAS HOSPITALIZACJI
CZAS HOSPITALIZACJI
DIAGNOSTYKA INWAZYJNA
DIAGNOSTYKA INWAZYJNA
( cewnikowanie
( cewnikowanie
naczyń i pęcherza moczowego )
naczyń i pęcherza moczowego )
LECZENIE
LECZENIE
( rany chirurgiczne, intubacja,
( rany chirurgiczne, intubacja,
hemodializa, oddech wspomagany, leki
hemodializa, oddech wspomagany, leki
cytostatyczne, immunosupresyjne, rtg- terapia
cytostatyczne, immunosupresyjne, rtg- terapia
)
)
Częstość występowania Z.S. na
Częstość występowania Z.S. na
oddziałach szpitalnych
oddziałach szpitalnych
Ogólna Intensywna Opieka Medyczna (ok.
Ogólna Intensywna Opieka Medyczna (ok.
20%)
20%)
Neurochirurgia ( 11% )
Neurochirurgia ( 11% )
Hepatogastroenterologia ( ok.11% )
Hepatogastroenterologia ( ok.11% )
Geriatria ( 8.5% )
Geriatria ( 8.5% )
Chirurgia gastroenterologiczna ( 7% )
Chirurgia gastroenterologiczna ( 7% )
Oddział Chorób Wewnętrznych ( 5.3% )
Oddział Chorób Wewnętrznych ( 5.3% )
Ortopedia ( 4.5% )
Ortopedia ( 4.5% )
Kliniczne postacie Z.S.
Kliniczne postacie Z.S.
Oddziały :
Oddziały :
( niezabiegowe- zabiegowe )
( niezabiegowe- zabiegowe )
Układ moczowy ( 42.5 - 30.9 % )
Układ moczowy ( 42.5 - 30.9 % )
Układ oddechowy ( 24.2 - 18 % )
Układ oddechowy ( 24.2 - 18 % )
Posocznice ( 14.6 - 10.2 % )
Posocznice ( 14.6 - 10.2 % )
Zakażenia miejscowe ( 10.6 - 19.5 % )
Zakażenia miejscowe ( 10.6 - 19.5 % )
Zakażenia ran operacyjnych ( 0 - 11.3% )
Zakażenia ran operacyjnych ( 0 - 11.3% )
Zakażenia układu moczowego
Zakażenia układu moczowego
Objawy: dysuria, ból i napięcie w okolicy
Objawy: dysuria, ból i napięcie w okolicy
lędźwiowej lub nadłonowej , gorączka,
lędźwiowej lub nadłonowej , gorączka,
ropomocz.
ropomocz.
Badania : bakteriuria znamienna ( 10
Badania : bakteriuria znamienna ( 10
000kom/ml)
000kom/ml)
Patogeny:
Patogeny:
E.coli, Pseudomonas aerug.,
E.coli, Pseudomonas aerug.,
Enteroccocus sp., Klebsiella sp., Candida sp.
Enteroccocus sp., Klebsiella sp., Candida sp.
Zakażenia dróg oddechowych
Zakażenia dróg oddechowych
GÓRNE D.O.
GÓRNE D.O.
- kliniczne objawy ostrego nieżytu g.d.o.
- kliniczne objawy ostrego nieżytu g.d.o.
Lub zmiany zapalne jamy ustnej i gardła - nie
Lub zmiany zapalne jamy ustnej i gardła - nie
alergiczne
alergiczne
Zapalenia zatok, gardła, ucha środkowego, nagłośni
Zapalenia zatok, gardła, ucha środkowego, nagłośni
DOLNE D.O.
DOLNE D.O.
- pojawienie się nowej lub w zwiększonej
- pojawienie się nowej lub w zwiększonej
ilości wydzieliny ropnej i/lub gorączka> 38C ze
ilości wydzieliny ropnej i/lub gorączka> 38C ze
zmianami osłuchowymi w klatce piersiowej i/lub nowe
zmianami osłuchowymi w klatce piersiowej i/lub nowe
lub postępujące zmiany w obrazie radilogicznym nie
lub postępujące zmiany w obrazie radilogicznym nie
związane z zatorem lub niewydolnością krążenia
związane z zatorem lub niewydolnością krążenia
Zapalenia płuc, ropień płuc i ropniak opłucnej ,
Zapalenia płuc, ropień płuc i ropniak opłucnej ,
zapalenie tchawicy i oskrzeli
zapalenie tchawicy i oskrzeli
Patogeny:
Patogeny:
P. aerug., S. aureus, Klebsiella sp.,
P. aerug., S. aureus, Klebsiella sp.,
Enterobacter sp., Serratia sp., Proteus sp., Candida
Enterobacter sp., Serratia sp., Proteus sp., Candida
sp., WIRUSY RS.
sp., WIRUSY RS.
