OWSIK LUDZKI
OWSIK LUDZKI
Enterobius vermicularis
Występowanie owsika
ludzkiego
Kosmopolityczny
pasożyt człowieka
zasiedla głównie
okrężnicę, jelito
ślepe, wyrostek
robaczkowy, jelito
cienkie, odbyt
Głównie u dzieci 3-14
lat, przebywających w
określonym środowisku
(przedszkole, szkoła,
dom dziecka, internat)
Występowanie owsika
ludzkiego c.d.
Znacznie częściej
występuje u rasy
białej
Pospolity
zwłaszcza w
strefie klimatu
umiarkowanego
Dorośli zarażają
się rzadziej
(nauczyciele,
rodzice dzieci
zarażonych)
Budowa
Drobny nicień
Biała barwa
Otwór gębowy otoczony
3 wargami, każda ma
po 2 brodawki
Torebka gębowa mała,
brak ząbków
Oskórek przedniej
części ciała tworzy
pęcherzykowate
nabrzmienie
Gardziel tworzy w
tylnej części kuliste
rozszerzenie
Budowa samicy
Ciało samicy (około
1cm)trzykrotnie
większe od samca
Tylny koniec ciała
przezroczysty,
zakończony ostro
Parzyste jajniki,
jajowody i macice
wpadają do pochwy
otwierającej się w
szparze sromowej,
leżącej przy końcu
1/3 ciała
Budowa samca
2,5-5mm długości
Zgięty brzusznie ogon
wyposażony w 2 boczne
skrzydełka
W okolicy stekowej 5
par brodawek,
pierwsza i ostatnia
największa
Pojedyncze jądro,
nasieniowód i przewód
wytryskowy uchodzą do
steku.
Obecność szczecinki
kopulacyjnej
Jaja owsika ludzkiego
Owalne,
asymetryczne,
lekko spłaszczone
z 1 strony
składane przez
samicę w okolicach
odbytu żywiciela w
liczbie 8000-12000
Skorupka jaja
dwuwarstwowa
chitynowo-lipidowa
Zarodki
prześwitują przez
skorupkę
Cykl rozwojowy cz.1
Warunki panujące w okolicach odbytu
(wilgotność i ciepło ok.37stopni)
zapewniają larwom osiągnięcie zdolności
inwazyjnej w ciągu 4-8h
nacisk wywierany przez dojrzewające jaja
w macicy pasożyta powoduje oderwanie się
samicy od ściany jelita i wędrówkę w
okolice odbytu (ruch ten powoduje świąd
i drapanie się żywiciela)
Ciężarna samica wydostaje się na
zewnątrz przez otwór odbytowy, zwykle w
godzinach wieczornych (zmniejszenie
napięcia zwieraczy)
Cykl rozwojowy cz.2
Czynny ruch
pasożyta jak i
drapanie, powoduje
uwolnienie jaj
otoczonych kleistą
substancją
Wiele jaj dostaje
się do ust dziecka
za pośrednictwem
zanieczyszczonych
rąk
Cykl rozwojowy cz.3
Z połkniętego jaja
wylęga się w
jelicie cienkim
larwa, która
wędruje do jelita
grubego i po 3
linieniach
przekształca się w
dorosłego osobnika
Po odbytej
kopulacji samce
giną.
Drogi inwazji
Autoegzoinwazja – samozarażenie
zewnętrzne, np. za pośrednictwem
brudnych rąk (ręce-usta)albo drogą
inhalacyjną (przez kurz zawieszony w
powietrzu)
Retroinwazja – rodzaj autoegzoinwazji,
wnikanie części larw wylegających się w
okolicy odbytu do jelita grubego
Autoendoinzwazja – przy dłużej trwającym
zaparciu, samica nie może przedostać
się do odbytu i składa jaja w okrężnicy
Epidemiologia
Powszechność zarażania
wynika z właściwości
biol. jaj, które w stanie
przesuszonym, zachowują
zdolność do inwazji przez
kilka tygodni!
Jaja przyczepiają się do
powierzchni pościeli,
prześcieradeł, ubrań,
klamek, desek
klozetowych, wanien…
Jaja owsika bywają
zanieczyszczone warzywa i
owoce rosnące przy ziemi
Chorobotwórczość -
Enterobioza
Enterobioza (owsica) ma
charakter choroby
przewlekłej.
Objawy: świąd okolicy
odbytu, bezsenność,
obniżenie łaknienia i masy
ciała, zgrzytanie zębami,
trudności w koncentracji,
zmiany wypryskowe
spowodowane drapaniem.
Powikłania: zapalenie
pochwy, macicy,
jajowodu,zapalenie
wyrostka robaczkowego
NIEKIEDY ZARAŻENIE
OWSIKIEM PRZEBIEGA
BEZOBJAWOWO!
Profilaktyka
Przestrzeganie
higieny osobistej i
czystości w
mieszkaniu
Regularna(codzienna)
zmiana bielizny
Mycie rąk po wyjściu
z toalety
Wykrywanie
Samice owsika można
wykryć oglądając
okolicę odbytu
śpiącego dziecka,
również można dostrzec
je na stolcu
Główną metodą
diagnostyczną są
wymazy z okolicy
odbytu wykonywane 3
krotnie (zawsze po
defekacji) wymazy
wykonuje się za pomocą
taśmy celofanowej
nawiniętej na szklaną
pałeczkę (NIH)
DZIEKUJE ZA
UWAGĘ :)