Tamowanie krwotoków.

Tamowanie krwotoków.

Rany powierzchniowe i

Rany powierzchniowe i

ich zaopatrywanie.

ich zaopatrywanie.

Dorota Warzocha

Dorota Warzocha

RANA

RANA

Rana

Rana

jest to przerwanie ciągłości tkanki skórnej lub błon

jest to przerwanie ciągłości tkanki skórnej lub błon

śluzowych, np. jamy ustnej. Rozległość i głębokość

śluzowych, np. jamy ustnej. Rozległość i głębokość

ran zależy od rodzaju urazu, jego siły i miejsca, na

ran zależy od rodzaju urazu, jego siły i miejsca, na

które działał. Rany powstają na skutek działania:

które działał. Rany powstają na skutek działania:

- czynników mechanicznych, które powodują rany

- czynników mechanicznych, które powodują rany

cięte, rąbane, kłute, tłuczone, postrzałowe.

cięte, rąbane, kłute, tłuczone, postrzałowe.

- czynników termicznych, które wywołują oparzenia i

- czynników termicznych, które wywołują oparzenia i

odmrożenia,

odmrożenia,

- czynników chemicznych, które wywołują oparzenia

- czynników chemicznych, które wywołują oparzenia

chemiczne, martwicę lub rozpuszczenie tkanek,

chemiczne, martwicę lub rozpuszczenie tkanek,

- czynników elektrycznych, które wywołują oparzenia i

- czynników elektrycznych, które wywołują oparzenia i

zwęglenia tkanek.

zwęglenia tkanek.

Rodzaje ran

Rodzaje ran

Otarcie naskórka

Otarcie naskórka

- powstaje najczęściej wskutek działania na skórę

- powstaje najczęściej wskutek działania na skórę

twardego, tępego narzędzia, upadku lub uderzenia o twarde

twardego, tępego narzędzia, upadku lub uderzenia o twarde

chropowate podłoże; uszkodzeniu ulega tylko powierzchowna

chropowate podłoże; uszkodzeniu ulega tylko powierzchowna

warstwa skóry.

warstwa skóry.

Rana cięta

Rana cięta

- powstaje w następstwie działania ostrego narzędzia

- powstaje w następstwie działania ostrego narzędzia

(nóż, szkło). Brzegi rany są gładkie i równe, ranie towarzyszy

(nóż, szkło). Brzegi rany są gładkie i równe, ranie towarzyszy

zwykle obfite krwawienie, a wypływająca krew usuwa

zwykle obfite krwawienie, a wypływająca krew usuwa

zanieczyszczenia. co zmniejsza ryzyko zakażenia.

zanieczyszczenia. co zmniejsza ryzyko zakażenia.

Rana kłuta

Rana kłuta

- powstaje w wyniku zranienia ostrym długim

- powstaje w wyniku zranienia ostrym długim

przedmiotem (gwóźdź, sztylet): krwawienie zewnętrzne jest zwykle

przedmiotem (gwóźdź, sztylet): krwawienie zewnętrzne jest zwykle

niewielkie, głębokie rany mogą spowodować rozległe uszkodzenia

niewielkie, głębokie rany mogą spowodować rozległe uszkodzenia

wewnętrzne z wystąpieniem krwotoku wewnętrznego;

wewnętrzne z wystąpieniem krwotoku wewnętrznego;

Rana tłuczona

Rana tłuczona

- powstaje w wyniku uderzenia tępym

- powstaje w wyniku uderzenia tępym

narzędziem (kamień, młotek); brzegi rany są zgniecione i

narzędziem (kamień, młotek); brzegi rany są zgniecione i

nierówne, krwawienie zewnętrzne jest skąpe, ponieważ

nierówne, krwawienie zewnętrzne jest skąpe, ponieważ

naczynia krwionośne także ulegają zgnieceniu, co zwiększa

naczynia krwionośne także ulegają zgnieceniu, co zwiększa

ryzyko zakażenia.

ryzyko zakażenia.