Posocznice ( pierwotne i
Posocznice ( pierwotne i
wtórne )
wtórne )
Objawy: gorączka > 38 C, wzmożone napięcie
Objawy: gorączka > 38 C, wzmożone napięcie
( rigors) , hipotensja
( rigors) , hipotensja
Badania: dodatni wynik posiewu z krwi
Badania: dodatni wynik posiewu z krwi
Patogeny:
Patogeny:
Klebsiella sp., E.coli , koagulazo
Klebsiella sp., E.coli , koagulazo
ujemne gronkowce, P. aeruginosa , S. Aureus ,
ujemne gronkowce, P. aeruginosa , S. Aureus ,
Candida sp.
Candida sp.
Zakażenia ran operacyjnych
Zakażenia ran operacyjnych
Objawy : pojawienie się ropnej wydzieliny
Objawy : pojawienie się ropnej wydzieliny
wydostającej się z rany, bolesne zaczerwienienie
wydostającej się z rany, bolesne zaczerwienienie
wskazujące na zapalenie tkanki łącznej .
wskazujące na zapalenie tkanki łącznej .
Gorączka > 38 C. Napięcie , obrzęk lub
Gorączka > 38 C. Napięcie , obrzęk lub
rozprzestrzeniający się rumień
rozprzestrzeniający się rumień
Rozpoznanie: NIE MUSI SIĘ OPIERAĆ NA WYNIKU
Rozpoznanie: NIE MUSI SIĘ OPIERAĆ NA WYNIKU
BADANIA BAKTERIOLOGICZNEGO
BADANIA BAKTERIOLOGICZNEGO
( zanieczyszczenia , wtórna kolonizacja, fałszywie
( zanieczyszczenia , wtórna kolonizacja, fałszywie
dodatnie wyniki )
dodatnie wyniki )
Patogeny:
Patogeny:
Staphylococcus aureus. Enterococcus
Staphylococcus aureus. Enterococcus
faecalis, E.coli ,
faecalis, E.coli ,
Zakażenia wirusami
Zakażenia wirusami
hepatotropowymi :
hepatotropowymi :
HBV
HBV
HCV
HCV
CMV
CMV
EBV
EBV
HSV
HSV
Zakażenia przewodu pokarmowego
Zakażenia przewodu pokarmowego
Objawy: biegunka , wymioty
Objawy: biegunka , wymioty
Badanie kału na obecność patogenów
Badanie kału na obecność patogenów
Patogeny:
Patogeny:
Rotavirusy, Salmonella,
Rotavirusy, Salmonella,
Shigella, Clostridium difficile
Shigella, Clostridium difficile
Dekontaminacja sprzętu i
Dekontaminacja sprzętu i
środowiska -
środowiska -
proces prowadzący do
proces prowadzący do
usunięcia lub zabicia drobnoustrojów
usunięcia lub zabicia drobnoustrojów
- obejmuje on :
- obejmuje on :
OCZYSZCZENIE
OCZYSZCZENIE
: ( ręczne lub środowiska
: ( ręczne lub środowiska
szpitalnego ) metody prowadzące do usunięcia
szpitalnego ) metody prowadzące do usunięcia
obcych materiałów z oczyszczanego obiektu
obcych materiałów z oczyszczanego obiektu
DEZYNFEKCJA
DEZYNFEKCJA
: proces zmniejszający liczbę
: proces zmniejszający liczbę
patogenów , lecz nie zawsze przetrwalników
patogenów , lecz nie zawsze przetrwalników
bakteryjnych , znajdujących się na skórze lub
bakteryjnych , znajdujących się na skórze lub
przedmiotach - do poziomu który nie zagraża
przedmiotach - do poziomu który nie zagraża
zdrowiu ludzi
zdrowiu ludzi
•
Termiczna - gotowanie w temp. 100 C przez minimum 5
Termiczna - gotowanie w temp. 100 C przez minimum 5
min
min
•
Chemiczna - sprzętu - poprzez zanurzenie w roztworze
Chemiczna - sprzętu - poprzez zanurzenie w roztworze
dezynfekcyjnym na określony czas, lub też dezynfekcja
dezynfekcyjnym na określony czas, lub też dezynfekcja
chemiczna powierzchni
chemiczna powierzchni
STERYLIZACJA :
STERYLIZACJA :
STERYLIZACJA
STERYLIZACJA
: całkowite zabicie w obrabianych
: całkowite zabicie w obrabianych
artykułach wszystkich mikroorganizmów łącznie ze
artykułach wszystkich mikroorganizmów łącznie ze
sporami. Jest to proces nieodwracalny i kończy się
sporami. Jest to proces nieodwracalny i kończy się
zniszczeniem komórki. Czynnik sterylizujący działa
zniszczeniem komórki. Czynnik sterylizujący działa
na komórki bakteryjne w określonym czasie
na komórki bakteryjne w określonym czasie
wywołując w nich zmiany polegające głównie na
wywołując w nich zmiany polegające głównie na
koagulacji, denaturacji i utlenianiu składników
koagulacji, denaturacji i utlenianiu składników
białkowych
białkowych
•
Sterylizacja
Sterylizacja
z użyciem pary wodnej
z użyciem pary wodnej
( 121 C -20
( 121 C -20
min , ciś 1.056 atmpowyzej ciś atmosferycznego, lub 134
min , ciś 1.056 atmpowyzej ciś atmosferycznego, lub 134
C- 3-4 min w 2,066 atm )
C- 3-4 min w 2,066 atm )
•
Suche powietrze - 170 C / 2 godz ; 180 C /1 godz.
