Choroby układu

moczowego koni

• zespół postępującej utraty czynności nerek,

co prowadzi do utraty zdolności koncentracji

moczu, zatrzymania azotu i innych produktów

przemiany materii, zmian w równowadze

elektrolitowej i kwasowo-zasadowej oraz

dysfunkcji hormonalnych

• przewlekła niewydolność nerek wykryta we

wcześniejszym stadium może być pomyślnie

prowadzona/leczona i w krótkiej perspektywie

czasu pozwala zachować wydolność

zwierzęcia przesuwając termin

przeprowadzenia eutanazji

Przewlekła niewydolność

nerek

• Wszystkie grupy wiekowe i rasy koni
• Występowanie wynosi 0,12%
• Podobnie jak u psów i kotów problem

dotyczy starszych zwierząt

• Zgłaszanie tych przypadków

odzwierciedla poziom opieki nad końmi

• Nawet jedna trzecia przypadków

dotyczy koni poniżej 6 roku życia i ma

charakter wrodzony (15% przypadków)

• Około 50% przypadków PNN jest wynikiem kłębuszkowego

zapalenie nerek

• Prawie połowa jest wynikiem przewlekłego

śródmiąższowego

zapalenia nerek lub końcowego stadium innych choroby

nerek

• Choroba może mieć także związek z obturacyjną

kamicą nerkową lub zatkaniem moczowodów,

odmiedniczkowym zapaleniem nerek

• Niekiedy przyczyną jest martwica brodawek nerkowych jako

konsekwencja stosowania niesteroidowych leków

przeciwzapalnych z towarzyszącą obturacyjną

kamicą nerkową

• Aminoglikozydy, nsaid’s, oxytetracyklina, polimiksyna B

Objawy

• Utrata masy ciała

• Wodobrzusze

• Wielomocz (wyklucz inne przyczyny)

• Nadmierne pragnienie

• Azotemia

• Hiponatremia

• Hipochloremia

• Hiperkaliemia

• Hiperkalcemia

• Hipofosfatemia

• Hipoproteinemia

• Kwasica metaboliczna

• Izosthenuria! 1,008 – 1,012
• Różnego stopnia proteinuria
• W biopsji: kłębuszkowe zapalenie

nerek,
przewlekłe śródmiąższowe zapalenie
nerek, obturacyjna kamica nerkowa
lub moczowodowa, odmiedniczkowe
zapalenie nerek i martwica brodawek

PNN na tle dysplazji nerek (po lewej) oraz kamicy

nerkowej (prawa) u 2-letniego Quarter Horse

• leczenie naprawcze PNN nie istnieje,

jednak leczenie podtrzymujące mogą
być skuteczne w zakresie
przedłużania życia
koni od miesięcy do maksymalnie
roku

• Leczenie ch. podstawowej
• Płyny i elektrolity IV na początku leczenia
• Nieograniczony dostępu do soli, elektrolitów i wody
• Witaminy z grupy B mogą pomóc w zwalczaniu anemii
• Środki moczopędne
• Dieta zawierająca łatwostrawne węglowodany i skrobię
• Wysłodki buraczane, zboża o niskiej zawartości białka i

otręby

• Siano z tymotki jest lepsze niż z lucerny i koniczyny
• Dieta niskobiałkowa, niskofosforowa i niskowapniowa,

Postępowanie

Ostra niewydolność nerek

• Termin ostra niewydolność nerek

odnosi się do nerek, lecz w żargonie

lekarskim rozumiemy poprzez to

często brak oddawania moczu (np. po

pęknieciu pęcherza moczowego)

• Ostra niewydolność nerek jest rzadką,

lecz bardzo poważną jednostką

chorobową u koni.

Przyczyny

• SIRS

• Kolki

• Endotoksemia (spadek perfuzji daje zaburzenia

hemodynamiczne)

• U źrebiąt sepsa, asfixia, enterocolitis (we wszystkich ma

miejsce SIRS)

• Mięśniochwat

• Miopatia poanestetyczna

• Pęknięcie pęcherza moczowego- krycie, uraz, poród

• Kamica moczowa

• Podawanie norepinefryny

• Przepuklina pachwinowa, zapętlenia jelit

• Paraphimosis i priapism po podaniu poch. fenotiazyny

Powikłania/objawy ONN

• Hiperkalemia i kwasica
• Arytmia
• Ospałość, drgawki
• Niedrożności p. pok., anorexia
• Anemia, dysfunkcje płytek i czynnika

k. VII

• Infekcje u. moczowego

Postępowanie

• Skorygowanie zaburzeń powodujących

• Ograniczenie/zatrzymanie podawania „nefrotoksyn”

• Leczenie ostrych komplikacji

• Optymalizacja pracy serca, układu krążenia, przepływu

nerkowego:

- dobutamina- inotrop.+,

- diuretyki – furosemidum i.v. – 0,5-2,0mg/kg co 4-8h lub

we wlewie 0,5-4,2 mikrograma/kg/min, nie dawać p.o.,

- diuretyki osmotyczne – mannitol,

- dopamina pogarsza przepływ!

- fenoldopam- selektywny agonista rec. dop. -1, u źrebiąt

z normalnym ciśnieniem 0,04 mikrograma/kg/min,

koszt ogranicza zast. u dorosłych koni

• Przywrócenie lub normalizacja

produkcji/oddawania moczu

• Monitoring spożycia wody
• Monitoring ilości oddawanego moczu
• Leczenie dietetyczne, odżywianie

parenteralne, zapobieganie hiperglikemii
(insulina obniża śmiertelność)

• Ewent. dializa otrzewnowa

Biopsja nerek

Wskazania

• Stwierdzenie w badaniu USG

nieprawidłowości i konieczność
potwierdzenia ich charakteru, rodzaju
procesu chorobowego

Przygotowanie pacjenta

• Zachowana hemostaza: wyniki badania

liczby płytek, czasu protrombinowego.

• Gdy podejrzenie dotyczy obydwu nerek

biopsję wykonać z nerki prawej – z lewej

komplikacje z powodu obecności sledziony

• Biopsja powinna być pod kontrolą USG

• Zwierzę stojące w ewentualnej sedacji ze

znieczuleniem miejscowym skóry i ściany

brzucha, wygolone, odkażone

• Wykonać skalpelem nacięcie skóry i mięśni

aby wprowadzić narzędzie biopsyjne

Wymagany sprzęt

• Automatyczna igła biopsyjna 14-18 G, min. 15 cm

• Sondy sektorowe lub linearne USG:
U konia dorosłego do n. lewej 2,5-3 MHz, do prawej

3-5 MHz

U źrebięcia 5 MHz

• Próbkę pobraną umieścic w zbuforowanej

formalinie

• U konia pojawic się może krwiomocz
• Gdy wykonujemy biopsję 2 nerek odstęp

pomiędzy zabiegami powinien wynosić 24h

• Antybiotyki niepotrzebne przy zachowaniu

aseptyki

• Uwaga na krwiaki po zabiegu – konia

monitorowac przy pomocy USG

Do zaliczenia obowiązują ponadto:
• Kamica moczowa
• Odmiedniczkowe zapalenie nerek
• Zapalenie moczowodów, pęcherza

m.,