Rodzaje ran

Rodzaje ran

Rana szarpana

Rana szarpana

- powstaje przy gwałtownym wyszarpnięciu

- powstaje przy gwałtownym wyszarpnięciu

wbitego zakrzywionego przedmiotu np. haka. Brzegi rany są

wbitego zakrzywionego przedmiotu np. haka. Brzegi rany są

nierówne, poszarpane, w dnie rany widoczna jest poszarpana

nierówne, poszarpane, w dnie rany widoczna jest poszarpana

tkanka mięśniowa i tłuszczowa, często występuje ubytek skóry i

tkanka mięśniowa i tłuszczowa, często występuje ubytek skóry i

głębszych tkanek.

głębszych tkanek.

Rana kąsana

Rana kąsana

- zadana zębami ludzi lub zwierząt, wiąże się z tym

- zadana zębami ludzi lub zwierząt, wiąże się z tym

duże niebezpieczeństwo zakażenia ze względu na bogatą florę

duże niebezpieczeństwo zakażenia ze względu na bogatą florę

bakteryjną jamy ustnej; szczególnie niebezpieczne są wirusy

bakteryjną jamy ustnej; szczególnie niebezpieczne są wirusy

wścieklizny

wścieklizny

Rana postrzałowa

Rana postrzałowa

- spowodowana przez pociski z broni palnej

- spowodowana przez pociski z broni palnej

albo przez odłamki wybuchającego pocisku. Pocisk lub odłamek

albo przez odłamki wybuchającego pocisku. Pocisk lub odłamek

może pozostać w tkankach (rana ślepa) lub przebić je na wylot

może pozostać w tkankach (rana ślepa) lub przebić je na wylot

(rana przestrzałowa): rana wlotowa pocisku jest mała i gładka,

(rana przestrzałowa): rana wlotowa pocisku jest mała i gładka,

podczas gdy rana wylotowa jest większa, o postrzępionych

podczas gdy rana wylotowa jest większa, o postrzępionych

brzegach.

brzegach.

Krwotok

Krwotok

Krew jest szczególnie ważnym płynem

Krew jest szczególnie ważnym płynem

ustrojonym. Spełnia wielorakie funkcje

ustrojonym. Spełnia wielorakie funkcje

tylko wówczas, gdy płynie w naczyniach

tylko wówczas, gdy płynie w naczyniach

krwionośnych. Przy uszkodzeniu naczynia

krwionośnych. Przy uszkodzeniu naczynia

krwionośnego następuje jej utrata, która

krwionośnego następuje jej utrata, która

grozi nawet śmiercią w bardzo krótkim

grozi nawet śmiercią w bardzo krótkim

czasie. Aby zapobiec utracie krwi,

czasie. Aby zapobiec utracie krwi,

niezbędne jest zatamowanie jej wypływu

niezbędne jest zatamowanie jej wypływu

i zapobieganie dalszym powikłaniom.

i zapobieganie dalszym powikłaniom.

Rodzaje krwotoku

Rodzaje krwotoku

Krwotok może być następstwem urazu lub pęknięcia zmienionego

Krwotok może być następstwem urazu lub pęknięcia zmienionego

naczynia, którego ściana nie wytrzymała ciśnienia krwi. Krwawienie

naczynia, którego ściana nie wytrzymała ciśnienia krwi. Krwawienie

rozpoznaje się po ilości i sposobie wypływania krwi z rany

rozpoznaje się po ilości i sposobie wypływania krwi z rany

( wypływanie, sączenie lub pulsujące tryskanie krwi z rany). W

( wypływanie, sączenie lub pulsujące tryskanie krwi z rany). W

zależności

zależności

od źródła krwawienia wyróżnia się krwotoki:

od źródła krwawienia wyróżnia się krwotoki:

tętnicze

tętnicze

żylne

żylne

z naczyń włosowatych

z naczyń włosowatych

Jeżeli krew wypływa na zewnątrz, krwotok nosi nazwę

Jeżeli krew wypływa na zewnątrz, krwotok nosi nazwę

zewnętrznego

zewnętrznego

,

,

jeżeli gromadzi się wewnątrz ciała lub tkanek, jest krwotokiem

jeżeli gromadzi się wewnątrz ciała lub tkanek, jest krwotokiem

wewnętrznym.

wewnętrznym.