Suche powietrze - 170 C / 2 godz ; 180 C /1 godz.
•
Gazowa- tlenek etylenu , formaldehyd
Gazowa- tlenek etylenu , formaldehyd
•
Plazmowa - promieniowanie jonizujące
Plazmowa - promieniowanie jonizujące
Zespoły Kontroli Zakażeń
Zespoły Kontroli Zakażeń
Szpitalnych -ZKZSz
Szpitalnych -ZKZSz
ZADANIA:
ZADANIA:
Ustalenie celów szpitalnego programu kontroli
Ustalenie celów szpitalnego programu kontroli
zakażeń - ustalając najsłabsze punkty
zakażeń - ustalając najsłabsze punkty
funkcjonowania szpitala
funkcjonowania szpitala
Opracowanie standardów i zasad postępowania dla
Opracowanie standardów i zasad postępowania dla
odpowiednich czynności wykonywanych w szpitalu
odpowiednich czynności wykonywanych w szpitalu
Organizowanie szkoleń personelu
Organizowanie szkoleń personelu
Nadzorowanie stanu zdrowia personelu
Nadzorowanie stanu zdrowia personelu
Nadzorowanie nad stosowaniem antybiotyków
Nadzorowanie nad stosowaniem antybiotyków
Nadzór nad stosowaniem środków dezynfekcyjnych
Nadzór nad stosowaniem środków dezynfekcyjnych
Zapewnienie personelowi szpitala wszelkich
Zapewnienie personelowi szpitala wszelkich
niezbędnych środków umożliwiających utrzymanie
niezbędnych środków umożliwiających utrzymanie
dobrej praktyki kontroli zakażeń
dobrej praktyki kontroli zakażeń
Monitorowanie zakażeń w praktyce
Monitorowanie zakażeń w praktyce
Stała kontrola bakteriologiczna chorych -
Stała kontrola bakteriologiczna chorych -
monitorowanie bakteriologiczne miejsc możliwej
monitorowanie bakteriologiczne miejsc możliwej
kontaminacji oraz możliwych wrót zakażenia
kontaminacji oraz możliwych wrót zakażenia
Kliniczna i laboratoryjna kontrola ogólnego
Kliniczna i laboratoryjna kontrola ogólnego
stanu chorego
stanu chorego
ze szczególnym uwzględnieniem ukł.
ze szczególnym uwzględnieniem ukł.
moczowego i oddechowego
moczowego i oddechowego
Codzienna kontrola i pielęgnacja miejsc wkłuć ,
Codzienna kontrola i pielęgnacja miejsc wkłuć ,
wyjścia drenów, ran chirurgicznych i
wyjścia drenów, ran chirurgicznych i
urazowych
urazowych
Kontrola stanu immunologicznego
Kontrola stanu immunologicznego
•
ilość limfocytów we krwi obwodowej
ilość limfocytów we krwi obwodowej
•
wykonanie testu skórnego opóźnionej nadwrażliwości
wykonanie testu skórnego opóźnionej nadwrażliwości
•
oznaczenie immunoglobulin w surowicy krwi.
oznaczenie immunoglobulin w surowicy krwi.
THE END
THE END
POBUDKA !!!!!!!!
POBUDKA !!!!!!!!
CZAS
CZAS
NA
NA
PRZERWĘ
PRZERWĘ