Jeżeli krwotok ma swoje źródło wewnątrz ciała, a

Jeżeli krwotok ma swoje źródło wewnątrz ciała, a

krwawienie widzimy a zewnątrz nosi on nazwę krwotoku

krwawienie widzimy a zewnątrz nosi on nazwę krwotoku

zewnętrznego

zewnętrznego

pośredniego

pośredniego

. Podbiegnięcia krwiste noszą nazwę siniaków.

. Podbiegnięcia krwiste noszą nazwę siniaków.

Postępowanie

Postępowanie

►

RANA CIĘTA

RANA CIĘTA

►

Postępowanie:

Postępowanie:

►

Posadzić poszkodowanego

Posadzić poszkodowanego

►

Unieść kończynę

Unieść kończynę

►

Ucisk na ranę

Ucisk na ranę

►

Opatrunek osłaniający

Opatrunek osłaniający

Postępowanie

Postępowanie

►

RANA Z CIAŁEM OBCYM

RANA Z CIAŁEM OBCYM

►

Postępowanie:

Postępowanie:

►

Posadź lub połóż

Posadź lub połóż

poszkodowanego

poszkodowanego

►

Nie wyciągaj ciała

Nie wyciągaj ciała

obcego!!

obcego!!

►

Załóż opatrunek jałowy

Załóż opatrunek jałowy

i umocuj ciało obce,

i umocuj ciało obce,

zabezpiecz przed

zabezpiecz przed

przemieszczaniem, nie

przemieszczaniem, nie

zasłaniaj ciała obcego!

zasłaniaj ciała obcego!

Postępowanie

Postępowanie

►

RANA KLATKI

RANA KLATKI

PIERSIOWEJ

PIERSIOWEJ

►

Postępowanie:

Postępowanie:

►

Połóż

Połóż

poszkodowanego,

poszkodowanego,

pozycja półleżąca

pozycja półleżąca

►

Załóż opatrunek

Załóż opatrunek

trójstronny,

trójstronny,

Ushermana,

Ushermana,

wentylowy

wentylowy

Postępowanie

Postępowanie

►

RANA POWŁOK BRZUSZNYCH –

RANA POWŁOK BRZUSZNYCH –

WYTRZEWIENIE

WYTRZEWIENIE

►

Postępowanie:

Postępowanie:

►

Nie wsadzaj pętli jelita z powrotem do

Nie wsadzaj pętli jelita z powrotem do

wnętrza ciała!

wnętrza ciała!

►

Połóż poszkodowanego, pod zgięte kolana

Połóż poszkodowanego, pod zgięte kolana

połóż wałek z koca

połóż wałek z koca

►

Przykryj pętle jelita jałowym opatrunkiem,

Przykryj pętle jelita jałowym opatrunkiem,

zmocz opatrunek, przykryj folią

zmocz opatrunek, przykryj folią

Postępowanie

Postępowanie

►

KRWAWIENIE W PRZYPADKU ZŁAMANIA

KRWAWIENIE W PRZYPADKU ZŁAMANIA

PODSTAWY CZASZKI

PODSTAWY CZASZKI

►

Sączenie krwi lub płynu mózgowo –

Sączenie krwi lub płynu mózgowo –

rdzeniowego z ucha lub nosa

rdzeniowego z ucha lub nosa

►

Krwiaki okularowe – oczy szopa

Krwiaki okularowe – oczy szopa

►

Objaw Beatl’a – zasinienie za uszami

Objaw Beatl’a – zasinienie za uszami

Nie tamuj wypływu krwi i płynu mózgowo –

Nie tamuj wypływu krwi i płynu mózgowo –

rdzeniowego! – opatrunek osłaniający

rdzeniowego! – opatrunek osłaniający

Postępowanie

Postępowanie

►

KRWAWIENIE Z NOSA

KRWAWIENIE Z NOSA

►

Postępowanie:

Postępowanie:

►

Posadź

Posadź

poszkodowanego

poszkodowanego

►

Pochyl głowę do przodu

Pochyl głowę do przodu

►

Karz poszkodowanemu

Karz poszkodowanemu

oddychać przez usta

oddychać przez usta

►

Mokre, zimne okłady na

Mokre, zimne okłady na

kark, czoło

kark, czoło

►

Ucisk tętniczek nosa

Ucisk tętniczek nosa

Postępowanie

Postępowanie

►

AMPUTACJA

AMPUTACJA

►

Kikut

Kikut

– opatrunek uciskowy

– opatrunek uciskowy

►

Amputant

Amputant

(część ciała amputowana) –

(część ciała amputowana) –

zabezpieczenie jałowym opatrunkiem, włożenie do

zabezpieczenie jałowym opatrunkiem, włożenie do

foliowego worka, następnie do drugiego worka z

foliowego worka, następnie do drugiego worka z

wodą i lodem.

wodą i lodem.

►

Opaskę uciskową zakładamy w ostateczności!

Opaskę uciskową zakładamy w ostateczności!

►

Opaskę zakładamy:

Opaskę zakładamy:

- w wypadkach masowych

- w wypadkach masowych

- w przypadku amputacji urazowej

- w przypadku amputacji urazowej

- w przypadku zmiażdżenia

- w przypadku zmiażdżenia

Postępowanie

Postępowanie

►

ZMIAŻDŻENIE

ZMIAŻDŻENIE

Jeżeli zmiażdżenie trwa dłużej niż 20

Jeżeli zmiażdżenie trwa dłużej niż 20

minut, zakładamy opaskę uciskową.

minut, zakładamy opaskę uciskową.

Zakładamy ją (max 10 cm) powyżej

Zakładamy ją (max 10 cm) powyżej

miejsca zranienia. Powinna mieć 5 cm

miejsca zranienia. Powinna mieć 5 cm

szerokości. Opisujemy opaskę uciskową:

szerokości. Opisujemy opaskę uciskową:

„OPASKA UCISKOWA”, ZAPISUJEMY

„OPASKA UCISKOWA”, ZAPISUJEMY

GODZINĘ I DATĘ ZAŁOŻENIA

GODZINĘ I DATĘ ZAŁOŻENIA

.

.

Postępowanie

Postępowanie

►

OPARZENIE

OPARZENIE

I stopień – powierzchowne.

I stopień – powierzchowne.

►

Przyczyna:

Przyczyna:

wybuch płomienia,

wybuch płomienia,

krótkie działanie gorącego płynu,

krótkie działanie gorącego płynu,

krótki kontakt z gorącymi ciałami

krótki kontakt z gorącymi ciałami

stałymi, oparzenie słoneczne.

stałymi, oparzenie słoneczne.

►

Wygląd powierzchni:

Wygląd powierzchni:

sucha, bez

sucha, bez

pęcherzy lub z niewielkim obrzękiem.

pęcherzy lub z niewielkim obrzękiem.

►

Kolor:

Kolor:

rumień.

rumień.

►

Ból:

Ból:

silny.

silny.

II stopień – niepełnej grubości skóry.

II stopień – niepełnej grubości skóry.

►

Przyczyna:

Przyczyna:

bezpośredni kontakt z

bezpośredni kontakt z

płomieniem, kontakt z gorącymi

płomieniem, kontakt z gorącymi

płynami i ciałami stałymi, oparzenia

płynami i ciałami stałymi, oparzenia

chemiczne.

chemiczne.

►

Wygląd powierzchni:

Wygląd powierzchni:

pęcherze.

pęcherze.

►

Kolor:

Kolor:

różowo-biały, czerwono-

różowo-biały, czerwono-

wiśniowy.

wiśniowy.

►

Ból:

Ból:

silny.

silny.

Postępowanie

Postępowanie

►

OPARZENIE

OPARZENIE

III stopień – pełnej grubości skóry.

III stopień – pełnej grubości skóry.

►

Przyczyna:

Przyczyna:

płomień, płonące ubranie, kontakt z gorącymi

płomień, płonące ubranie, kontakt z gorącymi

płynami i ciałami stałymi.

płynami i ciałami stałymi.

►

Wygląd powierzchni:

Wygląd powierzchni:

sucha, twardy strup.

sucha, twardy strup.

►

Kolor:

Kolor:

biały, woskowy, ciemny lub występuje czarny strup.

biały, woskowy, ciemny lub występuje czarny strup.

►

Ból:

Ból:

słaby lub bezbolesność.

słaby lub bezbolesność.

IV stopień – dotyczy głębszych struktur.

IV stopień – dotyczy głębszych struktur.

►

Przyczyna:

Przyczyna:

długotrwały kontakt z płomieniem, oparzenie

długotrwały kontakt z płomieniem, oparzenie

elektryczne.

elektryczne.

►

Wygląd powierzchni:

Wygląd powierzchni:

jak w III stopniu, dodatkowo mogą być

jak w III stopniu, dodatkowo mogą być

widoczne ścięgna, mięśnie, kości.

widoczne ścięgna, mięśnie, kości.

►

Kolor:

Kolor:

jak w III stopniu.

jak w III stopniu.

►

Ból:

Ból:

jak w III stopniu.

jak w III stopniu.

Postępowanie

Postępowanie

►

OPARZENIE

OPARZENIE

►

POSTĘPOWANIE:

POSTĘPOWANIE:

►

Schładzać miejsce oparzenia chłodna

Schładzać miejsce oparzenia chłodna

wodą przez 15 – 20 minut lub do

wodą przez 15 – 20 minut lub do

momentu ustąpienia bólu

momentu ustąpienia bólu

►

Założyć jałowy opatrunek osłaniający

Założyć jałowy opatrunek osłaniający

(aqua gel)

(aqua gel)

►

Nie ściągać ubrania z miejsca

Nie ściągać ubrania z miejsca

oparzenia, jeśli przywarło do skóry!

oparzenia, jeśli przywarło do skóry!

Postępowanie

Postępowanie

►

RANA KĄSANA

RANA KĄSANA

►

Woda z mydłem – wścieklizna

Woda z mydłem – wścieklizna

►

Postępuj jak z każdą raną

Postępuj jak z każdą raną

Wstrząs

Wstrząs

►

Wstrząs

Wstrząs

- stan kliniczny, w którym na skutek

- stan kliniczny, w którym na skutek

dysproporcji między zapotrzebowaniem a

dysproporcji między zapotrzebowaniem a

dowozem odpowiedniej ilości

dowozem odpowiedniej ilości

tlenu

tlenu

i

i

składników odżywczych do komórek

składników odżywczych do komórek

organizmu dochodzi do upośledzenia funkcji i

organizmu dochodzi do upośledzenia funkcji i

niewydolności ważnych dla życia narządów.

niewydolności ważnych dla życia narządów.

►

Wstrząs

Wstrząs

– zespół objawów spowodowanych

– zespół objawów spowodowanych

niedotlenieniem narządów i tkanek

niedotlenieniem narządów i tkanek

►

Wstrząs hipowolemiczny – na skutek utraty

Wstrząs hipowolemiczny – na skutek utraty

krwi, płynów ustrojowych: krwawienie,

krwi, płynów ustrojowych: krwawienie,

oparzenia, wymioty, biegunka.

oparzenia, wymioty, biegunka.

Wstrząs

Wstrząs

►

Pozycja

Pozycja

przeciwwstrząsowa –

przeciwwstrząsowa –

autoprzetoczeniowa

autoprzetoczeniowa

►

PRZECIWWSKAZANIA:

PRZECIWWSKAZANIA:





urazy miednicy,

urazy miednicy,

kręgosłupa

kręgosłupa





uszkodzenia czaszki

uszkodzenia czaszki





urazy klatki

urazy klatki

piersiowej i brzucha

piersiowej i brzucha





złamania nóg

złamania nóg

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!



